SARS-CoV-2: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Επεξεργασία συνδέσμων
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
προσθήκη ενότητας →‎ιολογία
Γραμμή 34: Γραμμή 34:
Συχνά το ευρύ κοινό αποκαλεί τον ιό αλλά και την λοίμωξη που προκαλεί στο [[αναπνευστικό σύστημα]] ως "κορονοϊό". Επίσης μερικοί ηγέτες κρατών χρησιμοποιούν τον όρο "Κινέζικος ιός" στα κοινωνικά δίκτυα και σε συνεντεύξεις, καλλιεργώντας ξενοφοβικά αντανακλαστικά στις χώρες τους, που αντιτίθεται με τις συστάσεις του ΠΟΥ για την σωστή διαδικασία ονοματοδοσίας ενός ιού<ref name=":2" /><ref name=":3" />.
Συχνά το ευρύ κοινό αποκαλεί τον ιό αλλά και την λοίμωξη που προκαλεί στο [[αναπνευστικό σύστημα]] ως "κορονοϊό". Επίσης μερικοί ηγέτες κρατών χρησιμοποιούν τον όρο "Κινέζικος ιός" στα κοινωνικά δίκτυα και σε συνεντεύξεις, καλλιεργώντας ξενοφοβικά αντανακλαστικά στις χώρες τους, που αντιτίθεται με τις συστάσεις του ΠΟΥ για την σωστή διαδικασία ονοματοδοσίας ενός ιού<ref name=":2" /><ref name=":3" />.


== Ιολογία ==

=== Μόλυνση και μετάδοση ===
Η μετάδοση του SARS-CoV-2 από άνθρωπο σε άνθρωπο επιβεβαιώθηκε στις 20 Ιανουαρίου 2020, κατά τη διάρκεια της [[Πανδημία COVID-19|πανδημίας COVID-19]]<ref name=":11" /><ref>{{Cite journal|title=The epidemic of 2019-novel-coronavirus (2019-nCoV) pneumonia and insights for emerging infectious diseases in the future|first2=Zhi|first7=Xing-Yi|last6=Luo|first6=Rui|last5=Qiu|first5=Ye|last4=Zhou|first4=Zhi-Jian|last3=Wang|first3=Qiong|last2=You|last=Li|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1286457920300307|first=Jin-Yan|language=en|doi=10.1016/j.micinf.2020.02.002|issue=2|series=Special issue on the new coronavirus causing the COVID-19 outbreak|volume=22|pages=80–85|issn=1286-4579|date=2020-03-01|journal=Microbes and Infection|last7=Ge}}</ref>. Η μετάδοση θεωρήθηκε αρχικά ότι συμβαίνει κυρίως μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων από βήχα και φτάρνισμα σε απόσταση περίπου 1,8 μέτρων<ref>{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/prevent-getting-sick/how-covid-spreads.html|title=COVID-19 and Your Health|last=CDC|ημερομηνία=2020-10-28|website=Centers for Disease Control and Prevention|language=en-us|accessdate=2021-02-16}}</ref>. Πειράματα απέδειξαν ότι η ομιλία αποτελεί έναν πρόσθετο τρόπο μετάδοσης<ref>{{Cite journal|title=Visualizing Speech-Generated Oral Fluid Droplets with Laser Light Scattering|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7179962/|journal=The New England Journal of Medicine|date=2020-04-15|issn=0028-4793|pmc=7179962|pmid=32294341|doi=10.1056/NEJMc2007800|first=Philip|last=Anfinrud|first2=Valentyn|last2=Stadnytskyi|first3=Christina E.|last3=Bax|first4=Adriaan|last4=Bax}}</ref><ref>{{Cite journal|title=The airborne lifetime of small speech droplets and their potential importance in SARS-CoV-2 transmission|doi=10.1073/pnas.2006874117|first4=Philip|last3=Bax|first3=Adriaan|last2=Bax|first2=Christina E.|last=Stadnytskyi|first=Valentyn|issue=22|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7275719/|volume=117|pages=11875–11877|pmid=32404416|pmc=7275719|issn=0027-8424|date=2020-06-02|journal=Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America|last4=Anfinrud}}</ref> και μάλιστα αρκετά μεταδοτική σε εσωτερικούς χώρους, με μικρή ροή αέρα<ref>{{Cite web|url=https://www.livescience.com/covid-19-spread-talking-coughing-indoors.html|title=Talking is worse than coughing for spreading COVID-19 indoors|last=January 2021|first=Rachael Rettner-Senior Writer 20|website=livescience.com|language=en|accessdate=2021-02-16}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Evolution of spray and aerosol from respiratory releases: theoretical estimates for insight on viral transmission|first2=L. C. C.|first5=E.|last4=Giusti|first4=A.|last3=Gkantonas|first3=S.|last2=Mesquita|last=de Oliveira|url=https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rspa.2020.0584|first=P. M.|doi=10.1098/rspa.2020.0584|issue=2245|volume=477|pages=20200584|date=2021-01-27|journal=Proceedings of the Royal Society A: Mathematical, Physical and Engineering Sciences|last5=Mastorakos}}</ref>. Άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι ο ιός μπορεί επίσης να μεταφερθεί στον αέρα, με τα αερολύματα να μπορούν να μεταδώσουν τον ιό<ref>{{Cite journal|title=Mounting evidence suggests coronavirus is airborne — but health advice has not caught up|url=https://www.nature.com/articles/d41586-020-02058-1|journal=Nature|date=2020-07-08|pages=510–513|volume=583|issue=7817|doi=10.1038/d41586-020-02058-1|language=en|first=Dyani|last=Lewis}}</ref>. Κατά τη μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο, πιστεύεται ότι κατά μέσο όρο 1,000 μολυσματικά ιοσωμάτια SARS-CoV-2 ξεκινούν μια νέα λοίμωξη<ref>{{Cite journal|title=Genomic epidemiology of superspreading events in Austria reveals mutational dynamics and transmission properties of SARS-CoV-2|last3=Nicholson|first9=Lukas|last8=Lercher|first8=Alexander|last7=Agerer|first7=Benedikt|last6=Aberle|first6=Stephan W.|last5=Schmid|first5=Daniela|last4=Penz|first4=Thomas|first3=Michael D.|url=https://stm.sciencemag.org/content/12/573/eabe2555|last2=Genger|first2=Jakob-Wendelin|last=Popa|first=Alexandra|language=en|doi=10.1126/scitranslmed.abe2555|issue=573|volume=12|pmid=33229462|issn=1946-6234|date=2020-12-09|journal=Science Translational Medicine|last9=Endler}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Superspreading Events Without Superspreaders: Using High Attack Rate Events to Estimate Nº for Airborne Transmission of COVID-19|url=https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.10.21.20216895v1|journal=medRxiv|date=2020-10-23|pages=2020.10.21.20216895|doi=10.1101/2020.10.21.20216895|language=en|first=Mara|last=Prentiss|first2=Arthur|last2=Chu|first3=Karl K.|last3=Berggren}}</ref>.

Η έμμεση επαφή μέσω μολυσμένων επιφανειών είναι μια άλλη πιθανή αιτία μόλυνσης<ref>{{Cite web|url=https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/getting-workplace-ready-for-covid-19.pdf|title=Getting your workplace ready for COVID-19|ημερομηνία=|website=www.who.int|publisher=Who}}</ref>. προκαταρκτική έρευνα δείχνει ότι ο ιός μπορεί να παραμείνει βιώσιμος σε πλαστικό και ανοξείδωτο χάλυβα (AISI 304) για έως και τρεις ημέρες, αλλά δεν επιβιώνει στο χαρτόνι για περισσότερο από μία ημέρα ή σε χαλκό για περισσότερες από τέσσερις ώρες<ref name=":0" />. Ο ιός καταστρέφεται από το σαπούνι, το οποίο αποσταθεροποιεί τη διπλή στιβάδα των λιπιδίων του<ref>{{Cite web|url=https://www.nationalgeographic.com/science/2020/03/why-soap-preferable-bleach-fight-against-coronavirus/|title=Why soap is preferable to bleach in the fight against coronavirus|ημερομηνία=2020-03-18|website=Science|language=en|accessdate=2021-02-16}}</ref> Το ιικό RNA έχει επίσης βρεθεί σε δείγματα κοπράνων και σπέρμα από μολυσμένα άτομα<ref>{{Cite journal|title=Clinical Characteristics and Results of Semen Tests Among Men With Coronavirus Disease 2019|last=Li|first5=Shixi|last4=Zhao|first4=Weiguo|last3=Bao|first3=Pengtao|last2=Jin|first2=Meiling|first=Diangeng|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7206502/|doi=10.1001/jamanetworkopen.2020.8292|issue=5|volume=3|pmid=32379329|pmc=7206502|issn=2574-3805|date=2020-05-07|journal=JAMA Network Open|last5=Zhang}}</ref>.

Ο βαθμός στον οποίο ο ιός είναι μολυσματικός κατά τη διάρκεια της περιόδου επώασης είναι αβέβαιος, αλλά έρευνα έδειξε ότι στον φάρυγγα φτάνει στο μέγιστο ιικό φορτίο περίπου τέσσερις ημέρες μετά τη μόλυνση<ref>{{Cite journal|title=Virological assessment of hospitalized patients with COVID-2019|last3=Guggemos|first9=Patrick|last8=Jones|first8=Terry C.|last7=Niemeyer|first7=Daniela|last6=Müller|first6=Marcel A.|last5=Zange|first5=Sabine|last4=Seilmaier|first4=Michael|first3=Wolfgang|url=https://www.nature.com/articles/s41586-020-2196-x|last2=Corman|first2=Victor M.|last=Wölfel|first=Roman|language=en|doi=10.1038/s41586-020-2196-x|issue=7809|volume=581|pages=465–469|issn=1476-4687|date=2020-05|journal=Nature|last9=Vollmar}}</ref> ή την πρώτη εβδομάδα των συμπτωμάτων και μειώνεται μετά<ref>{{Cite journal|title=Temporal profiles of viral load in posterior oropharyngeal saliva samples and serum antibody responses during infection by SARS-CoV-2: an observational cohort study|first3=Wai-Shing|first9=Jacky Man-Chun|last8=Cai|first8=Jian-Piao|last7=Yip|first7=Cyril Chik-Yan|last6=Lung|first6=David Christopher|last5=Wu|first5=Tak-Chiu|last4=Tam|first4=Anthony Raymond|last3=Leung|last2=Tsang|url=https://www.thelancet.com/journals/laninf/article/PIIS1473-3099(20)30196-1/abstract|first2=Owen Tak-Yin|last=To|first=Kelvin Kai-Wang|language=English|doi=10.1016/S1473-3099(20)30196-1|issue=5|volume=20|pages=565–574|pmid=32213337|issn=1473-3099|date=2020-05-01|journal=The Lancet Infectious Diseases|last9=Chan}}</ref>.

Μια μελέτη από ομάδα ερευνητών στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας διαπίστωσε ότι η ρινική κοιλότητα είναι φαινομενικά η κυρίαρχη αρχική θέση για μόλυνση με επακόλουθη εισπνοή ιού που προκαλεί, στους πνεύμονες, αναπνευστική λοίμωξη που ονομάστηκε covid19<ref>{{Cite journal|title=SARS-CoV-2 Reverse Genetics Reveals a Variable Infection Gradient in the Respiratory Tract|first3=Caitlin E.|first9=Boyd L.|last8=Lee|first8=Rhianna E.|last7=Kato|first7=Takafumi|last6=Dinnon|first6=Kenneth H.|last5=Asakura|first5=Takanori|last4=Martinez|first4=David R.|last3=Edwards|last2=Okuda|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7250779/|first2=Kenichi|last=Hou|first=Yixuan J.|doi=10.1016/j.cell.2020.05.042|issue=2|volume=182|pages=429–446.e14|pmid=32526206|pmc=7250779|issn=0092-8674|date=2020-07-23|journal=Cell|last9=Yount}}</ref>.

Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις μετάδοσης SARS-CoV-2 από άνθρωπο σε ζώα, συμπεριλαμβανομένων παραδειγμάτων σε [[αιλουρίδες]]<ref>{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2020/04/06/nyregion/bronx-zoo-tiger-coronavirus.html|title=Bronx Zoo Tiger Is Sick With the Coronavirus|last=Goldstein|first=Joseph|work=The New York Times|date=2020-04-06|language=en-US|issn=0362-4331|accessdate=2021-02-16}}</ref>. Ορισμένοι οργανισμοί υγείας έχουν συμβουλεύσει όσους έχουν μολυνθεί με SARS-CoV-2 να περιορίσουν την επαφή τους με τα ζώα<ref>{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/daily-life-coping/animals.html|title=COVID-19 and Your Health|last=CDC|ημερομηνία=2020-02-11|website=Centers for Disease Control and Prevention|language=en-us|accessdate=2021-02-16}}</ref>.
== Μεταλλάξεις ==
== Μεταλλάξεις ==
[[Αρχείο:052120 EG covid-mutation inline1 desktop 680.png|μικρογραφία|Γράφημα με τους κλάδους των μεταλλάξεων που έχουν καταγραφεί κατά την διάρκεια της πανδημίας του 2019 έως σήμερα]]
[[Αρχείο:052120 EG covid-mutation inline1 desktop 680.png|μικρογραφία|Γράφημα με τους κλάδους των μεταλλάξεων που έχουν καταγραφεί κατά την διάρκεια της πανδημίας του 2019 έως σήμερα]]

Έκδοση από την 19:58, 16 Φεβρουαρίου 2021

SARS-CoV-2
Αναπαράσταση του ιοσωματίου του SARS-CoV-2
Αναπαράσταση του ιοσωματίου του SARS-CoV-2

Ταξινόμηση ιού
Ομάδα: IV ((+)ssRNA)
Τάξη: Nidovirales
Οικογένεια: Coronaviridae
Υποοικογένεια: Coronavirinae
Γένος: Betacoronavirus
Τυπικό είδος
Ιός του COVID-19
Αυτό το λήμμα αφορά τον ιό. Για την έξαρση του το 2019, δείτε: Πανδημία κορονοϊού 2019–20. Για την ασθένεια που προκαλεί, δείτε: COVID-19.

Ο κορονοϊός σοβαρού οξέος αναπνευστικού συνδρόμου τύπου 2[1], γνωστός με το διεθνές όνομα SARS-CoV-2 (Severe acute respiratory syndrome coronavirus 2)[2], είναι ένας ιός ο οποίος προκαλεί την ασθένεια covid-19[3], η αναπνευστική λοίμωξη είναι υπεύθυνη για την πανδημία του 2019 έως σήμερα. Συνήθως αναφέρεται ως κορονοϊός, του είχε αποδοθεί το προσωρινό όνομα το "νέος κορονοϊός 2019" (2019 novel coronavirus | 2019-nCoV) και επίσης ονομάζονταν ως ανθρώπινος κορονοϊός 2019(human coronavirus 2019 | HCoV-19 ή hCoV-19)[4][5][6]. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κύρηξε την έξαρση των λοιμώξεων ως γεγονός διεθνούς ενδιαφέροντος στις 30 Ιανουαρίου 2020 και ως πανδημία στις 11 Μαρτίου 2020.[7][8]

Ο Sars-Cov-2 είναι ένας κορονοϊός με γονιδίωμα μονόκλωνου RNA θετικής πολικότητας[9] και είναι μεταδοτικός στον άνθρωπο[10]. Όπως περιγράφεται από το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας των ΗΠΑ, είναι διάδοχος του Sars-Cov-1[6], ο οποίος ήταν υπεύθυνος για την έξαρση του Sars το 2002-2004.

Ο Sars-Cov-2 είναι ένας ιός που έχει γενετικές ομοιότητες με τους κορονοϊούς του SARS (SARS-CoV) (79,5%). Πιστεύετε ότι έχει προέλευση από ιούς που ευδοκιμούν σε ζώα και συγκεκριμένα, λόγω της συσχέτισης, με τις νυχτερίδες(96%). Υπάρχει έρευνα εν εξελίξει από τον Φεβρουάριο του 2020 με σκοπό την εξακρίβωση αν η προέλευσή του προήλθε απευθείας από τις νυχτερίδες ή υπήρξε ενδιάμεσος ξενιστής όπως ο παγκολίνος[11][12]. Ο ιός δείχνει μικρή γενετική ποικιλομορφία, γεγονός το οποίο υποδεικνύει ότι η διάδοση στους ανθρώπους είναι πιθανό να έχει συμβεί στα τέλη του 2019.

Οι επιδημιολογικές μελέτες υπολογίζουν ότι κάθε μόλυνση έχει ως αποτέλεσμα 5,6 νέες λοιμώξεις όταν κανένα μέλος της κοινότητας δεν έχει ανοσία και δεν λαμβάνεται κανένα μέτρο πρόληψης από την κοινότητα[13]. Ο ιός εξαπλώνεται μεταξύ των ανθρώπων μέσω της στενής επαφής και μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων που παράγονται από τον βήχα ή το φτέρνισμα[14]. Ο ιός έχει ως είσοδο στα ανθρώπινα κύτταρα τον ένζυμο μετατροπής της αγγειοτενσίνης 2 (angiotensin converting enzyme 2 | ACE2) στο οποίο προσκολλάται η ακίδα του ιού[15][16][17].

Ορολογία

Αρχείο:Eody-koronaios-A5-GR.png
Ενημερωτικό φυλλάδιο του ΕΟΔΥ για τον νέο κορονοϊό 2019(nCov2019) που αναρτήθηκε στις πύλες εισόδου της Ελλάδας και στις δομές υγείας.

Κατά την έναρξη της έξαρσης του ιού στην Γούχαν(Wuhan), στην Κίνα, χρησιμοποιήθηκαν διάφορα ονόματα για την αναφορά στον ιό. Μερικά από αυτά ήταν "κορονοϊός" ή ο "κορονοϊός της Γούχαν"[18][19]. Τον Ιανουάριο του 2020, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας(ΠΟΥ) συνέστησε την ονομασία "νέος κορονοϊός 2019"(2019-nCov)[20] ως προσωρινό όνομα για τον ιό. Η σύσταση αυτή, εναρμονιζόταν με τις οδηγίες του ΠΟΥ, κατά της χρήσης γεωγραφικών τοποθεσιών, ειδών ζώων ή ομάδων ατόμων για την ονοματοδοσία ενός ιού[21][22].

Στις 11 Φεβρουαρίου 2020, η Διεθνής Επιτροπή Ταξινόμησης των ιών υιοθέτησε σαν επίσημη ονομασία τον "κορονοϊό σοβαρού οξύ αναπνευστικού συνδρόμου τύπου 2"(severe acute respiratory syndrome coronavirus 2| SARS-CoV-2)[2]. Για να αποφευχθεί η σύγχυση με την ασθένεια SARS(σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο", ο ΠΟΥ αναφέρεται στον Sars-Cov-2 ως ο "ιός Covid-19" στις δημόσιες αναφορές[2][23] και ως HCov-19 σε ορισμένα ερευνητικά άρθρα[6][24][25].

Συχνά το ευρύ κοινό αποκαλεί τον ιό αλλά και την λοίμωξη που προκαλεί στο αναπνευστικό σύστημα ως "κορονοϊό". Επίσης μερικοί ηγέτες κρατών χρησιμοποιούν τον όρο "Κινέζικος ιός" στα κοινωνικά δίκτυα και σε συνεντεύξεις, καλλιεργώντας ξενοφοβικά αντανακλαστικά στις χώρες τους, που αντιτίθεται με τις συστάσεις του ΠΟΥ για την σωστή διαδικασία ονοματοδοσίας ενός ιού[21][22].

Ιολογία

Μόλυνση και μετάδοση

Η μετάδοση του SARS-CoV-2 από άνθρωπο σε άνθρωπο επιβεβαιώθηκε στις 20 Ιανουαρίου 2020, κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19[26][27]. Η μετάδοση θεωρήθηκε αρχικά ότι συμβαίνει κυρίως μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων από βήχα και φτάρνισμα σε απόσταση περίπου 1,8 μέτρων[28]. Πειράματα απέδειξαν ότι η ομιλία αποτελεί έναν πρόσθετο τρόπο μετάδοσης[29][30] και μάλιστα αρκετά μεταδοτική σε εσωτερικούς χώρους, με μικρή ροή αέρα[31][32]. Άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι ο ιός μπορεί επίσης να μεταφερθεί στον αέρα, με τα αερολύματα να μπορούν να μεταδώσουν τον ιό[33]. Κατά τη μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο, πιστεύεται ότι κατά μέσο όρο 1,000 μολυσματικά ιοσωμάτια SARS-CoV-2 ξεκινούν μια νέα λοίμωξη[34][35].

Η έμμεση επαφή μέσω μολυσμένων επιφανειών είναι μια άλλη πιθανή αιτία μόλυνσης[36]. προκαταρκτική έρευνα δείχνει ότι ο ιός μπορεί να παραμείνει βιώσιμος σε πλαστικό και ανοξείδωτο χάλυβα (AISI 304) για έως και τρεις ημέρες, αλλά δεν επιβιώνει στο χαρτόνι για περισσότερο από μία ημέρα ή σε χαλκό για περισσότερες από τέσσερις ώρες[6]. Ο ιός καταστρέφεται από το σαπούνι, το οποίο αποσταθεροποιεί τη διπλή στιβάδα των λιπιδίων του[37] Το ιικό RNA έχει επίσης βρεθεί σε δείγματα κοπράνων και σπέρμα από μολυσμένα άτομα[38].

Ο βαθμός στον οποίο ο ιός είναι μολυσματικός κατά τη διάρκεια της περιόδου επώασης είναι αβέβαιος, αλλά έρευνα έδειξε ότι στον φάρυγγα φτάνει στο μέγιστο ιικό φορτίο περίπου τέσσερις ημέρες μετά τη μόλυνση[39] ή την πρώτη εβδομάδα των συμπτωμάτων και μειώνεται μετά[40].

Μια μελέτη από ομάδα ερευνητών στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας διαπίστωσε ότι η ρινική κοιλότητα είναι φαινομενικά η κυρίαρχη αρχική θέση για μόλυνση με επακόλουθη εισπνοή ιού που προκαλεί, στους πνεύμονες, αναπνευστική λοίμωξη που ονομάστηκε covid19[41].

Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις μετάδοσης SARS-CoV-2 από άνθρωπο σε ζώα, συμπεριλαμβανομένων παραδειγμάτων σε αιλουρίδες[42]. Ορισμένοι οργανισμοί υγείας έχουν συμβουλεύσει όσους έχουν μολυνθεί με SARS-CoV-2 να περιορίσουν την επαφή τους με τα ζώα[43].

Μεταλλάξεις

Γράφημα με τους κλάδους των μεταλλάξεων που έχουν καταγραφεί κατά την διάρκεια της πανδημίας του 2019 έως σήμερα

Έχουν καταγραφεί χιλιάδες παραλλαγές του SARS-Cov-2, οι οποίες μπορούν να ομαδοποιηθούν σε μεγαλύτερους κλάδους[44]. Έχουν προταθεί διαφορετικές ονοματολογίες για τον κάθε κλάδο. Το Nextstrain χωρίζει τις παραλλαγές σε πέντε κύριες ομάδες(19Α, 19Β, 20Α, 20Β και 20C), ενώ το GISAID τις χωρίζει σε επτά(L, O, V, S, G, GH και GR)[45].

Οι πιο αξιοσημείωτες μεταλλάξεις του SARS-Cov-2 που έχουν καταγραφεί μέχρι τα τέλη του 2020 είναι οι εξής:

  • Η μετάλλαξη VOC 202012/01 πιστεύεται ότι εμφανίστηκε στον Ηνωμένο Βασίλειο τον Σεπτέμβριο του 2020. Οι προκαταρκτικοί επιδημιολογικοί δείκτες υποδηλώνουν ότι η παραλλαγή είναι πιο μεταδοτική, αλλά δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι επηρεάζει τη σοβαρότητα της νόσου ή την αποτελεσματικότητα του εμβολίου. Ανάμεσα στις διαφορές των μεταλλάξεων, η παραλλαγή βρίσκεται στον τομέα της πρωτεΐνης της ακίδας που αλλάζει την ασπαραγίνη στη θέση 501 σε τυροσίνη (Ν501Υ). Αυτή η μετάλλαξη έχει σαν αποτέλεσμα ο δεσμός στον υποδοχέα ACE2, που χρησιμοποιεί το ιόσωμα του SARS-Cov-2 για να εισχωρήσει στα ανθρώπινα κύτταρα, να γίνεται πιο ισχυρός[46][47].
  • Η μετάλλαξη 501Y.V2, η οποία είναι με την N501Y, εμφανίστηκε ανεξάρτητα ανεξάρτητα στη Νότια Αφρική. Καταγράφηκαν σε ασθενείς που συλλέχθηκαν στις αρχές Οκτωβρίου 2020. Δεν υπάρχουν στοιχεία ότι αυτή η μετάλλαξη αυξάνει την μεταδοτικότητα της παραλλαγής[46][47].
  • Η μετάλλαξη B.1.207 εμφανίστηκε στην Νιγηρία. Έχει μία παραλλαγή στην πρωτεΐνη της ακίδας του SARS-Cov-2, την P681H, η οποία συναντάται και στην μετάλλαξη VOC 202012/01. Το P681 βρίσκεται κοντά στην υπομονάδα S1 και S2 της πρωτεϊνικής ακίδας του SARS-Cov-2. Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι οι μεταλλάξεις αυξάνουν μεταδοτικότητα της μετάλλαξης[46].
  • Η μετάλλαξη Cluster5 εμφανίστηκε σε βιζόν(Mink) και σε φάρμες με βιζόν στην Δανία. Έχει ένα σύνολο από μεταλλάξεις που δεν έχουν παρατηρηθεί στις υπόλοιπες μεταλλάξεις οι οποίες περιλαμβάνουν τέσσερις αλλαγές αμινοξέων στην πρωτεΐνική ακίδα. Η μετάλλαξη αντιστέκεται στα υπάρχοντα αντισώματα που δοκιμάστηκαν εργαστηριακά από τους υπόλοιπους κλάδους μεταλλάξεων. Μετά από αυστηρές καραντίνες, απαγόρευση καλλιέργειας βιζόν και θανάτοση στις αγέλες που εκτρέφονταν, πιστεύεται ότι έχει εξαλειφθεί πλέον[48].

Δεν υπάρχουν μέχρι στιγμής ευρήματα ότι οι μεταλλάξεις αυτές οδηγούν σε αυξημένη σοβαρότητα της ασθένειας[46][47][48].

Επιδημιολογία

Micrograph of SARS-CoV-2 virus particles isolated from a patient
Ηλεκτρονική μικρογραφία της μετάδοσης των ιοσωμάτων του SARS-Cov-2(κόκκινα σημάδια) από έναν ασθενή κατά την διάρκεια της πανδημίας κορονοϊού 2019–20
Κύριο λήμμα: Πανδημία κορονοϊού 2019–20

Με βάση την χαμηλή ποικιλομορφία που παρουσιάζεται μεταξύ των γνωστών γονιδιωματικών αλληλουχιών του SARS-Cov-2, οι υγειονομικές αρχές εντόπισαν τον ιό πιθανώς εντός εβδομάδων από την εμφάνισή του στον ανθρώπινο πληθυσμό στα τέλη του 2019[49][50]. Το κρούσμα της λοίμωξης που έχουν εντοπίσει και είναι γνωστό ως πρώτο σήμερα χρονολογείται στην 1η Δεκεμβρίου 2019, αν και υπάρχουν ενδείξεις ότι υπάρχει μία λοίμωξη από τις 17 Νοεμβρίου 2019[51]. Ο ιός στην συνέχεια εξαπλώθηκε σε όλες τις επαρχίες της Κίνας και σε περισσότερες από 150 άλλες χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο[52]. Η μετάδοση του ιού από άνθρωπο σε άνθρωπο έχει επιβεβαιωθεί σε όλες τις περιοχές που αναφέρθηκαν. Στις 30 Ιανουαρίου, ο SARS-Cov-2, o ΠΟΥ κήρυξε την έξαρση των λοιμώξεων ως γεγονός διεθνούς ενδιαφέροντος[53] και στις 11 Μαρτίου ως πανδημία[7][8].

Ο βασικός ρυθμός αναπαραγωγής () του ιού εκτιμάται ότι είναι περίπου 5.7[13]. Αυτό σημαίνει ότι κάθε λοίμωξη από τον κορονοϊο εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε 5.7 νέες λοιμώξεις όταν κανένα μέλος της κοινότητας δεν έχει ανοσία και δεν λαμβάνει προληπτικά μέτρα. Ο αριθμός αναπαραγωγής μπορεί να είναι και υψηλότερος σε πυκνοκατοικημένες περιοχές και συνθήκες όπως ΜΜΜ[54]. Υπάρχουν αρκετές μορφές προληπτικών μέτρων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την μείωση της εξάπλωσης του ιού.

Δείτε επίσης: COVID-19#Πρόληψη

Έχουν υπάρξει περίπου 96,000 επιβεβαιωμένα κρούσματα με λοίμωξη του αναπνευστικού από τον SARS-Cov-2 στην ηπειρωτική Κίνα[55]. Ωστόσο το ποσοστό των λοιμώξεων που οδηγούν σε επιβεβαιωμένα κρούσματα παραμένει ασαφές[56], ένα μαθηματικό μοντέλο υπολόγισε ότι 75815 άτομα μολύνθηκαν, μόνο στην Γούχαν, στις 25 Ιανουαρίου, σε μια περίοδο που ο αριθμός των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων παγκοσμίως ήταν μόλις 2,015[57]. Πριν από τις 24 Φεβρουαρίου 2020, περισσότερο από το 95% όλων των θανάτων από τον covid-19 παγκοσμίως είχαν συμβεί στην επαρχία Χουμπέι, που βρίσκεται στην Γουχάν[58]. Στις 16 Φεβρουαρίου 2021, το ποσοστό αυτό ήταν μόλις 0.13%[55].

Μέχρι τις 16 Φεβρουαρίου 2021, έχουν υπάρξει 109,772,790 συνολικά εργαστηριακά επιβεβαιωμένα κρούσματα λοίμωξης covid-19 στην πανδημία που βρίσκεται εν εξελίξει. Ο συνολικός αριθμός των θανάτων που οφείλονται στον ιό είναι 2,420,945. Τουλάχιστον 84,321,374 άτομα έχουν αναρρώσεις από τις επιβεβαιωμένες λοιμώξεις.[59]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Στατιστικά Κορονοϊού

Στατιστικά Κορονοϊού στην Ελλάδα

Δείτε επίσης

Παραπομπές

  1. ↑ «The species Severe acute respiratory syndrome-related coronavirus: classifying 2019-nCoV and naming it SARS-CoV-2». Nature Microbiology: 1–9. 2020-03-02. doi:10.1038/s41564-020-0695-z. ISSN 2058-5276. PMID 32123347. PMC 7095448. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7095448/. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 «Naming the coronavirus disease (COVID-19) and the virus that causes it». who.int. Ανακτήθηκε στις 20 Μαρτίου 2020. 
  3. ↑ «Coronavirus disease named Covid-19» (στα αγγλικά). BBC News. 2020-02-11. https://www.bbc.com/news/world-asia-china-51466362. Ανακτήθηκε στις 2021-02-16. 
  4. ↑ Organization, World Health (2020) (στα αγγλικά). Surveillance case definitions for human infection with novel coronavirus (‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎nCoV)‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎: interim guidance, 11 January 2020. https://apps.who.int/iris/handle/10665/330376. 
  5. ↑ CDC (28 Οκτωβρίου 2020). «COVID-19 and Your Health». Centers for Disease Control and Prevention (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2021. 
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 van Doremalen, Neeltje; Bushmaker, Trenton; Morris, Dylan H.; Holbrook, Myndi G.; Gamble, Amandine; Williamson, Brandi N.; Tamin, Azaibi; Harcourt, Jennifer L. και άλλοι. (2020-03-17). «Aerosol and Surface Stability of SARS-CoV-2 as Compared with SARS-CoV-1». The New England Journal of Medicine. doi:10.1056/NEJMc2004973. ISSN 0028-4793. PMID 32182409. PMC 7121658. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7121658/. 
  7. ↑ 7,0 7,1 «Statement on the second meeting of the International Health Regulations (2005) Emergency Committee regarding the outbreak of novel coronavirus (2019-nCoV)». www.who.int (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2021. 
  8. ↑ 8,0 8,1 «WHO Director-General's opening remarks at the media briefing on COVID-19 - 11 March 2020». www.who.int (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2021. 
  9. ↑ Machhi, Jatin; Herskovitz, Jonathan; Senan, Ahmed M.; Dutta, Debashis; Nath, Barnali; Oleynikov, Maxim D.; Blomberg, Wilson R.; Meigs, Douglas D. και άλλοι. (2020-07-21). «The Natural History, Pathobiology, and Clinical Manifestations of SARS-CoV-2 Infections». Journal of Neuroimmune Pharmacology: 1–28. doi:10.1007/s11481-020-09944-5. ISSN 1557-1890. PMID 32696264. PMC 7373339. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7373339/. 
  10. ↑ Chan, Jasper Fuk-Woo; Yuan, Shuofeng; Kok, Kin-Hang; To, Kelvin Kai-Wang; Chu, Hin; Yang, Jin; Xing, Fanfan; Liu, Jieling και άλλοι. (2020). «A familial cluster of pneumonia associated with the 2019 novel coronavirus indicating person-to-person transmission: a study of a family cluster». Lancet (London, England) 395 (10223): 514–523. doi:10.1016/S0140-6736(20)30154-9. ISSN 0140-6736. PMID 31986261. PMC 7159286. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7159286/. 
  11. ↑ Organization, World Health (2020-02-11) (στα αγγλικά). Novel Coronavirus (2019-nCoV): situation report, 22. https://apps.who.int/iris/handle/10665/330991. 
  12. ↑ Welle (www.dw.com), Deutsche. «Coronavirus: From bats to pangolins, how do viruses reach us? | DW | 26.03.2020». DW.COM (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2021. 
  13. ↑ 13,0 13,1 Sanche, Steven; Lin, Yen Ting; Xu, Chonggang; Romero-Severson, Ethan; Hengartner, Nick; Ke, Ruian (2020-7). «High Contagiousness and Rapid Spread of Severe Acute Respiratory Syndrome Coronavirus 2». Emerging Infectious Diseases 26 (7): 1470–1477. doi:10.3201/eid2607.200282. ISSN 1080-6040. PMID 32255761. PMC 7323562. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7323562/. 
  14. ↑ CDC (28 Οκτωβρίου 2020). «COVID-19 and Your Health». Centers for Disease Control and Prevention (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2021. 
  15. ↑ Zhou, Peng; Yang, Xing-Lou; Wang, Xian-Guang; Hu, Ben; Zhang, Lei; Zhang, Wei; Si, Hao-Rui; Zhu, Yan και άλλοι. (2020). «A pneumonia outbreak associated with a new coronavirus of probable bat origin». Nature 579 (7798): 270–273. doi:10.1038/s41586-020-2012-7. ISSN 0028-0836. PMID 32015507. PMC 7095418. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7095418/. 
  16. ↑ Letko, Michael; Marzi, Andrea; Munster, Vincent (2020-02-24). «Functional assessment of cell entry and receptor usage for SARS-CoV-2 and other lineage B betacoronaviruses». Nature Microbiology: 1–8. doi:10.1038/s41564-020-0688-y. ISSN 2058-5276. PMID 32094589. PMC 7095430. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7095430/. 
  17. ↑ Hoffmann, Markus; Kleine-Weber, Hannah; Schroeder, Simon; Krüger, Nadine; Herrler, Tanja; Erichsen, Sandra; Schiergens, Tobias S.; Herrler, Georg και άλλοι. (2020-04-16). «SARS-CoV-2 Cell Entry Depends on ACE2 and TMPRSS2 and Is Blocked by a Clinically Proven Protease Inhibitor». Cell 181 (2): 271–280.e8. doi:10.1016/j.cell.2020.02.052. ISSN 0092-8674. PMID 32142651. PMC 7102627. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7102627/. 
  18. ↑ «How Does The Novel Coronavirus Compare With MERS, SARS And The Common Cold?». NPR.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2021. 
  19. ↑ Fox, Dan (2020-01-24). «What you need to know about the novel coronavirus» (στα αγγλικά). Nature. doi:10.1038/d41586-020-00209-y. https://www.nature.com/articles/d41586-020-00209-y. 
  20. ↑ Organization, World Health (2020-01-30) (στα αγγλικά). Novel Coronavirus (‎‎2019-nCoV)‎‎: situation report, 10. https://apps.who.int/iris/handle/10665/330775. 
  21. ↑ 21,0 21,1 «Novel coronavirus named 'Covid-19': WHO». TODAYonline. Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2021. 
  22. ↑ 22,0 22,1 «The coronavirus spreads racism against—and among—ethnic Chinese». The Economist. 2020-02-17. ISSN 0013-0613. https://www.economist.com/china/2020/02/17/the-coronavirus-spreads-racism-against-and-among-ethnic-chinese. Ανακτήθηκε στις 2021-02-16. 
  23. ↑ Hui, Mary. «Why won't the WHO call the coronavirus by its name, SARS-CoV-2?». Quartz (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2021. 
  24. ↑ Wong, Gary; Bi, Yu-Hai; Wang, Qi-Hui; Chen, Xin-Wen; Zhang, Zhi-Gang; Yao, Yong-Gang (2020-5). «Zoonotic origins of human coronavirus 2019 (HCoV-19 / SARS-CoV-2): why is this work important?». Zoological Research 41 (3): 213–219. doi:10.24272/j.issn.2095-8137.2020.031. ISSN 2095-8137. PMID 32314559. PMC 7231470. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7231470/. 
  25. ↑ Andersen, Kristian G.; Rambaut, Andrew; Lipkin, W. Ian; Holmes, Edward C.; Garry, Robert F. (2020-03-17). «The proximal origin of SARS-CoV-2». Nature Medicine: 1–3. doi:10.1038/s41591-020-0820-9. ISSN 1078-8956. PMID 32284615. PMC 7095063. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7095063/. 
  26. ↑ Σφάλμα αναφοράς: Σφάλμα παραπομπής: Λανθασμένο <ref>. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομα :11.
  27. ↑ Li, Jin-Yan; You, Zhi; Wang, Qiong; Zhou, Zhi-Jian; Qiu, Ye; Luo, Rui; Ge, Xing-Yi (2020-03-01). «The epidemic of 2019-novel-coronavirus (2019-nCoV) pneumonia and insights for emerging infectious diseases in the future» (στα αγγλικά). Microbes and Infection. Special issue on the new coronavirus causing the COVID-19 outbreak 22 (2): 80–85. doi:10.1016/j.micinf.2020.02.002. ISSN 1286-4579. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1286457920300307. 
  28. ↑ CDC (28 Οκτωβρίου 2020). «COVID-19 and Your Health». Centers for Disease Control and Prevention (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2021. 
  29. ↑ Anfinrud, Philip; Stadnytskyi, Valentyn; Bax, Christina E.; Bax, Adriaan (2020-04-15). «Visualizing Speech-Generated Oral Fluid Droplets with Laser Light Scattering». The New England Journal of Medicine. doi:10.1056/NEJMc2007800. ISSN 0028-4793. PMID 32294341. PMC 7179962. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7179962/. 
  30. ↑ Stadnytskyi, Valentyn; Bax, Christina E.; Bax, Adriaan; Anfinrud, Philip (2020-06-02). «The airborne lifetime of small speech droplets and their potential importance in SARS-CoV-2 transmission». Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America 117 (22): 11875–11877. doi:10.1073/pnas.2006874117. ISSN 0027-8424. PMID 32404416. PMC 7275719. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7275719/. 
  31. ↑ January 2021, Rachael Rettner-Senior Writer 20. «Talking is worse than coughing for spreading COVID-19 indoors». livescience.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2021. 
  32. ↑ de Oliveira, P. M.; Mesquita, L. C. C.; Gkantonas, S.; Giusti, A.; Mastorakos, E. (2021-01-27). «Evolution of spray and aerosol from respiratory releases: theoretical estimates for insight on viral transmission». Proceedings of the Royal Society A: Mathematical, Physical and Engineering Sciences 477 (2245): 20200584. doi:10.1098/rspa.2020.0584. https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rspa.2020.0584. 
  33. ↑ Lewis, Dyani (2020-07-08). «Mounting evidence suggests coronavirus is airborne — but health advice has not caught up» (στα αγγλικά). Nature 583 (7817): 510–513. doi:10.1038/d41586-020-02058-1. https://www.nature.com/articles/d41586-020-02058-1. 
  34. ↑ Popa, Alexandra; Genger, Jakob-Wendelin; Nicholson, Michael D.; Penz, Thomas; Schmid, Daniela; Aberle, Stephan W.; Agerer, Benedikt; Lercher, Alexander και άλλοι. (2020-12-09). «Genomic epidemiology of superspreading events in Austria reveals mutational dynamics and transmission properties of SARS-CoV-2» (στα αγγλικά). Science Translational Medicine 12 (573). doi:10.1126/scitranslmed.abe2555. ISSN 1946-6234. PMID 33229462. https://stm.sciencemag.org/content/12/573/eabe2555. 
  35. ↑ Prentiss, Mara; Chu, Arthur; Berggren, Karl K. (2020-10-23). «Superspreading Events Without Superspreaders: Using High Attack Rate Events to Estimate Nº for Airborne Transmission of COVID-19» (στα αγγλικά). medRxiv: 2020.10.21.20216895. doi:10.1101/2020.10.21.20216895. https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.10.21.20216895v1. 
  36. ↑ «Getting your workplace ready for COVID-19» (PDF). www.who.int. Who. 
  37. ↑ «Why soap is preferable to bleach in the fight against coronavirus». Science (στα Αγγλικά). 18 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2021. 
  38. ↑ Li, Diangeng; Jin, Meiling; Bao, Pengtao; Zhao, Weiguo; Zhang, Shixi (2020-05-07). «Clinical Characteristics and Results of Semen Tests Among Men With Coronavirus Disease 2019». JAMA Network Open 3 (5). doi:10.1001/jamanetworkopen.2020.8292. ISSN 2574-3805. PMID 32379329. PMC 7206502. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7206502/. 
  39. ↑ Wölfel, Roman; Corman, Victor M.; Guggemos, Wolfgang; Seilmaier, Michael; Zange, Sabine; Müller, Marcel A.; Niemeyer, Daniela; Jones, Terry C. και άλλοι. (2020-05). «Virological assessment of hospitalized patients with COVID-2019» (στα αγγλικά). Nature 581 (7809): 465–469. doi:10.1038/s41586-020-2196-x. ISSN 1476-4687. https://www.nature.com/articles/s41586-020-2196-x. 
  40. ↑ To, Kelvin Kai-Wang; Tsang, Owen Tak-Yin; Leung, Wai-Shing; Tam, Anthony Raymond; Wu, Tak-Chiu; Lung, David Christopher; Yip, Cyril Chik-Yan; Cai, Jian-Piao και άλλοι. (2020-05-01). «Temporal profiles of viral load in posterior oropharyngeal saliva samples and serum antibody responses during infection by SARS-CoV-2: an observational cohort study» (στα English). The Lancet Infectious Diseases 20 (5): 565–574. doi:10.1016/S1473-3099(20)30196-1. ISSN 1473-3099. PMID 32213337. https://www.thelancet.com/journals/laninf/article/PIIS1473-3099(20)30196-1/abstract. 
  41. ↑ Hou, Yixuan J.; Okuda, Kenichi; Edwards, Caitlin E.; Martinez, David R.; Asakura, Takanori; Dinnon, Kenneth H.; Kato, Takafumi; Lee, Rhianna E. και άλλοι. (2020-07-23). «SARS-CoV-2 Reverse Genetics Reveals a Variable Infection Gradient in the Respiratory Tract». Cell 182 (2): 429–446.e14. doi:10.1016/j.cell.2020.05.042. ISSN 0092-8674. PMID 32526206. PMC 7250779. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7250779/. 
  42. ↑ Goldstein, Joseph (2020-04-06). «Bronx Zoo Tiger Is Sick With the Coronavirus» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2020/04/06/nyregion/bronx-zoo-tiger-coronavirus.html. Ανακτήθηκε στις 2021-02-16. 
  43. ↑ CDC (11 Φεβρουαρίου 2020). «COVID-19 and Your Health». Centers for Disease Control and Prevention (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2021. 
  44. ↑ «WHO | Variant analysis of SARS-CoV-2 genomes». WHO. Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2021. 
  45. ↑ Alm, Erik; Broberg, Eeva K; Connor, Thomas; Hodcroft, Emma B; Komissarov, Andrey B; Maurer-Stroh, Sebastian; Melidou, Angeliki; Neher, Richard A και άλλοι. (2020-08-13). «Geographical and temporal distribution of SARS-CoV-2 clades in the WHO European Region, January to June 2020». Eurosurveillance 25 (32). doi:10.2807/1560-7917.ES.2020.25.32.2001410. ISSN 1025-496X. PMID 32794443. PMC 7427299. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7427299/. 
  46. ↑ 46,0 46,1 46,2 46,3 CDC (11 Φεβρουαρίου 2020). «Coronavirus Disease 2019 (COVID-19)». Centers for Disease Control and Prevention (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2021. 
  47. ↑ 47,0 47,1 47,2 CDC (11 Φεβρουαρίου 2020). «Cases, Data, and Surveillance». Centers for Disease Control and Prevention (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2021. 
  48. ↑ 48,0 48,1 «WHO | SARS-CoV-2 mink-associated variant strain – Denmark». WHO. Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2021. 
  49. ↑ CohenJan. 26, Jon· 2020· Pm, 11:25 (26 Ιανουαρίου 2020). «Wuhan seafood market may not be source of novel virus spreading globally». Science | AAAS (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2021. 
  50. ↑ «What We Know Today about Coronavirus SARS-CoV-2 and Where Do We Go from Here». GEN - Genetic Engineering and Biotechnology News (στα Αγγλικά). 19 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2021. 
  51. ↑ «China's first confirmed Covid-19 case traced back to November 17». South China Morning Post (στα Αγγλικά). 13 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2021. 
  52. ↑ «ArcGIS Dashboards». gisanddata.maps.arcgis.com. Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2021. 
  53. ↑ Wee, Sui-Lee; Jr, Donald G. McNeil; Hernández, Javier C. (2020-01-30). «W.H.O. Declares Global Emergency as Wuhan Coronavirus Spreads (Published 2020)» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2020/01/30/health/coronavirus-world-health-organization.html. Ανακτήθηκε στις 2021-02-16. 
  54. ↑ Rocklöv, J; Sjödin, H; Wilder-Smith, A (2020-02-28). «COVID-19 outbreak on the Diamond Princess cruise ship: estimating the epidemic potential and effectiveness of public health countermeasures». Journal of Travel Medicine. doi:10.1093/jtm/taaa030. ISSN 1195-1982. PMID 32109273. PMC 7107563. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7107563/. 
  55. ↑ 55,0 55,1 «ArcGIS Dashboards». gisanddata.maps.arcgis.com. Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2021. 
  56. ↑ «Limited data on coronavirus may be skewing assumptions about severity». STAT (στα Αγγλικά). 30 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2021. 
  57. ↑ Wu, Joseph T; Leung, Kathy; Leung, Gabriel M (2020). «Nowcasting and forecasting the potential domestic and international spread of the 2019-nCoV outbreak originating in Wuhan, China: a modelling study». Lancet (London, England) 395 (10225): 689–697. doi:10.1016/S0140-6736(20)30260-9. ISSN 0140-6736. PMID 32014114. PMC 7159271. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7159271/. 
  58. ↑ «Coronavirus deaths leap in China as countries struggle to evacuate citizens». the Guardian (στα Αγγλικά). 30 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2021. 
  59. ↑ «Coronavirus Update (Live): 109,772,790 Cases and 2,420,945 Deaths from COVID-19 Virus Pandemic - Worldometer». www.worldometers.info (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2021. 
π • σ • ε Πανδημία COVID-19
SARS-CoV-2 (ιός) • COVID-19 (ασθένεια) • Κορονοϊός (ομάδα ιών)• Εμβόλιο COVID-19
Επιπτώσεις
Ήπειρος
Αμερική
Ασία
Ευρώπη
Ωκεανία
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=SARS-CoV-2&oldid=8688256"