Λοιμώδης ενδοκαρδίτιδα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Bmosxop (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Ετικέτα: μεγάλη προσθήκη
Bmosxop (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 5: Γραμμή 5:
Η έλλειψη αιματικής παροχής στις βαλβίδες έχει επιπτώσεις και στη θεραπεία, καθώς ούτε τα φάρμακα έχουν πρόσβαση στην προσβεβλημένη βαλβίδα.
Η έλλειψη αιματικής παροχής στις βαλβίδες έχει επιπτώσεις και στη θεραπεία, καθώς ούτε τα φάρμακα έχουν πρόσβαση στην προσβεβλημένη βαλβίδα.


Φυσιολογικά το αίμα έχει ομαλή ροή όταν περνά διαμέσου των βαλβίδων. Αν όμως έχουν καταστραφεί, π.χ. από ρευματικό πυρετό, αυξάνεται η πιθανότητα μικροβιακής προσβολής.
Φυσιολογικά το αίμα έχει ομαλή ροή όταν περνά διαμέσου των βαλβίδων. Αν όμως έχουν καταστραφεί, π.χ. από ρευματικό πυρετό, αυξάνεται η πιθανότητα μικροβιακής προσβολής.<ref name=Robbins>{{cite book |author=Mitchell RS, Kumar V, Robbins SL, Abbas AK, Fausto N |title=Robbins Basic Pathology |publisher=Saunders/Elsevier |edition= 8th |year=2007 |pages=406–8 |isbn=1-4160-2973-7}}</ref>


==Ταξινόμηση==
==Ταξινόμηση==
===Ανάλογα με τη χρονική εξέλιξη===
===Ανάλογα με τη χρονική εξέλιξη===
Ιστορικά, η λοιμώδης ενδοκαρδίτιδα διακρίνεται κλινικά σε οξεία και υποξεία (επειδή χωρίς θεραπεία οι ασθενείς με υποξεία νόσο τείνουν να ζουν περισσότερο σε αντίθεση με αυτούς που πάσχουν από οξεία). Αυτή η ταξινόμηση αναφέρεται τόσο στην εξέλιξη όσο και στη σοβαρότητα της νόσου.
Ιστορικά, η λοιμώδης ενδοκαρδίτιδα διακρίνεται κλινικά σε οξεία και υποξεία<ref name=Robbins/> (επειδή χωρίς θεραπεία οι ασθενείς με υποξεία νόσο τείνουν να ζουν περισσότερο σε αντίθεση με αυτούς που πάσχουν από οξεία). Αυτή η ταξινόμηση αναφέρεται τόσο στην εξέλιξη όσο και στη σοβαρότητα της νόσου.
*H ''υποξεία βακτηριακή ενδοκαρδίτιδα'' συχνά οφείλεται σε στρεπτόκοκκους χαμηλής λοιμογόνου δράσης και προκαλεί νόσο ήπιας έως μέτριας βαρύτητας, που εξελίσσεται αργά για εβδομάδες και μήνες και σπάνια προσβάλλει αιματογενώς εξωκαρδιακές θέσεις.
*H ''υποξεία βακτηριακή ενδοκαρδίτιδα'' συχνά οφείλεται σε στρεπτόκοκκους χαμηλής λοιμογόνου δράσης και προκαλεί νόσο ήπιας έως μέτριας βαρύτητας, που εξελίσσεται αργά για εβδομάδες και μήνες και σπάνια προσβάλλει αιματογενώς εξωκαρδιακές θέσεις.
*Η ''οξεία βακτηριακή ενδοκαρδίτιδα'' είναι κεραυνοβόλος νόσος που εξελίσσεται μέσα σε μέρες ή βδομάδες και συνήθως οφείλεται σε σταφυλόκκο χρυσίζοντα (''Staphylococcus aureus''), που έχει πολύ ισχυρότερη λοιμογόνο δράση και ικανότητα πρόκλησης νόσου, ενώ συχνά προκαλεί μεταστατική λοίμωξη.
*Η ''οξεία βακτηριακή ενδοκαρδίτιδα'' είναι κεραυνοβόλος νόσος που εξελίσσεται μέσα σε μέρες ή βδομάδες και συνήθως οφείλεται σε σταφυλόκκο χρυσίζοντα (''Staphylococcus aureus''), που έχει πολύ ισχυρότερη λοιμογόνο δράση και ικανότητα πρόκλησης νόσου, ενώ συχνά προκαλεί μεταστατική λοίμωξη.<ref name=Robbins/>


Αυτή η ορολογία τίθεται πλέον υπό αμφισβήτηση, επειδή οι συσχετισμοί της (σε σχέση με τους οργανισμούς και την πρόγνωση) δεν τεκμηριώνονται κλινικά. Προτιμώνται οι όροι ''σύντομης επώασης'' (δηλαδή κάτω από 6 εβδομάδες) και ''μακράς επώασης'' (πάνω από 6 εβδομάδες).
Αυτή η ορολογία τίθεται πλέον υπό αμφισβήτηση, επειδή οι συσχετισμοί της (σε σχέση με τους οργανισμούς και την πρόγνωση) δεν τεκμηριώνονται κλινικά. Προτιμώνται οι όροι ''σύντομης επώασης'' (δηλαδή κάτω από 6 εβδομάδες) και ''μακράς επώασης'' (πάνω από 6 εβδομάδες).<ref>{{cite journal |author=Morris AM |title=How best to deal with endocarditis |journal=Curr Infect Dis Rep |volume=8 |issue=1 |pages=14–22 |year=2006 |month=January |pmid=16448596 |doi=10.1007/s11908-006-0030-8 |url=}}</ref>


===Ανάλογα με τα αποτελέσματα από τις καλλιέργειες===
===Ανάλογα με τα αποτελέσματα από τις καλλιέργειες===
Γραμμή 21: Γραμμή 21:
===Ανάλογα με την καρδιακή πλευρά===
===Ανάλογα με την καρδιακή πλευρά===
Η ενδοκαρδίτιδα διακρίνεται επίσης από την πλευρά της καρδιάς που προσβάλλει:
Η ενδοκαρδίτιδα διακρίνεται επίσης από την πλευρά της καρδιάς που προσβάλλει:
* Στους χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών ή αλλων φαρμάκων μπορεί να εισαχθούν μικρόβια, τα οποία ταξιδεύουν στη δεξιά καρδιά προσβάλλοντας τυπικά την τριγλώχινα βαλβίδα. Τις περισσότερς φορές αίτιο είναι ο Staphylococcus aureus.
* Στους χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών ή αλλων φαρμάκων μπορεί να εισαχθούν μικρόβια, τα οποία ταξιδεύουν στη δεξιά καρδιά προσβάλλοντας τυπικά την τριγλώχινα βαλβίδα. Τις περισσότερς φορές αίτιο είναι ο Staphylococcus aureus.<ref name=Robbins/>
* Στους υπόλοιπους ασθενείς, χωρίς ιστορικό ενδοφλέβιας έκθεσης, η ενδοκαρδίτιδα αφορά πιο συχνά την αριστερή καρδιά.
* Στους υπόλοιπους ασθενείς, χωρίς ιστορικό ενδοφλέβιας έκθεσης, η ενδοκαρδίτιδα αφορά πιο συχνά την αριστερή καρδιά.<ref name=Robbins/>


===Ανάλογα με το είδος της λοίμωξης===
===Ανάλογα με το είδος της λοίμωξης===
Μια άλλη μορφή ενδοκαρδίτιδας ειναι η ενδονοσοκομειακή, η οποία υφίσταται όταν διαγιγνώσκεται ενδοκαρδίτιδα σε ασθενή που έτυχε νοσοκομειακής περίθαλψης ένα μήνα πριν το συμβάν, και είναι συνήθως επακόλουθο μόλυνσης ενδαγγειακών καθετήρων, γραμμών ολικής παρεντερικής διατροφής, βηματοδοτη κλπ.
Μια άλλη μορφή ενδοκαρδίτιδας ειναι η ενδονοσοκομειακή, η οποία υφίσταται όταν διαγιγνώσκεται ενδοκαρδίτιδα σε ασθενή που έτυχε νοσοκομειακής περίθαλψης ένα μήνα πριν το συμβάν, και είναι συνήθως επακόλουθο μόλυνσης ενδαγγειακών καθετήρων, γραμμών ολικής παρεντερικής διατροφής, βηματοδοτη κλπ.<ref name=Harrison>{{cite book | author= Kasper DL, Brunwald E, [[Anthony Fauci|Fauci AS]], Hauser S, Longo DL, Jameson JL| title = [[Harrison's Principles of Internal Medicine]] | publisher = [[McGraw-Hill]] | year = 2005 | pages = 731–40 | month = May | isbn = 0-07-139140-1 | oclc = 54501403 56437106 56801936 56967424 }}</ref>


===Ανάλογα με τον τύπο της βαλβίδς===
===Ανάλογα με τον τύπο της βαλβίδς===
Τέλος, σημαντική στην κλινική πράξη είναι η διάκριση μεταξύ ενδοκαρδίτιδας φυσικής βαλβίδας και ενδοκαρδίτιδας προσθετικής βαλβίδας. Η ενδοκαρδίτιδα προσθετικής βαλβίδας μπορεί να είναι πρώιμη (<60 μέρες από την εγχείρηση της βαλβίδας) ή όψιμη (>60 μέρες από την εγχείρηση της βαλβίδας).
Τέλος, σημαντική στην κλινική πράξη είναι η διάκριση μεταξύ ενδοκαρδίτιδας φυσικής βαλβίδας και ενδοκαρδίτιδας προσθετικής βαλβίδας. Η ενδοκαρδίτιδα προσθετικής βαλβίδας μπορεί να είναι πρώιμη (<60 μέρες από την εγχείρηση της βαλβίδας) ή όψιμη (>60 μέρες από την εγχείρηση της βαλβίδας).
* Η πρώιμη ενδοκαρδίτιδα προσθετικής βαλβίδας οφείλεται συνήθως σε διεγχειρητική ή μετεγχειρητική μικροβιακή επιμόλυνση, που είναι συνήθως ενδονοσοκομιακή.
* Η πρώιμη ενδοκαρδίτιδα προσθετικής βαλβίδας οφείλεται συνήθως σε διεγχειρητική ή μετεγχειρητική μικροβιακή επιμόλυνση, που είναι συνήθως ενδονοσοκομιακή.
* Η όψιμη ενδοκαρδίτιδα προσθετικής βαλβίδας οφείλεται συνήθως σε μικρόβια της κοινότητας.
* Η όψιμη ενδοκαρδίτιδα προσθετικής βαλβίδας οφείλεται συνήθως σε μικρόβια της κοινότητας.<ref name=Harrison/>


==Σημεία και συμπτώματα==
==Σημεία και συμπτώματα==


* Πυρετός: πυρετός αγνώστου αιτιολογίας παρατηρείται στο 97% των ασθενών, αδιαθεσία και καταβολή δυνάμεων στο 90% των ασθενών.
* Πυρετός: πυρετός αγνώστου αιτιολογίας παρατηρείται στο 97% των ασθενών, αδιαθεσία και καταβολή δυνάμεων στο 90% των ασθενών.<ref name=Amal2007>{{cite book |author=Amal Mattu; Deepi Goyal; Barrett, Jeffrey W.; Joshua Broder; DeAngelis, Michael; Peter Deblieux; Gus M. Garmel; Richard Harrigan; David Karras; Anita L'Italien; David Manthey |title=Emergency medicine: avoiding the pitfalls and improving the outcomes |publisher=Blackwell Pub./BMJ Books |location=Malden, Mass |year=2007 |pages=63 |isbn=1-4051-4166-2 |oclc= |doi= |accessdate=}}</ref>
* Νέο ή επιδεινωμένο καρδιακό φύσημα, απώλεια βάρους και βήχας παρατηρείτε στο 35% των ασθενών
* Νέο ή επιδεινωμένο καρδιακό φύσημα, απώλεια βάρους και βήχας παρατηρείτε στο 35% των ασθενών.<ref name=Amal2007/>
* Αγγειακά φαινόμενα: σηπτικές εμβολές (που προκαλούν θρομβοεμβολικά φαινόμενα όπως έμφρακτο του βρεγματικού λοβού του εγκεφάλου ή γάγγραινα των δακτύλων), βλάβες Janeway (ανώδυνες, αιμορραγικές, δερματικές βλάβες στις παλάμες και τα πέλματα), ενδοκράνιο αιμορραγία, υπωνύχιες αιμορραγίες, έμφρακτο νεφρού και έμφρακτο σπλήνα.
* Αγγειακά φαινόμενα: σηπτικές εμβολές (που προκαλούν θρομβοεμβολικά φαινόμενα όπως έμφρακτο του βρεγματικού λοβού του εγκεφάλου ή γάγγραινα των δακτύλων), βλάβες Janeway (ανώδυνες, αιμορραγικές, δερματικές βλάβες στις παλάμες και τα πέλματα), ενδοκράνιο αιμορραγία, υπωνύχιες αιμορραγίες, έμφρακτο νεφρού και έμφρακτο σπλήνα.
* Ανοσολογικά φαινόμενα: σπειραματονεφρίτιδα, που επιτρέπει στο αίμα και τα λευκώματα να αποβάλλονται στα ούρα, οζίδια του Osler (επώδυνες, υποδόριες βλάβες στις ράγες των δακτύλων), κηλίδες του Roth στον αμφιβληστροειδή, θετικός ρευματοειδής παράγοντας στον ορό.
* Ανοσολογικά φαινόμενα: σπειραματονεφρίτιδα, που επιτρέπει στο αίμα και τα λευκώματα να αποβάλλονται στα ούρα,<ref name=Robbins/> οζίδια του Osler (επώδυνες, υποδόριες βλάβες στις ράγες των δακτύλων), κηλίδες του Roth στον αμφιβληστροειδή, θετικός ρευματοειδής παράγοντας στον ορό.
* Άλλα σημεία μπορεί να παρατηρούνται, όπως: νυχτερινοί ιδρώτες, ρίγη, αναιμία, σπληνομεγαλία και πληκτροδακτυλία
* Άλλα σημεία μπορεί να παρατηρούνται, όπως: νυχτερινοί ιδρώτες, ρίγη, αναιμία, σπληνομεγαλία και πληκτροδακτυλία


Γραμμή 44: Γραμμή 44:
Σε ένα υγιές άτομο, μια βακτηριαιμία (όπου τα βακτήρια εισέρχονται στην κυκλοφορία μεσω μιας αμυχής ή πληγής) μπορεί φυσιολογικά να αντιμετωπιστεί γρήγορα χωρίς δυσμενείς επιπτώσεις. Όταν όμως μια καρδιακή βαλβίδα είναι αλλοιωμένη και καλυμμένη από θρόμβο αίματος, δίνει έδαφος στα βακτήρια να προσκολληθούν και να αναπτύξουν λοίμωξη.
Σε ένα υγιές άτομο, μια βακτηριαιμία (όπου τα βακτήρια εισέρχονται στην κυκλοφορία μεσω μιας αμυχής ή πληγής) μπορεί φυσιολογικά να αντιμετωπιστεί γρήγορα χωρίς δυσμενείς επιπτώσεις. Όταν όμως μια καρδιακή βαλβίδα είναι αλλοιωμένη και καλυμμένη από θρόμβο αίματος, δίνει έδαφος στα βακτήρια να προσκολληθούν και να αναπτύξουν λοίμωξη.


Στο παρελθόν, η βακτηριαιμία που προκαλούνταν από οδοντιατρικές επεμβάσεις (στην πλειονότητα των περιπτώσεων οφειλόμενη σε πρασινίζοντα στρεπτόκοκκο που αποτελεί φυσιολογική χλωρίδα της στοματικής κοιλότητας) όπως ένας καθαρισμός ή μια εξαγωγή δοντιού, θεωρήθηκε ότι έχει μεγαλύτερη κλινική σημασία από ό,τι στην πραγματικότητα. Παρόλ' αυτά είναι σημαντικό ο οδοντίατρος ή ο υγιεινολόγος στόματος να ενημερώνεται για τυχόν καρδιακά προβλήματα πριν ξεκινήσει θεραπεία. Αντιβιοτικά χορηγούνται σε ασθενής με καθορισμένα καρδιακά προβλήματα ως προφύλαξη, παρόλο που αυτή η πρακτική έχει αλλάξει στις ΗΠΑ, με τις νέες κατευθυντήριες οδηγίες της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρίας του 2007, όπως και στο Ηνωμένο Βασίλειο από το Μάρτιο του 2008, λόγων των νέων οδηγιών της NICE. Καθημερινό βούρτσισμα και χρήση οδοντικού νήματος μπορεί ομοίως να προκαλέσει βακτηριαιμία, και δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία να υποστηρίζουν την αντιβιοτική προφύλαξη για τις οδοντιατρικές θεραπείες, γεγονός που αντανακλάται στις πρόσφατες κατευθυντήριες οδηγίες.
Στο παρελθόν, η βακτηριαιμία που προκαλούνταν από οδοντιατρικές επεμβάσεις (στην πλειονότητα των περιπτώσεων οφειλόμενη σε πρασινίζοντα στρεπτόκοκκο που αποτελεί φυσιολογική χλωρίδα της στοματικής κοιλότητας) όπως ένας καθαρισμός ή μια εξαγωγή δοντιού, θεωρήθηκε ότι έχει μεγαλύτερη κλινική σημασία από ό,τι στην πραγματικότητα. Παρόλ' αυτά είναι σημαντικό ο οδοντίατρος ή ο υγιεινολόγος στόματος να ενημερώνεται για τυχόν καρδιακά προβλήματα πριν ξεκινήσει θεραπεία. Αντιβιοτικά χορηγούνται σε ασθενής με καθορισμένα καρδιακά προβλήματα ως προφύλαξη, παρόλο που αυτή η πρακτική έχει αλλάξει στις ΗΠΑ, με τις νέες κατευθυντήριες οδηγίες της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρίας του 2007,<ref>{{cite journal |author=Wilson W, Taubert KA, Gewitz M, ''et al.'' |title=Prevention of infective endocarditis: guidelines from the American Heart Association |journal=Circulation |volume=116 |issue=15 |pages=1736–54 |year=2007 |month=October |pmid=17446442 |doi=10.1161/CIRCULATIONAHA.106.183095 |url=http://circ.ahajournals.org/cgi/pmidlookup?view=long&pmid=17446442}}</ref> όπως και στο Ηνωμένο Βασίλειο από το Μάρτιο του 2008, λόγων των νέων οδηγιών της NICE. Καθημερινό βούρτσισμα και χρήση οδοντικού νήματος μπορεί ομοίως να προκαλέσει βακτηριαιμία, και δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία να υποστηρίζουν την αντιβιοτική προφύλαξη για τις οδοντιατρικές θεραπείες, γεγονός που αντανακλάται στις πρόσφατες κατευθυντήριες οδηγίες.


Μια άλλη αιτιολογική ομάδα σχετίζεται με την είσοδο μεγάλου αριθμού μικροβίων στην αιματική κυκλοφορία. Ο ορθοκολικός καρκίνος (Streptococcus bovis), οι σοβαρές λοιμώξεις της ουροφόρας οδού (κυρίως από εντερόκοκκο) και η ενδοφλέβια χορήγηση φαρμάκων (St. aureus) είναι τα κύρια αίτια. Με την είσοδο τόσο μεγάλου πληθυσμού βακτηρίων ακόμη και μια φυσική καρδιακή βαλβίδα μπορεί να προσβληθεί. Ένας ισχυρά λοιμογόνος μικροοργανισμός (όπως ο St. aureus) ευθύνεται συνήθως για τη λοίμωξη φυσικών καρδιακών βαλβίδων.
Μια άλλη αιτιολογική ομάδα σχετίζεται με την είσοδο μεγάλου αριθμού μικροβίων στην αιματική κυκλοφορία. Ο ορθοκολικός καρκίνος (Streptococcus bovis), οι σοβαρές λοιμώξεις της ουροφόρας οδού (κυρίως από εντερόκοκκο) και η ενδοφλέβια χορήγηση φαρμάκων (St. aureus) είναι τα κύρια αίτια. Με την είσοδο τόσο μεγάλου πληθυσμού βακτηρίων ακόμη και μια φυσική καρδιακή βαλβίδα μπορεί να προσβληθεί. Ένας ισχυρά λοιμογόνος μικροοργανισμός (όπως ο St. aureus) ευθύνεται συνήθως για τη λοίμωξη φυσικών καρδιακών βαλβίδων.
Γραμμή 50: Γραμμή 50:
Στους χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών προσβάλλονται συνήθως οι δεξιές βαλβίδες, καθώς το αίμα από τις φλέβες όπου γίνεται η έγχυση οδηγείται στη δεξιά καρδιά. Στη ρευματική καρδιακή νόσο η λοίμωξη αφορά την αορτική και την μιτροειδή βαλβίδα, στην αριστερή πλευρά της καρδιάς.
Στους χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών προσβάλλονται συνήθως οι δεξιές βαλβίδες, καθώς το αίμα από τις φλέβες όπου γίνεται η έγχυση οδηγείται στη δεξιά καρδιά. Στη ρευματική καρδιακή νόσο η λοίμωξη αφορά την αορτική και την μιτροειδή βαλβίδα, στην αριστερή πλευρά της καρδιάς.


Άλλοι παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη ενδοκαρδίτιδας είναι η λευκοπενία, η ανοσοανεπάρκεια ή η ανοσοκαταστολή, η κακοήθεια, ο σακχαρώδης διαβήτης και η κατάχρηση αλκοόλ.
Άλλοι παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη ενδοκαρδίτιδας είναι η λευκοπενία, η ανοσοανεπάρκεια ή η ανοσοκαταστολή, η κακοήθεια, ο σακχαρώδης διαβήτης και η κατάχρηση αλκοόλ.<ref name=Robbins/>

==References==
{{Reflist|2}}





Έκδοση από την 23:03, 16 Μαΐου 2011

Η λοιμώδης ενδοκαρδίτιδα είναι μια μορφή ενδοκαρδίτιδας ή αλλιώς φλεγμονή του ενδοκαρδίου και των καρδιακών βαλβίδων, που προκαλείται από λοιμώδεις παράγοντες.

Οι καρδιακές βαλβίδες δεν έχουν δική τους αιμάτωση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι ανοσιακοί αμυντικοί μηχανισμοί (όπως τα λευκά αιμοσφαίρια) να μην έχουν πρόσβαση σε αυτές μέσω της αιματικής ροής. Αν ένας μικροοργανισμός (όπως τα βακτήρια) προσεγγίσει την επιφάνεια μιας βαλβίδας και σχηματίσει μια εκβλάστηση, η ανοσιακή απάντηση του ξενιστή είναι ελαττωμένη. Η έλλειψη αιματικής παροχής στις βαλβίδες έχει επιπτώσεις και στη θεραπεία, καθώς ούτε τα φάρμακα έχουν πρόσβαση στην προσβεβλημένη βαλβίδα.

Φυσιολογικά το αίμα έχει ομαλή ροή όταν περνά διαμέσου των βαλβίδων. Αν όμως έχουν καταστραφεί, π.χ. από ρευματικό πυρετό, αυξάνεται η πιθανότητα μικροβιακής προσβολής.[1]

Ταξινόμηση

Ανάλογα με τη χρονική εξέλιξη

Ιστορικά, η λοιμώδης ενδοκαρδίτιδα διακρίνεται κλινικά σε οξεία και υποξεία[1] (επειδή χωρίς θεραπεία οι ασθενείς με υποξεία νόσο τείνουν να ζουν περισσότερο σε αντίθεση με αυτούς που πάσχουν από οξεία). Αυτή η ταξινόμηση αναφέρεται τόσο στην εξέλιξη όσο και στη σοβαρότητα της νόσου.

  • H υποξεία βακτηριακή ενδοκαρδίτιδα συχνά οφείλεται σε στρεπτόκοκκους χαμηλής λοιμογόνου δράσης και προκαλεί νόσο ήπιας έως μέτριας βαρύτητας, που εξελίσσεται αργά για εβδομάδες και μήνες και σπάνια προσβάλλει αιματογενώς εξωκαρδιακές θέσεις.
  • Η οξεία βακτηριακή ενδοκαρδίτιδα είναι κεραυνοβόλος νόσος που εξελίσσεται μέσα σε μέρες ή βδομάδες και συνήθως οφείλεται σε σταφυλόκκο χρυσίζοντα (Staphylococcus aureus), που έχει πολύ ισχυρότερη λοιμογόνο δράση και ικανότητα πρόκλησης νόσου, ενώ συχνά προκαλεί μεταστατική λοίμωξη.[1]

Αυτή η ορολογία τίθεται πλέον υπό αμφισβήτηση, επειδή οι συσχετισμοί της (σε σχέση με τους οργανισμούς και την πρόγνωση) δεν τεκμηριώνονται κλινικά. Προτιμώνται οι όροι σύντομης επώασης (δηλαδή κάτω από 6 εβδομάδες) και μακράς επώασης (πάνω από 6 εβδομάδες).[2]

Ανάλογα με τα αποτελέσματα από τις καλλιέργειες

Η λοιμώδης ενδοκαρδίτιδα μπορεί να ταξινομηθεί επίσης ως ενδοκαρδίτιδα με θετική καλλιέργεια και με αρνητική καλλιέργεια (αίματος). Η ενδοκαρδίτιδα με αρνητική καλλιέργεια μπορεί να οφείλεται σε μικροοργανισμούς που απαιτούν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα μέχρι να ταυτοποιηθούν στο εργαστήριο (τέτοιοι μικροοργανισμοί αποκαλούνται απαιτητικοί διότι απαιτούν ειδικό περιβάλλον για να αναπτυχθούν) ή να μην οφείλονται σε μικροβιακό παράγοντα, όπως στην μαραντική ενδοκαρδίτιδα. Στα παθογόνα που προκαλλούν ενδοκαρδίτιδα με αρνητική καλλιέργεια περιλαμβάνονται: Aspergillus sp., Brucella sp., Cixiella burnetii, Chlamydia sp. και βακτήρια της ομάδας HACEK (Haemophilus spp., Actinobacillus actinomycetemcomitans, Cardiobacterium hominis, Eikenella spp. και Kingella kingae). Ένα άλλο αίτιο ενδοκαρδίτιδας με αρνητική καλλιέργεια, ακόμη και οφειλόμενη σε συνήθη μικρόβια, είναι η προηγηθείσα αντιμικροβιακή θεραπεία.

Ανάλογα με την καρδιακή πλευρά

Η ενδοκαρδίτιδα διακρίνεται επίσης από την πλευρά της καρδιάς που προσβάλλει:

  • Στους χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών ή αλλων φαρμάκων μπορεί να εισαχθούν μικρόβια, τα οποία ταξιδεύουν στη δεξιά καρδιά προσβάλλοντας τυπικά την τριγλώχινα βαλβίδα. Τις περισσότερς φορές αίτιο είναι ο Staphylococcus aureus.[1]
  • Στους υπόλοιπους ασθενείς, χωρίς ιστορικό ενδοφλέβιας έκθεσης, η ενδοκαρδίτιδα αφορά πιο συχνά την αριστερή καρδιά.[1]

Ανάλογα με το είδος της λοίμωξης

Μια άλλη μορφή ενδοκαρδίτιδας ειναι η ενδονοσοκομειακή, η οποία υφίσταται όταν διαγιγνώσκεται ενδοκαρδίτιδα σε ασθενή που έτυχε νοσοκομειακής περίθαλψης ένα μήνα πριν το συμβάν, και είναι συνήθως επακόλουθο μόλυνσης ενδαγγειακών καθετήρων, γραμμών ολικής παρεντερικής διατροφής, βηματοδοτη κλπ.[3]

Ανάλογα με τον τύπο της βαλβίδς

Τέλος, σημαντική στην κλινική πράξη είναι η διάκριση μεταξύ ενδοκαρδίτιδας φυσικής βαλβίδας και ενδοκαρδίτιδας προσθετικής βαλβίδας. Η ενδοκαρδίτιδα προσθετικής βαλβίδας μπορεί να είναι πρώιμη (<60 μέρες από την εγχείρηση της βαλβίδας) ή όψιμη (>60 μέρες από την εγχείρηση της βαλβίδας).

  • Η πρώιμη ενδοκαρδίτιδα προσθετικής βαλβίδας οφείλεται συνήθως σε διεγχειρητική ή μετεγχειρητική μικροβιακή επιμόλυνση, που είναι συνήθως ενδονοσοκομιακή.
  • Η όψιμη ενδοκαρδίτιδα προσθετικής βαλβίδας οφείλεται συνήθως σε μικρόβια της κοινότητας.[3]

Σημεία και συμπτώματα

  • Πυρετός: πυρετός αγνώστου αιτιολογίας παρατηρείται στο 97% των ασθενών, αδιαθεσία και καταβολή δυνάμεων στο 90% των ασθενών.[4]
  • Νέο ή επιδεινωμένο καρδιακό φύσημα, απώλεια βάρους και βήχας παρατηρείτε στο 35% των ασθενών.[4]
  • Αγγειακά φαινόμενα: σηπτικές εμβολές (που προκαλούν θρομβοεμβολικά φαινόμενα όπως έμφρακτο του βρεγματικού λοβού του εγκεφάλου ή γάγγραινα των δακτύλων), βλάβες Janeway (ανώδυνες, αιμορραγικές, δερματικές βλάβες στις παλάμες και τα πέλματα), ενδοκράνιο αιμορραγία, υπωνύχιες αιμορραγίες, έμφρακτο νεφρού και έμφρακτο σπλήνα.
  • Ανοσολογικά φαινόμενα: σπειραματονεφρίτιδα, που επιτρέπει στο αίμα και τα λευκώματα να αποβάλλονται στα ούρα,[1] οζίδια του Osler (επώδυνες, υποδόριες βλάβες στις ράγες των δακτύλων), κηλίδες του Roth στον αμφιβληστροειδή, θετικός ρευματοειδής παράγοντας στον ορό.
  • Άλλα σημεία μπορεί να παρατηρούνται, όπως: νυχτερινοί ιδρώτες, ρίγη, αναιμία, σπληνομεγαλία και πληκτροδακτυλία

Αιτιολογία

Σε ένα υγιές άτομο, μια βακτηριαιμία (όπου τα βακτήρια εισέρχονται στην κυκλοφορία μεσω μιας αμυχής ή πληγής) μπορεί φυσιολογικά να αντιμετωπιστεί γρήγορα χωρίς δυσμενείς επιπτώσεις. Όταν όμως μια καρδιακή βαλβίδα είναι αλλοιωμένη και καλυμμένη από θρόμβο αίματος, δίνει έδαφος στα βακτήρια να προσκολληθούν και να αναπτύξουν λοίμωξη.

Στο παρελθόν, η βακτηριαιμία που προκαλούνταν από οδοντιατρικές επεμβάσεις (στην πλειονότητα των περιπτώσεων οφειλόμενη σε πρασινίζοντα στρεπτόκοκκο που αποτελεί φυσιολογική χλωρίδα της στοματικής κοιλότητας) όπως ένας καθαρισμός ή μια εξαγωγή δοντιού, θεωρήθηκε ότι έχει μεγαλύτερη κλινική σημασία από ό,τι στην πραγματικότητα. Παρόλ' αυτά είναι σημαντικό ο οδοντίατρος ή ο υγιεινολόγος στόματος να ενημερώνεται για τυχόν καρδιακά προβλήματα πριν ξεκινήσει θεραπεία. Αντιβιοτικά χορηγούνται σε ασθενής με καθορισμένα καρδιακά προβλήματα ως προφύλαξη, παρόλο που αυτή η πρακτική έχει αλλάξει στις ΗΠΑ, με τις νέες κατευθυντήριες οδηγίες της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρίας του 2007,[5] όπως και στο Ηνωμένο Βασίλειο από το Μάρτιο του 2008, λόγων των νέων οδηγιών της NICE. Καθημερινό βούρτσισμα και χρήση οδοντικού νήματος μπορεί ομοίως να προκαλέσει βακτηριαιμία, και δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία να υποστηρίζουν την αντιβιοτική προφύλαξη για τις οδοντιατρικές θεραπείες, γεγονός που αντανακλάται στις πρόσφατες κατευθυντήριες οδηγίες.

Μια άλλη αιτιολογική ομάδα σχετίζεται με την είσοδο μεγάλου αριθμού μικροβίων στην αιματική κυκλοφορία. Ο ορθοκολικός καρκίνος (Streptococcus bovis), οι σοβαρές λοιμώξεις της ουροφόρας οδού (κυρίως από εντερόκοκκο) και η ενδοφλέβια χορήγηση φαρμάκων (St. aureus) είναι τα κύρια αίτια. Με την είσοδο τόσο μεγάλου πληθυσμού βακτηρίων ακόμη και μια φυσική καρδιακή βαλβίδα μπορεί να προσβληθεί. Ένας ισχυρά λοιμογόνος μικροοργανισμός (όπως ο St. aureus) ευθύνεται συνήθως για τη λοίμωξη φυσικών καρδιακών βαλβίδων.

Στους χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών προσβάλλονται συνήθως οι δεξιές βαλβίδες, καθώς το αίμα από τις φλέβες όπου γίνεται η έγχυση οδηγείται στη δεξιά καρδιά. Στη ρευματική καρδιακή νόσο η λοίμωξη αφορά την αορτική και την μιτροειδή βαλβίδα, στην αριστερή πλευρά της καρδιάς.

Άλλοι παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη ενδοκαρδίτιδας είναι η λευκοπενία, η ανοσοανεπάρκεια ή η ανοσοκαταστολή, η κακοήθεια, ο σακχαρώδης διαβήτης και η κατάχρηση αλκοόλ.[1]

References

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Mitchell RS, Kumar V, Robbins SL, Abbas AK, Fausto N (2007). Robbins Basic Pathology (8th έκδοση). Saunders/Elsevier. σελίδες 406–8. ISBN 1-4160-2973-7. CS1 maint: Πολλαπλές ονομασίες: authors list (link)
  2. Morris AM (January 2006). «How best to deal with endocarditis». Curr Infect Dis Rep 8 (1): 14–22. doi:10.1007/s11908-006-0030-8. PMID 16448596. 
  3. 3,0 3,1 Kasper DL, Brunwald E, Fauci AS, Hauser S, Longo DL, Jameson JL (2005). Harrison's Principles of Internal Medicine. McGraw-Hill. σελίδες 731–40. ISBN 0-07-139140-1. OCLC 54501403 56437106 56801936 56967424 Check |oclc= value (βοήθεια).  Unknown parameter |month= ignored (βοήθεια)CS1 maint: Πολλαπλές ονομασίες: authors list (link)
  4. 4,0 4,1 Amal Mattu; Deepi Goyal; Barrett, Jeffrey W.; Joshua Broder; DeAngelis, Michael; Peter Deblieux; Gus M. Garmel; Richard Harrigan; David Karras; Anita L'Italien; David Manthey (2007). Emergency medicine: avoiding the pitfalls and improving the outcomes. Malden, Mass: Blackwell Pub./BMJ Books. σελ. 63. ISBN 1-4051-4166-2. CS1 maint: Πολλαπλές ονομασίες: authors list (link)
  5. Wilson W, Taubert KA, Gewitz M, et al. (October 2007). «Prevention of infective endocarditis: guidelines from the American Heart Association». Circulation 116 (15): 1736–54. doi:10.1161/CIRCULATIONAHA.106.183095. PMID 17446442. http://circ.ahajournals.org/cgi/pmidlookup?view=long&pmid=17446442.