Κεφτές

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Χοχτσάιτσζουπε, παραδοσιακό γαμήλιο πιάτο με κεφτεδάκια από τη Γερμανία
Ψητά κεφτεδάκια
Κεφτεδάκια κατά την ώρα του μαγειρέματος
Κεφτεδάκια από την Ελλάδα

Ο κεφτές (υποκοριστικό κεφτεδάκια, μέσω του τουρκ. köfte) είναι κιμάς ο οποίος έχει μετατραπεί σε μικρή μπάλα. Μερικές φορές αναμειγνύεται με ψίχουλα ψωμιού, ψιλοκομμένο κρεμμύδι, αυγά, βούτυρο και καρυκεύματα.[1] Μαγειρεύονται με τηγάνισμα, ψήσιμο, βράσιμο στον ατμό και άλλους τρόπους. Μπορεί να παρασκευαστεί με διάφορα είδη κρέατος.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Κινεζική συνταγή "τέσσερις χαρούμενοι κεφτέδες" (四喜丸子—Σι τσι ουαντσί, πινγίν: Sì xǐ wánzi) προέρχεται από την επαρχία Σαντόνγκ. Η συνταγή χρονολογείται από τη δυναστεία Τσιν (221-207 π.Χ.).[2]

Το αρχαίο Ρωμαϊκό βιβλίο μαγειρικής Περί μαγειρικής περιλαμβάνε πολλές συνταγές φαγητών που έμοιαζαν με κεφτέδες.[3]

Οι πρώιμες συνταγές σε μερικά από τα παλαιότερα γνωστά αραβικά βιβλία μαγειρικής έκαναν αναφορά σε καρυκευμένες μπάλες αρνίσιου κρέατος. Υπήρχαν τοπικές διαφορές ανάλογα με την περιοχή, ενώ ο κεφτές της Ταμπρίζ (κουφτέχ Ταμπριζί) είχε μέση διάμετρο 20 εκατοστών.[4]

Το πουμ ντ'οράνζ είναι επιχρυσωμένο πιάτο κεφτέδων από το Μεσαίωνα.[5]

Συνταγές ανά τον κόσμο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπάρχουν διάφορες συνταγές κεφτεδακίων από την Ευρώπη και την Ασία. Από την Ιβηρική έως τη Σουηδία και την Ινδία, υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία από συνταγές.[6]

Ευρώπη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μεγάλα βουλγάρικα κεφτεδάκια, γνωστά ως τατάρσκο κουφτέ
Δανικά κεφτεδάκια (φρικαντέλερ)
Κεφτέδες σερβιρισμένοι σε σουηδοφινλανδικό στυλ με πουρέ πατάτας, καφέ σάλτσα, μαρμελάδα κράνο και αγγουράκι τουρσί
Κλόπσι με πουρέ πατάτας από την Πολωνία
Κεφτεδάκια της Ινεγκιόλ από την Τουρκία.
  • Τα αλβανικά τηγανητά κεφτεδάκια (qofte të fërguara - κοφτέ τα φαργκουάρα).
  • Τα αρμενικά στιφάδα κεφτέδων και λαχανικών (κουφτέ ρίζε) είναι κλασικό πιάτο το οποίο συχνά συνοδεύεται με ρύζι για κατανάλωση.
  • Στην Αυστρία, τα τηγανιτά κεφτεδάκια είναι γνωστά ως Φλαϊσλάιμπχεν (Fleischlaibchen) ή Φλαϊσλάμπερλ (Fleischlaberl).
  • Στο Βέλγιο οι κεφτέδες ονομάζονται μπαλέκες (ballekes) ή μπουλέτεν (bouletten) στη Φλάνδρα. Παρασκευάζονται από ένα μείγμα μοσχαριού και χοιρινού με ψίχουλα ψωμιού και κρεμμύδια κομμένα σε φέτες. Υπάρχουν και άλλες παραλλαγές, συμπεριλαμβανομένων διαφορετικών ειδών κρέατος και κομμένων λαχανικών.
  • Στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη οι κεφτέδες ονομάζονται τσουφτέ (ćufte) και συνήθως παράγονται από κιμά και σερβίρονται με πατάτες με πουρέ.
  • Στη Βρετανία, τα φάγκοτ είναι τύπος πικάντικου χοιρινού κεφτέ. Συνήθως παρασκευάζεται από καρδιά, συκώτι και λίπος χοιρινού ή μπέικον που αναμειγνύονται μαζί. Επίσης μερικές φορές προστέθονται ψίχουλα ψωμιού και άλλα συστατικά.
  • Στη Βουλγαρία οι κεφτέδες ονομάζονται κυουφτέ και συνήθως παρασκευάζονται από κιμά ή χοιρινό, ή ένα μείγμα των δύο. Μπορούν να μαγειρευθούν τηγανητά ή ψητά και συχνά περιέχουν κομμένα κρεμμύδια και κομμάτια ψωμιού. Είναι πολύ δημοφιλές πιάτο.
  • Στην Κροατία, οι κεφτέδες ονομάζονται πολπέτε στη Δαλματία και τσουφτέ (ćufte) στην υπόλοιπη χώρα. Συνήθως παρασκευάζονται από κιμά ή μείγμα χοιρινού και μοσχαριού και σερβίρονται με πατάτες με πουρέ ή ρυζί, συχνά με σως τομάτας.
  • Τα δανικά κεφτεδάκια ονομάζονται φρικαντέλερ και συνήθως είναι τηγανητά. Συνήθως παράγονται από κιμά χοιρινού, μοσχαριού, κρεμμύδια, αυγά, αλάτι και πιπέρι. Ύστερα μετατρέπονται σε μπάλες και επιπεδοποιούνται εν μέρει, για να μπορούν να τηγανιστούν. Η δανική κουζίνα έχει και άλλες εκδόσεις, όπως τα μπόλερ ι κάρι (κεφτέδες με κάρι, συνήθως σερβίρονται με ρύζι) και μικρότερους κεφτέδες που χρησιμοποιούνται σε σούπα με μελμπόλερ.
  • Στην Εσθονία, οι κεφτέδες ονομάζονται λιχαπαλλίντ (lihapallid, δηλαδή "κεφτέδες ή κεφτεδάκια") και είναι παρόμοια με τα κεφτεδάκια που παρασκευάζονται στη Σουηδία και τη Φινλανδία, λόγω πολιτισμικής, ιστορικής (η βόρεια, κυρίως, Εσθονία αποτέλεσε κτήση της Σουηδίας για αρκετά χρόνια) και γεωγραφικής εγγύτητας.
  • Στα νησιά του Ιονίου οι κεφτέδες αποκαλούνται πολπέτες (ιταλ. polpette)

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Esposito, Shaylyn (6 Ιουνίου 2013). «Is Spaghetti and Meatballs Italian?». Sithsonian.com. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2015. 
  2. «Lu Cuisine». A bite of China. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2015. 
  3. Sally Grainger, Cooking Apicius: Roman Recipes for Today, Prospect Books, 2006, (ISBN 1-903018-44-7), p. 17-18
  4. The Oxford Companion to Food, s.v. kofta
  5. Adamson, M.W. (2013). Regional Cuisines of Medieval Europe: A Book of Essays. Garland Medieval Casebooks. Taylor & Francis. σελ. 27. ISBN 978-1-135-30868-1. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2017. 
  6. Alan Davidson, ed., The Oxford Companion to Food, s.v. kofta