Χριστόδουλος Γαλάνος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Χρήστος Γαλανός)
Χριστόδουλος Γαλάνος
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Χριστόδουλος Γαλάνος (Ελληνικά)
Γέννηση1880
Βλάστη Κοζάνης
Θάνατος29 Ιουνίου 1957 (77 ετών)
Αθήνα
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Ιδιότητακαινοτόμος επιχειρηματίας
ΒραβεύσειςΧρυσός Σταυρός του Τάγματος του Φοίνικος, Παύλος Α΄ της Ελλάδας (1951?)
Order of the British Empire (OBE) Χρυσός Σταυρός του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, Ελισάβετ Β΄ του Ηνωμένου Βασιλείου (1952)

Ο Χριστόδουλος Γαλάνος (1880 -29 Ιουνίου 1957)ήταν Έλληνας (από τη Μακεδονία) κτηματίας, επιχειρηματίας, εφοπλιστής, και ευεργέτης ο οποίος έζησε στην Τανγκανίκα (σημερινή Τανζανία) κατά το πρώτο μισό του 20ού αιώνα. Υποστηρίζεται ότι ο Γαλανός υπήρξε ο πλουσιότερος μετανάστης στην Τανγκανίκα.[1]

Νεότητα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Χριστόδουλος Γαλάνος γεννήθηκε το 1880[2] στη κωμόπολη Βλάστη, Κοζάνης. Οι γονείς του ονομάζονταν Γεώργιος (γνωστός επίσης και ως «Γούσιας»)[3] και Πηνελόπη.

Σε ηλικία 16 χρόνων, το 1896 δηλαδή, έφυγε για το Πορτ Σάιντ της Αιγύπτου, υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες. Εκεί, εργάστηκε για κάποιο διάστημα σε ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, όπου έμαθε πρώτη φορά για την ύπαρξη Γερμανικής Ανατολικής Αφρικής, η οποία εκείνη την εποχή ήταν τόπος άγνωστος και απρόσιτος.

Το ξέσπασμα όμως στην Ελλάδα του Μακεδονικού Αγώνα, φαίνεται (χωρίς να είναι απολύτως εξακριβωμένο) ότι τον έκανε να επιστρέξει στην πατρίδα του και να ενταχτεί στα ελληνικά αντάρτικα σώματα τα οποία αντιμετώπιζαν τις συμμορίες του Τσακαλάρωφ και των άλλων Βουλγάρων οπλαρχηγών.[4][3][5]

Μετά τη λήξη του Μακεδονικού Αγώνα, αποφάσισε να επιστρέψει στην Αφρική και πάλι, αρχικά στην Αίγυπτο και εν συνεχεία στην ηλικία των 22 ετών, στην Τανγκανίκα, τμήμα της τότε Γερμανικής Ανατολικής Αφρικής. [6]

Δράσεις στην Τανγκανίκα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τα πρώτα του βήματα στην Τανγκανίκα, άλλαξε το όνομά του [εκκρεμεί παραπομπή]από Χριστόδουλος Γαλάνος που ήταν, σε Χρήστος Γαλανός (όπως ήταν και ευρύτερα γνωστός μεταξύ των Ελλήνων στην Ανατολική Αφρική).

Η σταδιοδρομία του Χρήστου Γαλανού, ξεκίνησε όταν η Τανγκανίκα ήταν ακόμα Γερμανική αποικία (27 Φεβρουαρίου 1885–28 Ιουνίου 1919), αρχικά σε μια εταιρεία οδοποιίας και κατόπιν ως εργολάβος στη δημιουργία της σιδηροδρομικής γραμμής ΚιγκόμαΝταρ ες Σαλάαμ, μήκους άνω των 1000 χλμ., κατασκευάζοντας αγωγούς ομβρίων υδάτων, γέφυρες και τοποθετώντας σιδηροτροχιές.[7][8] Η κατασκευή του έργου που ξεκινούσε από το Νταρ ες Σαλάαμ ήταν έργο επίπονο, κυρίως μετά το Μορογκόρο και την Κιλόσα προς τη Ντοντόμα, σε υψόμετρο 1.000+ μ., αυτή ήταν η περιοχή που ανατέθηκε στο Χρήστο Γαλανό.[9]

Αργότερα, εργάστηκε και στην άλλη σιδηροδρομική γραμμή, η οποία ξεκινούσε από την Τάνγκα και κατέληγε μέσω Μόσι, στην Αρούσα.[10]

Εκείνη την εποχή, ο Χρήστος Γαλανός είχε άλλη μια επιχειρηματική δραστηριότητα, καθώς δημιούργησε μεταφορική εταιρεία για να εξυπηρετεί σημεία όπου δεν είχε φθάσει ακόμα ο σιδηρόδρομος.[11] Ξεκίνησε με δυο-τρεις ημιόνους και έφτασε να έχει περί τους είκοσι.[11]

Προσωπική ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1936, σε ηλικία 56 πλέον ετών πλέον, και ενώ βρισκόταν στο Βερολίνο για να παρακολουθήσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες γνώρισε την 18χρονη Ελληνίδα δημοσιογράφο του BBC, Αγγελική (Κίτσα) Καζάκου, με την οποία και παντρεύτηκε. Χώρισαν το 1948 [12]

Το 1951 και σε ηλικία 71 ετών πλέον, ο Χρήστος Γαλανός γνώρισε στη Ναϊρόμπι τη Σεσίλ Αγιούμπ (Cecile Ayoub), η οποία είχε μακρινές ελληνικές ρίζες. Ένα μήνα μετά την γνωριμία τους, συντελέστηκε στη Ναϊρόμπι ο πολιτικός τους γάμος, ακολουθούμενος και από το θρησκευτικό.[13]

Εκτίμηση για τους Βρετανούς[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πλατεία με τον Πύργο του Ρολογιού στην Αρούσα (1953).[Σημ. 1]

Αν και ο Χρήστος Γαλανός έτρεφε κάποιο θαυμασμό, ως προς την αποδοτικότητα της Γερμανικής διοίκησης, όπως με το ξέσπασμα του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου, για τους επιδέξιους χειρισμούς του Γερμανού διοικητή Στρατηγού Πάουλ φον Λέτοβ-Φόρμπεκ (Paul von Lettow-Vorbeck) και το πόσο αριστοτεχνικά αυτός χειρίστηκε την όλη οπισθοχώρηση του Γερμανικού Στρατού προς την Πορτογαλική Ανατολική Αφρική.[14] Ο θαυμασμός αυτός όμως, δεν ήταν τίποτα μπροστά στη μεγάλη εκτίμηση και αγάπη που έτρεφε προς τους Βρετανούς.[14] Όταν οι Γερμανοί οπισθοχώρησαν (στην Πορτογαλική Ανατολική Αφρική), ταξίδευσε στην Κένυα,[Σημ. 2] όπου και διαπίστωσε την έξοχη εργασία των Βρετανών, οι οποίοι είχαν ξεκινήσει να κτίζουν στη χώρα, τη γεωργική βιομηχανία, ήτοι: εκτροφή βοοειδών, κτήματα καφέ και σιζάλ.[14]

Επιστρέψας στην Τανγκανίκα, αγόρασε από το Θεματοφύλακα των Εχθρικών Ιδιοκτησιών (Custodian of Enemy Properties), κάποια εγκαταλελειμμένα και απεριποίητα σχοινοκτήματα, τα οποία είχαν ερειπώσει (μετά από την αποχώρηση των Γερμανών) και έπρεπε να εργαστεί σκληρά, προκειμένου να τα καταστήσει πρωτίστως λειτουργικά και εν συνεχεία παραγωγικά.[14] Οι τιμές τότε ήσαν πολύ χαμηλές μόλις και μετά βίας επιβίωνε, αλλά η διαίσθησή του τον κρατούσε προσηλωμένο. Και δεν είχε άδικο, λίγα χρόνια μετά την έλευση του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, η τιμή του σχοινιού αυξήθηκε για να εκτιναχθεί στα ύψη το 1950, με τον Πόλεμο της Κορέας,[15] συν το γεγονός ότι εξήγαγε την αγάυη για την παρασκευή κορτιζόνης.[16][17] Τα ισχνά χρόνια όπου έζησε όταν εργαζόταν στο σιδηρόδρομο και αργότερα στα κατάφυτα σχοινοκτήματά του, τον είχαν διδάξει πολλά. Εντός σχεδόν δύο ετών από τη λήξη του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, κατέστη ένας από τους κυριότερους παραγωγούς σχοινιού στην Ανατολική Αφρική.[14] Αργότερα, επεκτάθηκε στην Κένυα, όπου και αγόρασε φάρμες με βοοειδή καθώς επίσης και σχοινοκτήματα.[14]

Στις 2 Ιανουαρίου 1957, ενεκρίθη η πολιτογράφηση του Χρήστου Γαλάνου ως πολίτου της Κένυα.[18]

Περιουσία στην Ανατολική Αφρική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπήρξε ιδιοκτήτης των σχοινοκτημάτων «Τονγκόνι Σάιζαλ Εστέιτ» στο Τονγκόνι (Tongoni) και ενός άλλου πλησίον του Τονγκόνι στην Περιφέρεια Τάνγκα, έκτασης 2500 και 1500 εκταρίων αντιστοίχως,[19] του «Μπουσίρι Σάιζαλ Εστέιτ» - δίπλα στον ποταμό Πανγκάνι,[16] του «Βαλέσκα Σάιζαλ Εστέιτ» στην Περιοχή Αρούσα έκτασης 2600 εκταρίων,[19] άλλων δύο σχοινοκτημάτων καθώς και του «Λουγκάρι Σάιζαλ Εστέιτ» στο Eldoret, Ναϊρόμπι, Κένυα, όπου καλλιεργούσε επίσης καλαμπόκι και εξέτρεφε 200 αρνιά και 300 αγελάδες,[16] του καφεδοκτήματος «Μακιούλα Κόφφι Εστέιτ» στη θέση Ντουρούμα στην Αρούσα,[19] πολλών οικοδομών και οικημάτων στην Αρούσα και στην Τάνγκα, καθώς και άλλων μικρότερων κτημάτων και οικοπέδων, ιδιοκτήτης ενός ατμόπλοιου 10 χιλ. τόνων και ιδιοκτήτης - Διευθυντής της εργοληπτικής εταιρείας «Τζένεραλ Κοντράκτορς Κόμπανυ» με έδρα την Αρούσα.[4]

Οι ευεργεσίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πτέρυγα του «Περιφερειακού Νοσοκομείου Μπόμπο» («Bombo Regional Hospital»).
Γραμματόσημο (με σφραγίδα πρώτης ημέρας κυκλοφορίας [9 Δεκεμβρίου 1961]) του ενός σελινιού (χρώματος καφέ, μπλε και λαδί), που εκδόθηκε για να τιμήσει την ανεξαρτησία και με θέμα 'Μητρότητα'. Εικονίζεται η νοσηλεύτρια Mary Mzinga και κόρη του Stephen Mzinga τότε γραμματέως της Massy Swynnerton, να φωτογραφίζεται την ώρα κατά την οποία παραδίδει βρέφος στην περήφανη μητέρα του. Τούτη η παράδοξη τιμητική διάκριση, συνέβη πριν από το εκπαιδευτικό ταξίδι της Mary Mzinga προς την Αγγλία, στη Μαιευτική Πτέρυγα του Νοσοκομείου, την οποία (μερικά χρόνια πριν) είχε χρηματοδοτήσει ο Χρήστος Γαλανός. Η επιγραφή GALANOS, μόλις που διακρίνεται στην πρόσοψη της πτέρυγας του κτηρίου (μεταξύ των παραθύρων του 2ου και του 3ου ορόφου).[20][21]

Όλα τα Κοινωφελή Ελληνικά ιδρύματα της Τανγκανίκα, οι Ελληνικές Κοινότητες Αρούσα, Μόσι, Τάνγκα, το Ελληνικό Σχολείο Ντουλούτη, οι Ελληνικές Λέσχες Αρούσα και Τάνγκα, έχουν προικοδοτηθεί και ενισχυθεί από το Χριστόδουλο Γαλάνο, όχι μια και δυο φορές, αλλά πάρα πολλές, όσο κανένας άλλος.[4] Όποτε, τα Ελληνικά ιδρύματα βρισκόντουσαν σε οικονομική δυσχέρεια και η συνέχιση της λειτουργίας τους καθίστατο προβληματική, σε εκείνον κατέφευγαν.[4]

Όσον αφορά τις ευεργεσίες, ενισχύσεις και τις προσφορές του προς τους ιδιώτες, στους τομείς της υγείας, εκπαίδευσης και αναψυχής, αυτές είναι απειράριθμες, απόδειξη αποτελούν «το Ευρωπαϊκό Νοσοκομείο Ναϊρόμπι»,[Σημ. 3] το «Νοσοκομείο Τάνγκα»,[Σημ. 4] οι προσφορές του σε σχολεία και βιβλιοθήκες των Ινδών, σε μουσουλμανικά τεμένη, σε μη κυβερνητικές οργανώσεις κ.ά.[8] Μάλιστα, ο κουμπάρος του Αδάμ Γιάκας, επισημαίνει: «Οι άγνωστες ευεργεσίες του Γαλάνου είναι πολύ περισσότερες από ό,τι οι γνωστές».[22]

Υπολογίζεται ότι ο Χρήστος Γαλανός, ετησίως διέθετε για αγαθοεργίες, 8 με 10 χιλιάδες λίρες Αγγλίας.[4] Οι δωρεές του προς τα Ελληνικά ιδρύματα, υπερβαίνουν τις 60 χιλιάδες λίρες Αγγλίας.[4] Η δε «Ένωσις Ελληνικών Κοινοτήτων Ανατολικής Αφρικής», τον ανακήρυξε ισόβιο Επίτιμο Πρόεδρο και ευεργέτη της.[4][23]

Οι αγαθοεργίες όμως του Χρήστου Γαλανού, δεν περιορίζονται μόνο στα Ελληνικά ιδρύματα και τους Έλληνες ιδιώτες, επεκτείνονται επίσης και στα ξένα ιδρύματα, σε αυτά των ιθαγενών,[4] ακόμη και στην ιδιαίτερή του πατρίδα. Ενδεικτικά αναφέρονται μερικές εξ αυτών:

Στην Τανγκανίκα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην Αρούσα και Μόσι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το σήμα του St. Constantine's East African Hellenic School (EAHS).
  • Μαζί με τους Έλληνες μετανάστες της Τανγκανίκα, το μεγαλύτερο μέρος της δαπάνης για την αγορά του οικοπέδου, τη δημιουργία των κτιριακών εγκαταστάσεων και τον απαιτούμενο εξοπλισμό (θρανίων, γραφείων, αμφιθεάτρου [καθισμάτων, σκηνής κτλ.], κουζίνας, εστιατορίου, πλυντηρίων, νοσοκομείου πρώτων βοηθειών, οικιών διδακτικού προσωπικού κλπ.) του Hellenic Communities School of East Africa (HCSEA) (Σχολείον Ελληνικών Κοινοτήτων Ανατολικής Αφρικής), όπου τέθηκε ο θεμέλιος λίθος με κάθε επισημότητα, στην Αρούσα στις 25 Μαρτίου 1949, υπό την ιδιότητά του ως ισόβιος επίτιμος Πρόεδρος της «Ένωσης Ελληνικών Κοινοτήτων Ανατολικής Αφρικής».[23][4][Σημ. 5] Ο Χρήστος Γαλανός μόνο μεταξύ των ετών 1954 και 1956, δώρησε στην Ελληνική Κοινότητα 81.314 σελίνια, για το «Σχολείον Ελληνικών Κοινοτήτων Ανατολικής Αφρικής».[24]
  • Ποσό 10.000 σελινιών (£500 το 1950 δηλ. £18.255,68 το 2022)[25] για την ανέγερση κτηρίου της «Ελληνικής Λέσχης Αρούσα» και το οποίο κτήριο εγκαινιάστηκε με κάθε επισημότητα, στις 25 Μαρτίου 1950.[26] Πολύ αργότερα και για λόγους πολιτικής σκοπιμότητας, η «Ελληνική Λέσχη Αρούσα» μετονομάσθηκε σε «Meru Club».[27]


Στην Τάνγκα και Νταρ ες Σαλάαμ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ποσό 4.000 ₤ (£4.000 το 1951 δηλ. £133.874,95 το 2022),[25] για τον ευπρεπισμό και την ομαλή λειτουργία των Κρατικών ιαματικών θερμοπηγών στη Τάνγκα, οι οποίες φέρουν και το όνομά του.[28][4] Και συγκεκριμένα ένα από τα αξιοθέατα πλησίον της πόλης Τάνγκα (Tanga), τις «Θερμές Πηγές Γκαλάνος» («Galanos hot springs», προφέρεται Γκαλάνος χοτ σπρινγκς) και ονομάστηκαν έτσι, επειδή ο Έλλην Χρήστος Γαλανός, χρηματοδότησε εξ’ ολοκλήρου (αξίας 4.000 ₤) τις κτιριακές εγκαταστάσεις των ιαματικών πηγών.[29][30]
  • Μεταξύ 1951 και 1953 στην «Ελληνική Κοινότητα Νταρ ες Σαλάαμ», 14.430 σελίνια ().[24][25]
  • Το 1955 στην «Αρχαιολογική Εταιρεία Τανγκανίκας», 10.000 σελίνια (£500 το 1955 δηλ. £13.977,66 το 2022).[24][25]

Στην Κένυα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Δωρεά 50.000 ₤ (£50.000 το 1952 δηλ. £1.532.919,29 in 2022),[25] προς το ιδρυθέν «Ευρωπαϊκό» και μετέπειτα απλά «Νοσοκομείο Ναϊρόμπι», όπου και τον δέχθηκε (στις 6 Φεβρουαρίου του 1952 και ενώ βρίσκονταν στην Κένυα), σε ιδιαιτέρα ακρόαση η τότε Πριγκίπισσα και μετέπειτα Βασίλισσα της Αγγλίας Ελισάβετ Β', προκειμένου να τον ευχαριστήσει κατ' ιδίαν.[33] Προς τιμήν του «το Νοσοκομείο Ναϊρόμπι», έχει αφιερώσει μια του πτέρυγα στον Γαλάνο.[34] Το όνομά του είναι χαραγμένο σε μια μεγάλη μπρούτζινη πλακέτα με την επιγραφή: «The Galanos Wing - 1960», επίσης, έτσι ονομάζεται και η γυναικολογική κλινική.[34]
  • Μεταξύ 1953 και 1955 στο «Σύλλογο Νοσοκομείων Κένυα», 24.024 σελίνια (£1.201,20 το 1955 δηλ. £33.579,94 το 2022).[24][25]

Στην Ελλάδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην Αθήνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ποσό 50.000 ₤ (£50.000 το 1952 δηλ. £1.532.919,29 το 2022)[25] προς το «Πατριωτικό Ίδρυμα Αθηνών».[24]

Στη Βλάστη Κοζάνης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Μαρμάρινη στήλη (πάνω στο λόφο Καραδόλακα) για το μνημείο των πεσόντων η οποία στήθηκε το 1928, μετά από χορηγία του και τη μέριμνα του Συλλόγου Βλατσιωτών Θεσσαλονίκης.[35][24][Σημ. 6]
  • Το 1929 για την ανέγερση της εκκλησίας του Αγίου Παντελεήμονα, στο Μουρίκι καθώς και ενός ξενώνα, παραπλεύρως της εκκλησίας στην κορυφογραμμή του Μουρικίου, αλλά και για τη διάνοιξη του δρόμου που οδηγούσε από το χωριό έως την εκκλησία και το ξενώνα.[3][24]
  • Το δρόμο Πτολεμαΐδας - Βλάστης, αλλά και πολλούς δρόμους και έργα υποδομής εντός του χωριού.[24]
  • Ποσό 24.000 ₤ (£24.000 το 1954 δηλ. £700.169,24 το 2022),[25] προς το Υπουργείο Παιδείας για την ανέγερση σύγχρονου Παρθεναγωγείου και ενός Αρρεναγωγείου («Ελληνική και Αλληλοδιδακτική Σχολή»).[36][37][Σημ. 7]
  • Ποσό 25.000 ₤ (£25.000 το 1954 δηλ. £729.342,95 το 2022)[25] στο Σχολείο Βλάστης, για το χρονικό διάστημα από το 1951 έως και το 1954.[24]

Προεδρίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Χρήστος Γαλανός διετέλεσε:

  • Επίτιμος πρόεδρος και ευεργέτης της «Ελληνικής Κοινότητας Τάνγκα».[38]
  • Ισόβιος επίτιμος Πρόεδρος και ευεργέτης της «Ένωσης Ελληνικών Κοινοτήτων Ανατολικής Αφρικής».[4][23]
  • Επίτιμος πρόεδρος και ευεργέτης της «Ελληνικής Λέσχης Αρούσα».[4][38]
  • Πρόεδρος της «Ελληνικής Κοινότητας Ναϊρόμπι».[38]

Τιμητικές διακρίσεις - Παρασημοφορήσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Κυβερνήτης της Κένυα Sir Philip Euen Mitchell, παρασημοφορεί (εκ μέρους της Βασίλισσας Ελισάβετ Β΄) τον Χρ. Γαλανό.

Ο Χρήστος Γαλανός παρασημοφορήθηκε:

Κληροδότημα - Διαθήκη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Χρ. Γαλανός χορεύει με τη σύζυγό του Σεσίλ (Ναϊρόμπι, π. 25 Μαρτίου 1953)

Ο Χρήστος Γαλανός, συνέταξε το κληροδότημα στις 15 Ιουνίου 1953, ήτοι δυο χρόνια μετά το γάμο του με τη Σεσίλ.[39]

Το κληροδότημα χωρίζεται σε δύο μέρη:

Το πρώτο μέρος, αφορά δωρεές προς τη Βλάστη, την Τανγκανίκα, την Αγγλία σε πρόσωπα αλλά και ιδρύματα, ως εξής:[40]

Στην Τανγκανίκα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Στην κυβέρνηση της Τανγκανίκα (σημερινή Τανζανία), το ποσό των 25.000 ₤, το οποίο αναφέρεται ως «Κεφάλαιο της Αφρικανικής Γεωργικής Σχολής», με σκοπό την ίδρυση και ανέγερση σχολής στην περιοχή της Τάνγκα και η οποία θα περιελάμβανε και τις απαραίτητες γεωργικές εκτάσεις για την αποκλειστική εκπαίδευση των Αφρικανών στη γεωργία και σε συναφή με τη γεωργία θέματα.[40]

Στην Ελλάδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Στο Δήμο του χωριού Βλάστης, το ποσό των 20.000 ₤, για την αγορά ζώων προς ωφέλειά τους και για τη βελτίωση της κτηνοτροφίας των.[40]

Στην Αγγλία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Στα «Dr. Bernardo's Homes», 1.000 ₤.[40]

Το δεύτερο μέρος του κληροδοτήματος, το οποίο αποτελεί και το σώμα, χωρίζεται σε τρία επιμέρους τμήματα που αφορούν τρεις διαφορετικές χώρες σε δύο διαφορετικές ηπείρους, στην Ευρώπη: την Ελλάδα και την Αγγλία, στην Αφρική: τη σημερινή Τανζανία.[40]

Στην Ελλάδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Το ένα τρίτο του κεφαλαίου πήγαινε προς την Ελλάδα και συγκεκριμένα στο χωριό του Βλάστη - Κοζάνης.[41]

Για την ανέγερση νοσοκομείου με το όνομά του και να παρέχει δωρεάν περίθαλψη σε νοσηλευόμενους και μη κατοίκους της Βλάστης.[40]

Στην Αγγλία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Απόσπασμα (σχετικό με τον «Οίκο Γαλάνου») από το 15 Ιουνίου 1953 κληροδότημα, του Χρήστου Γαλανού.
  • Το ένα τρίτο επίσης πήγαινε προς την Αγγλία[Σημ. 8] και συγκεκριμένα προς τη Βασιλική Βρετανική Λεγεώνα (Royal British Legion), με σκοπό την αγορά και συντήρηση Εξοχικού Οίκου, με έδρα τις Βρετανικές Νήσους, που θα ονομαζόταν «Οίκος Γαλάνου» («Galanos House»), ο οποίος θα στέγαζε ηλικιωμένους και ανίκανους προς εργασία παλαιούς πολεμιστές, άνδρες και γυναίκες.[40] Σε περίπτωση που η Βρετανική Λεγεώνα ως είχε ήθελε αρνηθή το ρηθέν μερίδιον, τότε το μερίδιο αυτό θα δινόταν σε φιλανθρωπική οργάνωση στις Βρετανικές Νήσους για ανίκανους Βρετανούς ναύτας στρατιώτας και αεροπόρους, παρέχοντάς τους στέγη.[40]

την Τανγκανίκα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Το τελευταίο τρίτο πήγαινε στην Αφρική, στην Τανγκανίκα (σημερινή Τανζανία), για τη λειτουργία της Γεωργικής Σχολής Γαλάνου («Galanos Agricultural Secondary School» λέγεται και απλά «Galanos Secondary School») στην Τάνγκα, όπως αναφέρεται και στο πρώτο μέρος του κληροδοτήματος.[42]

Οι μετά θάνατον ευεργεσίες με τη διαθήκη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εκτός από το κληροδότημα (του 1953), στις 29 Μαΐου 1956, ο Χρ. Γαλάνος συνέταξε και δημόσια διαθήκη, δηλώνοντας τις επιθυμίες του.[43] Σκοπός της διαθήκης ήταν η διάθεση της υπόλοιπης περιουσίας πέρα από τις μετοχές της εταιρείας Tongoni Plantation Limited, τις οποίες είχε ήδη μεταβιβάσει μέσω του κληροδοτήματος.[43]

Η διαθήκη του αποτελεί μικρογραφία του κληροδοτήματος και χωρίζεται επίσης σε δύο μέρη.[43]

Το πρώτο μέρος αφορά τις επιθυμίες για τη σύζυγό του Σεσίλ και τον αδελφό του Κώστα.[43]

Στο δεύτερο μέρος της διαθήκης του, κατανέμει την υπόλοιπη περιουσία του σε τρία ίσα μέρη:[43]

  • Το ένα τρίτο το άφηνε στη Βλάστη για την ανέγερση Γεωργικής Σχολής, με σκοπό τη γεωργική εκπαίδευση, εκφράζοντας την επιθυμία να συνδεθεί το όνομά του με τη Σχολή.[43]
  • Το δεύτερο τρίτο το άφηνε στη Βρετανική Λεγεώνα της Αγγλίας, για τους σκοπούς και υπό τους όρους που αναφέρονταν στο κληροδότημα.[43]
  • Το υπόλοιπο τρίτο το άφηνε στη Γεωργική Σχολή της Τάνγκα, σύμφωνα με την πράξη του κληροδοτήματος.[43]

Στην Ελλάδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η προτομή του ευεργέτη Χρ. Γαλάνου, στο προαύλιο του St. Constantine's International School.
  • Στη Βλάστη (στην Ελλάδα), το κληροδότημα Γαλάνου με διαχειριστή το Υπουργείο Οικονομικών, ακολούθησε τη συνήθη πορεία των εθνικών κληροδοτημάτων. Χρειάστηκε να περάσουν 33 χρόνια, για να πραγματοποιηθεί κάποιο έργο συνυφασμένο με τον ευεργέτη Χρ. Γαλάνο.[8][2]

Όμως τα έργα στη Βλάστη, είναι πενιχρά σε σχέση με τη δωρεά του ευεργέτη και που παραμένει κατά το μεγαλύτερο μέρος της, σχεδόν αναξιοποίητη εδώ και πάνω από μισό αιώνα.[8]

Στην Αγγλία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

To Galanos House, στο Southam της Αγγλίας, από τη Βασιλική Βρετανική Λεγεώνα (Royal British Legion).

Στην Τανγκανίκα (σημερινή Τανζανία)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Στην Τάνγκα, Τανζανία, δημιουργήθηκε το «Galanos Agricultural Secondary School», όπου τον θεμέλιο λίθο έθεσε στις 4 Ιουλίου 1964, ο Υπουργός Παιδείας S.N. Eliufoo και τα εγκαίνια έγιναν -ένα χρόνο μετά- στις 8 Ιουλίου 1965, από τον Πρόεδρο της Τανζανίας Julius K.Nyerere.[27][45][46][Σημ. 12][Σημ. 13][Σημ. 14]

Το τέλος του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Απεβίωσε στο «Νοσηλευτικό Ίδρυμα Τίμιος Σταυρός» το Σάββατο της 29ης Ιουνίου 1957, στις 14.15 από καρδιακό έμφραγμα,[47] μετά από δυσλειτουργία της συσκευής του οξυγόνου που του δώσανε.[39] Ήταν 77 ετών[Σημ. 15] και ετάφη στο Α' Νεκροταφείο Αθηνών.[47][39]

Ωστόσο, μια τριετία μετά το θάνατό του, εγένετο η σχετική εκταφή και στις 1 Αυγούστου 1960, τα οστά του μεταφέρθηκαν στη γεννέτηρά του Βλάστη όπου και παρέμειναν στον Ιερό Ναό του Αγίου Μάρκου επί τρεις ημέρες. Στις 3 Αυγούστου 1960, τα οστά του ενταφιάστηκαν στο Κοιμητήριο Βλάστης, σε οικογενειακό τάφο μαζί με τα οστά των γονέων, του αδελφού του και λοιπών κοντινών του συγγενών.[48][Σημ. 16][Υποσημ. 4]

Εικόνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Το κέντρο της Αρούσα, όπου η πλατεία του πύργου με το ρολόι, συμβολίζει το μέσο της απόστασης Βορρά - Νότου της Αφρικανικής ηπείρου. Τα αποκαλυπτήρια έγιναν από τις Αγγλικές Αρχές, στις 23 Φεβρουαρίου 1952 και τιμώμενο πρόσωπο, ήταν ο δωρητής του, Έλληνας ευεργέτης Χρήστος Γαλάνος, προς ανάμνηση της συμμαχικής νίκης κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Στην πλευρά του πύργου, υπάρχει μικρή μεταλλική πλακέτα η οποία γράφει τα παρακάτω: Presented by Christos Galanos Esquire to commemorate the glorious victory of the Allied Nations 1945.[Παρ. Σημ. 1]
  2. Αυτό πιθανολογείται πως συνέβη μετά τη είσοδο της Ελλάδας στον πόλεμο (στις 28 Ιουνίου 1917) ή μετά τη Μάχη της Μαχίουα (στις 18 Οκτωβρίου 1917).
  3. Το Νοσοκομείο παρέμεινε «Ευρωπαϊκό» από την ίδρυσή του στις 9 Απριλίου 1954 έως και τις 18 Οκτωβρίου 1961. Στις 19 Οκτωβρίου 1961, έπαψε να είναι «Ευρωπαϊκό» και μετονομάστηκε «Το Νοσοκομείο Ναϊρόμπι» («The Nairobi Hospital»).
  4. Εκείνη την εποχή, το σημερινό «Περιφερειακό Νοσοκομείο Μπόμπο», το αποκαλούσαν «Νοσοκομείο Τάνγκα».
  5. Σε ένδειξη ευγνωμοσύνης, το σχολείο τοποθέτησε την μαρμάρινη προτομή του στον προαύλιο χώρο - εισόδου, με τις ακόλουθες επιγραφές:«Χρίστος Ι.Γαλάνος Μέγας Ευεργέτης» και «Christos I.Galanos Great Benefactor»[Παρ. Σημ. 2]
  6. Η στήλη έχει καταγεγραμμένους όλους τους πεσόντες από την επανάσταση του 1821, Μακεδονικό αγώνα, Βαλκανικούς πολέμους έως τον Ευρωπαϊκό πόλεμο-Μικρασιατικό αγώνα.[Παρ. Σημ. 3]
  7. Δεν είναι εξακριβωμένο αν τελικά χορηγήθηκε από τις Αρχές της Τανγκανίκα, η σχετική άδεια εξαγωγής των χρημάτων.[Παρ. Σημ. 4]
  8. Με την υπ'αριθμ. 234675 δωρεά η οποία καταχωρήθηκε στις 20 Μαΐου 1964.[Παρ. Σημ. 5]
  9. Το έργο θεμελιώθηκε την 5η Ιουνίου 1987, από τον τότε Υπουργό Βόρειας Ελλάδος, Στέλιο Παπαθεμελή. Ο προϋπολογισμός του έργου ανερχόταν τις 200.000.000 δραχμές (σχεδόν 600.000 €) και προερχόταν κύρια, από το κληροδότημα του αείμνηστου Χρήστου Γαλάνου, στην γενέτειρά του Βλάστη και από τη χρηματοδότηση του Υπουργείου Γεωργίας.[Παρ. Σημ. 6]
  10. Πρόκειται για έναν οίκο ευγηρίας δυναμικότητας 91 δωματίων για τους στρατεύσιμους (άνδρες και γυναίκες) αλλά και τους συγγενείς αυτών, οι οποίοι υποφέρουν από άνοια.[Παρ. Σημ. 7]
  11. Τα επίσημα εγκαίνια του οίκου ευγηρίας, έγιναν στις 2 Μαΐου 1967 από την Δούκισσα του Gloucester.[Παρ. Σημ. 8]
  12. Το Galanos Agricultural Secondary School, είναι ένα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, οικοτροφείο αρρένων, όπου τα αγόρια διδάσκονται γεωργία και κτηνοτροφία.
  13. Η εν λόγω επαγγελματική σχολή, έγινε εξολοκλήρου με χρήματα από την διαθήκη του Χρήστου Γαλάνου, και συγκεκριμένα αποκλειστικά από τους τόκους - χωρίς να πειραχθεί το αρχικό κεφάλαιο των 25.000 ₤.[Παρ. Σημ. 9]
  14. Ο λόγος που η κυβέρνηση της χώρας προέβη στην έγκαιρη υλοποίηση της επιθυμίας του θανόντος Χρ. Γαλάνου (το 1957), ίσως να οφείλεται και στο γεγονός ότι επειδή η Σεσίλ (σύζυγος του Χρήστου Γαλάνου), αμέσως μετά τη γνωστοποίηση της ευεργεσίας, έκανε δικαστικά ό,τι μπορούσε, προκειμένου να μην ισχύσει η διαθήκη του ευεργέτη.[Παρ. Σημ. 10][Παρ. Σημ. 11]
  15. Η Ληξιαρχική Πράξις Θανάτου γράφει ότι ο Γαλανός ήταν 75 ετών, ενώ στο βιβλίο του Α' Νεκροταφείου Αθηνών, έχει καταγραφεί ότι ο θανών ήταν 73 ετών. Συνεπώς, το έτος γέννησής του πιθανόν να ήταν το 1882 ή το 1884.
  16. Από την πλάκα του οικογενειακού τάφου φαίνεται ότι κάποιος Ιωάννης Γ.Γαλάνος (πιθανόν μεγαλύτερος αδελφός του Χρ.Γαλάνου) απεβίωσε το 1913, ο ανιψιός του Γεώργιος Κ.Γαλάνος απεβίωσε το 1939, ο πατέρας του Γεώργιος Κ.Γαλάνος απεβίωσε το 1940, η μητέρα του Πηνελόπη Γ.Γαλάνου απεβίωσε το 1946 και η Μινέρβα Κ.Γαλάνου (πρόκειται για την εγγονή του αδερφού του, η οποία έσβησε σε νεαρότατη ηλικία) και απεβίωσε το 1922.[Παρ. Σημ. 12]
Παραπομπές σημειώσεων
  1. Daily Nation, A day in Arusha, ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2018
  2. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ ΓΑΛΑΝΟΣ: Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας, της Ελένης Γκίνου, Πανεπιστημιακής Καθηγήτριας, σελ. 1/4, ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2018
  3. {{Nikolaus Dumba (1830-1900): A Dazzling Figure in Imperial Vienna, by John Tzafettas, Elvira Konecny, Fig. 16.33, page 65, ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2019}}
  4. Ιωάννης Ν.Τσόντος (1953). «Αρούσα». Έλληνες εν τη Ξένη (Τανγκανίκα) 1951-1953. Λευκωσία - Κύπρος: Τύποις "Ζάβαλλη". σελίδες 184–187. 
  5. Open Charities, THE CHRISTOS GALANOS GIFT FOR THE BRITISH LEGION, 21 Ιουλίου 2018
  6. Θεμελιώθηκε στη Βλάστη, το Πρότυπο κέντρο Κτηνοτροφίας και Εκπαίδευσης, το 1987 – Από τη στήλη του κ. Γ. Καζαντζή στον Παλμό 20/12/2017, 22 Ιουλίου 2018.
  7. [1], [2] και [3], ανακτήθηκε στις 21 Ιουλίου 2018
  8. Page 7, GALANOS HOUSE celebrates 50 years, 22 Ιουλίου 2018
  9. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ ΓΑΛΑΝΟΣ: Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας, της Ελένης Γκίνου, Πανεπιστημιακής Καθηγήτριας, σελ.2/4, ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2018
  10. [it was intended by the Ayoub family, whose members were jointly appellants in this appeal ... and CECILE GALANOS of Nairobi aforesaid of the fifth part (here- ... a family and one of their number registered as proprietor of an estate with money provided by the family. Editorial note: The complicated facts of this case emerge from the advice of the Board, delivered by Lord GUEST. There was no doubt that it was intended by the Ayoub... «Marie Ayoub and Others v. Standard Bank of South Africa, Ltd., and Another»]. Journal of African Law Vol. 8 (No. 2): 114-118. (Summer, 1964). it was intended by the Ayoub family, whose members were jointly appellants in this appeal ... and CECILE GALANOS of Nairobi aforesaid of the fifth part (here- ... a family and one of their number registered as proprietor of an estate with money provided by the family. Editorial note: The complicated facts of this case emerge from the advice of the Board, delivered by Lord GUEST. There was no doubt that it was intended by the Ayoub.... 
  11. Ελένη Γκίνου (2007). «Γεωργική Σχολή Γαλάνου στην Τάνγκα». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 236–241. ISBN 978-960-930419-1. 
  12. [4], Οδοιπορικό στα μνημεία της Εορδαίας: Το ταφικό μνημείο «Η σιωπή» στα νεκροταφεία της Βλάστης, Θοδωρής Πασσαλίδης, Μνημεία της Εορδαίας, Στήλες 01/10/2015, ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2018

Υποσημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Κατά τη 2η. Πρωθυπουργική θητεία του Ανδρέα Παπανδρέου και με τον Δημήτρη Τσοβόλα ως Υπουργό των Οικονομικών.
  2. Το «Galanos House» στο Southam της Αγγλίας, είναι το πέμπτο κατά σειρά ίδρυμα αυτής της κατηγορίας το οποίο κατασκευάστηκε από την Βασιλική Βρετανική Λεγεώνα (Royal British Legion). Και το πρώτο το οποίο κτίστηκε γι'αυτόν ακριβώς τον σκοπό. Εν αντιθέσει με τα προηγούμενα και τα οποία ήσαν ήδη κτισμένα και εν συνεχεία μετατράπηκαν σε οίκους ευγηρίας.[Παρ. Υποσημ. 1]
  3. Εκείνη την περίοδο, Δούκισσα του Gloucester ήταν η Πριγκίπισσα Αλίκη (Princess Alice, Duchess of Gloucester - 25 Δεκεμβρίου 1901 – 29 Οκτωβρίου 2004).
  4. Στο πίσω μέρος του μνημείου υπάρχει χαραγμένο το «1893». Προφανώς, πρόκειται περί χρονολογίας, αλλά δεν γνωρίζουμε το λόγο ή την αιτία που αυτή γράφηκε, ούτε και τη σημασία που είχε αυτή η χρονολογία στην οικογένεια.
Παραπομπές υποσημειώσεων
  1. {{[5], Keeping Faith, του Brian Harding, Galanos House is built, pages 276-277, ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2018}}

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Ελένη Γκίνου (2007). «Η σύνδεση του χώρου με το χρόνο». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 118–119. ISBN 978-960-930419-1. 
  2. 2,0 2,1 . Ελένη Γκίνου, [6], Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας, Θεσσαλονίκη, 21 Ιουλίου 2018]. 
  3. 3,0 3,1 3,2 Ελένη Γκίνου (2007). «Βλάστη 1880». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 66–70. ISBN 978-960-930419-1. 
  4. 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 Σφάλμα αναφοράς: Σφάλμα παραπομπής: Λανθασμένο <ref>. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομα Αρούσα.
  5. Ελένη Γκίνου (2007). «Μακεδονικός Αγώνας». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 71–74. ISBN 978-960-930419-1. 
  6. . Απόκομμα Αγγλικής εφημερίδας του RBL, αγνώστων λοιπών στοιχείων (πιθανόν περί το 1976-1977), με τίτλο: Story of the legacy that gave us Galanos House, (Three Part Will), ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2018. 
  7. . Απόκομμα Αγγλικής εφημερίδας του RBL, αγνώστων λοιπών στοιχείων (πιθανόν περί το 1976-1977), με τίτλο: Story of the legacy that gave us Galanos House, ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2018. 
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 {{ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ ΓΑΛΑΝΟΣ: Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας, της Ελένης Γκίνου, Πανεπιστημιακής Καθηγήτριας, σελ. 1-4, ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2018}}
  9. Ελένη Γκίνου (2007). «Η κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 89–99. ISBN 978-960-930419-1. 
  10. Ελένη Γκίνου (2007). «Η κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 106–107. ISBN 978-960-930419-1. 
  11. 11,0 11,1 Ελένη Γκίνου (2007). «Μεταφορική εταιρεία με ημιόνους». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελ. 107. ISBN 978-960-930419-1. 
  12. https://books.google.gr/books?id=xYRZPBa_3SYC&pg=PA24&lpg=PA24&dq=christos+galanos&source=bl&ots=LUFBmP_utF&sig=dsLu6RVTUA4fzhBkDNzpa74uTso&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjEpteMk7HcAhXJmLQKHeVBCVY4HhDoAQgnMAA#v=onepage&q=christos%20galanos&f=false Kenya Gazette / 11 January 1949, Vol. 51, No. 2, Page 24, General Notice No. 74 / 04 January 1949, 21 Ιουλίου 2018.
  13. [7][νεκρός σύνδεσμος], ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ ΓΑΛΑΝΟΣ: Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας, της Ελένης Γκίνου, Πανεπιστημιακής Καθηγήτριας, σελ. 1-4, ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2018.
  14. 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 14,5 . Απόκομμα Αγγλικής εφημερίδας του RBL, αγνώστων λοιπών στοιχείων (πιθανόν περί το 1976-1977), με τίτλο: Story of the legacy that gave us Galanos House, (Respect for British), ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2018. 
  15. Joanna Kroussaniotakis. Part Four - The Sisal Barons, σελ. 49. doi:ανακτήθηκε στις 31 Αυγούστου 2018. 
  16. 16,0 16,1 16,2 Ελένη Γκίνου (2007). «Tongoni Sisal Estate». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 113–114. ISBN 978-960-930419-1. 
  17. [8], ανακτήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2018
  18. Naturalisation Certificate: Christos Galanos. From Greece. Resident in Kenya ... , ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2018.[νεκρός σύνδεσμος]
  19. 19,0 19,1 19,2 Ιωάννης Ν.Τσόντος (1953). «Ελληνικά σχοινοκτήματα εν Τανγκανίκα». Έλληνες εν τη Ξένη (Τανγκανίκα) 1951-1953. Λευκωσία - Κύπρος: Τύποις "Ζάβαλλη". σελ. 60. 
  20. «Tanganyika (AF.) (Br.) 1961, Independence. Inscr. "UHURU 1961"». Stanley Gibbons Simplified whole world stamp catalogue 1968 - 33rd. edition. London & Derby: Bemrose & Sons Ltd. 1967. σελ. 1354. 
  21. {{[9], History of Medical Services of Tanganyika, by David F. Clyde, Page 202, ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2018}}
  22. Ελένη Γκίνου (2007). «Προσωπικότητα και δράση». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελ. 121. ISBN 978-960-930419-1. 
  23. 23,0 23,1 23,2 Σφάλμα αναφοράς: Σφάλμα παραπομπής: Λανθασμένο <ref>. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομα Ευποιία.
  24. 24,00 24,01 24,02 24,03 24,04 24,05 24,06 24,07 24,08 24,09 Ελένη Γκίνου (2007). «Η ανατομία των ευεργεσιών για το διάστημα 1951-1956». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 138–141. ISBN 978-960-930419-1. 
  25. 25,00 25,01 25,02 25,03 25,04 25,05 25,06 25,07 25,08 25,09 25,10 Ian Webster. «CPI Inflation Calculator». CPI Inflation Calculator. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2022. 
  26. Ιωάννης Ν.Τσόντος (1953). «Ελληνική Λέσχη Αρούσας». Έλληνες εν τη Ξένη (Τανγκανίκα) 1951-1953. Λευκωσία - Κύπρος: Τύποις "Ζάβαλλη". σελ. 207. 
  27. 27,0 27,1 Ελένη Γκίνου (2007). «Η συνάντηση». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 31–38. ISBN 978-960-930419-1. 
  28. East Africa and Rhodesia, Issues 1734-1759, Page 1077, ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2018
  29. Tanzania, Amboni, 22 Ιουλίου 2018[νεκρός σύνδεσμος]
  30. Tourist guide to Tanzania, by Gratian Luhikula, Page 107, ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2018
  31. D. F. Clyde (1962). «Maternity and Child Welfare 1947-1956». History of the Medical Services of Tanganyika. Dar es Salaam: Government Press. σελ. 168. 
  32. [10], Nikolaus Dumba (1830-1900): A Dazzling Figure in Imperial Vienna by John Tzafettas, Elvira Konecny, page 63, ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2018
  33. 33,0 33,1 Ιωάννης Ν.Τσόντος (1953). «Έλληνες εις Κένυαν». Έλληνες εν τη Ξένη (Τανγκανίκα) 1951-1953. Λευκωσία - Κύπρος: Τύποις "Ζάβαλλη". σελίδες 270–280. 
  34. 34,0 34,1 Ελένη Γκίνου (2007). «Ναϊρόμπι». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 122–130. ISBN 978-960-930419-1. 
  35. [11], Οδοιπορικό στα μνημεία της Εορδαίας – Το μνημείο πεσόντων στη Βλάστη Εορδαίας, Θοδωρής Πασσαλίδης, Μνημεία της Εορδαίας, Στήλες 17/04/2014, ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2018
  36. {{Η προτομή του Χριστόδουλου Γαλάνου στη Βλάστη, Θοδωρής Πασσαλίδης, Μνημεία της Εορδαίας, Στήλες 15/01/2015, ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2018}}
  37. [12], Βλάστη Κοζάνης: Το αρχοντοχώρι της Δυτικής Μακεδονίας, Τόπος γεμάτος παράδοση και ιστορία, 18/01/2018, ανακτήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2018
  38. 38,0 38,1 38,2 Ελένη Γκίνου (2007). «Προεδρίες». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 171–173. ISBN 978-960-930419-1. 
  39. 39,0 39,1 39,2 Σφάλμα αναφοράς: Σφάλμα παραπομπής: Λανθασμένο <ref>. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομα Προσωπική ζωή.
  40. 40,0 40,1 40,2 40,3 40,4 40,5 40,6 40,7 Ελένη Γκίνου (2007). «Ευεργεσίες με το καταπίστευμα». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 140–144. ISBN 978-960-930419-1. 
  41. Galanos House Celebrates 50 years, Page 7, 21 Ιουλίου 2018[νεκρός σύνδεσμος]
  42. Galanos House Celebrates 50 years, Page 7, 21 Ιουλίου 2018[νεκρός σύνδεσμος]
  43. 43,0 43,1 43,2 43,3 43,4 43,5 43,6 43,7 Ελένη Γκίνου (2007). «Ευεργεσίες μετά θάνατον με τη διαθήκη». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 144–145. ISBN 978-960-930419-1. 
  44. [13], Πρότυπο Κέντρο Κτηνοτροφίας και Εκπαίδευσης της Βλάστης, Το Κέντρο, ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2018
  45. Tanzania Education Since Uhuru: A Bibliography, 1961-1971; Incorporating a Study of Tanzania Today and Yesterday and a Guide to Further Sources of Information on Education in Tanzania, Institute of Education, University of Dar es Salaam, 1973, Page 120, ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2018
  46. Galanos Agricultural Secondary School, ανακτήθηκε στις 21 Ιουλίου 2018[νεκρός σύνδεσμος]
  47. 47,0 47,1 Σφάλμα αναφοράς: Σφάλμα παραπομπής: Λανθασμένο <ref>. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομα Ληξιαρχική πράξις.
  48. [14], Οδοιπορικό στα μνημεία της Εορδαίας: Το ταφικό μνημείο του Χριστόδουλου Γαλάνου στη Βλάστη, Θοδωρής Πασσαλίδης, Μνημεία της Εορδαίας, Στήλες 25/09/2015, ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2018

Βιβλιογραφικές πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]