Χρήστης:Aristo Class/πρόχειρο/draft Χρήστος Γαλανός

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Αυτή η σελίδα είναι ένα πρόχειρο του Aristo Class. Εξυπηρετεί ως χώρος δοκιμών και ανάπτυξης σελίδων της Βικιπαίδειας και δεν είναι εγκυκλοπαιδικό λήμμα.

 Διαγραφή αυτού του προχείρου 

1. Αντιγράψτε αυτό: #ΑΝΑΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ [[Χρήστης:Aristo Class/πρόχειρο]]
2. Κάντε κλικ εδώ
3. Κάντε το επικόλληση στην αρχή της σελίδας
4. Πατήστε «Δημοσίευση»

      • Αφορά λήμμα στο οποίο κατά καιρούς ανατρέχω και συμβουλεύομαι ***

Last update on 15 Sep. 2022


Aristo Class/πρόχειρο/draft Χρήστος Γαλανός
Η προτομή του ευεργέτη Χρ. Γαλάνου, στο προαύλιο του St. Constantine's International School.
Γέννηση1880 ή 1882
Βλάστη Κοζάνης (Οθωμανική Αυτοκρατορία)
Θάνατος29 Ιουνίου 1957 (77 ετών)
Αθήνα (Ελλάδα)
ΒραβεύσειςΧρυσός Σταυρός του Τάγματος του Φοίνικος, Παύλος Α΄ της Ελλάδας (1951?)
Order of the British Empire (OBE) Χρυσός Σταυρός του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, Ελισάβετ Β΄ του Ηνωμένου Βασιλείου (1952)
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Χριστόδουλος Γαλάνος ήταν αναμφίβολα ο επιφανέστερος Έλλην (εκ Μακεδονίας) κτηματίας, επιχειρηματίας, εφοπλιστής, εθνικός - οικουμενικός ευεργέτης ο οποίος έζησε στην Τανγκανίκα (σημερινή Τανζανία) κατά το πρώτο ήμισυ του 20ού αιώνα. Κατά πολλούς, ο Χρ. Γαλανός αξιώθηκε να γίνει ο πλουσιότερος μετανάστης στην Τανγκανίκα.[1]

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Χριστόδουλος Γαλάνος γεννήθηκε το 1880[2] και κατ' άλλους το 1882,[3] στη κωμόπολη Βλάστη, (Μπλάτσι[4] ή Βλάτσι,[5] Μπλάτζι (1830), Μπλάτζη (1858), Βλάτζη (1860) και Βλάτση),[6] της Κοζάνης, Δυτικής Μακεδονίας, την εποχή που όλη η περιοχή, στέναζε από τον Οθωμανικό ζυγό. Οι γονείς του ονομάζονταν Γεώργιος (γνωστός επίσης και ως «Γούσιας»)[7] και Πηνελόπη[3] οι οποίοι ήταν πλούσια, αρχοντική οικογένεια στην περιοχή.[7] Λέγεται μάλιστα, ότι όταν ο Χριστόδουλος ήταν μικρός, η μητέρα του τον έντυνε κοριτσίστικα και του έβαφε τα μαλλιά, σε μια προσπάθειά της να ξεγελάσει τους Τούρκους, προκειμένου να μην της τον απαγάγουν.[7][Σημ. 1] Είχε επίσης κι' έναν αδελφό μεγαλύτερό του, ονόματι Κωνσταντίνο, παντρεμένο με την Όλγα (το γένος Ταμπάκη) και ο οποίος δραστηριοποιείτο στη Βουλγαρία με καπνομεσίτικές επιχειρήσεις,[7][8] ενώ, από τον οικογενειακό του τάφο, φαίνεται πως μάλλον είχε κι' άλλον έναν αδελφό ονόματι Ιωάννη και ο οποίος απεβίωσε το 1913.[9]

Ο Χριστόδουλος Γαλάνος ξεκίνησε από την ηλικία των 12 ετών, να βόσκει τα βοοειδή του πατέρα του.[7] Αργότερα, περάτωσε τις σπουδές του, απ' ότι φαίνεται στο τετρατάξιο Γυμνάσιο [Σημ. 2] και μετέβη στην Τουρκοκρατούμενη Θεσσαλονίκη, όπου εργάστηκε σε ένα ωρολογοποιείο.[7] Στη Θεσσαλονίκη ασφυκτιούσε, οπότε μη μπορώντας να αντέξει τον Τουρκικό ζυγό, αποφάσισε να φύγει στην ηλικία των 16 περίπου ετών, για το Πορτ Σάιντ στην Αίγυπτο,[8][7] η οποία σημειωτέον τότε ήταν υπό Βρετανική κυριαρχία.[Σημ. 3]

Στο Πορτ Σάιντ, εργάστηκε σε ξενοδοχειακές επιχειρήσεις.[8] Εκεί, φαίνεται πως άκουσε για πρώτη φορά από τους πελάτες του ξενοδοχείου, για την ύπαρξη της Γερμανικής Ανατολικής Αφρικής, η οποία εκείνη την εποχή ήταν τόπος άγνωστος και απρόσιτος.[8]

Στο μεταξύ στην Ελλάδα άρχισε ο Μακεδονικός Αγώνας (1903-1908) και οι συμμορίτικες ορδές του Βουλγαρικού Κομιτάτου, προσπαθούσαν δια πυρός και σιδήρου να εκβουλγαρίσουν τον Ελληνικό πληθυσμό της Μακεδονίας.[10] Ο Χριστόδουλος Γαλάνος, ευρισκόμενος ακόμη στην εφηβεία (16 ετών),[Σημ. 4] ενώ είχε μεταναστεύσει στην Αίγυπτο, φαίνεται πως έφυγε από την Αίγυπτο και ήρθε στην Ελλάδα, προκειμένου να ταχθεί αυθόρμητα με τα Ελληνικά ανταρτικά σώματα, τα οποία αντιμετώπιζαν τις συμμορίες του Τσακαλάρωφ και των άλλων Βουλγάρων οπλαρχηγών.[10][7][11][Σημ. 5] Μάλιστα, τόσο η κουμπάρα του Βασιλική σύζ. Ανδρέα Σταυρόπουλου αλλά και η σύζυγός του Σεσίλ, αναφέρουν πως στο Μακεδονικό Αγώνα ο Χρ. Γαλάνος, συμμετείχε με πολύ μεγάλο πατριωτισμό.[11] Στο σώμα του μάλιστα, έφερε σε διάφορα σημεία και σημάδια από τραύματα, αδιάψευστους μάρτυρες της συμμετοχής του στον Αγώνα.[11]

Μετά τη λήξη του Μακεδονικού Αγώνα, ο νεαρός τότε Γαλάνος επανήλθε στην ήρεμη οικογενειακή ζωή της Βλάστης. Ο ζωηρός του όμως χαρακτήρας και η ιδιοσυγκρασία του, έβρισκαν μονότονη τη ζωή εκεί καθώς η αδράνεια τον καταπλάκωνε.[10] Οι ορίζοντες του χωριού για την ιδιοσυγκρασία του, ήσαν ιδιαίτερα στενοί και μολονότι η οικονομική κατάσταση της οικογένειάς του, του επέτρεπε να ζει μια άνετη και ήρεμη οικογενειακή ζωή,[10] παρ' όλα αυτά, στην ηλικία των 21 ετών περίπου, αποφασίζει να εγκαταλείψει τις φυσικές ομορφιές της πατρίδας του και να μεταναστεύσει αρχικά στην Αίγυπτο και εν συνεχεία στην ηλικία των 22 ετών, για την αφιλόξενη τότε Τανγκανίκα.[12]

Το τάμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όταν ήταν μικρό παιδί δώδεκα ετών, ονειροπολούσε να αποκτήσει όλα εκείνα τα αγαθά της ζωής, τα οποία και μόνο αυτά θα την έκαναν ωραία, και γι' αυτό ήταν έτοιμος να παλέψει με την τύχη ώστε να την εξαναγκάσει να του τα χορηγήσει.[7] Αυτά του τα όνειρα, τα εξέφρασε στην προσευχή του στον Άγιο Παντελεήμονα, ψηλά στο Μουρίκι. Μια μέρα, ενώ έβοσκε τα μοσχάρια του πατέρα του κάτω από την εκκλησία του Αγίου Παντελεήμονα, έτρεξε στην εκκλησία του Αγίου, για να ανάψει ένα κεράκι στην εικόνα του.[7] Δειλά-δειλά άνοιξε την πόρτα, και έκανε το σταυρό του εμπρός στην εικόνα του Αγ. Παντελεήμονος. Άναψε το κεράκι με την ευχή να τον αξιώσει να γίνει πλούσιος και μεγάλος άνδρας.[7] Με χαρά και με καινούργια δύναμη, έτρεξε και πάλι στα μοσχάρια του, που τραβούσαν τώρα προς το χωριό.[7] Ξαφνικά, γύρισε πίσω και είδε καπνό να βγαίνει από το ξωκκλήσι.[7] Αμέσως έτρεξε πίσω στο ξωκκλήσι και είδε πως το κερί που είχε ανάψει, έκαιγε την εικόνα του Αγίου.[7] Το έσβησε αμέσως και έκανε τάμα στον Άγιο πως, αν μια μέρα τον αξιώσει ο Θεός, θα φτιάξει την εκκλησία του.[7] Και πράγματι ύστερα από πολλά χρόνια (το 1929) ο Θεός τον αξίωσε, και ο ενήλικας πλέον Χριστόδουλος, δεν ξέχασε το τάμα του.[7] ... Η εικόνα βρίσκεται καμμένη ... έως τώρα.[7]

Δράσεις στην Τανγκανίκα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τα πρώτα του βήματα στην Τανγκανίκα, άλλαξε το όνομά του από Χριστόδουλος Γαλάνος που ήταν, σε Χρήστος Γαλανός (όπως ήταν και ευρύτερα γνωστός μεταξύ των Ελλήνων στην Ανατολική Αφρική), ενώ στους Γερμανούς και αργότερα στους Άγγλους, έγινε ευρύτερα γνωστός ως Χρήστος Γαλάνος (προφέρεται Κρήστος Γκαλάνος (Christos Galanos)).

Το ενδιαφέρον είναι ότι σε άλλα μέρη του κόσμου οι περισσότεροι Έλληνες στη διασπορά, δημιούργησαν την καριέρα τους στο εμπόριο και στις επιχειρήσεις εστίασης (ξενοδοχεία και εστιατόρια).[13] Στην Τανγκανίκα όμως, η πλειοψηφία των Ελλήνων έγιναν κατασκευαστές σιδηροδρόμων και αργότερα διευθυντές φυτειών, ιδιοκτήτες φυτειών σε σχοινοκτήματα στην Τάνγκα (Tanga) και στο Μορογκόρο (Morogoro), ξεκίνησαν τις φυτείες του καφέ και τις μικτές φυτείες πέριξ του Μόσι (Moshi) και της Αρούσα (Arusha) ή την καλλιέργεια του καπνού στην Ιρίνγκα (Iringa).[13] Αυτοί οι Έλληνες διεκδικούν τη δική τους θέση στην αποικιακή κοινωνία, εκμεταλλευόμενοι τη ρευστότητα και την ασάφεια των αποικιακών ιεραρχιών, οι οποίες διαδραματίζουν διαφορετικές αξιώσεις ότι είναι είτε Ευρωπαίοι, είτε Έλληνες, είτε άνθρωποι, που είναι ικανότεροι να κατανοήσουν και να συνεργαστούν με τους Αφρικανούς[Σημ. 6] απ' ότι οι Γερμανοί, οι Άγγλοι και οι Ινδοί, λόγω της έλλειψης των φυλετικών διακρίσεων και της κατανόησής των στην εκτεταμένη οικογενειακή ζωή.[13]

Ο Χρήστος Γαλανός δεν υπήρξε εξαίρεση, όπως τόσοι άλλοι πριν αλλά και μετά από αυτόν, συνάντησε πάμπολλες αντιξοότητες,[Σημ. 7] λόγω όμως της αυτοπεποίθησης που τον διέκρινε, άλλοτε ευδοκιμών και άλλοτε αποτυγχάνων, κατάφερε χάρις στην ενεργητικότητα, τη δραστηριότητα, την οξύνοια, την ευφυΐα και την εντιμότητά του, να κατακτήσει τη ζωή και να δημιουργήσει μια από τις πρώτες Ελληνικές περιουσίες στην Τανγκανίκα, αλλά και όχι μόνο τούτο, κατάφερε να αποκτήσει τη συμπάθεια, την αγάπη, την εκτίμηση και το σεβασμό όλων των Ελλήνων της Τανγκανίκα και να συνδέσει το όνομά του με ό,τι ωραίο έχει να επιδείξει ο Ελληνισμός σε εκείνη τη χώρα.[10]

Η σταδιοδρομία του Χρήστου Γαλανού, ξεκίνησε όταν η Τανγκανίκα ήταν ακόμα Γερμανική αποικία (27 Φεβρουαρίου 1885–28 Ιουνίου 1919), αρχικά σε μια εταιρεία οδοποιίας και κατόπιν ως εργολάβος στη δημιουργία της σιδηροδρομικής γραμμής Κιγκόμα – Νταρ ες Σαλάαμ, μήκους άνω των 1000 χλμ., κατασκευάζοντας αγωγούς ομβρίων υδάτων, γέφυρες και τοποθετώντας σιδηροτροχιές.[14][15] Η κατασκευή του έργου που ξεκινούσε από το Νταρ ες Σαλάαμ ήταν έργο επίπονο, κυρίως μετά το Μορογκόρο και την Κιλόσα προς τη Ντοντόμα, σε υψόμετρο 1.000+ μ., αυτή ήταν η περιοχή που ανατέθηκε στο Χρήστο Γαλανό.[16]

Εδώ υπάρχει μια ιστορία, ενδεικτική της κατάστασης και των στερήσεων που βίωναν γενικά οι Έλληνες, στην επέκταση του σιδηρόδρομου στην Τανγκανίκα: Κάποια στιγμή, ο Χρήστος Γαλανός και ο Κλεάνθης Παπαδόπουλος, ένας άλλος Έλληνας ο οποίος συνεργαζόταν μαζί του, αναγκάστηκαν να σκοτώσουν μια γαζέλα, να τη γδάρουν προσεκτικά, ώστε από το δέρμα της να κάνουν παπούτσια.[16] Μήνες τώρα μέσα στην ερημιά και ό,τι είχαν φέρει μαζί τους είχε λιώσει.[16] Δεν μπορούσαν πια να μένουν έτσι, σε αυτή την κατάσταση, και έπρεπε να κάνουν κάτι προκειμένου να προστατέψουν τα πόδια τους.[16]

Αργότερα, εργάστηκε και στην άλλη σιδηροδρομική γραμμή, η οποία ξεκινούσε από την Τάνγκα και κατέληγε μέσω Μόσι, στην Αρούσα.[17] Η μετέπειτα εξέλιξή του, οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στον ίδιο και στις ικανότητές του και όχι στην υποστήριξη ή τη βοήθεια ξένων, όπως συνέβη με αρκετούς άλλους ευδοκιμήσαντες Έλληνες.

Στο σιδηρόδρομο έζησε ζωή πολλών στερήσεων και δυσκολιών, όπου και τα πλέον ασήμαντα πράγματα, ήσαν σπάνια και δυσκολοεύρετα, συν τον κίνδυνο από τις πολύ σοβαρές ασθένειες όπως: η δυσεντερία, ο αιματουρικός πυρετός,[Σημ. 8] η ασθένεια του ύπνου,[Σημ. 9] τα τροπικά έλκη,[Σημ. 10] ο κίτρινος πυρετός,[Σημ. 11] η φούντζα,[Σημ. 12] η ελονοσία,[Σημ. 13] το παπάζι,[Σημ. 14][Υποσημ. 1] τα σιάφου,[Σημ. 15] τα ερπετά, τα σαρκοβόρα (κυρίως λιοντάρια και λεοπαρδάλεις) κτλ..[18][Σημ. 16] Μάλιστα, μερικοί από τους εργάτες του, φαγώθηκαν από λιοντάρια, τα οποία σημειωτέον, εκείνη την εποχή ήσαν πολυάριθμα και περιπλανώντο σε αγέλες οι οποίες αριθμούσαν έως και τα είκοσι άτομα.[14][Σημ. 17] Το σημαντικότερο όλων όμως, ήταν οι διαφορετικοί πολιτισμοί (Ευρωπαίων και κυρίως Γερμανών, με αυτή των ιθαγενών), που τους έφερνε σε άμεση σύγκρουση.[19]

Οι ιθαγενείς είχαν έναν εντελώς δικό τους τρόπο ζωής και δεν ήσαν καθόλου ανοικτοί να δεχτούν την εφαρμογή άλλων συστημάτων.[19] Έπρεπε από τροφοσυλλέκτες, κυνηγοί ζώων και δεισιδαίμονες που ήσαν, να μάθουν να εργάζονται και η έννοια της εργασίας έχει στην Αφρική, ακόμα και σήμερα, εντελώς διαφορετική σημασία.[18] Εκεί που χρειαζόταν ένας, εργάζονταν δέκα με δεκαπέντε και αυτοί υπό τη συνεχή επίβλεψη.[18][Σημ. 18]

Εκείνη την εποχή, ο Χρήστος Γαλανός είχε άλλη μια επιχειρηματική δραστηριότητα, καθώς δημιούργησε μεταφορική εταιρεία για να εξυπηρετεί σημεία όπου δεν είχε φθάσει ακόμα ο σιδηρόδρομος.[20] Ξεκίνησε με δυο-τρεις ημιόνους και έφτασε να έχει περί τους είκοσι.[20] Την εποχή εκείνη οι ημίονοι ήταν είδος πολυτελείας, καθώς ήταν είδος εισαγωγής.[20] Τους έφερναν από το Άντεν και την Αραβία, με ντάουζ (dhows).[20][Σημ. 19] Έπρεπε όμως να πάει μέχρι τις ακτές, προκειμένου να βρει και να προμηθευτεί καλά ζώα. Αρχικά, η μεταφορική του εταιρεία πήγαινε πολύ καλά, στη συνέχεια όμως, αρρώστησαν οι ημίονοι και ψόφησαν, πιθανόν τσιμπημένοι από τη μύγα τσε-τσε.[20]

Προσωπική ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι σχέσεις του Χρήστου Γαλανού για την εποχή του αλλά και για την περιοχή όπου ζούσε, ήταν αρκετές και πολυπολιτισμικές. Νεαρός ακόμη, είχε για διάστημα δέκα περίπου ετών ως σύντροφό του, τη Γερμανίδα Friedel Rosa Lucine Dora και μετέπειτα σύζυγο του Cecil Harry Taylor.[21] Σύμφωνα με τις μαρτυρίες των Ελλήνων της Τανγκανίκα που τους γνώριζαν, αυτή ίσως να ήταν η πιο ιδανική και σωστή σύντροφός του.[21] Μάλιστα, αξίζει να σημειωθεί ότι κατά το 1943, όταν ο Χρ. Γαλανός όντας 63 ετών πλέον και ήδη (από το 1936) παντρεμένος με την Κίτσα Καζάκου, ο Cecil Harry Taylor (τότε, σύζυγος της Friedel Rosa Lucine Dora Taylor), τον μήνυσε (για θέμα γάμου - βλ. απιστία). Η υπόθεση αυτή εκδικάστηκε το 1944, στα δικαστήρια της Ναϊρόμπι.[22][Σημ. 20]

Εν συνεχεία, έζησε με τη Gobi, η οποία ήταν Ευρωπαία εκ Νοτίου Αφρικής.[21] Η σχέση τους δεν ήταν και ιδιαιτέρως ειδυλλιακή – ανέφελη, αλλά, διακόπηκε αναγκαστικά από το Χρήστο Γαλανό, όταν ήλθε να μείνει μαζί τους και ο αδελφός της από τη Νότιο Αφρική.[21]

Τρίτη σχέση του ήταν η Έρικα, χορεύτρια Εβραϊκής καταγωγής.[21] Η Έρικα αποδείχτηκε αρκετά οικονόμα, αλλά όταν έφερε και αυτή κοντά της τον αδελφό της, η σχέση τους έπρεπε να διακοπεί.[21]

Το 1936, σε ηλικία 56 πλέον ετών πλέον, ο Χρήστος Γαλανός βρέθηκε στο Βερολίνο για να τιμήσει του Έλληνες αθλητές στους Ολυμπιακούς Αγώνες.[21] Εκεί γνώρισε τη νεότατη (18 ετών) Ελληνίδα δημοσιογράφο του BBC Αγγελική (Κίτσα) Καζάκου, η οποία του πήρε συνέντευξη για τη μεγάλη χρηματική του προσφορά προς τους Έλληνες αθλητές.[21] Η Κίτσα Καζάκου εκείνη την εποχή, ξεχώριζε με την ομορφιά και την εξυπνάδα της και μόλις που άρχιζε να γίνεται γνωστή ως επαγγελματίας στην Αγγλία.[21] Ήταν κόρη του τότε Αρχηγού της Αστυνομίας Κωνσταντίνου Καζάκου.[21] Ο γάμος τους τελέστηκε στο Πολύγωνο, στην Αθήνα, στις 29 Οκτωβρίου 1936 και κατά πάσα πιθανότητα, στηρίχθηκε περισσότερο στο αίσθημα και λιγότερο στα πλούτη.[21][Σημ. 21] Ο γάμος τους διήρκεσε 12 χρόνια.[21] Η Κίτσα έφευγε πολύ συχνά από την Τανγκανίκα, λέγοντας ότι πηγαίνει στην Ελλάδα, ενώ στην πραγματικότητα, πήγαινε στην Αίγυπτο, η οποία σημειωτέον εκείνη την εποχή, ήταν πολύ πιο κοσμοπολίτικη απ' ό,τι η Τανγκανίκα.[21] Οι απανωτές της όμως απουσίες, τελικά επέφεραν το διαζύγιο, κατά το 1948.[21][Σημ. 22]

Το 1951 και σε ηλικία 71 ετών πλέον, ο Χρήστος Γαλανός γνώρισε στη Ναϊρόμπι τη Σεσίλ Αγιούμπ (Cecile Ayoub), η οποία είχε έστω και μακρινές ελληνικές ρίζες, καθ' ότι η γιαγιά της, από την πλευρά της μητέρας της, καταγόταν από την Κέρκυρα και ήταν της οικογένειας Καρούζου.[21] Ο πατέρας της ήταν Λιβανέζος και πριν έρθουν στην Κένυα, κατοικούσαν στην Αίγυπτο.[21] Αξίζει να σημειωθεί εδώ, ότι μόλις η Αγγελική (Κίτσα) Καζάκου έμαθε πως ο Χρήστος Γαλανός επρόκειτο να παντρευτεί τη Σεσίλ, μετέβη στην Κένυα αποσκοπώντας να αποτρέψει τον επικείμενο γάμο του, αλλά δεν τα κατάφερε.[21] Ένα μήνα μετά την γνωριμία τους, συντελέστηκε στη Ναϊρόμπι ο πολιτικός τους γάμος, ακολουθούμενος και από το θρησκευτικό.[21][Σημ. 23] Σύμφωνα με τα λεγόμενα του Fredirick Miller,[Σημ. 24][Σημ. 25] δικηγόρου, φίλου και αρχιτέκτονα στη σύνταξη του κληροδοτήματος του Χρήστου Γαλάνου, η Σεσίλ Αγιούμπ ήταν μια κυρία σημαντικής γοητείας και έλξης.[12]

Ο Χρήστος Γαλανός ήταν ένας άνδρας περιζήτητος στις γυναίκες, γιατί, παρόλο που ήταν σχετικά μεγάλος στην ηλικία, ήξερε να ζει, ήταν άνθρωπος με μπρίο και ζωντάνια, ήταν ένας viveur, γενναιόδωρος προς το γυναικείο φύλο, που τους χάριζε αυτοκίνητα, βαρύτιμα κοσμήματα και άλλα ακριβά δώρα.[21] Οι γυναίκες ήθελαν να τον έχουν για σύντροφό τους, ίσως γιατί το ισχυρό οικονομικό κεφάλαιο που εκπροσωπούσε να ήταν και το βασικό στοιχείο της έλξης, ο λόγος της διένεξης, για το ποια θα τον κατακτήσει ή θα τον κρατήσει.[21]

Ήταν άνθρωπος ευφυέστατος, αγαπητός, σεβαστός και ξεχωριστή προσωπικότητα ανάμεσα στους Έλληνες της Τανγκανίκα.[21] Ως προς την εξωτερική του εμφάνιση, ο Χρήστος Γαλανός ήταν μετρίου αναστήματος, γαλανομάτης, καστανόξανθος, ντυμένος πάντα κομψά και σικάτα.[23] Συνήθως φορούσε κοστούμι, παρά τις δύσκολες κλιματολογικές συνθήκες της Αφρικής και ήταν ιδιαίτερα κοινωνικός.[23][Σημ. 26] Του άρεσε να χορεύει, κυρίως τον τσάμικο και τον ενθυμούνται ακόμη, να πίνει το ποτό του τα βράδια, καπνίζοντας το τσιγάρο του, συντροφιά με τους Έλληνες, στα ξενοδοχεία των συμπατριωτών του.[23]

Ο Χρήστος Γαλανός φάνηκε εξαιρετικά γενναιόδωρος και με τη Σεσίλ, η οποία έλεγε «Μου χάριζε συνέχεια διαμάντια. Σεσίλ να τα φοράς να τα χαίρεσαι. Εγώ φοβόμουν όμως. Η λάμψη τους ήταν εκτυφλωτική. Ήμουν σαν χριστουγεννιάτικο δέντρο».[21] Κάτι ανάλογο συμπληρώνει και μια φίλη της Σεσίλ «Στις γιορτές δεν ήταν δυνατόν να διακρίνεις τη μορφή της Σεσίλ από τη λάμψη των διαμαντιών».[21]

Ένα από τα σημαντικά δώρα του Χρήστου Γαλανού προς τη Σεσίλ, ήταν κι' ένα σερβίτσιο, βάρους τετρακοσίων περίπου κιλών ασήμι, στολισμένο με χρυσό, το οποίο το 1981 πωλήθηκε από τη Σεσίλ, στον οίκο δημοπρασιών Sotheby's του Λονδίνου.[21]

Ο Χρήστος Γαλανός ήταν άτεκνος και αυτό ήταν κάτι το οποίο τον έθλιβε ιδιαιτέρως.[12] Η Βασιλική Βρετανική Λεγεώνα όμως, αναφέρει πως είχε υπό την κηδεμονία του, εννέα παιδιά.[21]

Εκτίμηση για τους Βρετανούς[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πλατεία με τον Πύργο του Ρολογιού στην Αρούσα (1953).[Σημ. 27]

Αν και ο Χρήστος Γαλανός έτρεφε κάποιο θαυμασμό, ως προς την αποδοτικότητα της Γερμανικής διοίκησης, όπως με το ξέσπασμα του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου, για τους επιδέξιους χειρισμούς του Γερμανού διοικητή Στρατηγού Πάουλ φον Λέτοβ-Φόρμπεκ (Paul von Lettow-Vorbeck) και το πόσο αριστοτεχνικά αυτός χειρίστηκε την όλη οπισθοχώρηση του Γερμανικού Στρατού προς την Πορτογαλική Ανατολική Αφρική.[24] Ο θαυμασμός αυτός όμως, δεν ήταν τίποτα μπροστά στη μεγάλη εκτίμηση και αγάπη που έτρεφε προς τους Βρετανούς.[24] Όταν οι Γερμανοί οπισθοχώρησαν (στην Πορτογαλική Ανατολική Αφρική), ταξίδευσε στην Κένυα,[Σημ. 28] όπου και διαπίστωσε την έξοχη εργασία των Βρετανών, οι οποίοι είχαν ξεκινήσει να κτίζουν στη χώρα, τη γεωργική βιομηχανία, ήτοι: εκτροφή βοοειδών, κτήματα καφέ και σιζάλ.[24]

Επιστρέψας στην Τανγκανίκα, αγόρασε από το Θεματοφύλακα των Εχθρικών Ιδιοκτησιών (Custodian of Enemy Properties), κάποια εγκαταλελειμμένα και απεριποίητα σχοινοκτήματα, τα οποία είχαν ερειπώσει (μετά από την αποχώρηση των Γερμανών) και έπρεπε να εργαστεί σκληρά, προκειμένου να τα καταστήσει πρωτίστως λειτουργικά και εν συνεχεία παραγωγικά.[24] Οι τιμές τότε ήσαν πολύ χαμηλές μόλις και μετά βίας επιβίωνε, αλλά η διαίσθησή του τον κρατούσε προσηλωμένο. Και δεν είχε άδικο, λίγα χρόνια μετά την έλευση του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, η τιμή του σχοινιού αυξήθηκε[Σημ. 29] για να εκτιναχθεί στα ύψη το 1950, με τον Πόλεμο της Κορέας,[25] συν το γεγονός ότι εξήγαγε την αγάυη για την παρασκευή κορτιζόνης.[26][27] Τα ισχνά χρόνια όπου έζησε όταν εργαζόταν στο σιδηρόδρομο και αργότερα στα κατάφυτα σχοινοκτήματά του, τον είχαν διδάξει πολλά. Εντός σχεδόν δύο ετών από τη λήξη του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, κατέστη ένας από τους κυριότερους παραγωγούς σχοινιού στην Ανατολική Αφρική.[24] Αργότερα, επεκτάθηκε στην Κένυα, όπου και αγόρασε φάρμες με βοοειδή καθώς επίσης και σχοινοκτήματα.[24]

Στις 2 Ιανουαρίου 1957, ενεκρίθη η πολιτογράφηση του Χρήστου Γαλάνου ως πολίτου της Κένυα.[28][Σημ. 30][Σημ. 31]

Περιουσία στην Ανατολική Αφρική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπήρξε ιδιοκτήτης των σχοινοκτημάτων «Τονγκόνι Σάιζαλ Εστέιτ» στο Τονγκόνι (Tongoni) και ενός άλλου πλησίον του Τονγκόνι στην Περιφέρεια Τάνγκα, έκτασης 2500 και 1500 εκταρίων αντιστοίχως,[29] του «Μπουσίρι Σάιζαλ Εστέιτ» - δίπλα στον ποταμό Πανγκάνι,[26] του «Βαλέσκα Σάιζαλ Εστέιτ» στην Περιοχή Αρούσα έκτασης 2600 εκταρίων,[29] άλλων δύο σχοινοκτημάτων καθώς και του «Λουγκάρι Σάιζαλ Εστέιτ» στο Eldoret, Ναϊρόμπι, Κένυα, όπου καλλιεργούσε επίσης καλαμπόκι και εξέτρεφε 200 αρνιά και 300 αγελάδες,[26] του καφεδοκτήματος «Μακιούλα Κόφφι Εστέιτ» στη θέση Ντουρούμα στην Αρούσα,[29] πολλών οικοδομών και οικημάτων στην Αρούσα και στην Τάνγκα, καθώς και άλλων μικρότερων κτημάτων και οικοπέδων, ιδιοκτήτης ενός ατμόπλοιου 10 χιλ. τόνων[Σημ. 32] και ιδιοκτήτης - Διευθυντής της εργοληπτικής εταιρείας «Τζένεραλ Κοντράκτορς Κόμπανυ» με έδρα την Αρούσα.[10][Σημ. 33]

Οι ευεργεσίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πτέρυγα του «Περιφερειακού Νοσοκομείου Μπόμπο» («Bombo Regional Hospital»).[Σημ. 34] Στο ισόγειο βρίσκονται το Χειρουργικό Τμήμα, στον 1ο. όροφο το Νοσηλευτικό Τμήμα και στον 2ο. όροφο το Μαιευτικό / Γυναικολογικό Τμήμα.
Γραμματόσημο (με σφραγίδα πρώτης ημέρας κυκλοφορίας [9 Δεκεμβρίου 1961]) του ενός σελινιού (χρώματος καφέ, μπλε και λαδί), που εκδόθηκε για να τιμήσει την ανεξαρτησία και με θέμα 'Μητρότητα'. Εικονίζεται η νοσηλεύτρια Mary Mzinga και κόρη του Stephen Mzinga τότε γραμματέως της Massy Swynnerton, να φωτογραφίζεται την ώρα κατά την οποία παραδίδει βρέφος στην περήφανη μητέρα του. Τούτη η παράδοξη τιμητική διάκριση, συνέβη πριν από το εκπαιδευτικό ταξίδι της Mary Mzinga προς την Αγγλία, στη Μαιευτική Πτέρυγα του Νοσοκομείου, την οποία (μερικά χρόνια πριν) είχε χρηματοδοτήσει ο Χρήστος Γαλανός. Η επιγραφή GALANOS, μόλις που διακρίνεται στην πρόσοψη της πτέρυγας του κτηρίου (μεταξύ των παραθύρων του 2ου και του 3ου ορόφου).[30][31]

Αυτό όμως που έκανε όλους τους Έλληνες της Τανγκανίκα, να τον τοποθετήσουν στην κορυφή της συνείδησής των, ήταν οι πραγματικά μεγάλες αλλά και άπειρες δωρεές του κυρίως προς τα Ελληνικά ιδρύματα και όχι μόνο.[10] Η επιλογή του Χρ. Γαλάνου να μη ξεχωρίζει τους ανθρώπους ανάλογα με τη φυλή, το χρώμα και την εθνικότητά τους, αποτελεί ένα δείγμα της κοσμοθεωρίας του. Στις πράξεις της ευποιίας και στην προσφορά του, διαφαίνεται ο σεβασμός προς τη διαφορετικότητα και η έγνοιά του για τον άλλον, ανεξάρτητα από την προέλευσή του, κάτι που κάνει τον ίδιο και την ευεργεσία του οικουμενική.[32]

Όλα τα Κοινωφελή Ελληνικά ιδρύματα της Τανγκανίκα, οι Ελληνικές Κοινότητες Αρούσα, Μόσι, Τάνγκα, το Ελληνικό Σχολείο Ντουλούτη, οι Ελληνικές Λέσχες Αρούσα και Τάνγκα, έχουν προικοδοτηθεί και ενισχυθεί από το Χριστόδουλο Γαλάνο, όχι μια και δυο φορές, αλλά πάρα πολλές, όσο κανένας άλλος.[10] Όποτε, τα Ελληνικά ιδρύματα βρισκόντουσαν σε οικονομική δυσχέρεια και η συνέχιση της λειτουργίας τους καθίστατο προβληματική, σε εκείνον κατέφευγαν.[10]

Όσον αφορά τις ευεργεσίες, ενισχύσεις και τις προσφορές του προς τους ιδιώτες, στους τομείς της υγείας, εκπαίδευσης και αναψυχής, αυτές είναι απειράριθμες, απόδειξη αποτελούν «το Ευρωπαϊκό Νοσοκομείο Ναϊρόμπι»,[Σημ. 35] το «Νοσοκομείο Τάνγκα»,[Σημ. 36] οι προσφορές του σε σχολεία και βιβλιοθήκες των Ινδών, σε μουσουλμανικά τεμένη, σε μη κυβερνητικές οργανώσεις κ.ά.[15] Μάλιστα, ο κουμπάρος του Αδάμ Γιάκας, επισημαίνει: «Οι άγνωστες ευεργεσίες του Γαλάνου είναι πολύ περισσότερες από ό,τι οι γνωστές».[33]

Υπολογίζεται ότι ο Χρήστος Γαλανός, ετησίως διέθετε για αγαθοεργίες, 8 με 10 χιλιάδες λίρες Αγγλίας.[10] Οι δωρεές του προς τα Ελληνικά ιδρύματα, υπερβαίνουν τις 60 χιλιάδες λίρες Αγγλίας.[10] Η δε «Ένωσις Ελληνικών Κοινοτήτων Ανατολικής Αφρικής», τον ανακήρυξε ισόβιο Επίτιμο Πρόεδρο και ευεργέτη της.[10][34]

Οι αγαθοεργίες όμως του Χρήστου Γαλανού, δεν περιορίζονται μόνο στα Ελληνικά ιδρύματα και τους Έλληνες ιδιώτες, επεκτείνονται επίσης και στα ξένα ιδρύματα, σε αυτά των ιθαγενών,[10] ακόμη και στην ιδιαίτερή του πατρίδα. Ενδεικτικά αναφέρονται μερικές εξ αυτών:

Στην Τανγκανίκα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην Αρούσα και Μόσι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το σήμα του St. Constantine's East African Hellenic School (EAHS).
  • Τη στήριξή του προς το Ελληνικό Σχολείο Ντουλούτη, παρ' όλο που κατά την εποχή της μεγάλης ύφεσης,[Σημ. 37] όταν όλοι οι σχοινοκτηματίες είχαν τα προβλήματά τους και ο Χρήστος Γαλανός πάλευε κι' αυτός για την οικονομική του επιβίωση.[25] Εδώ, υπάρχει ένα περιστατικό που αξίζει να αναφερθεί.

Ήταν γύρω στο 1938 ή 1939, όταν ο Χρήστος Γαλανός (δεν ήταν ακόμη πλούσιος), βρισκόταν στην Τάνγκα για δουλειές του αλλά και για να αγοράσει μπαταρία για το αυτοκίνητό του, όταν τον ειδοποίησαν ότι το Ελληνικό Σχολείο Ντουλούτη, κλείνει λόγω έλλειψης χρημάτων.[34] Είχε χρήματα μόνο για τη μπαταρία του αυτοκινήτου. Πηγαίνει λοιπόν αμέσως στον Ινδό τοκογλύφο Habbib Kassan Mangi, δανείζεται 6.000 σελίνια (£300 το 1939 δηλ. £20.893,78 το 2022) με τόκο 120% και τα στέλνει πάραυτα μαζί με όσα άλλα χρήματα είχε στις τσέπες του, στο Ελληνικό Σχολείο Ντουλούτη.[34] Επέστρεψε στην οικία του στο Τονγκόνι με τα πόδια, απόσταση 12 περίπου μιλίων, δηλ. 19 περίπου χιλιομέτρων.[34][35]

  • Μαζί με τους Έλληνες μετανάστες της Τανγκανίκα, το μεγαλύτερο μέρος της δαπάνης για την αγορά του οικοπέδου, τη δημιουργία των κτιριακών εγκαταστάσεων και τον απαιτούμενο εξοπλισμό (θρανίων, γραφείων, αμφιθεάτρου [καθισμάτων, σκηνής κτλ.], κουζίνας, εστιατορίου, πλυντηρίων, νοσοκομείου πρώτων βοηθειών, οικιών διδακτικού προσωπικού κλπ.) του Hellenic Communities School of East Africa (HCSEA) (Σχολείον Ελληνικών Κοινοτήτων Ανατολικής Αφρικής), όπου τέθηκε ο θεμέλιος λίθος με κάθε επισημότητα, στην Αρούσα στις 25 Μαρτίου 1949, υπό την ιδιότητά του ως ισόβιος επίτιμος Πρόεδρος της «Ένωσης Ελληνικών Κοινοτήτων Ανατολικής Αφρικής».[34][10][Σημ. 38] Ο Χρήστος Γαλανός μόνο μεταξύ των ετών 1954 και 1956, δώρησε στην Ελληνική Κοινότητα 81.314 σελίνια, για το «Σχολείον Ελληνικών Κοινοτήτων Ανατολικής Αφρικής».[36]
  • Ποσό 10.000 σελινιών (£500 το 1950 δηλ. £18.255,68 το 2022)[35] για την ανέγερση κτηρίου της «Ελληνικής Λέσχης Αρούσα» και το οποίο κτήριο εγκαινιάστηκε με κάθε επισημότητα, στις 25 Μαρτίου 1950.[37] Πολύ αργότερα και για λόγους πολιτικής σκοπιμότητας, η «Ελληνική Λέσχη Αρούσα» μετονομάσθηκε σε «Meru Club».[38]
  • Στον Οργανισμό των Ιπποδρομιών στην Αρούσα.[10]
  • Ποσό 5.000 ₤ (£5.000 το 1956 δηλ. £132.988,36 το 2022)[35] στην «Κοινότητα Ευρωπαίων Γονέων Μόσι».[36]

Στην Τάνγκα και Νταρ ες Σαλάαμ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ποσό 4.000 ₤ (£4.000 το 1951 δηλ. £133.874,95 το 2022),[35] για τον ευπρεπισμό και την ομαλή λειτουργία των Κρατικών ιαματικών θερμοπηγών στη Τάνγκα, οι οποίες φέρουν και το όνομά του.[39][10] Και συγκεκριμένα ένα από τα αξιοθέατα πλησίον της πόλης Τάνγκα (Tanga), τις «Θερμές Πηγές Γκαλάνος» («Galanos hot springs», προφέρεται Γκαλάνος χοτ σπρινγκς) και ονομάστηκαν έτσι, επειδή ο Έλλην Χρήστος Γαλανός, χρηματοδότησε εξ’ ολοκλήρου (αξίας 4.000 ₤ το 1951 δηλ. £133.874,95 το 2022),[35] τις κτιριακές εγκαταστάσεις των ιαματικών πηγών.[40][41]
  • Προς το Νοσοκομείο Τάνγκα (σημερινό «Περιφερειακό Νοσοκομείο Μπόμπο»):
    • Κατά το 1951, ποσό 50.000 ₤ (£50.000 το 1951 δηλ. £1.673.436,89 το 2022),[35] για τη δημιουργία Μαιευτικής / Γυναικολογικής Πτέρυγας.[42][Σημ. 49][Υποσημ. 3] σε τρία ίσα μέρη[54] και όριζε ως εκτελεστές του κληροδοτήματός του τους: William Bain, William Peter Holder, Jorgen Larsen και Ανδρέα Σταυρόπουλο.[55]

Το κληροδότημα χωρίζεται σε δύο μέρη:

Το πρώτο μέρος, αφορά δωρεές προς τη Βλάστη, την Τανγκανίκα, την Αγγλία σε πρόσωπα αλλά και ιδρύματα, ως εξής:[56]

Στην Τανγκανίκα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Στην κυβέρνηση της Τανγκανίκα (σημερινή Τανζανία), το ποσό των 25.000 ₤, το οποίο αναφέρεται ως «Κεφάλαιο της Αφρικανικής Γεωργικής Σχολής», με σκοπό την ίδρυση και ανέγερση σχολής στην περιοχή της Τάνγκα και η οποία θα περιελάμβανε και τις απαραίτητες γεωργικές εκτάσεις για την αποκλειστική εκπαίδευση των Αφρικανών στη γεωργία και σε συναφή με τη γεωργία θέματα.[56]
  • Στο Δήμο Τάνγκα, το ποσό των 5.000 ₤, για την ανέγερση πνευματικού κέντρου, με σκοπό τη μόρφωση, μέσω διαλέξεων και άλλων πολιτιστικών εκδηλώσεων, για τους κατοίκους της Τάνγκα, ασχέτως φυλής ή θρησκεύματος.[56]
  • Στους Νταουλάτ Ραμ, Τσουγιμπάι και Μπιχαϊμπάι Πατέλ, κατοίκους Τάνγκα, το ποσό των 200 ₤ εις έκαστον εξ αυτών.[56]
  • Στην Ινδική Βιβλιοθήκη Τάνγκα το ποσό των 250 ₤ και αντιστοίχως στην Ινδική Σχολή Τάνγκα, το ποσό των 450 ₤.[56]
  • Στους Αγησίλαο Καραμπάση το ποσό των 500 ₤ και αντιστοίχως στο Ν. Τζάττα, το ποσό των 2.000 ₤.[56]
  • Σε κάθε Αφρικανό εργάτη, εργαζόμενο είτε στα κτήματά του είτε στις οικίες του από 1 ₤.[56][Σημ. 50]
  • Σε κάθε Ευρωπαίο υπάλληλο, εργαζόμενο στα κτήματά του, ποσό ίσο με τους μισθούς ενός έτους.[56]
  • Στους Ανδρέα Σταυρόπουλο και Jorgen Larsen από 10.000 ₤ εις έκαστον εξ αυτών.[56]

Στην Ελλάδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Στο Δήμο του χωριού Βλάστης, το ποσό των 20.000 ₤, για την αγορά ζώων προς ωφέλειά τους και για τη βελτίωση της κτηνοτροφίας των.[56]
  • Στον αδελφό του Κώστα Γ.Γαλάνο, το ποσό των 10.000 ₤ σε ελεύθερο συνάλλαγμα.[56]
  • Στην Όλγα, σύζυγο του αδελφού του Κώστα Γ.Γαλάνου, ετήσιο επίδομα 360 ₤, εφ' όρου ζωής, από την ημέρα θανάτου του Δωρητού.[56]

Στην Αγγλία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Στα «Dr. Bernardo's Homes», 1.000 ₤.[56]

Το δεύτερο μέρος του κληροδοτήματος, το οποίο αποτελεί και το σώμα, χωρίζεται σε τρία επιμέρους τμήματα που αφορούν τρεις διαφορετικές χώρες σε δύο διαφορετικές ηπείρους, στην Ευρώπη: την Ελλάδα και την Αγγλία, στην Αφρική: τη σημερινή Τανζανία.[56]

Εμφανής είναι η επιθυμία του Χρ. Γαλάνου, να καλύψει όσο το δυνατόν περισσότερους τομείς και να ανταποδώσει στην Αφρική και στο λαό της για όσα κέρδισε εκεί, στην Αγγλία, για την ειρήνη που επέβαλαν οι Άγγλοι στην Τανγκανίκα, και στην Ελλάδα, στη Βλάστη ή Μπλάτσι, γιατί ήταν η γη όπου γεννήθηκε. Πρόκειται για κληροδότημα φτιαγμένο με λογική, συναίσθημα και ευγνωμοσύνη, το οποίο αποτελεί ίσως τη μοναδική περίπτωση πολυπολιτισμικής προσφοράς στην ιστορία της ελληνικής διασποράς.[56]

Το κεφάλαιο του κληροδοτήματος χωρίζεται σε τρία ισόποσα μέρη και απευθύνεται σε τρεις διαφορετικές χώρες, μαρτυρώντας έτσι την επιθυμία του ευεργέτη να φανεί δικαιόφρων και ακριβοδίκαιος:[56]

Στην Ελλάδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Το ένα τρίτο του κεφαλαίου πήγαινε προς την Ελλάδα και συγκεκριμένα στο χωριό του Βλάστη - Κοζάνης.[57][58][Σημ. 51] Για την ανέγερση νοσοκομείου με το όνομά του και να παρέχει δωρεάν περίθαλψη σε νοσηλευόμενους και μη κατοίκους της Βλάστης.[56] Διαχειριστής και ελεγκτής αναλογούντος κεφαλαίου οριζόταν η ελληνική κυβέρνηση.[56] Σε περίπτωση όμως που η ελληνική κυβέρνηση αρνιόταν να αποδεχθεί το εν λόγω μερίδιο, προβλεπόταν η σύσταση σώματος από πέντε πρόσωπα μεταξύ των αξιοπίστων και ευφήμως γνωστών πολιτών της Βλάστης, όπως ήθελαν ορισθή από τους καταπιστευματοδόχους.[56][Σημ. 52][Υποσημ. 4]

Στην Αγγλία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Απόσπασμα (σχετικό με τον «Οίκο Γαλάνου») από το 15 Ιουνίου 1953 κληροδότημα, του Χρήστου Γαλανού.
  • Το ένα τρίτο επίσης πήγαινε προς την Αγγλία[Σημ. 53] και συγκεκριμένα προς τη Βασιλική Βρετανική Λεγεώνα (Royal British Legion), με σκοπό την αγορά και συντήρηση Εξοχικού Οίκου, με έδρα τις Βρετανικές Νήσους, που θα ονομαζόταν «Οίκος Γαλάνου» («Galanos House»), ο οποίος θα στέγαζε ηλικιωμένους και ανίκανους προς εργασία παλαιούς πολεμιστές, άνδρες και γυναίκες.[56] Σε περίπτωση που η Βρετανική Λεγεώνα ως είχε ήθελε αρνηθή το ρηθέν μερίδιον, τότε το μερίδιο αυτό θα δινόταν σε φιλανθρωπική οργάνωση στις Βρετανικές Νήσους για ανίκανους Βρετανούς ναύτας στρατιώτας και αεροπόρους, παρέχοντάς τους στέγη.[56]

την Τανγκανίκα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Το τελευταίο τρίτο πήγαινε στην Αφρική, στην Τανγκανίκα (σημερινή Τανζανία), για τη λειτουργία της Γεωργικής Σχολής Γαλάνου («Galanos Agricultural Secondary School» λέγεται και απλά «Galanos Secondary School») στην Τάνγκα, όπως αναφέρεται και στο πρώτο μέρος του κληροδοτήματος.[59]

Με το καταπίστευμα, ο Χρ. Γαλανός μεταβίβασε στο όνομα των καταπιστευματοδόχων όλες τις μετοχές της εταιρείας και δήλωνε ότι το καταπίστευμα ήταν ανέκκλητο.[56]

Αιτιολογήσεις επί του κληροδότηματος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι αιτιολογήσεις επί του κληροδοτήματός του είναι:

  • Στην Τανγκανίκα, επειδή η περιουσία του Χρ. Γαλανού εξαρτάτο από την εργασία των Αφρικανών, οπότε και ήθελε να τους καταστήσει να αποκτήσουν καλύτερη και πιο επιδέξια εκπαίδευση.[60]
  • Στη Βλάστη, επειδή ο Χρ. Γαλανός γεννήθηκε, μεγάλωσε στην Ελλάδα και φοίτησε σε Ελληνικά σχολεία, ήθελε να επιστρέψει κάτι στην πατρίδα του.[60]
  • Στην Αγγλία, η οποία αν δεν είχε νικήσει τις δυνάμεις του Χίτλερ και δεν είχε απελευθερώσει την Ελλάδα, η Τανγκανίκα θα γινόταν και πάλι Γερμανική αποικία και η Ελλάδα θα ήταν υπό Ναζιστική κατοχή. Οπότε, ο Χρ. Γαλανός ένοιωθε ότι όφειλε την όποια επιτυχία του στους Βρετανούς.[60]

Οι μετά θάνατον ευεργεσίες με τη διαθήκη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εκτός από το κληροδότημα (του 1953), στις 29 Μαΐου 1956, ο Χρ. Γαλάνος συνέταξε και δημόσια διαθήκη, δηλώνοντας τις επιθυμίες του.[61] Σκοπός της διαθήκης ήταν η διάθεση της υπόλοιπης περιουσίας πέρα από τις μετοχές της εταιρείας Tongoni Plantation Limited, τις οποίες είχε ήδη μεταβιβάσει μέσω του κληροδοτήματος.[61]

Η διαθήκη του αποτελεί μικρογραφία του κληροδοτήματος και χωρίζεται επίσης σε δύο μέρη.[61]

Το πρώτο μέρος αφορά τις επιθυμίες για τη σύζυγό του Σεσίλ και τον αδελφό του Κώστα.[61]

  • Στον αδελφό του άφηνε το κτήμα του στην περιοχή Τούφα Χαλανδρίου, στην Αττική. Και εάν ο αδελφός του πέθαινε πριν από εκείνον, το κτήμα πήγαινε στο Δημοτικό Συμβούλιο Βλάστης, με σκοπό να πωληθεί και τα χρήματα να διατεθούν για κοινωφελείς σκοπούς.[61]
  • Στη σύζυγό του Σεσίλ, άφηνε το ποσό των 50.000 ₤ (£50.000 το 1956 δηλ. το 2022 £1.329.883,62 ή €1.551.252,45),[35] καθώς και όλα τα έπιπλα και τα ασημικά οικιακά είδη και σκεύη της οικίας των στη Ναϊρόμπι.[61][Σημ. 54]

Στο δεύτερο μέρος της διαθήκης του, κατανέμει την υπόλοιπη περιουσία του σε τρία ίσα μέρη:[61]

  • Το ένα τρίτο το άφηνε στη Βλάστη για την ανέγερση Γεωργικής Σχολής, με σκοπό τη γεωργική εκπαίδευση, εκφράζοντας την επιθυμία να συνδεθεί το όνομά του με τη Σχολή.[61]
  • Το δεύτερο τρίτο το άφηνε στη Βρετανική Λεγεώνα της Αγγλίας, για τους σκοπούς και υπό τους όρους που αναφέρονταν στο κληροδότημα.[61]
  • Το υπόλοιπο τρίτο το άφηνε στη Γεωργική Σχολή της Τάνγκα, σύμφωνα με την πράξη του κληροδοτήματος.[61]

Στην Ελλάδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η προτομή του ευεργέτη Χρ. Γαλάνου, στο προαύλιο του St. Constantine's International School.
  • Στη Βλάστη (στην Ελλάδα), το κληροδότημα Γαλάνου με διαχειριστή το Υπουργείο Οικονομικών, ακολούθησε τη συνήθη πορεία των εθνικών κληροδοτημάτων. Χρειάστηκε να περάσουν 33 χρόνια, για να πραγματοποιηθεί κάποιο έργο συνυφασμένο με τον ευεργέτη Χρ. Γαλάνο.[15][2][Σημ. 55][Σημ. 56][Υποσημ. 5]
    • Για την ανακαίνιση (το 1990) του «Μουσίκειου Ελληνικού Παρθεναγωγείου», με δαπάνη εκ του κληροδοτήματός του.[63]
    • Επίσης 49 έτη μετά το θάνατό του (το 2006), λειτούργησε στη Βλάστη ο «Ξενώνας Γαλάνου», χωρητικότητας 25 δωματίων (είκοσι ένα δίκλινα, ένα τρίκλινο, ένα τετράκλινο, ένα οικογενειακό δωμάτιο, μια πολυτελή σουίτα) και δυναμικότητας 55 περίπου κλινών.[64][15][Σημ. 58]

Όμως τα έργα στη Βλάστη, είναι πενιχρά σε σχέση με τη δωρεά του ευεργέτη και που παραμένει κατά το μεγαλύτερο μέρος της, σχεδόν αναξιοποίητη εδώ και πάνω από μισό αιώνα.[15]

Στην Αγγλία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

To Galanos House, στο Southam της Αγγλίας, από τη Βασιλική Βρετανική Λεγεώνα (Royal British Legion).

Στην Τανγκανίκα (σημερινή Τανζανία)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Στην Τάνγκα, Τανζανία, δημιουργήθηκε το «Galanos Agricultural Secondary School», όπου τον θεμέλιο λίθο έθεσε στις 4 Ιουλίου 1964, ο Υπουργός Παιδείας S.N. Eliufoo και τα εγκαίνια έγιναν -ένα χρόνο μετά- στις 8 Ιουλίου 1965, από τον Πρόεδρο της Τανζανίας Julius K.Nyerere.[38][65][66][Σημ. 61][Σημ. 62][Σημ. 63]

Μη πραγματοποιηθέντα τμήματα του κληροδοτήματος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εδώ, η όλη υπόθεση του κληροδοτήματος, θυμίζει την διαπίστωση του Παύλου Ι.Ιωαννίδη, πρώην Κυβερνήτη της ΟΑ και Επίτιμου Αντιπροέδρου του Ιδρύματος Ωνάση, στο βιβλίο του «Κι'αν δεν είσαι, θα γίνεις...» όπου αναφερόμενος στις ταλαιπωρίες που αντιμετώπισε σχετικά με τη δημιουργία του Ωνασείου Καρδιοχειρουργικού Κέντρου καθώς και στη ματαίωση της επέκτασής του, μεταξύ άλλων γράφει: «σε ορισμένες περιπτώσεις είναι ευκολότερο να κερδίσεις χρήματα παρά να τα διαθέσεις για κοινωφελή έργα και μάλιστα προς όφελος του ελληνικού λαού...».[67]

Συγκεκριμένα:

Στην Ελλάδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δεν έχει ακόμα γίνει στη Βλάστη το «ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΑΛΑΝΟΥ» («THE CHRISTOS GALANOS MEMORIAL HOSPITAL»). Παρατίθεται παρακάτω το σχετικό απόσπασμα με την πρόχειρη μετάφραση του κληροδοτήματος (εκ του πρωτοτύπου Αγγλικού κειμένου): (xiii) ως προς ένα από αυτά τα τρία ίσα μέρη ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ απολύτως για το σκοπό της δημιουργίας ενός ταμείου για την ανέγερση, τον εξοπλισμό και τη συντήρηση ενός νοσοκομείου στο χωριό Μπλάτση της Ελλάδας, γνωστό ως «THE CHRISTOS GALANOS MEMORIAL HOSPITAL» («ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΑΛΑΝΟΥ») για τη θεραπεία σε εξωτερικούς ασθενείς και νοσηλευόμενους τους φτωχούς κατοίκους του Μπλάτση θα είναι δωρεάν προς εκείνους ΚΑΙ ο ιδρυτής ΔΗΛΩΝΕΙ ότι αν η Κυβέρνηση της Ελλάδας, δέχεται την εν λόγω μετοχή, θα έχει πλήρη και απεριόριστη εξουσία διαχείρισης και ελέγχου του εν λόγω ταμείου και του νοσοκομείου κατά την ανέγερσή του ΚΑΙ ΟΤΙ η παραλαβή του Ταμία ή άλλου κατάλληλου υπαλλήλου της Κυβέρνησης της Ελλάδας θα είναι επαρκής και αποτελεσματική για την εν λόγω μετοχή ΚΑΙ ΕΠΙΠΛΕΟΝ εάν η Κυβέρνηση της Ελλάδος αρνηθεί για οποιοδήποτε λόγο την αποδοχή της εν λόγω μετοχής, οι θεματοφύλακες να ορίσουν εγγράφως τη σύσταση ενός σώματος προσώπων και όχι πάνω από πέντε αξιόπιστους γνωστούς πολίτες που κατοικούν στη Μπλάτση ηλικίας άνω των σαράντα ετών για τη διαχείριση του εν λόγω ταμείου με πλήρη εξουσία διαχείρισης και ελέγχου αυτού και του εν λόγω νοσοκομείου κατά την ανέγερση και καταβάλλει τον εν λόγω ναύλο σε αυτό το όργανο ΜΕ ΠΕΠΟΙΘΗΣΗ να εφαρμόσει την υπόθεση για τους προαναφερθέντες σκοπούς και ότι η παραλαβή του εν λόγω φορέα θα είναι μια καλή και αποτελεσματική απαλλαγή προς τους διαχειριστές και απαλλάσσει τους θεματοφύλακες από κάθε περαιτέρω ανησυχία ή ευθύνη σε σχέση με το εν λόγω μερίδιο.[53][Σημ. 64]

Όμως, το Εφετείο Αθηνών με την υπ' αριθμ. 9728/5 Νοεμβρίου 1979 απόφασή του, αποφάνθηκε ότι:

  1. η θέληση του δωρητή και διαθέτη Χριστόδουλου Γαλάνου ... δια την ανέγερση και λειτουργία Νοσοκομείου στην Κοινότητα Βλάστης και την ίδρυση Γεωργικής Σχολής, δεν δύναται να πραγματοποιηθεί (δίχως να αιτιολογείται η μη δυνατότητα ίδρυσης του Νοσοκομείου και της Γεωργικής Σχολής),
  2. η επωφελέστερη αξιοποίηση-διάθεση της δωρεάς ... συνίσταται στα εξής:
  • Ανέγερση και λειτουργία στη Βλάστη «Υγειονομικού Σταθμού» για την πλήρη υγειονομική περίθαλψη των κατοίκων αυτής·
  • Ίδρυση και λειτουργία στη Βλάστη «Πρότυπου Κτηνοτροφικού Κέντρου» στο ίδιο χωριό·
  • Ανέγερση Ξενοδοχείου (Μοτέλ), δυναμικότητας τουλάχιστον 59 κλινών με σκοπό την τουριστική ανάπτυξη της Βλάστης·
  • Ίδρυση και λειτουργία βιοτεχνιών σε αυτή την κοινότητα, με σκοπό την παροχή εργασίας στους κατοίκους.[68]

Η απόφαση του Εφετείου Αθηνών κατέληγε, επισημαίνοντας ότι «όλα τα παραπάνω θα είναι δωρεά-κληροδότημα του Γαλάνου και θα μνημονεύεται στα κτήριά τους ολόκληρο το ονοματεπώνυμό του και ότι τυχόν υπόλοιπο της άνω δωρηθείσης και καταλειφθείσης περιουσίας θα είναι κατατεθειμένο σε ασφαλή Τράπεζα στην Ελλάδα για να καλύψει τις εκάστοτε παρουσιαζόμενες ανάγκες λειτουργίας των ανωτέρω μονάδων έργων».[68]

Στην Τανζανία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δεν έχει γίνει ακόμα στην Τάνγκα το «THE CHRISTOS GALANOS MEMORIAL HALL». Παρατίθεται παρακάτω το σχετικό απόσπασμα με την πρόχειρη μετάφραση του κληροδοτήματος (εκ του πρωτοτύπου Αγγλικού κειμένου): 3 (b) ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΤΗΣ ΤΑΝΓΚΑ (ή άλλου διαδοχικού σώματος το οποίο μπορεί να έχει τον έλεγχο των Υποθέσεων Δήμου Τάνγκα) (εφεξής καλούμενου «Ο Δήμος») το ποσό των 5.000 ₤ ( πέντε χιλιάδων λιρών) για την ανέγερση και τον εξοπλισμό μιας αίθουσας στην Τάνγκα που να γίνει γνωστή ως «THE CHRISTOS GALANOS MEMORIAL HALL» («Η ΑΙΘΟΥΣΑ ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΑΛΑΝΟΥ») για χρήση στη διασκέδαση αναψυχή και / ή γενική διευκόλυνση των κατοίκων ανεξάρτητα από τη φυλή ή το θρήσκευμα ΚΑΙ ο ιδρυτής ΔΗΛΩΝΕΙ ότι ο Δήμος θα έχει την πλήρη και απεριόριστη διαχειριστική εξουσία και τον έλεγχο του εν λόγω δώρου και της εν λόγω αίθουσας όταν ανεγερθεί ΚΑΙ ΟΤΙ η παραλαβή του Ταμία ή άλλου κατάλληλου αξιωματούχου του εν λόγω Δήμου θα είναι μια καλή και ουσιαστική απαλλαγή για το εν λόγω δώρο.[53][Σημ. 65]

Συμπέρασμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αν μη τι άλλο, είναι τουλάχιστο λυπηρό που η αδιαφορία των Υπουργείων Εξωτερικών και Οικονομικών καθώς και όλων των Ελλήνων Πρωθυπουργών, πολιτικών, μελών του Ελληνικού Κοινοβουλίου, από το 1953 έως και σήμερα, οι οποίοι κατόρθωσαν με την απραξία τους αλλά και λόγω των μικροπολιτικών – κομματικών συμφερόντων τους, να απεμπολήσουν μια τεραστία χρηματική δωρεά και να τη μετατρέψουν σε μια κατάθεση μόλις ολίγων εκατομμυρίων ευρώ.

Το τέλος του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην Αθήνα βρισκόταν μαζί με τη Σεσίλ και διανυκτέρευαν στο Ξενοδοχείο Μεγάλη Βρεταννία. Όπως κάθε πρωί, ξεκίνησαν για τον καθιερωμένο τους καφέ στου Φλόκα, επί της οδού Πανεπιστημίου.[21] Κάποια στιγμή ο Χρήστος Γαλανός δεν ένοιωσε καλά, οπότε η Σεσίλ ειδοποίησε τον Τάκη Κεραμόπουλο, εξάδελφο του Γαλάνου.[21]

Όλοι μαζί έφυγαν για το «Νοσηλευτικό Ίδρυμα Τίμιος Σταυρός», όπου το Σάββατο της 29ης Ιουνίου 1957, στις 14.15, πέθανε από καρδιακό έμφραγμα,[3] μετά από δυσλειτουργία της συσκευής του οξυγόνου που του δώσανε.[21] Ήταν 77 ετών[Σημ. 66] και ετάφη στο Α' Νεκροταφείο Αθηνών.[3][21]

Ωστόσο, μια τριετία μετά το θάνατό του, εγένετο η σχετική εκταφή και στις 1 Αυγούστου 1960, τα οστά του μεταφέρθηκαν στη γεννέτηρά του Βλάστη όπου και παρέμειναν στον Ιερό Ναό του Αγίου Μάρκου επί τρεις ημέρες. Στις 3 Αυγούστου 1960, τα οστά του ενταφιάστηκαν στο Κοιμητήριο Βλάστης, σε οικογενειακό τάφο μαζί με τα οστά των γονέων, του αδελφού του και λοιπών κοντινών του συγγενών.[69][Σημ. 67][Υποσημ. 9]

Η προσωπικότητά του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά το Fredirick Miller ο οποίος γνωρίστηκε μετά του Χρ. Γαλάνου, μόλις ξεκινούσε τη δικηγορία στην Κένυα[Σημ. 68] και ο οποίος ήταν ο βασικός σύμβουλος, φίλος και αρχιτέκτων στη σύνταξη του κληροδοτήματός του. Χαρακτήρισε το Χρ. Γαλάνο ως άνθρωπο άξιο μεγάλου σεβασμού, αξιοπρέπειας, οξύνοιας, εύστροφο,[45] ικανό και θαρραλέο, μεγάλης δε γενναιοδωρίας και καλοσύνης.[12] Μεταξύ των σημαντικών του αδυναμιών, ήταν το κάπνισμα[33] και η μεγάλη του ευχαρίστηση να δίνει πλούσιες δεξιώσεις προς τιμή των φίλων του και στα οποία καθήμενος, ρωτούσε χαμογελαστός «Περνάτε καλά;»[12]

Τα Χριστούγεννα ήταν μια εποχή η οποία του έδινε ιδιαίτερη χαρά, καθώς μοίραζε γενναιόδωρα, δώρα σε πληθώρα παιδιών τόσο στα νοσοκομεία όσο και αλλαχού.[12]

Ενδεικτική της προσωπικότητάς του είναι και η παρακάτω χαρακτηριστική ιστορία. Όταν η αντιπροσωπεία του «Ευρωπαϊκού Νοσοκομείου Ναϊρόμπι» παρουσιάστηκε στο γραφείο του Χρ. Γαλάνου και ο δικηγόρος του Fredirick Miller, του ανέπτυξε το λόγο της επίσκεψης της, ο Χρ. Γαλάνος έσπρωξε το βιβλιάριο των επιταγών του προς το γραμματέα του ταμείου και του είπε: «Γράψε 50.000». Ο γραμματέας έγραψε σε μια επιταγή το ποσό των 50.000 Σελινιών Ανατολικής Αφρικής (το οποίο εκείνη την εποχή, ήταν και το επίσημο νόμισμα της χώρας) και την επέστρεψε στο Χρήστο Γαλανό, προκειμένου να την υπογράψει. Ο Χρ. Γαλάνος κοίταξε την επιταγή και τη ξανά έσπρωξε πίσω (προς το γραμματέα του ταμείου), λέγοντάς του με ένα χαμόγελο: «Εννοούσα 50.000 λίρες Αγγλίας».[Σημ. 69] Επρόκειτο για τη μεγαλύτερη μεμονωμένη δωρεά που έγινε ποτέ στο Νοσοκομείο.[70] Οι Έλληνες της Τανζανίας συμπληρώνουν ότι το ποσό των 50.000 ₤, δηλαδή ένα εκατομμύριο Δολάρια ΗΠΑ εκείνη την εποχή, ήταν ποσό αστρονομικό και προσθέτουν ότι η Επιτροπή δεν μπορούσε να το πιστέψει και έσκισε την τραπεζική επιταγή.[34][Σημ. 70]

Ο Χρήστος Γαλανός εκτός από Ελληνικά, μιλούσε Γερμανικά, Αγγλικά, Σουαχίλι και Ιταλικά.[23] Θεωρούσε τον εαυτόν του, κυρίως κτηματία και δεν του άρεσε ο χαρακτηρισμός του εφοπλιστή.

Ο Χρήστος Γαλανός πάντα μνημόνευε με νοσταλγία, τη Μακεδονία και λάτρευε το χωριό του Βλάστη.[1] Όπου και αν έζησε δημιούργησε τις προϋποθέσεις ώστε η Βλάστη να είναι κατά κάποιο τρόπο παρούσα.[1] Απόδειξη το κληροδότημά του.[53]

Οι δωρεές καθώς και τα κληροδοτήματά του ορίζονταν από τρεις πυλώνες: της υγείας, της παιδείας και της αναψυχής. Απόδειξη οι πολυάριθμες φιλανθρωπίες του και που όλες τους περιστρέφονται εντός των τριών πυλώνων.[53] Φαίνεται πως ο Μακεδονικός Αγώνας, αποτέλεσε για το νεαρό τότε Χρ.Γαλάνο, την ευκαιρία να ακονίσει τη ψυχή του στην ευποιΐα.[11]

Στους Έλληνες της σημερινής Τανζανίας καθώς και της Κένυα, το όνομα Χρήστος Γαλανός, ακόμη και σήμερα προκαλεί δέος, σεβασμό, θαυμασμό και άπειρη εκτίμηση γι' αυτόν το μεγάλο ευεργέτη και ευπατρίδη,[15] ο οποίος τίμησε την Ελλάδα αλλά και τους Έλληνες του εξωτερικού, όσο σχεδόν ελάχιστοι.

Εικόνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Το αρχοντικό Γαλάνου (Βλάστη, Κοζάνη, Ελλάδα).
    Το αρχοντικό Γαλάνου (Βλάστη, Κοζάνη, Ελλάδα).
  • Το αρχοντικό Γαλάνου (Βλάστη, Κοζάνη, Ελλάδα).
    Το αρχοντικό Γαλάνου (Βλάστη, Κοζάνη, Ελλάδα).
  • Πινακίδα ανακαίνισης για το αρχοντικό του Χρ. Γαλάνου (Βλάστη, Κοζάνη, Ελλάδα).
    Πινακίδα ανακαίνισης για το αρχοντικό του Χρ. Γαλάνου (Βλάστη, Κοζάνη, Ελλάδα).
  • Κρατέρινο άγαλμα κόρης, επάνω στον οικογενειακό τάφο Γαλάνου (Βλάστη, Κοζάνη, Ελλάδα).
    Κρατέρινο άγαλμα κόρης, επάνω στον οικογενειακό τάφο Γαλάνου (Βλάστη, Κοζάνη, Ελλάδα).

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Επί Τουρκοκρατίας, ήταν σύνηθες να απαγάγουν (οι Τούρκοι) τα αγόρια των αλλοθρήσκων (κατά προτίμηση των ορθοδόξων), προκειμένου να τα μετατρέψουν σε γενίτσαρους, ευνούχους ή αν αυτά περίσσευαν, σε σκλάβους. Συνήθως, απήγαγαν το δεύτερο αγόρι της οικογένειας, αλλά αυτό δεν ήταν και ο κανόνας.
  2. ↑ Για τα τέλη του 19ου — αρχές του 20ού αιώνα, κάποιος ο οποίος είχε περατώσει το τετρατάξιο Γυμνάσιο, θεωρείτο ιδιαιτέρως μορφωμένος.
  3. ↑ Εκείνη την εποχή η Αίγυπτος είχε μεγάλο Ελληνικό πληθυσμό. Το 1907, οι Έλληνες στην Αίγυπτο αριθμούσαν 63.000 περίπου άτομα.[Παρ. Σημ. 1]
  4. ↑ Σε αυτό ίσως να συνετέλεσαν ο διαφαινόμενος Ελληνοτουρκικός Πόλεμος (1897), προκειμένου να αποφύγει την αναγκαστική του επιστράτευση από τις Οθωμανικές Αρχές.
  5. ↑ Από τις διάφορες χρονολογίες που έχουμε, φαίνεται ότι όταν ο νεαρός Χρ.Γαλάνος ήταν στην Αίγυπτο, επέστρεψε στην Ελλάδα προκειμένου να πολεμήσει εθελοντικά στον Μακεδονικό Αγώνα και στη συνέχεια επέστρεψε στην Αίγυπτο για να καταλήξει (περί το 1907) στην Τανγκανίκα.
  6. ↑ Εδώ θα πρέπει να τονισθεί και η εχθρική στάση των ιθαγενών προς τους Ευρωπαίους. Κατά τα πρώτα είκοσι χρόνια της αποικιακής ιστορίας της Γερμανίας ... οι ιθαγενείς είχαν υποστεί σκληρή μεταχείριση και άγρια εκμετάλλευση. Οι αποικιακοί τους τυχοδιώκτες, οι επίσημες ή εμπορικές εταιρείες, τους έκλεψαν τα εδάφη, τις οικίες, την ελευθερία και συχνά απρόσεκτα και σκληρά ακόμη και τη ζωή τους. Οι συνεχείς και έντονες εξεγέρσεις των, ήσαν οι μοναδικοί τραγικοί μάρτυρες της αθλιότητας και της αδυναμίας των.[Παρ. Σημ. 2]
  7. ↑ Απ' ότι φαίνεται, ο Χρήστος Γαλανός θα πρέπει να ήλθε στην Τανγκανίκα λίγο πριν ή κατά τη διάρκεια της εξέγερσης Μάτζι Μάτζι (Ιούλιος 1905 — Αύγουστος 1907).[Παρ. Σημ. 3]
  8. ↑ Ο αιματουρικός πυρετός (Αγγλικά: Black water fever), είναι μια σπάνια και η πιο σοβαρή επιπλοκή της χρόνιας ελονοσίας, η οποία προκαλείται από το Plasmodium falciparum και η οποία χαρακτηρίζεται από τη μαζική καταστροφή των ερυθρών αιμοσφαιρίων, όπου δια μέσου των νεφρών καταλήγουν στα ούρα, με αποτέλεσμα την παραγωγή σκούρου κόκκινου ή μαυριδερού χρώματος ούρων. Ο αιματουρικός πυρετός δύναται να καταλήξει και θανατηφόρος. Χαρακτηρίζεται από απώλεια συνείδησης, πυρετό, ρίγη και έμετο.[Παρ. Σημ. 4][Παρ. Σημ. 5]
  9. ↑ Την ασθένεια του ύπνου (Αγγλικά: Sleeping sickness) την προκαλεί η μύγα τσε-τσε. Υπάρχουν δύο τύποι. Αυτός που απαντάται στην Δυτική και Κεντρική Αφρική, ο οποίος πρωτίστως μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο. Ο άλλος απαντάται στην Ανατολική Αφρική και κυρίως επηρεάζει τα άγρια ζώα αλλά μεταδίδεται περιστασιακά και στους ανθρώπους. Και οι δύο τύποι, εξαπλώνονται από το τσίμπημα της μύγας τσε-τσε, που μεταβιβάζουν τα πρωτόζωα στους ανθρώπους και τα ζώα. Στους ανθρώπους, τα παράσιτα πολλαπλασιάζονται και εξαπλώνονται στο κυκλοφορικό, λεμφαδένες, καρδιά και εγκέφαλο, οδηγώντας σε ακραίο λήθαργο και τελικά στο θάνατο. Στα συμπτώματά του (της Ανατολικής Αφρικής) περιλαμβάνονται: έντονος υψηλός πυρετός (μερικές εβδομάδες μετά την λοίμωξη) και οι επιπτώσεις στην καρδιά μπορεί να είναι μοιραίες πριν ακόμη η ασθένεια εξαπλωθεί στον εγκέφαλο.[Παρ. Σημ. 6]
  10. ↑ Τα τροπικά έλκη (Αγγλικά: Tropical ulcers) εμφανίζονταν περισσότερο στους ιθαγενείς οι οποίοι υποσιτίζονταν και λιγότερο στους Ευρωπαίους. Για να καταπολεμηθούν, είναι απαραίτητο το επιμελές πλύσιμο των κοπών, πληγών ή εκδορών και η κάλυψή των με αποστειρωμένη γάζα. Επιπροσθέτως, επιβάλλεται η έγκαιρη εισαγωγή των στο νοσοκομείο.[Παρ. Σημ. 7][Παρ. Σημ. 8]
  11. ↑ Ο κίτρινος πυρετός (Αγγλικά: Yellow fever), είναι μια οξεία μεταδοτική νόσος των τροπικών και υποτροπικών περιοχών. Χαρακτηρίζεται από πυρετό, αιμορραγία, έμετο αίματος και ίκτερο. Προκαλείται από το θηλυκό κουνούπι του είδους Aedes aegypti. Το εμβόλιό του ανακαλύφθηκε το 1937 από τον Μαξ Τάιλερ.[Παρ. Σημ. 9]
  12. ↑ Η φούντζα (Σουαχίλι: funza, Αγγλικά: Tunga penetrans, chigoe flea ή jigger), είναι ασθένεια η οποία πλήττει όχι μόνο τους ιθαγενείς αλλά και τους Ευρωπαίους. Οφείλεται στον Tunga penetrans που είναι ο μικρότερος γνωστός ψύλλος, με τον ενήλικα να έχει μήκος μικρότερο από 1 χιλιοστό και να περνά από τα άκρα του σώματος, συνήθως από τα νύχια των ποδιών, αρχίζοντας να γεννάει αυγά και να προκαλεί οξείες μολύνσεις, με αποτέλεσμα να απαιτείται το συντομότερο δυνατόν ακρωτηριασμός, προκειμένου να μην εξαπλωθεί η ασθένεια σε ολόκληρο το σώμα.[Παρ. Σημ. 10]
  13. ↑ Η πρόληψη κατά της ελονοσίας ανακαλύφθηκε περί το 1900 από τον Ρόναλντ Ρος.
  14. ↑ Το παπάζι (Σουαχίλι: Papazi ή Papasi, Αγγλικά: Tick-borne Relapsing Fever (TBRF)), προέρχεται από ένα μαλακό τσιμπούρι ονόματι Ornithodoros, του οποίου το άνοιγμά του μεταξύ του μέσου εντέρου (midgut) και του οπίσθιου εντέρου (hindgut) έχει χαθεί, καθιστώντας έτσι το τσιμπούρι ανίκανο να περάσει πεπτικά απορρίμματα από το σώμα του. Αυτό το τσιμπούρι επικάθεται στις σήραγγες των τρωκτικών, σπήλαια ή εγκαταλελειμμένες καλύβες και προσβάλλει τον άνθρωπο, δαγκώνοντάς τον (απαλά) συνήθως όταν αυτός κοιμάται, κάθε φορά για λιγότερο από μισό λεπτό οπότε και δεν το αντιλαμβάνεται. Τα κύρια συμπτώματα του TBRF είναι υψηλός πυρετός (π.χ. 39,4° C), πονοκέφαλος και πόνος μυών και αρθρώσεων. Τα συμπτώματα δύνανται να επανεμφανιστούν, δημιουργώντας ένα προειδοποιητικό πρότυπο πυρετού το οποίο διαρκεί περίπου 3 ημέρες, ακολουθούμενο από 7 ημέρες χωρίς πυρετό, ακολουθούμενο από άλλες 3 ημέρες πυρετού κ.ο.κ.. Χωρίς θεραπεία με αντιβιοτικά, αυτή η διαδικασία μπορεί να επαναληφθεί αρκετές φορές.[Παρ. Σημ. 11][Παρ. Σημ. 12]
  15. ↑ Τα σιάφου (χρώματος κόκκινου ή μαύρου) είναι γιγαντιαία παμφάγα μυρμήγκια (λίγο μεγαλύτερα από τους τερμίτες) και τα οποία καταβροχθίζουν οτιδήποτε βρεθεί στο δρόμο τους. Μάλιστα είναι τόσα πολλά (μερικές δεκάδες εκατομμύρια), ώστε όταν μεταναστεύουν ακούγεται το ... περπάτημά τους. Έχουν αναφερθεί αρκετές περιπτώσεις κατά την οποία έφαγαν ανθρώπους, την ώρα που αυτοί αναπαύονταν κοιμώμενοι.
  16. ↑ Εκτός από τις παραπάνω ασθένειες, υπήρχαν και πάρα πολλές άλλες οι οποίες εμφανίζονταν περιστασιακά, σε συγκεκριμένες περιοχές όπως π.χ. πανώλη, τύφος, λέπρα, φυματίωση κτλ.[Παρ. Σημ. 13]
  17. ↑ Στα τέλη του 19ου - αρχές 20ού αιώνα, η Αφρικανική ήπειρος ήταν σχεδόν ανεξερεύνητη και πολύ αραιοκατοικημένη. Ελλείψει δε ανθρώπων, υπήρχε πληθώρα αγρίων θηρίων, εν αντιθέσει με την σημερινή εποχή όπου ο άνθρωπος έχει φονεύσει μεγάλο αριθμό εξ' αυτών, συν το γεγονός ότι σήμερα, τα ζώα έχουν πλέον "εξοικειωθεί" από την ανθρώπινη παρουσία.
  18. ↑ Γενικά, ήσαν μιας εντελώς διαφορετικής νοοτροπίας και η προσαρμογή των στο Δυτικό τρόπο εργασίας, ήταν ιδιαιτέρως επίπονος και χρονοβόρος.
  19. ↑ Το dhow [προφέρεται: ντάου (dāw), πληθ.: ντάουζ (dhows), Αραβικά: داو], είναι η γενική ονομασία αριθμού παραδοσιακών ιστιοπλοϊκών σκαφών (καϊκιών), άνευ καρίνας, με έναν ή περισσότερους ιστούς. Συνήθως, με ένα τριγωνικό ιστίο πάνω σε μια μακρυά κυλινδρική δοκό υπό γωνία 45° προς τον κεντρικό ιστό, το οποίο χρησιμοποιείται στην περιοχή της Ερυθράς Θάλασσας και του Ινδικού Ωκεανού. Οι απόψεις των ιστορικών διίστανται ως προς το αν το dhow εφευρέθηκε από τους Άραβες ή τους Ινδούς. Ταξιδεύουν με την βοήθεια των πανιών τους, δυο φορές το χρόνο, την εποχή που πνέουν οι μουσώνες και χρησιμοποιούνται κυρίως για τη μεταφορά βαριών ειδών, όπως φρούτα, πόσιμο νερό ή άλλων βαριών εμπορευμάτων, κατά μήκος των ακτών της Ανατολικής Αραβίας (Αραβικά κράτη του Περσικού Κόλπου), της Ανατολικής Αφρικής, την Υεμένη και την παράκτια Νότια Ασία (Πακιστάν, Ινδία, Μπαγκλαντές). Το πλήρωμά του αριθμεί από 12 έως και 30 άτομα, ανάλογα με το μέγεθός του.[Παρ. Σημ. 14][Παρ. Σημ. 15]
  20. ↑ Ίσως και αυτός να ήταν και ο λόγος όπου μερικά χρόνια αργότερα, στις 25 Νοεμβρίου 1947, κατατέθηκε η υπ'αριθμ. 8529 αίτηση διαζυγίου.
  21. ↑ Η Ληξιαρχική πράξις γάμου αναγράφει ότι ο Χρήστος Γαλανός ήταν 52 ετών (δηλαδή φαίνεται ότι γεννήθηκε το 1884) και η Αγγελική Καζάκου 18 ετών. Ίσως, η ηλικία του Χρ. Γαλανού να δηλώθηκε εσκεμμένως νεώτερη, προκειμένου να γεφυρωθεί κάπως το ηλικιακό χάσμα μεταξύ των 56 και των 18 ετών.[Παρ. Σημ. 16]
  22. ↑ Ο γάμος λύθηκε με την υπ'αριθμ. 8529 αίτηση διαζυγίου της 25 Νοεμβρίου 1947 προς τα Αθηναϊκά δικαστήρια και η απόφαση εκδόθηκε από την Αρχιεπισκοπή Αθηνών στις 9 Δεκεμβρίου 1948.[Παρ. Σημ. 17]
  23. ↑ Η Σέσιλ Αγιούμπ, μερικά χρόνια αργότερα από το θάνατο του Χρ. Γαλανού, παντρεύτηκε τον Αλέξανδρο Κυριαζή (Έλληνα κτηματία από την Τανγκανίκα), όπου και γέννησε τα παιδιά του ως Σεσίλ Κυριαζή.[Παρ. Σημ. 18]
  24. ↑ Ο Fredirick Miller διετέλεσε δικηγόρος του Χρ. Γαλάνου. Είχε ως έδρα του τη Ναϊρόμπι στην Κένυα και κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, υπηρέτησε τόσο στην Αφρική όσο και στη Γερμανία. Αποστρατεύθηκε με το βαθμό του Ταξίαρχου. O Fredirick Miller ήταν ο βασικός σύμβουλος και αρχιτέκτων στη σύνταξη του κληροδοτήματος του Χρ. Γαλάνου.[Παρ. Σημ. 19]
  25. ↑ Η ονομασία Ναϊρόμπι, φαίνεται να έχει δύο γένη. Οι μεν Έλληνες εξ Ελλάδος την έχουν ουδετέρου γένους-προφανώς λόγω της ορθογραφίας, ενώ οι Έλληνες εξ Αφρικής, την έχουν γένους θηλυκού-προφανώς λόγω της "θηλυκής" ηχητικής κατάληξης.
  26. ↑ Εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν κλιματιστικά, παρά μόνον ανεμιστήρες οροφής.[Παρ. Σημ. 20]
  27. ↑ Το κέντρο της Αρούσα, όπου η πλατεία του πύργου με το ρολόι, συμβολίζει το μέσο της απόστασης Βορρά - Νότου της Αφρικανικής ηπείρου. Τα αποκαλυπτήρια έγιναν από τις Αγγλικές Αρχές, στις 23 Φεβρουαρίου 1952 και τιμώμενο πρόσωπο, ήταν ο δωρητής του, Έλληνας ευεργέτης Χρήστος Γαλάνος, προς ανάμνηση της συμμαχικής νίκης κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Στην πλευρά του πύργου, υπάρχει μικρή μεταλλική πλακέτα η οποία γράφει τα παρακάτω: Presented by Christos Galanos Esquire to commemorate the glorious victory of the Allied Nations 1945.[Παρ. Σημ. 21]
  28. ↑ Αυτό πιθανολογείται πως συνέβη μετά τη είσοδο της Ελλάδας στον πόλεμο (στις 28 Ιουνίου 1917) ή μετά τη Μάχη της Μαχίουα (στις 18 Οκτωβρίου 1917).
  29. ↑ Στα σχοινοκτήματα, η μέση ετησία απόδοση είναι 1½ έως 2 τόνοι ανά εκτάριο. Η δε τιμή του σχοινιού εξαρτάται από την παγκόσμια ζήτηση, όπως και οι τιμές των άλλων καταναλωτικών αγαθών. Ενδεικτικά, αναφέρεται ότι η τιμή ενός τόνου το 1923 ήταν 25 £ (£25 το 1923 δηλ. £1.610,79 το 2022), το 1929 ήταν 32 £ (£32 το 1929 δηλ. £2.166,07 το 2022), ενώ με την έναρξη του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου και επειδή το σχοινί ήταν στρατηγικό υλικό, το 1941 και το 1942 (λόγω του πολέμου) παρέμεινε εσκεμμένα σε χαμηλή τιμή ήτοι μόλις 20 £/τόνος (£20 το 1941 δηλ. £1.075,78 το 2022 και £20 το 1942 δηλ. £1.004,06 το 2022). Μόλις όμως τελείωσε ο πόλεμος, η τιμή του άρχισε μια σταδιακά ανοδική πορεία, για να φθάσει το 1951 τις 166 £/τόνος (£166 το 1951 δηλ. £5.555,81 το 2022) και τον Μάρτιο του 1951 τις 215 £/τόνος (£215 το 1951 δηλ. £7.195,78 το 2022).[Παρ. Σημ. 22][Παρ. Σημ. 23][Παρ. Σημ. 24]
  30. ↑ Όμως λίγους μήνες αργότερα (στις 29 Ιουνίου 1957), ο Χρήστος Γαλανός απεβίωσε αιφνιδίως.
  31. ↑ Η οικία του ήταν μια έπαυλη στην περιοχή Peponi, παραπλεύρως από το δάσος Karuna. Αργότερα, πωλήθηκε στην Πρεσβεία του Κουβέιτ και το 1985, αγοράστηκε από την εύπορη ινδική οικογένεια του Anuraag Shah.[Παρ. Σημ. 25]
  32. ↑ Το πλοίο έφερε το όνομα «Saint George». Αυτή του όμως η κίνηση δεν ευοδώθηκε και λόγω των κακών περιστάσεων. Το πλοίο χρειαζόταν επισκευή, η οποία έγινε στην Αλεξάνδρεια όπου τότε υπήρχε επιδημία χολέρας. Τα έξοδα θα ήταν πολύ λιγότερα αν η επισκευή γινόταν στον Πειραιά. Το πλοίο νοικιαζόταν προς 19 σελίνια ανά μεταφερόμενο τόνο και εκτελούσε δρομολόγια Αφρική-Ινδία-Αφρική. Συνέχισε να κυκλοφορεί για 4 έτη, αλλά τα διάφορα προβλήματά του, ανάγκαζαν τον Γαλανό να μεταβαίνει συχνά στο Λονδίνο, συνοδευόμενο κι' από την σύζυγό του Κίτσα Καζάκου. Όλη αυτή η κατάσταση τον είχε κουράσει και στο τέλος πώλησε το πλοίο σε μια Ιταλική εταιρεία.[Παρ. Σημ. 26]
  33. ↑ Κατά το 1950, Διευθυντής της εργοληπτικής εταιρείας «Τζένεραλ Κοντράκτορς Κόμπανυ» ήταν ο κ. Δημ. Τζαμτζής εκ Πλάκας, Αθηνών (πρώην υπάλληλος στο Αδαμαντορυχείο Ουίλλιαμσον).[Παρ. Σημ. 27]
  34. ↑ Χάριν της μετάφρασης, προτιμήθηκε να διατηρηθούν τα τμήματα με την Αγγλική-Σουαχίλι γραφή έναντι της Ελληνικής τους γραφής. Ο λόγος που γίνεται αυτό, είναι διότι ορισμένες ονομασίες δεν μπορούν να αποδοθούν 100% με την Ελληνική γραφή, π.χ. τόσο η Αγγλική-Σουαχίλι ονομασία Bombo όσο και η ονομασία Bobo, στα Ελληνικά γράφονται ως «Μπόμπο». Η αναγραφή λοιπόν της Αγγλικής-Σουαχίλι ονομασίας, μας βοηθά στη συγκεκριμένη περίπτωση, να δούμε ότι η Ελληνική ονομασία προφέρεται ως «Μπό-μ-μπο» και όχι ως «Μπό-μπο» (γιατί δεν είναι Bobo αλλά Bombo). Υπάρχουν αρκετές τέτοιες περιπτώσεις, οπότε η παράλληλη παράθεση της Αγγλικής-Σουαχίλι ονομασίας, διευκολύνει στην Ελληνική ανάγνωση της ονομασίας. Επιπλέον, όπου υπάρχει ονομασία σε Ελληνική γραφή, παρατίθεται απαραιτήτως (εντός παρενθέσεως) και η Αγγλική-Σουαχίλι ονομασία, ώστε να διευκολυνθεί περαιτέρω, ο μη εξοικειωμένος (με τις Σουαχίλι ονομασίες) αναγνώστης.
  35. ↑ Το Νοσοκομείο παρέμεινε «Ευρωπαϊκό» από την ίδρυσή του στις 9 Απριλίου 1954 έως και τις 18 Οκτωβρίου 1961. Στις 19 Οκτωβρίου 1961, έπαψε να είναι «Ευρωπαϊκό» και μετονομάστηκε «Το Νοσοκομείο Ναϊρόμπι» («The Nairobi Hospital»).
  36. ↑ Εκείνη την εποχή, το σημερινό «Περιφερειακό Νοσοκομείο Μπόμπο», το αποκαλούσαν «Νοσοκομείο Τάνγκα».
  37. ↑ Στην Τανγκανίκα εμφανίσθηκε από το 1930 και μετά.
  38. ↑ Σε ένδειξη ευγνωμοσύνης, το σχολείο τοποθέτησε την μαρμάρινη προτομή του στον προαύλιο χώρο - εισόδου, με τις ακόλουθες επιγραφές:«Χρίστος Ι.Γαλάνος Μέγας Ευεργέτης» και «Christos I.Galanos Great Benefactor»[Παρ. Σημ. 28]
  39. ↑ Τονγκόνι (Tongoni) στην τοπική διάλεκτο, σημαίνει «ερειπωμένο χωριό» και βρίσκεται 20 περίπου χλμ. νοτίως της Τάνγκα.[Παρ. Σημ. 29]
  40. ↑ Προς τιμήν του Χρ. Γαλανού, η διοίκηση του νοσοκομείου, τοποθέτησε την επιγραφή GALANOS στο κτήριο όπου στεγάζεται η Μαιευτική / Γυναικολογική Πτέρυγα του Νοσοκομείου.
  41. ↑ Η στήλη έχει καταγεγραμμένους όλους τους πεσόντες από την επανάσταση του 1821, Μακεδονικό αγώνα, Βαλκανικούς πολέμους έως τον Ευρωπαϊκό πόλεμο-Μικρασιατικό αγώνα.[Παρ. Σημ. 32]
  42. ↑ Το «Μουσίκειο Ελληνικό Παρθεναγωγείο» ήταν ευεργεσία του Δημητρίου Μουσίκου.
  43. ↑ Σε ένδειξη ευγνωμοσύνης, έχει στηθεί η προτομή του Χρ. Γαλάνου, στα δεξιά από την είσοδο του Παρθεναγωγείου.[Παρ. Σημ. 33]
  44. ↑ Δεν είναι εξακριβωμένο αν τελικά χορηγήθηκε από τις Αρχές της Τανγκανίκα, η σχετική άδεια εξαγωγής των χρημάτων.[Παρ. Σημ. 34]
  45. ↑ Παρόλο που επικοινωνήσαμε με την Προεδρία της Ελληνικής Δημοκρατίας δεν κατέστη εφικτό να πληροφορηθούμε την ημερομηνία ή τουλάχιστον το έτος της παρασημοφόρησης.
  46. ↑ Η παρασημοφόρησή του έγινε πριν από την τελευταία του επίσκεψη προς την Ελλάδα. Ήταν δε κάτι που τον χαροποίησε ιδιαιτέρως.
  47. ↑ . Απόκομμα Αγγλικής εφημερίδας του Royal British Legion (RBL), αγνώστων λοιπών στοιχείων (πιθανόν περί το 1976-1977), με τίτλο: Story of the legacy that gave us Galanos House, (Three Part Will), ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2018. 
  48. ↑ Και η οποία το 1953 ανερχόταν σε 800.000 Λίρες Αγγλίας.[Παρ. Σημ. 35]
  49. ↑ Ενδεικτικά, ο συνολικός προϋπολογισμός κατά το 1951, για την υγεία ήταν 853.295 ₤ (εκ των οποίων η μισθοδοσία ήταν λίγο πάνω από τις 425.000 ₤) (£853.295 τοn 1951 δηλ. £28.558.706,58 το 2022 και £425.000 το 1951 δηλ. £14.224.213,55 το 2022). Την ίδια χρονιά, οι ιατρικές αποστολές έλαβαν από την κυβέρνηση 54.776 ₤ (£54.776 το 1951 δηλ. £1.833.283,58 το 2022) με τη μορφή επιχορηγήσεων. Συνεπώς, το ποσό των 50.000 ₤ (£50.000 το 1951 δηλ. £1.673.436,89 το 2022) που δώρησε ο Χρήστος Γαλανός, για τα δεδομένα του 1951, ήταν 1.000.000 σελίνια, ήτοι 4.000.000 δραχμές (ενδεικτικά, €100 του 1956 [και ΟΧΙ του 1951], έφτασαν τα €10.316,58 το 2022 ), ποσό αστρονομικό.[Παρ. Σημ. 31] Ο θεμέλιος λίθος τέθηκε στις 23 Ιανουαρίου 1956, από τον Άγγλο Κυβερνήτη Sir Edward Twinning[43][Σημ. 40] και άρχισε να λειτουργεί από το 1958.[42]
      • Στο διάστημα μεταξύ 1951 και 1956, το ποσό των 35.000 λιρών Αγγλίας (£35.000 το 1956 δηλ. £930.918,53 το 2022), για την αγορά εξοπλισμού της Πτέρυγας Μαιευτικής / Γυναικολογικής.[44][45][36][35]
    • Μεταξύ 1951 και 1953 στην «Ελληνική Κοινότητα Νταρ ες Σαλάαμ», 14.430 σελίνια ().[36][35]
    • Μεταξύ 1951 και 1956 στην «Ελληνική Λέσχη Νταρ ες Σαλάαμ», 6.732 σελίνια (£336,60 το 1956 δηλ. £8.952,78 το 2022).[36][35]
    • Το 1955 στην «Αρχαιολογική Εταιρεία Τανγκανίκας», 10.000 σελίνια (£500 το 1955 δηλ. £13.977,66 το 2022).[36][35]

    Στην Κένυα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

    • Δωρεά 50.000 ₤ (£50.000 το 1952 δηλ. £1.532.919,29 in 2022),[35] προς το ιδρυθέν «Ευρωπαϊκό» και μετέπειτα απλά «Νοσοκομείο Ναϊρόμπι», όπου και τον δέχθηκε (στις 6 Φεβρουαρίου του 1952 και ενώ βρίσκονταν στην Κένυα), σε ιδιαιτέρα ακρόαση η τότε Πριγκίπισσα και μετέπειτα Βασίλισσα της Αγγλίας Ελισάβετ Β', προκειμένου να τον ευχαριστήσει κατ' ιδίαν.[46] Προς τιμήν του «το Νοσοκομείο Ναϊρόμπι», έχει αφιερώσει μια του πτέρυγα στον Γαλάνο.[47] Το όνομά του είναι χαραγμένο σε μια μεγάλη μπρούτζινη πλακέτα με την επιγραφή: «The Galanos Wing - 1960», επίσης, έτσι ονομάζεται και η γυναικολογική κλινική.[47]
    • Tο 1951 και 1952 στην «Ελληνική Λέσχη Ναϊρόμπι», 12.000 σελίνια (£600 το 1952 δηλ. £18.395,03 το 2022).[36][35]
    • Μεταξύ 1953 και 1955 στο «Σύλλογο Νοσοκομείων Κένυα», 24.024 σελίνια (£1.201,20 το 1955 δηλ. £33.579,94 το 2022).[36][35]

    Στην Ελλάδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

    Στην Αθήνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

    • Ποσό 50.000 ₤ (£50.000 το 1952 δηλ. £1.532.919,29 το 2022)[35] προς το «Πατριωτικό Ίδρυμα Αθηνών».[36]

    Στη Βλάστη Κοζάνης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

    • Μαρμάρινη στήλη (πάνω στο λόφο Καραδόλακα) για το μνημείο των πεσόντων η οποία στήθηκε το 1928, μετά από χορηγία του και τη μέριμνα του Συλλόγου Βλατσιωτών Θεσσαλονίκης.[48][36][Σημ. 41]
    • Το 1929 για την ανέγερση της εκκλησίας του Αγίου Παντελεήμονα, στο Μουρίκι καθώς και ενός ξενώνα, παραπλεύρως της εκκλησίας στην κορυφογραμμή του Μουρικίου, αλλά και για τη διάνοιξη του δρόμου που οδηγούσε από το χωριό έως την εκκλησία και το ξενώνα.[7][36]
    • Το δρόμο Πτολεμαΐδας - Βλάστης, αλλά και πολλούς δρόμους και έργα υποδομής εντός του χωριού.[36]
    • Ποσό 1.000 ₤ (£1.000 το 1954 δηλ. £29.173,72 το 2022),[35] για την ανοικοδόμηση (το 1954) του καταστραφέντος υπό των συμμοριτών, «Μουσίκειου Ελληνικού Παρθεναγωγείου».[10][Σημ. 42][Σημ. 43]
    • Ποσό 24.000 ₤ (£24.000 το 1954 δηλ. £700.169,24 το 2022),[35] προς το Υπουργείο Παιδείας για την ανέγερση σύγχρονου Παρθεναγωγείου και ενός Αρρεναγωγείου («Ελληνική και Αλληλοδιδακτική Σχολή»).[49][50][Σημ. 44]
    • Ποσό 25.000 ₤ (£25.000 το 1954 δηλ. £729.342,95 το 2022)[35] στο Σχολείο Βλάστης, για το χρονικό διάστημα από το 1951 έως και το 1954.[36]

    Προεδρίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

    Ο Χρήστος Γαλανός διετέλεσε:

    • Επίτιμος πρόεδρος και ευεργέτης της «Ελληνικής Κοινότητας Τάνγκα».[51]
    • Ισόβιος επίτιμος Πρόεδρος και ευεργέτης της «Ένωσης Ελληνικών Κοινοτήτων Ανατολικής Αφρικής».[10][34]
    • Επίτιμος πρόεδρος και ευεργέτης της «Ελληνικής Λέσχης Αρούσα».[10][51]
    • Πρόεδρος της «Ελληνικής Κοινότητας Ναϊρόμπι».[51]

    Τιμητικές διακρίσεις - Παρασημοφορήσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

    Ο Κυβερνήτης της Κένυα Sir Philip Euen Mitchell, παρασημοφορεί (εκ μέρους της Βασίλισσας Ελισάβετ Β΄) τον Χρ. Γαλανό (π. προ της 21 Ιουν.1952).

    Ο Χρήστος Γαλανός παρασημοφορήθηκε:

    Κληροδότημα - Διαθήκη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

    Ο Χρ. Γαλανός χορεύει με τη 2η. σύζυγό του Σεσίλ (Ναϊρόμπι, π. 25 Μαρτίου 1953).
    Σημ.: Ο Χρ. Γαλανός φέρει στο στήθος του, το παράσημο που του απένειμε ο Παύλος Α΄ της Ελλάδος.

    Ο Χρήστος Γαλανός, συνέταξε το κληροδότημα στις 15 Ιουνίου 1953, ήτοι δυο χρόνια μετά το γάμο του με τη Σεσίλ.[21] Αυτή του η απόφαση πυροδότησε την αντίδραση της Σεσίλ, η οποία τους οδήγησε σε προσωρινή διάσταση και τη Σεσίλ να διανυκτερεύει σε ξενοδοχείο της Ναϊρόμπι.[21] Κάποια στιγμή που ηρέμησε η κατάσταση, συμφιλιώθηκαν και συνέχισαν τα ταξίδια τους στην Ευρώπη.[21]

    Ο Γαλανός περιέλαβε τη Σεσίλ στη δημόσια διαθήκη του, όπου της παραχωρούσε ένα μεγάλο χρηματικό ποσό και το οποίο εκείνη αργότερα εκμεταλλεύτηκε αγοράζοντας σχοινοκτήματα, με αποτέλεσμα να γίνει πολύ πλούσια.[21] Ήταν γνωστοί στον κύκλο των Ελλήνων της Τανγκανίκα, οι καυγάδες του ζευγαριού αναφορικά με το καταπίστευμα, όπως επίσης και το γεγονός ότι εξαγριωνόταν η μητέρα της Σεσίλ, γιατί ο Γαλανός προσέφερε πολλά χρήματα σε δωρεές ακόμα και σε άτομα άγνωστα και όχι στην οικογένεια της Σεσίλ.[21]

    Με το κληροδότημά του (στις 15 Ιουνίου 1953)[52] και τη διαθήκη του (στις 29 Μαΐου 1956),[53] ο Χρήστος Γαλανός χώριζε την τεράστια περιουσία του[Σημ. 48]

  50. ↑ Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί, ότι οι Αφρικανοί εργάτες οι οποίοι εργάζονταν σε όλα του τα κτήματα, αριθμούσαν αρκετές χιλιάδες άτομα.
  51. ↑ Στη σελίδα 3, παράγραφο xiii του κληροδοτήματος, αναφέρεται ρητά η επιθυμία του δωρητή για την ανέγερση (στη Βλάστη), Νοσοκομείου με την ονομασία «Νοσοκομείο Χρήστου Γαλάνου» («Christos Galanos Memorial Hospital»).
  52. ↑ Τα γεγονότα όμως έδειξαν ότι ενώ το επίσημο ελληνικό κράτος αρχικά δέχθηκε το κληροδότημα και δεν το αρνήθηκε, ωστόσο, ΑΜΕΛΗΣΕ να αδράξει την ευκαιρία έγκαιρα, οπότε άφησε τα χρήματα σε λογαριασμό όψεως (με σχεδόν μηδενικό επιτόκιο) και όχι σε ταμιευτηρίου ή προθεσμιακό, με αποτέλεσμα μετά την πάροδο μερικών δεκαετιών, η αξία του αρχικού κεφαλαίου να εκμηδενιστεί (λόγω του πληθωρισμού).
  53. ↑ Με την υπ'αριθμ. 234675 δωρεά η οποία καταχωρήθηκε στις 20 Μαΐου 1964.[Παρ. Σημ. 37]
  54. ↑ Τα ασημικά που είχε αγοράσει ο Χρ. Γαλάνος για τη Σεσίλ, αποτελούσαν σημαντικότατο περιουσιακό στοιχείο.[Παρ. Σημ. 38]
  55. ↑ Γενικά, υπάρχει μια σχετική ασάφεια για το πώς το επίσημο Ελληνικό κράτος, αντιμετωπίζει τις δωρεές και τα κληροδοτήματα και για το πώς αυτά υλοποιούνται.
  56. ↑ Σε ένδειξη ευγνωμοσύνης, ανεγέρθη στη Βλάστη, προς τιμήν του, μαρμάρινη ολόλευκη προτομή όπου στη μαρμάρινη πλάκα υπάρχει η παρακάτω επιγραφή: Χριστόδουλος Γ.Γαλάνος, 1880 -1957, Μεγαλοκτηματίας Αφρικής, Εθνικός ευεργέτης και τοποθετήθηκε έμπροσθεν της πρόσοψης του «Μουσίκειου Ελληνικού Παρθεναγωγείου».[Παρ. Σημ. 39][Παρ. Σημ. 40]
  57. ↑ Το έργο θεμελιώθηκε την 5η Ιουνίου 1987, από τον τότε Υπουργό Βόρειας Ελλάδος, Στέλιο Παπαθεμελή. Ο προϋπολογισμός του έργου ανερχόταν τις 200.000.000 δραχμές (σχεδόν 600.000 €) και προερχόταν κύρια, από το κληροδότημα του αείμνηστου Χρήστου Γαλάνου, στην γενέτειρά του Βλάστη και από τη χρηματοδότηση του Υπουργείου Γεωργίας.[Παρ. Σημ. 41]
  58. ↑ Ο «Ξενώνας Γαλάνου», δεσπόζει σε ένα τοπίο απαράμιλλου φυσικού κάλλους, ευρισκόμενος στην άκρη του χωριού Βλάστη και σε υψόμετρο 1300 μ. Είναι κτισμένος σε Μακεδονική αρχιτεκτονική, σε ύφος κλασικό - ρομαντικό και είναι ένα κτίριο κόσμημα για ολόκληρη την γύρω περιοχή.[Παρ. Σημ. 42]
  59. ↑ Πρόκειται για έναν οίκο ευγηρίας δυναμικότητας 91 δωματίων για τους στρατεύσιμους (άνδρες και γυναίκες) αλλά και τους συγγενείς αυτών, οι οποίοι υποφέρουν από άνοια.[Παρ. Σημ. 43]
  60. ↑ Τα επίσημα εγκαίνια του οίκου ευγηρίας, έγιναν στις 2 Μαΐου 1967 από την Δούκισσα του Gloucester.[Παρ. Σημ. 44]
  61. ↑ Το Galanos Agricultural Secondary School, είναι ένα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, οικοτροφείο αρρένων, όπου τα αγόρια διδάσκονται γεωργία και κτηνοτροφία.
  62. ↑ Η εν λόγω επαγγελματική σχολή, έγινε εξολοκλήρου με χρήματα από την διαθήκη του Χρήστου Γαλάνου, και συγκεκριμένα αποκλειστικά από τους τόκους - χωρίς να πειραχθεί το αρχικό κεφάλαιο των 25.000 ₤.[Παρ. Σημ. 45]
  63. ↑ Ο λόγος που η κυβέρνηση της χώρας προέβη στην έγκαιρη υλοποίηση της επιθυμίας του θανόντος Χρ. Γαλάνου (το 1957), ίσως να οφείλεται και στο γεγονός ότι επειδή η Σεσίλ (σύζυγος του Χρήστου Γαλάνου), αμέσως μετά τη γνωστοποίηση της ευεργεσίας, έκανε δικαστικά ό,τι μπορούσε, προκειμένου να μην ισχύσει η διαθήκη του ευεργέτη.[Παρ. Σημ. 46][Παρ. Σημ. 47]
  64. ↑ Το πρωτότυπο Αγγλικό κείμενο γράφει: (xiii) as to one of such three equal parts FOR THE GOVERNMENT OF GREECE absolutely for the purpose of creating a fund for erecting, equipping and maintaining a hospital in the village of Blatsi, Greece to be known as “THE CHRISTOS GALANOS MEMORIAL HOSPITAL” at which treatment as outpatients and inpatients to the poor people of Blatsi shall be free of cost to them AND the settlor DECLARES that the Government of Greece if accepting the said share shall have full and unfettered power of management and control of the said fund and of the hospital when erected AND THAT the receipt of Treasurer or other proper officer of the Government of Greece shall be a sufficient and effectual for the said share AND FURTHER that if the Government of Greece shall for any reason refuse to accept the said share the trustees shall appoint by writing a body of person nor exceeding five in number from reliable well known citizens that resident in Blatsi above the age of forty years to administer the said fund with full powers of management and control thereof and of the said hospital when erected and shall pay over the said fare to such body UPON TRUST to apply the case for the purposes aforesaid and that the receipt of such body shall be a good and effectual discharge to the trustees and exonerate the trustees from all further concern or responsibility in relation to such share.
  65. ↑ Το πρωτότυπο Αγγλικό κείμενο γράφει: 3 (b) THE TOWNSHIP OF TANGA (or such other succeeding body as may be in control of Tanga Township Affairs) (hereinafter called “the Township”) the sum of 5,000 £ (Five thousand Pounds) for the purpose of erecting and equipping a hall in Tanga to be known as “THE CHRISTOS GALANOS MEMORIAL HALL” to be used for the instruction entertainment recreation and/or general convenience of the inhabitants irrespective of race or creed AND the settlor DECLARES that the Township shall have full and unfettered power of management and control of the said gift and of the said Hall when erected AND THAT the receipt of the Treasurer or other proper officer of the said Township shall be a good and effectual discharge for the said gift.
  66. ↑ Η Ληξιαρχική Πράξις Θανάτου γράφει ότι ο Γαλανός ήταν 75 ετών, ενώ στο βιβλίο του Α' Νεκροταφείου Αθηνών, έχει καταγραφεί ότι ο θανών ήταν 73 ετών. Συνεπώς, το έτος γέννησής του πιθανόν να ήταν το 1882 ή το 1884.
  67. ↑ Από την πλάκα του οικογενειακού τάφου φαίνεται ότι κάποιος Ιωάννης Γ.Γαλάνος (πιθανόν μεγαλύτερος αδελφός του Χρ.Γαλάνου) απεβίωσε το 1913, ο ανιψιός του Γεώργιος Κ.Γαλάνος απεβίωσε το 1939, ο πατέρας του Γεώργιος Κ.Γαλάνος απεβίωσε το 1940, η μητέρα του Πηνελόπη Γ.Γαλάνου απεβίωσε το 1946 και η Μινέρβα Κ.Γαλάνου (πρόκειται για την εγγονή του αδερφού του, η οποία έσβησε σε νεαρότατη ηλικία) και απεβίωσε το 1922.[Παρ. Σημ. 48]
  68. ↑ Κατά την εποχή της γνωριμίας του Fredirick Miller μετά του Χρ. Γαλανού, η περιουσία του Χρ. Γαλανού, εκτιμάτο στις 7.000 με 8.000 Λίρες Αγγλίας.
  69. ↑ Οι 50.000 λίρες Αγγλίας ισούνται με 1.000.000 Σελίνια Ανατολικής Αφρικής, δηλαδή 4.000.000 Δρχ. ήτοι σημερινά 11.739 € και με όλους τους πληθωρισμούς από το 1952 έως σήμερα, ή τα 1.000.000 σελίνια ισούνται με 1.000.000. Δολλάρια ΗΠΑ και αυτά περίπου 3.775.000 €.
  70. ↑ Η καταστροφή της επιταγής, είναι πολύ πιθανό να μη συνέβη ποτέ και να είναι απλά ένα ευφυολόγημα των Ελλήνων της Τανζανίας.
Παραπομπές σημειώσεων
  1. ↑ {{Greek identity/community in east africa, Migration around 1890-1916; the period of sojourners, ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2019}}
  2. ↑ John Iliffe (1969, Digital version 2008). «Chapter I, THE ARGUMENT». Tanganyika Under German Rule 1905-1912. Cambridge CB2 8RU, UK: Cambridge University Press. σελίδες 2 & 3 (Townsend, Rise and fall of Germany's colonial empire, p. 273.). ISBN 978-0-521-05371-6.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |year= (βοήθεια)
  3. ↑ John Iliffe (1969, Digital version 2008). «Chapter 2 — The Maji Maji rebellion». Tanganyika Under German Rule 1905-1912. Cambridge CB2 8RU, UK: Cambridge University Press. σελίδες 9—29. ISBN 978-0-521-05371-6.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |year= (βοήθεια)
  4. ↑ J M Sinclair (1995). «Black water fever». Collins English Dictionary. Glasgow: HarperCollins Publishers. σελ. 164. ISBN 0-00-470677-3. 
  5. ↑ Dr. Tony Smith (Medical Editor) (1998). «Black water fever». The British Medical Association Complete Family Health Encyclopedia. London, England: Dorling Kindersley. σελ. 174. ISBN 0-86318-438-3. 
  6. ↑ Dr. Tony Smith (Medical Editor) (1998). «Sleeping sickness». The British Medical Association Complete Family Health Encyclopedia. London, England: Dorling Kindersley. σελ. 923. ISBN 0-86318-438-3. 
  7. ↑ Ελένη Γκίνου (2007). «Ο δύσβατος τόπος». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 84–89. ISBN 978-960-930419-1. 
  8. ↑ Dr. Tony Smith (Medical Editor) (1998). «Tropical ulcer». The British Medical Association Complete Family Health Encyclopedia. London, England: Dorling Kindersley. σελ. 1018. ISBN 0-86318-438-3. 
  9. ↑ J M Sinclair (1995). «Yellow fever». Collins English Dictionary. Glasgow: HarperCollins Publishers. σελ. 1779. ISBN 0-00-470677-3. 
  10. ↑ {{ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2019}}
  11. ↑ Roberts, Larry S.· Janovy, Jr., John (2009). Foundations of Parasitology (8th έκδοση). McGraw-Hill. σελ. 647. ISBN 9780073028279. 
  12. ↑ {{και https://www.cdc.gov/relapsing-fever/symptoms/index.html, ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2019}}
  13. ↑ D. F. Clyde (1962). History of the Medical Services of Tanganyika. Dar es Salaam: Government Press. 
  14. ↑ Briggs, Philip. «Dhows of the Swahili coast». Zanzibar Travel Guide. Ανακτήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου 2012. 
  15. ↑ «The History & construction of the dhow». Nabataea. Ανακτήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου 2012. 
  16. ↑ Ληξιαρχική πράξις γάμου. Αθήνα: Ληξιαρχείο Αθηνών / Δημήτριος Μπούρος. 1936. 
  17. ↑ {{Kenya Gazette / 11 January 1949, Vol. 51, No. 2, Page 24, General Notice No. 74 / 04 January 1949, 21 Ιουλίου 2018.}}
  18. ↑ [1], ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ ΓΑΛΑΝΟΣ: Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας, της Ελένης Γκίνου, Πανεπιστημιακής Καθηγήτριας, σελ. 1-4, ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2018.
  19. ↑ . Απόκομμα Αγγλικής εφημερίδας του RBL, αγνώστων λοιπών στοιχείων (πιθανόν περί το 1976-1977), με τίτλο: Story of the legacy that gave us Galanos House, (Hospital gift), ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2018.. 
  20. ↑ Ελένη Γκίνου (2007). «Ο χαρακτήρας του». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 154–161. ISBN 978-960-930419-1. 
  21. ↑ Daily Nation, A day in Arusha, ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2018
  22. ↑ Joanna Kroussaniotakis. Part Two - The Great War and the New Trusteeship & Part Four - The Sisal Barons, σελ. 34 & 49. doi:ανακτήθηκε στις 31 Αυγούστου 2018. 
  23. ↑ Ιωάννης Ν.Τσόντος (1953). «Γεωργία και Δασικά Προϊόντα». Έλληνες εν τη Ξένη (Τανγκανίκα) 1951-1953. Λευκωσία - Κύπρος: Τύποις "Ζάβαλλη". σελίδες 52 & 61. 
  24. ↑ Ian Webster. «CPI Inflation Calculator». CPI Inflation Calculator. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2022. 
  25. ↑ Ελένη Γκίνου (2007). «Ναϊρόμπι». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 59–60. ISBN 978-960-930419-1. 
  26. ↑ Ελένη Γκίνου (2007). «Πλοιοκτήτης». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 116–117. ISBN 978-960-930419-1. 
  27. ↑ Ιωάννης Ν.Τσόντος (1953). «Αρούσα». Έλληνες εν τη Ξένη (Τανγκανίκα) 1951-1953. Λευκωσία - Κύπρος: Τύποις "Ζάβαλλη". σελίδες 184–203. 
  28. ↑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ ΓΑΛΑΝΟΣ: Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας, της Ελένης Γκίνου, Πανεπιστημιακής Καθηγήτριας, σελ. 1/4, ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2018
  29. ↑ {{[2], Tanzania, by Jens Finke, Tongoni, page 168, ανακτήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου 2018.}}
  30. ↑ Ian Webster. «CPI Inflation Calculator». CPI Inflation Calculator. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2022. 
  31. ↑ D. F. Clyde (1962). «Maternity and Child Welfare 1947-1956». History of the Medical Services of Tanganyika. Dar es Salaam: Government Press. σελ. 168. [Παρ. Σημ. 30]
  32. ↑ {{Nikolaus Dumba (1830-1900): A Dazzling Figure in Imperial Vienna, by John Tzafettas, Elvira Konecny, Fig. 16.33, page 65, ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2019}}
  33. ↑ {{Nikolaus Dumba (1830-1900): A Dazzling Figure in Imperial Vienna, by John Tzafettas, Elvira Konecny, Page 75, Fig. 16.45, ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2018}}
  34. ↑ Ιωάννης Ν.Τσόντος (1953). «Αρούσα». Έλληνες εν τη Ξένη (Τανγκανίκα) 1951-1953. Λευκωσία - Κύπρος: Τύποις "Ζάβαλλη". σελίδες 184–187. 
  35. ↑ [Memorandum, from Vizards, Ref No. 40/BLL/13, dated 7 August 1992, Galanos House, Long Itchington, ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2018]
  36. ↑ Ian Webster. «CPI Inflation Calculator». CPI Inflation Calculator. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2022. 
  37. ↑ Open Charities, THE CHRISTOS GALANOS GIFT FOR THE BRITISH LEGION, 21 Ιουλίου 2018
  38. ↑ Ελένη Γκίνου (2007). «Ευεργεσίες μετά θάνατον με τη διαθήκη». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 144–145. ISBN 978-960-930419-1. 
  39. ↑ {{[3], Η προτομή του Χριστόδουλου Γαλάνου, προβολή (βίντεο) μισού μόλις λεπτού, ανακτήθηκε στις 17 Αυγούστου 2018]}}
  40. ↑ [4], Η προτομή του Χριστόδουλου Γαλάνου στη Βλάστη, Θοδωρής Πασσαλίδης, Μνημεία της Εορδαίας, Στήλες 15/01/2015, ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2018
  41. ↑ Θεμελιώθηκε στη Βλάστη, το Πρότυπο κέντρο Κτηνοτροφίας και Εκπαίδευσης, το 1987 – Από τη στήλη του κ. Γ. Καζαντζή στον Παλμό 20/12/2017, 22 Ιουλίου 2018.
  42. ↑ {{[5], "Ξενώνας Γαλάνου", ολιγόλεπτη προβολή (βίντεο), ανακτήθηκε στις 17 Αυγούστου 2018.}}
  43. ↑ [6], [7] και [8], ανακτήθηκε στις 21 Ιουλίου 2018
  44. ↑ Page 7, GALANOS HOUSE celebrates 50 years, 22 Ιουλίου 2018
  45. ↑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ ΓΑΛΑΝΟΣ: Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας, της Ελένης Γκίνου, Πανεπιστημιακής Καθηγήτριας, σελ.2/4, ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2018
  46. ↑ [it was intended by the Ayoub family, whose members were jointly appellants in this appeal ... and CECILE GALANOS of Nairobi aforesaid of the fifth part (here- ... a family and one of their number registered as proprietor of an estate with money provided by the family. Editorial note: The complicated facts of this case emerge from the advice of the Board, delivered by Lord GUEST. There was no doubt that it was intended by the Ayoub... «Marie Ayoub and Others v. Standard Bank of South Africa, Ltd., and Another»]. Journal of African Law Vol. 8 (No. 2): 114-118. (Summer, 1964). it was intended by the Ayoub family, whose members were jointly appellants in this appeal ... and CECILE GALANOS of Nairobi aforesaid of the fifth part (here- ... a family and one of their number registered as proprietor of an estate with money provided by the family. Editorial note: The complicated facts of this case emerge from the advice of the Board, delivered by Lord GUEST. There was no doubt that it was intended by the Ayoub.... 
  47. ↑ Ελένη Γκίνου (2007). «Γεωργική Σχολή Γαλάνου στην Τάνγκα». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 236–241. ISBN 978-960-930419-1. 
  48. ↑ [9], Οδοιπορικό στα μνημεία της Εορδαίας: Το ταφικό μνημείο «Η σιωπή» στα νεκροταφεία της Βλάστης, Θοδωρής Πασσαλίδης, Μνημεία της Εορδαίας, Στήλες 01/10/2015, ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2018

Υποσημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Ετυμολογικά, το Ornithodoros προέρχεται από το ελληνικό "όρνιθος" + "δώρον", που σημαίνει "πτηνό" + "δώρο".[Παρ. Υποσημ. 1]
  2. ↑ Από την σχετική φωτογραφία, εκτιμάται ότι η παρασημοφόρηση του Χρήστου Γαλανού έγινε πριν από τις 21 Ιουν.1952, καθ' ότι ο τότε Κυβερνήτης της Κένυα Sir Philip Euen Mitchell (που τον παρασημοφόρησε εκ μέρους της Βασίλισσας Ελισάβετ Β΄), έπαψε να εκτελεί χρέη Κυβερνήτη της Κένυα μετά τις 21 Ιουν.1952.
  3. ↑ Με την ισοτιμία της Αγγλικής λίρας να είναι στα 20 σελίνια για κάθε λίρα Αγγλίας και το κάθε σελίνι να είναι εκείνη την εποχή (το 1953), τέσσερις περίπου δραχμές. Η περιουσία του των 800.000 αγγλικών λιρών (£800.000 το 1953 δηλ. το 2022 £23.799.991,29 ή €27.761.253,90), ήταν 16.000.000 σελίνια, ήτοι 64.000.000 δραχμές. Ποσό αστρονομικό-ιλιγγιώδες για τα δεδομένα της εποχής εκείνης.[Παρ. Υποσημ. 2]
  4. ↑ Την εποχή εκείνη, τα χρήματα ήταν τόσα πολλά (267.000 £) [£267.000 το 1953 δηλ. το 2022 £7.943.247,09 ή €9.265.026,23], που αν γινόταν σωστή διαχείριση από το Ελληνικό Κράτος, ίσως να μην είχε ανάγκη από τα μετέπειτα Ευρωπαϊκά προγράμματα ΜΟΠ, ΕΣΠΑ κτλ..[Παρ. Σημ. 36]
  5. ↑ Εδώ, θα πρέπει να τονιστεί ότι πολλές φορές, τοπικοί άρχοντες δεν επέτρεψαν την εκπλήρωση της αγαθοεργίας του, για μικροκομματικές σκοπιμότητες.
  6. ↑ Κατά τη 2η. Πρωθυπουργική θητεία του Ανδρέα Παπανδρέου και με τον Δημήτρη Τσοβόλα ως Υπουργό των Οικονομικών.
  7. ↑ Το «Galanos House» στο Southam της Αγγλίας, είναι το πέμπτο κατά σειρά ίδρυμα αυτής της κατηγορίας το οποίο κατασκευάστηκε από την Βασιλική Βρετανική Λεγεώνα (Royal British Legion). Και το πρώτο το οποίο κτίστηκε γι'αυτόν ακριβώς τον σκοπό. Εν αντιθέσει με τα προηγούμενα και τα οποία ήσαν ήδη κτισμένα και εν συνεχεία μετατράπηκαν σε οίκους ευγηρίας.[Παρ. Υποσημ. 3]
  8. ↑ Εκείνη την περίοδο, Δούκισσα του Gloucester ήταν η Πριγκίπισσα Αλίκη (Princess Alice, Duchess of Gloucester - 25 Δεκεμβρίου 1901 – 29 Οκτωβρίου 2004).
  9. ↑ Στο πίσω μέρος του μνημείου υπάρχει χαραγμένο το «1893». Προφανώς, πρόκειται περί χρονολογίας, αλλά δεν γνωρίζουμε το λόγο ή την αιτία που αυτή γράφηκε, ούτε και τη σημασία που είχε αυτή η χρονολογία στην οικογένεια.
Παραπομπές υποσημειώσεων
  1. ↑ {{ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2019}}
  2. ↑ Ian Webster. «CPI Inflation Calculator». CPI Inflation Calculator. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2022. 
  3. ↑ {{[10], Keeping Faith, του Brian Harding, Galanos House is built, pages 276-277, ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2018}}

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Ελένη Γκίνου (2007). «Η σύνδεση του χώρου με το χρόνο». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 118–119. ISBN 978-960-930419-1. 
  2. ↑ 2,0 2,1 . Ελένη Γκίνου, [11], Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας, Θεσσαλονίκη, 21 Ιουλίου 2018]. 
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Ληξιαρχική πράξις θανάτου. Αθήνα: Ληξίαρχος Αθηνών: Γεώργιος Μητσόπουλος / Χρήστος Χασάμπαλης. 1957. 
  4. ↑ Βλάστη - Περιβάλλον
  5. ↑ Βλάστρη, Ιστορική αναδρομή
  6. ↑ Βλάστη, Το όνομά της
  7. ↑ 7,00 7,01 7,02 7,03 7,04 7,05 7,06 7,07 7,08 7,09 7,10 7,11 7,12 7,13 7,14 7,15 7,16 7,17 Ελένη Γκίνου (2007). «Βλάστη 1880». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 66–70. ISBN 978-960-930419-1. 
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 Ελένη Γκίνου (2007). «Αίγυπτος, Πορτ Σάιντ». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 74–77. ISBN 978-960-930419-1. 
  9. ↑ [12], Οδοιπορικό στα μνημεία της Εορδαίας: Το ταφικό μνημείο του Χριστόδουλου Γαλάνου στη Βλάστη, Θοδωρής Πασσαλίδης, Μνημεία της Εορδαίας, Στήλες 25/09/2015, ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2018
  10. ↑ 10,00 10,01 10,02 10,03 10,04 10,05 10,06 10,07 10,08 10,09 10,10 10,11 10,12 10,13 10,14 10,15 10,16 10,17 10,18 10,19 Ιωάννης Ν.Τσόντος (1953). «Αρούσα». Έλληνες εν τη Ξένη (Τανγκανίκα) 1951-1953. Λευκωσία - Κύπρος: Τύποις "Ζάβαλλη". σελίδες 184–203. 
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 Ελένη Γκίνου (2007). «Μακεδονικός Αγώνας». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 71–74. ISBN 978-960-930419-1. 
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 . Απόκομμα Αγγλικής εφημερίδας του RBL, αγνώστων λοιπών στοιχείων (πιθανόν περί το 1976-1977), με τίτλο: Story of the legacy that gave us Galanos House, (Three Part Will), ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2018. 
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 {{Greek identity/community in east africa, Introduction, ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2019}}
  14. ↑ 14,0 14,1 . Απόκομμα Αγγλικής εφημερίδας του RBL, αγνώστων λοιπών στοιχείων (πιθανόν περί το 1976-1977), με τίτλο: Story of the legacy that gave us Galanos House, ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2018. 
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 15,3 15,4 15,5 15,6 15,7 {{ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ ΓΑΛΑΝΟΣ: Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας, της Ελένης Γκίνου, Πανεπιστημιακής Καθηγήτριας, σελ. 1-4, ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2018}}
  16. ↑ 16,0 16,1 16,2 16,3 Ελένη Γκίνου (2007). «Η κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 89–99. ISBN 978-960-930419-1. 
  17. ↑ Ελένη Γκίνου (2007). «Η κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 106–107. ISBN 978-960-930419-1. 
  18. ↑ 18,0 18,1 18,2 Ελένη Γκίνου (2007). «Ο δύσβατος τόπος». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 84–89. ISBN 978-960-930419-1. 
  19. ↑ 19,0 19,1 Ελένη Γκίνου (2007). «Η κατάκτηση». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 81–84. ISBN 978-960-930419-1. 
  20. ↑ 20,0 20,1 20,2 20,3 20,4 Ελένη Γκίνου (2007). «Μεταφορική εταιρεία με ημιόνους». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελ. 107. ISBN 978-960-930419-1. 
  21. ↑ 21,00 21,01 21,02 21,03 21,04 21,05 21,06 21,07 21,08 21,09 21,10 21,11 21,12 21,13 21,14 21,15 21,16 21,17 21,18 21,19 21,20 21,21 21,22 21,23 21,24 21,25 21,26 21,27 21,28 21,29 21,30 21,31 21,32 21,33 Ελένη Γκίνου (2007). «Προσωπική ζωή». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 148–154. ISBN 978-960-930419-1. 
  22. ↑ [Kenya Gazette 4 Jul 1944, ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2018]
  23. ↑ 23,0 23,1 23,2 23,3 Ελένη Γκίνου (2007). «Ο χαρακτήρας του». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 154–161. ISBN 978-960-930419-1. 
  24. ↑ 24,0 24,1 24,2 24,3 24,4 24,5 . Απόκομμα Αγγλικής εφημερίδας του RBL, αγνώστων λοιπών στοιχείων (πιθανόν περί το 1976-1977), με τίτλο: Story of the legacy that gave us Galanos House, (Respect for British), ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2018. 
  25. ↑ 25,0 25,1 Joanna Kroussaniotakis. Part Four - The Sisal Barons, σελ. 49. doi:ανακτήθηκε στις 31 Αυγούστου 2018. 
  26. ↑ 26,0 26,1 26,2 Ελένη Γκίνου (2007). «Tongoni Sisal Estate». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 113–114. ISBN 978-960-930419-1. 
  27. ↑ [13], ανακτήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2018
  28. ↑ [Naturalisation Certificate: Christos Galanos. From Greece. Resident in Kenya ... , ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2018.]
  29. ↑ 29,0 29,1 29,2 Ιωάννης Ν.Τσόντος (1953). «Ελληνικά σχοινοκτήματα εν Τανγκανίκα». Έλληνες εν τη Ξένη (Τανγκανίκα) 1951-1953. Λευκωσία - Κύπρος: Τύποις "Ζάβαλλη". σελ. 60. 
  30. ↑ «Tanganyika (AF.) (Br.) 1961, Independence. Inscr. "UHURU 1961"». Stanley Gibbons Simplified whole world stamp catalogue 1968 - 33rd. edition. London & Derby: Bemrose & Sons Ltd. 1967. σελ. 1354. 
  31. ↑ {{[14], History of Medical Services of Tanganyika, by David F. Clyde, Page 202, ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2018}}
  32. ↑ Αντιπροσωπεία της Εκκλησίας της Ελλάδος στην Ευρωπαϊκή ένωση, Οικουμενικοί Έλληνες ευεργέτες, στην εκδήλωση "Ευεργέτες χωρίς σύνορα", που διοργανώθηκε στο Βέλγιο στις 10 Ιουνίου 2010, ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2018
  33. ↑ 33,0 33,1 Ελένη Γκίνου (2007). «Προσωπικότητα και δράση». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελ. 121. ISBN 978-960-930419-1. 
  34. ↑ 34,0 34,1 34,2 34,3 34,4 34,5 34,6 Ελένη Γκίνου (2007). «Ευποιία». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 122–130. ISBN 978-960-930419-1. 
  35. ↑ 35,00 35,01 35,02 35,03 35,04 35,05 35,06 35,07 35,08 35,09 35,10 35,11 35,12 35,13 35,14 35,15 35,16 35,17 {{cite web |author = Ian Webster |title = CPI Inflation Calculator |url = https://www.in2013dollars.com/uk/inflation/1953?amount=800000 |publisher = CPI Inflation Calculator |date = |accessdate = 3 Ιουνίου 2022
  36. ↑ 36,00 36,01 36,02 36,03 36,04 36,05 36,06 36,07 36,08 36,09 36,10 36,11 36,12 36,13 Ελένη Γκίνου (2007). «Η ανατομία των ευεργεσιών για το διάστημα 1951-1956». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 138–141. ISBN 978-960-930419-1. 
  37. ↑ Ιωάννης Ν.Τσόντος (1953). «Ελληνική Λέσχη Αρούσας». Έλληνες εν τη Ξένη (Τανγκανίκα) 1951-1953. Λευκωσία - Κύπρος: Τύποις "Ζάβαλλη". σελ. 207. 
  38. ↑ 38,0 38,1 Ελένη Γκίνου (2007). «Η συνάντηση». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 31–38. ISBN 978-960-930419-1. 
  39. ↑ East Africa and Rhodesia, Issues 1734-1759, Page 1077, ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2018
  40. ↑ Tanzania, Amboni, 22 Ιουλίου 2018
  41. ↑ Tourist guide to Tanzania, by Gratian Luhikula, Page 107, ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2018
  42. ↑ 42,0 42,1 D. F. Clyde (1962). «Maternity and Child Welfare 1947-1956». History of the Medical Services of Tanganyika. Dar es Salaam: Government Press. σελ. 168. 
  43. ↑ Ελένη Γκίνου (2007). «Γυναικολογική Κλινική Γαλάνου στο Νοσοκομείο Τάνγκας». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελ. 243. ISBN 978-960-930419-1. 
  44. ↑ History of Medical Services of Tanganyika, by David F. Clyde, Page 168, ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2018
  45. ↑ 45,0 45,1 [15], Nikolaus Dumba (1830-1900): A Dazzling Figure in Imperial Vienna by John Tzafettas, Elvira Konecny, page 63, ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2018
  46. ↑ 46,0 46,1 Ιωάννης Ν.Τσόντος (1953). «Έλληνες εις Κένυαν». Έλληνες εν τη Ξένη (Τανγκανίκα) 1951-1953. Λευκωσία - Κύπρος: Τύποις "Ζάβαλλη". σελίδες 270–280. 
  47. ↑ 47,0 47,1 Ελένη Γκίνου (2007). «Ναϊρόμπι». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 122–130. ISBN 978-960-930419-1. 
  48. ↑ [16], Οδοιπορικό στα μνημεία της Εορδαίας – Το μνημείο πεσόντων στη Βλάστη Εορδαίας, Θοδωρής Πασσαλίδης, Μνημεία της Εορδαίας, Στήλες 17/04/2014, ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2018
  49. ↑ {{Η προτομή του Χριστόδουλου Γαλάνου στη Βλάστη, Θοδωρής Πασσαλίδης, Μνημεία της Εορδαίας, Στήλες 15/01/2015, ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2018}}
  50. ↑ [17], Βλάστη Κοζάνης: Το αρχοντοχώρι της Δυτικής Μακεδονίας, Τόπος γεμάτος παράδοση και ιστορία, 18/01/2018, ανακτήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2018
  51. ↑ 51,0 51,1 51,2 Ελένη Γκίνου (2007). «Προεδρίες». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 171–173. ISBN 978-960-930419-1. 
  52. ↑ Open Charities, THE CHRISTOS GALANOS GIFT FOR THE BRITISH LEGION, 21 Ιουλίου 2018
  53. ↑ 53,0 53,1 53,2 53,3 53,4 . Memorandum, from Vizards, Ref No. 40/BLL/13, dated 7 August 1992, Galanos House, Long Itchington, ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2018. 
  54. ↑ Galanos House Celebrates 50 years, Page 7, 21 Ιουλίου 2018
  55. ↑ [Απόσπασμα από το από 15 Ιουνίου 1953 κληροδότημα του Χρήστου Γαλανού, ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2018]
  56. ↑ 56,00 56,01 56,02 56,03 56,04 56,05 56,06 56,07 56,08 56,09 56,10 56,11 56,12 56,13 56,14 56,15 56,16 56,17 56,18 56,19 56,20 56,21 Ελένη Γκίνου (2007). «Ευεργεσίες με το καταπίστευμα». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 140–144. ISBN 978-960-930419-1. 
  57. ↑ Galanos House Celebrates 50 years, Page 7, 21 Ιουλίου 2018
  58. ↑ [Απόσπασμα από το από 15 Ιουνίου 1953 κληροδότημα του Χρήστου Γαλάνου, ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2018]
  59. ↑ Galanos House Celebrates 50 years, Page 7, 21 Ιουλίου 2018
  60. ↑ 60,0 60,1 60,2 Joanna Kroussaniotakis. Part Four - The Sisal Barons, σελ. 60. doi:ανακτήθηκε στις 31 Αυγούστου 2018. 
  61. ↑ 61,00 61,01 61,02 61,03 61,04 61,05 61,06 61,07 61,08 61,09 Ελένη Γκίνου (2007). «Ευεργεσίες μετά θάνατον με τη διαθήκη». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 144–145. ISBN 978-960-930419-1. 
  62. ↑ [18], Πρότυπο Κέντρο Κτηνοτροφίας και Εκπαίδευσης της Βλάστης, Το Κέντρο, ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2018
  63. ↑ [19], Οδοιπορικό στα μνημεία της Εορδαίας – Το Μουσίκειο Ελληνικό Παρθεναγωγείο στη Βλάστη, 27/02/2014, ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2018
  64. ↑ Που να μείνετε, ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2018.
  65. ↑ Tanzania Education Since Uhuru: A Bibliography, 1961-1971; Incorporating a Study of Tanzania Today and Yesterday and a Guide to Further Sources of Information on Education in Tanzania, Institute of Education, University of Dar es Salaam, 1973, Page 120, ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2018
  66. ↑ Galanos Agricultural Secondary School, ανακτήθηκε στις 21 Ιουλίου 2018
  67. ↑ «Παύλος Ιωαννίδης «Κι'αν δεν είσαι, θα γίνεις...» Ένα βιβλίο αυτοβιογραφικό». Άλλη Πτήση (Αρ. Τεύχους 95): 22-23. Οκτ.- Νοε.- Δεκ. 2018. 
  68. ↑ 68,0 68,1 Ελένη Γκίνου (2007). «Τροποποίηση και εκτέλεση των όρων της δωρεάς και της διαθήκης». Χριστόδουλος Γαλάνος, Η οικουμενικότητα της ευεργεσίας. Αθήνα. σελίδες 199–201. ISBN 978-960-930419-1. 
  69. ↑ [20], Οδοιπορικό στα μνημεία της Εορδαίας: Το ταφικό μνημείο του Χριστόδουλου Γαλάνου στη Βλάστη, Θοδωρής Πασσαλίδης, Μνημεία της Εορδαίας, Στήλες 25/09/2015, ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2018
  70. ↑ . Απόκομμα Αγγλικής εφημερίδας του RBL, αγνώστων λοιπών στοιχείων (πιθανόν περί το 1976-1977), με τίτλο: Story of the legacy that gave us Galanos House, (Hospital gift), ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2018. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • [21], "Ξενώνας Γαλάνου", ολιγόλεπτη προβολή (βίντεο), ανακτήθηκε στις 17 Αυγούστου 2018
  • [22], Η προτομή του Χριστόδουλου Γαλάνου, προβολή (βίντεο) μισού μόλις λεπτού, ανακτήθηκε στις 17 Αυγούστου 2018

Πρόσθετη ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιβλιογραφικές πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Κατηγορία:Έλληνες του εξωτερικού

Κατηγορία:Έλληνες Εθνικοί ευεργέτες

Κατηγορία:Έλληνες Οικουμενικοί ευεργέτες

Κατηγορία:Χρυσός Σταυρός του Τάγματος του Φοίνικα

Κατηγορία:Έλληνες ευεργέτες

Κατηγορία:Έλληνες επιχειρηματίες

Κατηγορία:Δωρεές Ελλήνων κατοίκων του εξωτερικού στην Ελλάδα

Κατηγορία:Δωρεές Ελλήνων ευεργετών στο εξωτερικό


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Χρήστης:Aristo_Class/πρόχειρο/draft_Χρήστος_Γαλανός&oldid=10500596"