Χίλλις φαν Τίλμπορχ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Χίλλις φαν Τίλμπορχ
Γέννηση1625[1][2][3]
Βρυξέλλες
Θάνατος1678[1][2][3]
Βρυξέλλες[4]
Χώρα πολιτογράφησηςΙσπανικές Κάτω Χώρες
Ιδιότηταζωγράφος[5][6]
Σημαντικά έργαFamily Portrait
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Η κομψή συντροφιά

Ο Χίλλις φαν Τίλμπορχ (φλαμανδικά: Gillis van Tilborch ή Gillis van Tilborgh,[7] περ. 1625 - περ. 1678) ήταν Φλαμανδός ζωγράφος, ο οποίος εργάστηκε σε ποικιλία ειδών ζωγραφικής, όπως πορτρέτα, ρωπογραφίες, "κομψές συντροφιές" και πίνακες με αίθουσες έργων τέχνης. Ανέλαβε φύλακας της συλλογής πινάκων του Αψβούργου κυβερνήτη των αψβουργικών Κάτω Χωρών και ταξίδεψε στην Αγγλία, όπου ζωγράφισε ομαδικά πορτρέτα[8][9]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Χίλλις φαν Τίλμπορχ πιθανότατα γεννήθηκε στις Βρυξέλλες. Πιστεύεται ότι πρώτα σπούδασε με τον πατέρα του, Χίλλις φαν Τίλμπορχ τον πρεσβύτερο και στη συνέχεια με τον Ντάβιντ Τένιερς τον νεότερο.[10] Έγινε "Δάσκαλος" στη Συντεχνία του Αγίου Λουκά των Βρυξελλών το 1654 και "πρύτανίς" της το 1663.

Το 1666 ανέλαβε φύλακας της συλλογής πινάκων στην Αυλή του κάστρου "Τερφούρεν", τόπο κατοικίας του Κυβερνήτη των Αψβουργικών Κάτω Χωρών.[11] Την ίδια θέση κατείχε και ο υποτιθέμενος Δάσκαλός του Ντάβιντ Τένιες ο νεότερος, για λογαριασμό του Αρχιδούκα Λέοπολντ Βίλχελμ της Αυστρίας, του φιλότεχνου Κυβερνήτη των Αψβουργικών Κάτω Χωρών.[12]

Ο φαν Τίλμπορχ διατηρούσε εργαστήριο στις Βρυξέλλες, ωστόσο δεν έχει καταγραφεί κανείς βοηθός ή μαθητής του. Περίπου το 1670 ταξίδεψε στην Αγγλία, όπως πιστοποιείται από πίνακα που απεικονίζει τον πύργο και την οικογένεια Τίχμπορν (Tichborne) που δίδει ελεημοσύνη (την αποκαλούμενη "Tichborne Dole").[8]

Η ημερομηνία και ο τόπος θανάτου του δεν είναι γνωστά με βεβαιότητα, πιθανολογείται, ωστόσο, ότι απεβίωσε το 1678 στις Βρυξέλλες.[11]

Έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γενικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα έργα που δημιούργησε κατά την περίοδο 1650 - 1671 είναι υπογεγραμμένα με το μονόγραμμα "ΤΒ".[8] Το εύρος των ειδών ζωγραφικής με τα οποία ασχολήθηκε είναι τόσο μεγάλο, όσο και του υποτιθέμενου Δασκάλου του, Ντάβιντ Τένιερς του νεότερου, και περιλαμβάνει πορτρέτα, ομαδικά πορτρέτα, σκηνές σε ταβέρνα, πανηγύρεις σε χωριά, χαρούμενες συντροφιές, εικόνες σε αίθουσες τέχνης και σκηνές σε δωμάτια φυλάκων.

Ήταν γνωστός για την αρμονική του παλέτα, την ακριβή του σχεδίαση και τις ικανότητές του στη σύνθεση.[11]

Ρωπογραφίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο πότης

Οι σκηνές σε ταβέρνα είναι παρόμοιες με άλλων οπαδών του Άντριεν Μπράουβερ, όπως οι Ντάβιντ Ράικερτ ΙΙΙ και Γιόος φαν Κρέσμπεϊκ.[13] Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο πίνακας Ο πότης (σήμερα στο Μουσείο Μπόιμανς - φαν Μπένινγκεν).

Οι σκηνές σε χωριά είναι σύμφωνες με την παράδοση που ξεκίνησε ο Ντάβιντ Τένιερς ο νεότερος, ο οποίος δημιούργησε το είδος, απομακρυνόμενος από τον αγενή τύπο του χωρικού του Άντριεν Μπράουβερ, και τείνοντας προς έναν πιο ευγενικό και ειδυλλιακό τύπο χωρικών και ζωής στο χωριό.[14]

Εικόνες αιθουσών τέχνης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ζωγράφισε, επίσης, εικόνες από αίθουσες έργων τέχνης (πινακοθήκες), είδος θέματος που αναπτύχθηκε στη Φλάνδρα κατά τον 17ο αιώνα. Οι πίνακες αυτοί απεικονίζουν μεγάλες αίθουσες, στις οποίες πολλοί πίνακες και άλλα πολύτιμα αντικείμενα εκτίθενται σε κομψό περιβάλλον. Τα πρώιμα έργα αυτού του είδους απεικόνιζαν αντικείμενα τέχνης μαζί με άλλα αντικείμενα, όπως επιστημονικά όργανα και περίεργα φυσικά δείγματα. Ορισμένοι πίνακες απεικονίζουν και πορτρέτα των ιδιοκτητών ή των συλλεκτών έργων τέχνης ή καλλιτέχνες "επί το έργον". Οι πίνακες βριθουν συμβολισμών και αλληγοριών και αντικατοπτρίζουν τις πνευματικές ανησυχίες της εποχής, συμπεριλαμβανομένης της καλλιέργειας των προσωπικών αρετών και της σημασίας της γνώσης περί τα καλλιτεχνικά.

Αίθουσα πινακοθήκης

Ο Δάσκαλος του Τίλμπορχ, Τένιερς, διαδραμάτισε σοβαρό ρόλο στην εξέλιξη του είδους και τα έργα του των μέσων του 17ου αιώνα, με τη συλλογή του Αρχιδούκα Λέοπολντ Βίλχελμ συγκαταλέγονται ανάμεσα στα πλέον διάσημα παραδείγματα του είδους.[15][16]

Άλλοι καλλιτέχνες που εξασκούσαν το είδος την εποχή του φαν Τίλμπορχ ήταν οι Βίλχελμ Σούμπερτ φαν Έρενμπερχ, Χιερόνυμους Γιάνσσενς, Χονζάλες Κόκουες, Γιάκομπ ντε Φρομεντρού και Μπαλτάσαρ φαν ντεν Μπόσχε. Παράδειγμα τέτοιου πίνακα είναι η Αίθουσα πινακοθήκης (περ. 1660–70, σήμερα στο Μουσείο Τέχνης Σπένσερ του Πανεπιστημίου του Κάνσας στο Λώρενς). Απεικονίζει μια ομάδα κονψά ντυμένων κυρίων κατά την αποτίμηση μερικών γλυπτών, ορισμένα από τα οποία κρατούν στα χέρια τους. Οι τοίχοι της αίθουσας είναι καλυμμένοι με πίνακες διαφορετικών ειδών. Μερικοί πίνακες, τους οποίους οι κομψές μορφές έχουν ήδη ή πρόκειται να αξιολογήσουν, βρίσκονται ή στο δάπεδο ή σε μια καρέκλα. Τουλάχιστον ένα από τα απεικονιζόμενα πρόσωπα είναι καλλιτέχνης, καθώς κρατά ένα πινέλο και μια παλέτα.[17] Οι πίνακες αυτού του τύπου του Χίλλις φαν Τίλμπορχ συνεχίζουν την τάση που ξεκίνησε ο Τένιερς να μην υπάρχουν αντικείμενα που δεν σχετίζονται με την τέχνη στην αίθουσα. Απεικονίζει τις μορφές του σε αυτούς τους πίνακες με τέτοιο τρόπο ώστε να τονίζεται ότι αποτελούν τμήμα μιας ελίτ που διαθέτει προνομιούχο γνώση της τέχνης. Σε μερικούς από τους πίνακες εμφανίζονται καλλιτέχνες ενώ εργάζονται. Αυτός ο τύπος πινάκων από τότε έγινε μέσο υπερτονισμού της αντίληψης ότι η γνώση της τέχνης είναι ανώτερη από άλλες μορφές γνώσης.[15] Η σειρά στην οποία τεκμηριώνονται πίνακες στο κάστρο Τερφούρεν αποτελεί, επίσης, παράδειγμα συμβολής του στο είδος.

Πορτρέτα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα πορτρέτα των αστών που δημιούργησε είναι παρόμοια με αυτά του Χονζάλες Κόκουες, ο οποίος στην εποχή του αποκαλούνταν "ο μικρός βαν Ντάικ".[11] Όπως πολλοί σύγχρονοί του, όπως οι Τένιερς και Κόκουες, ζωγράφισε αλληγορίες, παράδειγμα των οποίων είναι η σειρά στην οποία απεικονίζει τις Πέντε Αισθήσεις (Βασιλικά Μουσεία Καλών Τεχνών Βρυξελλών).[18][19]

Σκηνές σε δωμάτια φυλάκων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δωμάτιο φυλάκων, Μουσείο Ερμιτάζ

Ο φαν Τίλμπορχ ζωγράφισε τουλάχιστον δύο πίνακες με αυτό το θέμα, έναν τύπο ρωπογραφίας που είχε γίνει δημοφιλής κατά τα μέσα του 17ου αιώνα, ιδιαίτερα στην Ολλανδική Δημοκρατία. Στη Φλάνδρα υπήρξαν επίσης μερικοί ζωγράφοι που ασχολήθηκαν με το θέμα, όπως οι Ντάβιντ Τένιερς ο νεότερος, ο Άμπραχαμ Τένιερς, ο Άντον Χουμπάου, ο Κορνέλις Μάχου και ο Γιαν Μπάπτιστ Τάισσενς ο νεότερος. Ο πίνακας με αυτό το θέμα τυπικά απεικονίζει το εσωτερικό του δωματίου των φυλάκων, με αξιωματικούς και στρατιώτες να επιδίδονται σε δραστηριότητες διασκέδασης. Συχνά περιλάμβαναν μισθοφόρους και πόρνες, μοιρασιά λαφύρων, παρενοχλήσεις κρατουμένων και άλλες μορφές καταδικαστέων πράξεων.[20]

Ο Τίλμπορχ ζωγράφισε μια σκηνή σε δωμάτιο φυλάκων (πωλήθηκε από τον φορέα Jean Moust Old Master Paintings), στην οποία απεικονίζεται ένας αξιωματικός να διαβάζει επιστολή σε τέσσερις άνδρες, ανάμεσα σε μια στοίβα όπλων. Η πανοπλία που απεικονίζεται στον πίνακα είναι ήδη παρωχημένη για την εποχή που ζωγραφίστηκε, καθώς οι μεταλλικές πανοπλίες, οι θώρακες και τα κράνη σταμάτησαν να χρησιμοποιούνται ήδη από τη δεκαετία του 1620.[21] Πιθανόν σε ευθυγράμμιση με το ηθικό δίδαγμα που περιλάμβανε το είδος, η πανοπλία να αποτελεί αναφορά στο μοτίβο vanitas, για την παροδικότητα της δύναμης και της δόξας.[22]

Το Μουσείο Ερμιτάζ έχει στη συλλογή του πίνακα με σκηνή σε δωμάτιο φυλάκων, ο οποίος αποδίδεται στον φαν Τίλμπορχ. Η σκηνή τοποθετείται σε μεγάλη αίθουσα φυλάκων με πολλά άτομα να επιδίδονται σε διάφορες δραστηριότητες. Στο μέσον της αίθουσας βρίσκονται δύο κύριοι με ανατολίτικο ντύσιμο.[23]

Συνεργασίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όπως ήταν η συνήθεια της εποχής, ο φαν Τίλμπορχ συνεργαζόταν συχνά με άλλους καλλιτέχνες. Τυπικά αυτός αναλάμβανε το "σταφάζ" (πληθύσμωση με μορφές), ενώ ο συνεργαζόμενος καλλιτέχνης ζωγράφιζε το τοπίο. Παράδειγμα αποτελεί το πορτρέτο της οικογένειας φαν ντερ Βίττε, το οποίο ζωγράφισε σε συνεργασία με τον Γιαν Σίμπερεχτς (πωλήθηκε από τον οίκο "Sotheby's" στις 5 Ιουλίου 2012 στο Λονδίνο). Οι καλλιτέχνες τοποθέτησαν τη σκηνή σε χώρο με ιδιαίτερα μεγάλη κλίση, από την οποία οι εικονιζόμενοι αντικρίζουν τα κτήματά τους.[24] Μια άλλη συνεργασία του ήταν με τον τοπιογράφο Χουίλλιαμ φαν Σχόορ, με τον οποίο ζωγράφισε άποψη του κάστρου Τερφούρεν (Βασιλικά Μουσεία Καλών Τεχνών Βελγίου στις Βρυξέλλες). Περιλαμβάνει μερικούς εργάτες και περίπου μια δωδεκάδα αριστοκρατών παρατηρητών που επιδίδονται σε στοχαστικές και χαλαρές δραστηριότητες. Στο προσκήνιο δύο άτομα παίζουν μουσική. Ένα εξωτικό πτηνό που κάθεται στο μπράτσο της κιθάρας υποκαθιστά, με τα ζωντανά του χρώματα, τη μουσική που δεν μπορεί να ακουστεί.[25]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Συμπόσιο στο χωριό
  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb149601761. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 138633576. Ανακτήθηκε στις 16  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 (Δανικά, Αγγλικά) Kunstindeks Danmark. 1869. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 5  Απριλίου 2019. 500023827. Ανακτήθηκε στις 21  Μαΐου 2021.
  5. (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 5  Απριλίου 2019. 500023827. Ανακτήθηκε στις 14  Μαΐου 2019.
  6. The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/139501. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  7. Παραλλαγές του ονόματος: Gillis van Tilborch the Younger, J. van Rijck, J. van Rijk, T. van Ruch, J. van Ryck, J. van Ryk, Aegidius van Tilborgh, Egidius van Tilborgh, Johannes van Tilborgh, Gillis van Tilburg, Gillis van Tilburg
  8. 8,0 8,1 8,2 L. J. Wassink. Tilborgh, Gillis van. Grove Art Online. Oxford Art Online. Oxford University Press. Web 16 December 2014
  9. Gillis van Tilborgh στο Ολλανδικό Ίδρυμα Ιστορίας της Τέχνης (Ολλανδικά)
  10. Gillis van Tilborgh II (?Brussels c. 1625-c. 1678) Elegant figures gathering around a table in a courtyard at Christie’s
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 Pierre Bautier, Gilles van Tilborch in: Biographie Nationale, Volume 25, 255-259 (French)
  12. Hans Vlieghe. David Teniers II, Grove Art Online. Oxford Art Online. Oxford University Press. Web. 14 December 2014
  13. Peter C. Sutton, Dutch & Flemish Paintings: The Collection of Willem Baron Van Dedem, frances lincoln ltd, 2002, p. 47
  14. Hans Vlieghe. "Teniers." Grove Art Online. Oxford Art Online. Oxford University Press. Web. 16 Dec. 2014
  15. 15,0 15,1 Marr, Alexander (2010) 'The Flemish 'Pictures of Collections' Genre: An Overview', Intellectual HistoryReview, 20: 1, 5 — 25
  16. Scott J. Mangieri, Curiosity and Identity in Cornelius Gijsbrechts' Trompe L'oeil Studio Walls, ProQuest, 2008, p. 30-31
  17. Gillis van Tilborgh, A Picture Gallery Αρχειοθετήθηκε 2014-08-05 στο Wayback Machine., at the Spencer Museum of Art
  18. Gillis van Tilborgh, Soldiers resting and playing cards outside a house Αρχειοθετήθηκε 2014-12-16 στο Wayback Machine. at Dorotheum
  19. The Five Senses at the Royal Museums of Fine Arts of Belgium
  20. Review of Jochai Rosen, Soldiers at Leisure, The Guardroom Scene in Dutch Genre Painting of the Golden Age at historians of Netherlandish art
  21. Gillis II van Tilborgh Guardroom scene Αρχειοθετήθηκε 2016-02-03 στο Wayback Machine. at Jean Moust
  22. Guardroom painting at the Kurpfälzisches Museum Αρχειοθετήθηκε 2016-03-04 στο Wayback Machine. in Heidelberg
  23. Tilborch, Gillis van, Guardroom at the Hermitage
  24. Family Portrait said to be of the Van der Witte Family at Sotheby’s
  25. Richard Leppert, The Sight of Sound: Music, Representation, and the History of the Body, University of California Press, 1 Nov 1999, p. 29-31

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Gillis van Tilborgh στο Wikimedia Commons

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]