Τζοάν Γούντγουορντ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τζοάν Γούντγουορντ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση27  Φεβρουαρίου 1930[1][2][3]
Τόμασβιλ[4]
ΚατοικίαΤόμασβιλ[4]
Γουέστπορτ[4]
Μαριέττα (Τζόρτζια)
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΑγγλικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[5]
ΣπουδέςΠολιτειακό Πανεπιστήμιο της Λουιζιάνα
Κολέγιο Σάρα Λόρενς
Greenville High School
Neighborhood Playhouse School of the Theatre
Marietta High School[6]
Greenville High School
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταηθοποιός τηλεόρασης
ηθοποιός ταινιών
ηθοποιός φωνής
παραγωγός θεάτρου
παραγωγός ταινιών
τηλεοπτικός παραγωγός
ηθοποιός θεάτρου
ηθοποιός
Περίοδος ακμής1952
Οικογένεια
ΣύζυγοςΠωλ Νιούμαν (1958–2008)[7]
ΤέκναΝελ Νιούμαν
Μελίσα Νιούμαν
ΓονείςWade Woodward Jr.[8] και Elinor Trimmier[8]
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΒραβείο των τεσσάρων ελευθεριών - Ελευθερία από την Ένδεια
Όσκαρ Α΄ Γυναικείου Ρόλου (1958)[9]
National Board of Review Award for Best Actress (1957)
Χρυσή Σφαίρα καλύτερης ηθοποιού σε δραματική ταινία (1957)
Χρυσή Σφαίρα καλύτερης ηθοποιού σε δραματική ταινία (1968)
Βραβείο Α' Γυναικείου Ρόλου της Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου της Νέας Υόρκης (1973)
Βραβείο Γυναικείου ρόλου Φεστιβάλ Καννών (1973)
βραβείο BAFTA καλύτερου Α΄ γυναικείου ρόλου (1974)
βραβείο συνολικής προσφοράς του σωματείου ηθοποιών (1985)
Βραβείο Α' Γυναικείου Ρόλου της Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου της Νέας Υόρκης (1990)
Screen Actors Guild Award for Outstanding Performance by a Female Actor in a Miniseries or Television Movie (1995)
βραβείο Κένεντι (1992)
βραβείο Έμμυ Ζώνης Υψηλής Τηλεθέασης Καλύτερου Α' γυναικείου ρόλου σε μίνι σειρά ή τηλεταινία (1985)
αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας του Χόλιγουντ (1960)[10]
Golden Globe Award for Best Actress – Miniseries or Television Film (1995)
Hasty Pudding Woman of the Year (1959)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Τζοάν Γούντγουορντ (αγγλ. Joanne Gignilliat Trimmier Woodward, γενν. 27 Φεβρουαρίου 1930) είναι Αμερικανίδα ηθοποιός βραβευμένη με Όσκαρ Α΄ Γυναικείου Ρόλου για την ταινία του 1957 Η Εύα δίχως πέπλο (The Three Faces of Eve). Η ηθοποιός που υπήρξε σύζυγος του Πωλ Νιούμαν από το 1958 εώς και το θάνατό του το 2008 είναι επίσης γνωστή για τις ταινίες Ο Φυγάς (The Fugitive, 1959), Καλοκαιρινοί Πόθοι, Χειμωνιάτικα Όνειρα (Summer Wishes, Winter Dreams, 1973), Πόθοι στην Κάψα του Καλοκαιριού (The Long, Hot Summer, 1958), Γνώρισα την Αγάπη, Γνώρισα τη Ζωή (Rachel, Rachel, 1968), Άγριες Μαργαρίτες (The Effect of Gamma Rays on Man-in-the-Moon Marigolds, 1972) και Ο Κύριος και η Κυρία Μπριτζ (Mr. & Mrs. Bridge, 1990) (οι τέσσερις τελευταίες σε συνεργασία με τον Πωλ Νιούμαν).

Πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Τζοάν Γούντγουορντ γεννήθηκε στο Τόμασβιλ της Τζόρτζια το 1930. Γονείς της ήταν η Έλινορ Τρίμιερ και ο Γουέιντ Γούντγουορντ, ο νεώτερος, ο οποίος διετέλεσε για κάμποσα χρόνια πρόεδρος των εκδόσεων Charles Scribner's Sons[11][12]. Οι γονείς της ήταν απόγονοι των Ουγενότων[13]. Η αγάπη της μητέρας της για τον κινηματογράφο συνετέλεσε στην απόφασή της να γίνει ηθοποιός[13]. Η μητέρα της της έδωσε το όνομα Τζοάν (αποκαλώντας την με την προφορά του αμερικανικού νότου), εμπνευσμένη από εκείνο της ηθοποιού Τζόαν Κρόφορντ[13]. Όταν η εννιάχρονη Γούντγουορντ παρευρέθη στην πρεμιέρα της ταινίας Όσα Παίρνει ο Άνεμος (Gone With the Wind, 1939) στην Ατλάντα πλησίασε τους ηθοποιούς και κάθισε στην αγκαλιά του Λόρενς Ολίβιε, μελλοντικού ηθοποιού της Βίβιαν Λι, πρωταγωνίστριας της ταινίας. Το 1977 είχε την ευκαιρία να συνεργαστεί με τον Ολίβιε όταν οι δυο τους συμπρωταγωνίστησαν στην τηλεοπτική μεταφορά του θεατρικού του Γουίλιαμ Ιντζ Ξαναγύρισε, Μικρή μου Σέμπα. Κατά τη διάρκεια των προβών, του ανέφερε το περιστατικό κι εκείνος της είπε ότι τη θυμόταν.

Η Γούντγουορντ έζησε στο Τόμασβιλ μέχρι τη δευτέρα δημοτικού, έπειτα η οικογένειά της μεταφέρθηκε στη Μαριέτα της Τζόρτζια. Μετακόμισε άλλη μια φορά, στο Γκρίνβιλ της Νότιας Καρολίνας, μετά το χωρισμό των γονιών της[13]. Κατά τη διάρκεια της φοίτησής της στο Λύκειο του Γκρίνβιλ, η ηθοποιός συμμετείχε σε σχολικές θεατρικές παραστάσεις, εμφανίστηκε στο θέατρο του Γκρίνβιλ, ερμηνεύοντας το ρόλο της Λώρα Γουίνγκφιλντ, στο θεατρικό του Τένεσι Γουίλιαμς Γυάλινος Κόσμος και στέφθηκε νικήτρια σε πολλούς διαγωνισμούς ομορφιάς. Το 1976 επέστρεψε στο θέατρο Γκρίνβιλ για να υποδυθεί την Αμάντα Γουίνγκφιλντ στη θεατρική παράσταση Γυάλινος Κόσμος. Μετά την αποφοίτησή της από το Λύκειο η ηθοποιός σπούδασε υποκριτική στο πανεπιστήμιο της Λουιζιάνα και έπειτα μεταφέρθηκε στη Νέα Υόρκη, φιλοδοξώντας να κάνει θεατρική καριέρα[13].

Καριέρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1953, η Τζοάν Γούντγουορντ, εμφανίστηκε στο Μπρόντγουεϊ, ως αναπληρώτρια της Τζάνις Ρουλ στο θεατρικό έργο του Γουίλιαμ Ιντζ Πικνίκ[13]. Εκεί γνωρίστηκε με το μελλοντικό της σύζυγο Πωλ Νιούμαν. Η ηθοποιός έκανε την πρώτη της κινηματογραφική εμφάνιση στο γουέστερν του 1955 Η Εξιλέωσις ενός Προδότη (Count Three and Pray). Ακολούθησε μια παράλληλη πορεία μεταξύ του θεάτρου και του κινηματογράφου. Το 1957 η ηθοποιός συμπρωταγωνίστησε με τον Πολ Νιούμαν (τον οποίο παντρεύτηκε μετά τη λήξη των γυρισμάτων) στην ταινία του Μάρτιν Ριτ Πόθοι στην Κάψα του Καλοκαιρίου (The Long, Hot Summer, 1958). Η ηθοποιός είχε ήδη ολοκληρώσει τα γυρίσματα της ταινίας Η Εύα δίχως πέπλο (The Three Faces of Eve, 1957) για την οποία βραβεύτηκε με Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου ένα χρόνο αργότερα[13]. Η Τζόαν Γούντγουορντ και ο Πολ Νιούμαν γύρισαν μαζί 10 ταινίες: Πόθοι στην Κάψα του Καλοκαιριού (The Long, Hot Summer, 1958), Καλημέρα Ζωή (Rally 'Round the Flag, Boys!, 1958), Δεσμώτες της Ηδονής (From the Terrace, 1960), Αγαπηθήκαμε στο Παρίσι (Paris Blues, 1961), Στους Δυο ο Τρίτος δε Χωρεί (A New Kind of Love, 1963), Άσσοι της Ταχύτητας και του Ιλίγγου (Winning, 1969), Ο Άνθρωπος της Ημέρας (WUSA, 1970), Ο Επιθεωρητής Χάρπερ (The Drowning Pool, 1975), Χάρι και Γιος: Η Σύγκρουση (Harry & Son, 1984) (την οποία σκηνοθέτησε ο Νιούμαν), Ο Κύριος και η Κυρία Μπριτζ (Mr. & Mrs. Bridge, 1990) (για την οποία έλαβε την τέταρτή της υποψηφιότητα για Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου). Κι οι δυο τους εμφανίστηκαν στη μίνι τηλεοπτική σειρά του καναλιού HBO, αλλά δε μοιράστηκαν σκηνές μαζί. Ο Νιούμαν τη σκηνοθέτησε επίσης στις ακόλουθες ταινίες: Γνώρισα την Αγάπη, Γνώρισα τη Ζωή (Rachel, Rachel, 1968) για την οποία προτάθηκε για το δεύτερό της Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου, Ένας Καταπληκτικός Ντέτεκτιβ (They Might be Giants, 1971), Άγριες Μαργαρίτες (The Effect of Gamma Rays on Man-in-the-Moon Marigolds, 1972) (για την οποία έλαβε το βραβείο της καλύτερης ηθοποιού στο Φεστιβάλ των Καννών), The Shadow Box, 1980, Ο Γυάλινος Κόσμος (The Glass Menagerie, 1987).

Ύστερη Καριέρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ηλικιωμένη πια η Γούντγουορντ εμφανίστηκε στις ταινίες Χειμωνιάτικα Όνειρα (Summer Wishes, Winter Dreams, 1973), Σίμπιλ (Cybil) πλάι στη Σάλι Φιλντ, Crisis at Central High, 1981 και Φιλαδέλφεια (Philadelphia, 1993) στο ρόλο της μητέρας του Τομ Χανκς. Ανέλαβε επίσης το ρόλο της αφηγήτριας στην ταινία του Μάρτιν Σκορσέζε Τα Χρόνια της Αθωότητας (The Age of Innocence, 1993).

To 1993 η ηθοποιός ανέλαβε χρέη παραγωγού και πρωταγωνίστησε στην τηλεοπτική μεταφορά του θεατρικού Blind Spot κι έλαβε υποψηφιότητα για Βραβείο Έμμυ για την ερμηνεία της. Ήταν επίσης διευθύντρια εκτέλεσης παραγωγής της τηλεοπτικής μεταφοράς του θεατρικού του Θόρντον Γουάιλντερ Η Μικρή μας Πόλη με πρωταγωνιστή τον Πολ Νιούμαν.

Η ηθοποιός είναι επίσης διευθύντρια του θεάτρου του Γουέστπορτ[13].

Προσωπική ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πριν παντρευτεί τον Πωλ Νιούμαν, η Τζόαν Γούντγουορντ υπήρξε αρραβωνιασμένη με το συγγραφέα και σεναριογράφο Γκορ Βιντάλ[14]. Χρόνια αργότερα ο Βιντάλ δήλωσε ότι ο αρραβώνας τους ήταν πλασματικός κι ότι συνέβη επείδη η ηθοποιός ήθελε να τραβήξει την προσοχή του Νιούμαν[15]. Η Γούντγουρντ συζούσε για ένα μικρό διάστημα με το συγγραφέα στο Λος Άντζελες και μετά το χωρισμό τους παρέμειναν φίλοι.

Ο γάμος της με τον Πωλ Νιούμαν έγινε στις 2 Φεβρουαρίου του 1958, λίγο μετά τη λήξη των γυρισμάτων της ταινίας Πόθοι στην Κάψα του Καλοκαιριού (The Long, Hot Summer). Στις 28 Μαρτίου της ίδιας χρονιάς η ηθοποιός έλαβε το Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου για την ταινία Η Εύα Δίχως Πέπλο. Το ζευγάρι παρέμεινε παντρεμένο για 50 χρόνια, μέχρι και το θάνατο του Νιούμαν το 2008. Ο γάμος ήταν αξιοζήλευτος, καθώς δεν είναι σύνηθες για αστέρες του Χόλιγουντ να παραμένουν παντρεμένοι για τόσα χρόνια[16].

Η Γούντγουορντ και ο Νιούμαν απέκτησαν τρεις κόρες, την Έλινορ Τερίσα, γνωστή ως Νελ Ποτς ή και ως Νελ Νιούμαν, τη Μελίσα Λίσι Στιούαρτ και την Κλερ Κλία Ολίβια Νιούμαν. Απέκτησαν επίσης δυο εγγονούς από την κόρη τους Λίσι.

Το 1990, η Γούντγουορντ αποφοίτησε από το Κολλέγιο Sarah Lawrence με την κόρη τους Κλία. Ο Νιούμαν έβγαλε λόγο στην τελετή απονομής τίτλου σπουδών της Γούντγουορντ λέγοντας: Πώς είναι δυνατόν να δεχτώ να βγάλω λόγο απονομής τίτλου σπουδών για τη σύζυγό μου, όταν δεν έχω καταφέρει το ελάχιστο των συνολικών επιτευγμάτων εκείνης;[17]

Το 1988 το ζευγάρι ίδρυσε την κατασκήνωση Hole in the Wall Gang, της οποίας το όνομα πάρθηκε το όνομα της σπείρας της οποίας μέλη ήταν ο Μπουτς Κάσιντι και ο Σάντανς Κιντ από την ταινία Οι Δυο Ληστές (Butch Cassidy and the Sundance Kid, 1969), η οποία είχε ως πρωταγωνιστή τον Πωλ Νιούμαν. Η κατασκήνωση που βρίσκεται στο Κονέκτικατ παρέχει δωρεάν ιατρική περίθαλψη σε 20.000 σοβαρά άρρωστα παιδιά[18].

Φιλμογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έτος Title Ρόλος Σημειώσεις
1955 Momentum (Επεισόδιο της σειράς Alfred Hitchcock Presents) Leola Boone
1955 Η Εξιλέωσις ενός Προδότη (Count Three and Pray) Lissy
1956 Ένα Φιλί Πριν Πεθάνεις (A Kiss Before Dying) Dorothy "Dorie" Kingship
1957 Η Εύα δίχως πέπλο / Τα Τρία Πρόσωπα της Εύας (The Three Faces of Eve) Eve White / Eve Black / Jane Νίκη - Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου
Νίκη - Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας Σε Δράμα
Υποψηφιότητα — Βραβείο BAFTA Καλύτερης Ξένης Ηθοποιού
1957 Ο Πόθος Νικά τους Δισταγμούς (No Down Payment) Leola Boone Υποψηφιότητα — Βραβείο BAFTA Καλύτερης Ξένης Ηθοποιού
1958 Πόθοι στην Κάψα του Καλοκαιριού (The Long, Hot Summer) Clara Varner
1958 Καλημέρα Ζωή (Rally 'Round the Flag, Boys!) Grace Oglethorpe Bannerman
1959 Η Μανία της Σάρκας (Sound and the Fury) Quentin Compson/Narrator
1959 Ο Φυγάς (The Fugitive Kind) Carol Cutrere
1960 Δεσμώτες της Ηδονής (From the Terrace) Mary St. John/Mrs. Alfred Eaton
1961 Αγαπηθήκαμε στο Παρίσι (Paris Blues) Lillian Corning
1963 Στριπτήζ τον Ιούλιο (The Stripper) Lila Green
1963 ''Στους Δυο ο Τρίτος δε Χωρεί (A New Kind of Love) Samantha (Sam) Blake/Mimi Υποψηφιότητα - Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας Σε Κωμωδία
1964 Η Ηδονή του Εγκλήματος (Signpost to Murder) Molly Thomas
1966 Το Μεγάλο Κόλπο του Ντοτζ Σίτι (A Big Hand for the Little Lady) Mary
1966 Ένας Υπέροχος Τρελός (A Fine Madness) Rhoda Shillitoe
1968 Γνώρισα την Αγάπη, Γνώρισα τη Ζωή (Rachel, Rachel) Rachel Cameron Νίκη - Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας Σε Δράμα
Υποψηφιότητα - Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου
Υποψηφιότητα — Βραβείο BAFTA Καλύτερης Ξένης Ηθοποιού
1969 Άσσοι της Ταχύτητας και του Ιλίγγου (Winning) Elora Capua
1970 Ο Άνθρωπος της Ημέρας (WUSA) Geraldine
1971 Ένας Καταπληκτικός Ντέτεκτιβ (They Might be Giants) Dr. Mildred Watson
1971 All the Way Home Mary Follet τηλεταινία
1972 Άγριες Μαργαρίτες (The Effect of Gamma Rays on Man-in-the-Moon Marigolds) Beatrice ΝίκηΦεστιβάλ των Καννών Καλύτερη Ηθοποιός
Υποψηφιότητα - Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας Σε Δράμα
1973 Καλοκαιρινοί Πόθοι, Χειμωνιάτικα Όνειρα (Summer Wishes, Winter Dreams) Rita Walden Υποψηφιότητα - Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου
Υποψηφιότητα - Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας Σε Δράμα
Υποψηφιότητα — Βραβείο BAFTA Καλύτερης Ξένης Ηθοποιού
1975 Ο Επιθεωρητής Χάρπερ (The Drowning Pool) Iris Devereaux
1976 Σίμπιλ (Sybil) Dr. Cornelia B. Wilbur Τηλεταινία
Υποψηφιότητα - Βραβεία Έμμυ - Γυναικεία Ερμηνεία σε Δραματική Σειρά ή Τηλεταινία
1977 Come Back, Little Sheba Lola Delaney Television drama
1978 See How She Runs Betty Quinn Τηλεταινία
Νίκη - Βραβεία Έμμυ - Γυναικεία Ερμηνεία σε Δραματική Σειρά ή Τηλεταινία
1978 The End Jessica Lawson
1978 A Christmas to Remember Mildred McCloud Τηλεταινία
1979 The Streets of L.A. Carol Schramm Τηλεταινία
1980 The Shadow Box Beverly Τηλεταινία
1981 Crisis at Central High Elizabeth Huckaby Τηλεταινία
Υποψηφιότητα - Βραβεία Έμμυ - Γυναικεία Ερμηνεία σε Δραματική Σειρά ή Τηλεταινία
Υποψηφιότητα - Χρυσή Σφαίρα - Γυναικεία Ερμηνεία σε Δραματική Σειρά ή Τηλεταινία
1982 Candida Candida Τηλεταινία
1984 Χάρι και Γιος: Η Σύγκρουση (Harry & Son) Lilly
1984 Passions Catherine Kennerly Τηλεταινία
1985 Do You Remember Love Barbara Wyatt-Hollis Τηλεταινία
Νίκη - Βραβεία Έμμυ - Γυναικεία Ερμηνεία σε Δραματική Σειρά ή Τηλεταινία
Υποψηφιότητα - Χρυσή Σφαίρα - Γυναικεία Ερμηνεία σε Δραματική Σειρά ή Τηλεταινία
1986 Women – for America, for the World Ντοκιμαντέρ
1987 Ο Γυάλινος Κόσμος (The Glass Menagerie) Amanda Wingfield
1990 Ο Κύριος και η Κυρία Μπριτζ (Mr. & Mrs. Bridge) India Bridge Υποψηφιότητα - Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου
Υποψηφιότητα - Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας Σε Δράμα
1993 Foreign Affairs Vinnie Miner Τηλεταινία
1993 Blind Spot Nell Harrington Τηλεταινία
Υποψηφιότητα — Βραβείο Έμμυ Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας σε Δραματική Σειρά ή Ταινία
1993 Τα Χρόνια της Αθωότητας (The Age of Innocence) Αφηγήτρια
1993 Φιλαδέλφεια (Philadelphia) Sarah Beckett
1994 Breathing Lessons Maggie Moran Τηλεταινία
Νίκη - Χρυσή Σφαίρα - Γυναικεία Ερμηνεία σε Δραματική Σειρά ή Ταινία
Νίκη - Βραβεία Σωματείου Ηθοποιών - Γυναικεία Ερμηνεία σε Δραματική Σειρά ή Ταινία
Υποψηφιότητα - Βραβεία Έμμυ - Γυναικεία Ερμηνεία σε Δραματική Σειρά ή Ταινία
1996 Even If a Hundred Ogres... Αφηγήτρια
2005 Empire Falls Francine Whiting Τηλεοπτική σειρά
Υποψηφιότητα - Χρυσή Σφαίρα - Β' Γυναικείου Ρόλου
Υποψηφιότητα - Βραβεία Σωματείου Ηθοποιών - Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας σε Δραματική Σειρά ή Τηλεταινία
Υποψηφιότητα - Βραβεία Έμμυ - Β' Γυναικείου Ρόλου σε Τηλεοπτική Σειρά ή Τηλεταινία
2011 All the World Αφηγήτρια


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 (Αγγλικά) Internet Movie Database. nm0940946. Ανακτήθηκε στις 14  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 (Αγγλικά) SNAC. w6v4110r. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 (Αγγλικά) Internet Broadway Database. 65616. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. 4,0 4,1 4,2 www.britannica.com/biography/Joanne-Woodward.
  5. CONOR.SI. 152418147.
  6. Ανακτήθηκε στις 4  Μαρτίου 2021.
  7. Ανακτήθηκε στις 1  Νοεμβρίου 2021.
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003.
  9. www.oscars.org/oscars/ceremonies/1958.
  10. Ανακτήθηκε στις 6  Ιουνίου 2021.
  11. «Joanne Woodward». Film Reference.com. 
  12. «Joanne Woodward». Yahoo Movies. 
  13. 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 13,5 13,6 13,7 «Joanne Woodward». Inside the Actors Studio. Κύκλος 9. Επεισόδιο 15. 2003-05-11. Bravo. http://www.imdb.com/title/tt0611347. 
  14. "A First Draft of Gore Vidal’s Illustrated Memoir." December 23, 2011.
  15. «'I'm guilty as hell». Dailymail.co.uk. December 23, 2011. http://www.dailymail.co.uk/tvshowbiz/article-1176910/Im-guilty-hell--Ill-carry-Paul-Newmans-marriage-secrets-revealed.html. 
  16. "Remembering Paul Newman." Αρχειοθετήθηκε 2016-04-13 στο Wayback Machine. People. September 27, 2008.
  17. People Magazine, June 11, 1990. People Archive. Αρχειοθετήθηκε 2013-01-16 στο Wayback Machine. Retrieved 2010-07-06.
  18. The Hole in the Wall Gang Camp. www.holeinthewallgang.org Αρχειοθετήθηκε 2013-01-16 στο Wayback Machine. Retrieved 2012-17-10.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]