Ιωάννης Γ΄ Κρίσπος
| Ιωάννης Γ΄ | |
|---|---|
 Οικόσημο των Κρίσπων | |
| Περίοδος | 1480 - 1494 |
| Προκάτοχος | Ιάκωβος Γ΄ |
| Διάδοχος | Φραγκίσκος Γ΄ |
| Θάνατος | 1494 |
| Σύζυγος | Μοροζίνι |
| Επίγονοι | Φραγκίσκος Γ΄ Κρίσπος Φιορέντσα Πετρονέλα |
| Οίκος | Οίκος των Κρίσπων |
| Πατέρας | Φραγκίσκος Β΄ |
| Μητέρα | Πετρονίλα Μπέμπο |
| Θρησκεία | Καθολικός Χριστιανός |
| δεδομένα () | |
Ο Ιωάννης Γ΄ Κρίσπος (Ιταλικά : Giovanni III Crispo 1450 - 1494) μέλος του Οίκου των Κρίσπι και Δούκας του Αρχιπελάγους (1480 - 1494) ήταν δεύτερος γιος του Φραγκίσκου Β΄ Κρίσπου και της δεύτερης συζύγου του Πετρονίλας Μπέμπο.[1] Διαδέχτηκε τον μεγαλύτερο αδελφό του Ιάκωβο Γ΄ Κρίσπος που πέθανε πρόωρα (1480), στο Δουκάτο είχε νομιμοποιηθεί ο Σαλικός νόμος και δεν μπορουσε να διαδεχτεί τον Ιάκωβο Γ΄ η κόρη του Φιορέντσα, κυρία της Σαντορίνης, με το σύζυγό της Ντομένικο Πιζάνο αφού είχε ο ίδιος αδελφό. Στην άμεση κυριότητά του ήταν η Μήλος, η Σύρος, η Σαντορίνη και η Ίος.[2] Συμπεριφέρθηκε άσχημα στην ανιψιά του Φιορέντσα και στους υπηκόους του, πράγμα που προκάλεσε την επέμβαση των Βενετών.
Η Σαντορίνη στην άμεση κυριότητά του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο νέος δούκας της Νάξου αποβιβάστηκε στη Σαντορίνη, στο Σκαρό (Ημεροβίγλι) και αντικατέστησε τη σημαία των Πιζάνι με τη δική του των Κρίσπι.[3] Ο πατέρας του Ντομένικο o Βενετός δούκας της Κρήτης διαμαρτυρήθηκε στη Βενετία που έστειλε στόλο, όμως από τον απόρθητο Σκαρό έριχναν λιθάρια και ο στόλος έφυγε. Η Βενετία με αυστηρή επιστολή διέταξε τον δούκα να επιστρέψει τη Σαντορίνη, αλλά ο Ιωάννης Γ΄ απάντησε στο Ντομένικο να κοιτάξει να σωθεί. Στο δικαστήριο εξετάσθηκε ο φεουδαλικός νόμος στις «Ασσίζες της Ρωμανίας», και το γενεαλογικό δένδρο των δουκών της Νάξου. Η λύση ήταν συμβιβαστική: ο δούκας θα κρατούσε το νησί και θα αποζημίωνε τον Ντομένικο.
Προβλήματα με τους Τούρκους[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Όταν ο Μωάμεθ Β΄ έγινε για δεύτερη φορά σουλτάνος (1451-1481) επιτέθηκε στη Ρόδο και το Αιγαίο πλημμύρισε Τούρκους, που γέμιζαν τα πλοία τους με αιχμαλώτους, Κυκλαδίτες ή προσκυνητές των Αγίων Τόπων. Ο σουλτάνος διαμαρτυρήθηκε στην Δημοκρατία της Βενετίας πως πειρατές εφιλοξενούντο σε λιμάνια της Νάξου και της Πάρου, αν και είχε υποσχεθεί στη Βενετία πως δεν θα ζητούσε φόρο από το δουκάτο, ζήτησε καθυστερημένες πληρωμές από τη Νάξο και ετοίμαζε στόλο να διώξει τον Νικολό Σομμαρίπα από την Πάρο.
Εξεγέρσεις κατοίκων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Ιωάννης Γ΄ ήταν τόσο πιεστικός προς τους υπηκόους του, που εξεγέρθηκαν και τον πολιόρκησαν στο κάστρο του, ο ίδιος με τα μέλη της Οικογένειας Κρίσπι και τους άλλους Βενετούς ευγενείς οχυρώθηκε στο κάστρο του νησιού, σώθηκε μόνο όταν έφτασαν τα πλοία με τους Ιωαννίτες ιππότες της Ρόδου.[4] Η εκτέλεση του αρχηγού των εξεγερμένων τον έκανε μισητό στους κατοίκους του δουκάτου. Οι εξεγέρσεις συνεχίστηκαν μέχρι την χρονιά που ο Ιωάννης Γ΄ πέθανε δηλητηριασθείς από τους υπηκόους του (1494), άφησε ένα ανήλικο νόθο γιο τον Φραγκίσκο Γ΄.[5]
Υπαγωγή στη Βενετία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο εξάδελφος του πατέρα του Ιάκωβος, νόθος γιος του Γουλιέλμου Β΄ Κρίσπι ανέλαβε από μόνος του τη διακυβέρνηση της Νάξου αλλά οι κάτοικοι ζήτησαν να τεθούν υπό τη διοίκηση των Βενετών. Το αιτημα διατυπώθηκε πιθανότατα με Βενετική παρότρυνση: Βενετός ναύαρχος ήταν με έξι πλοία στο λιμάνι όταν απεβίωσε ο δούκας. Στάλθηκαν αντιπρόσωποι των κατοίκων στη Γαληνότατη και συμφωνήθηκε μέρος των εσόδων να πηγαίνουν στη σύζυγο και το γιο του δούκα και 500 δουκάτα στον Βενετό διοικητή. Βενετός διοικητής ορίστηκε το 1494 ο Πιέτρο Κονταρίνι, που καθάρισε -αν και προσωρινά- τις Κυκλάδες από τους πειρατές. Το 1500 ενηλικιώθηκε ο γιος του θανόντος δούκα, ο Φραγκίσκος Γ΄ Κρίσπος και η Βενετία του απέδωσε το δουκάτο.
Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Νυμφεύτηκε γυναίκα από την οικογένεια Μοροζίνι και απέκτησε μια κόρη.
Είχε ένα εκτός γάμου τέκνο:
- (νόθος) Φραγκίσκος Γ΄ Κρίσπος, δούκας της Νάξου, σύζυγος της Κατερίνας Λορεντάνο.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Frazee & Frazee 1988, p. 78.
- ↑ η Άνδρος και η Πάρος ανήκαν στους Σομμαρίπα, η Αντίπαρος στους Λορεντάνι, η Σέριφος στους Μικέλι, η Σίφνος, η Κύθνος και το ήμισυ της Κέας στους Γκοζαντίνι, το άλλο ήμισυ της Κέας στους Πρεμαρίνι, η Ανάφη στη Φιορέντζα, κόρη του Γουλιέλμου Β΄, η Αμοργός και η Αστυπάλαια στους Κουιρίνι, η Τήνος, η Μύκονος και η Κύπρος άμεσα στους Βενετούς
- ↑ Frazee & Frazee 1988, pp. 78, 95.
- ↑ Frazee & Frazee 1988, p. 78.
- ↑ Frazee & Frazee 1988, p. 78.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Frazee, Charles A.; Frazee, Cathleen (1988). The Island Princes of Greece: The Dukes of the Archipelago. Amsterdam: Adolf M. Hakkert.
- W. Miller Η Φραγκοκρατία στην Ελλάδα 1204-1566 , Γ΄ έκδοση 1997
