Τζεντίλε Μπελλίνι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τζεντίλε Μπελλίνι
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1429[1][2][3]
Βενετία
Θάνατος23  Φεβρουαρίου 1507
Βενετία
Χώρα πολιτογράφησηςΒενετική Δημοκρατία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΙταλικά[4]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταζωγράφος[5]
γλύπτης
γλύπτης μεταλλίων
Αξιοσημείωτο έργοMiracle of the Cross at the Bridge of S. Lorenzo
St. Mark Preaching in Alexandria
Procession in St. Mark's Square
The Nuttall Encyclopædia
Οικογένεια
ΓονείςΓιάκοπο Μπελλίνι
ΑδέλφιαΤζοβάνι Μπελλίνι[6]
Νικολόσια Μπελίνι
ΣυγγενείςΑντρέα Μαντένια (κουνιάδος)
ΟικογένειαBellini family
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Τζεντίλε Μπελλίνι (Βενετία, περί το 1429 - 23 Φεβρουαρίου 1507) ήταν μεγάλος Ιταλός ζωγράφος στην Βενετική Σχολή από μεγάλη καλλιτεχνική οικογένεια ζωγράφων. Ο μικρότερος αδελφός του ήταν ο κορυφαίος Ιταλός ζωγράφος Τζοβάνι Μπελλίνι, στην αρχή ήταν ο ίδιος ο Τζεντίλε πιο διάσημος σε σχέση με αυτόν αλλά αργότερα η κατάσταση αντιστράφηκε. Η ειδικότητα του ήταν από το 1474 οι προσωπογραφίες των Δόγηδων και άλλων διάσημων προσωπικοτήτων από την κοινωνική ζωή στην Δημοκρατία της Βενετίας.[7] Αργότερα (1479) απεστάλη στην Κωνσταντινούπολη αφού ο φιλικός με την Βενετία, Οθωμανός Σουλτάνος Μωάμεθ Β΄ ο Πορθητής αναζητούσε έναν διάσημο Ευρωπαίο καλλιτέχνη, επέστρεψε την επόμενη χρονιά. Την εποχή που βρισκόταν στην Κωνσταντινούπολη δημιούργησε μιά μεγάλη σειρά από προσωπογραφίες, θεωρείται ο ιδρυτής του Οριενταλισμού, της μεταφοράς της Ευρωπαικής τέχνης στην Ανατολή. Οι προσωπογραφίες του Μωάμεθ του Πορθητή από τον Τζεντίλε Μπελλίνι έγιναν ανάρπαστες, τα αντίγραφα της διασκορπίστηκαν σε ολόκληρη την Ευρώπη.[8]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Τζεντίλε Μπελλίνι γεννήθηκε στην Δημοκρατία της Βενετίας από οικογένεια διάσημων ζωγράφων, μικρότερος γιος του επίσης διάσημου ζωγράφου Γιάκοπο Μπελλίνι, αδελφός του ήταν ο κορυφαίος Τζοβάνι Μπελλίνι και γαμπρός του ο επίσημος διάσημος ζωγράφος Αντρέα Μαντένια. Ο ανάδοχος του από τον οποίο πήρε το όνομα του ήταν ο εξίσου διάσημος Ιταλός ζωγράφος Τζεντίλε ντα Φαμπριάνο.[9] Στην νεότητα του διδάχθηκε ζωγραφική από τον πατέρα του, αν και ζούσε στην σκιά των άλλων διάσημων μελών της οικογένειας του το ταλέντο του διακρίθηκε πολύ νωρίς. Η πιο γνωστή συνεργασία των τριών Μπελλίνι είναι τέσσερα τρίπτυχα για την εκκλησία της μονής της Carità της Βενετίας, η οποία σήμερα αποτελεί τμήμα της Πινακοθήκης της Ακαδημίας, όπου τα τρίπτυχα φυλάσσονται.

Καλλιτεχνικό έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι δύο αδελφοί συνέχισαν το έργο του πατέρα τους, ξεπερνώντας τον μάλιστα, και ο Τζεντίλε θαυμαζόταν για τους πίνακές του, όντας από το 1474 ο επίσημος προσωπογράφος του δόγη.[10] Πολλά από τα έργα του όμως έχουν χαθεί, μεταξύ αυτών και οι πίνακες που ζωγραφισε για τον Μωάμεθ Β΄ κατά το διάστημα της παραμονής στην Κωνσταντινούπολη (1479-1481). Κατά τον Βαζάρι, ο σουλτάνος ήταν ενθουσιασμένος με τον Τζεντίλε και ο θαυμασμός του έφτασε στο έπακρο, όταν ο ζωγράφος του παρουσίασε την αυτοπροσωπογραφία του, που την έκανε κοιτάζοντας στον καθρέφτη. Σώθηκε πάντως η προσωπογραφία του Μωάμεθ, σήμερα στην Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου. Τα γνωστότερα από τα σωζόμενα έργα του Τζεντίλε είναι η «Λιτανεία στην Πλατεία του Αγίου Μάρκου» (1496) και «Το θαύμα του Σταυρού στην γέφυρα του Σαν Λορέντσο» (1500). Μας δίνουν μιαν εικόνα της Βενετίας όχι πολύ διαφορετική από την σημερινή (στην Πινακοθήκη της Ακαδημίας και οι δύο). Στην εποχή τους, ή τουλάχιστον στην αρχή της σταδιοδρομίας τους, ο Τζεντίλε απολάμβανε μεγαλύτερης εκτίμησης ως ζωγράφος, από τον Τζοβάννι. Η κρατούσα σήμερα άποψη είναι διαφορετική. Η σχέση πάντως των δύο αδελφών ήταν μέχρι τέλους υποδειγματική.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11952322h. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 Art UK. gentile-bellini. Ανακτήθηκε στις 17  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 (Αγγλικά) SNAC. w6b933bw. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11952322h. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  5. The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/58648. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  6. (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 2  Νοεμβρίου 2017. 500026083. Ανακτήθηκε στις 21  Μαΐου 2021.
  7. Hartt, σσ. 397-398
  8. Hartt, σσ. 397-398
  9. https://www.boglewood.com/
  10. https://web.archive.org/web/20091031074236/http://encarta.msn.com/

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Giorgio Vasari, Le vite de' più eccellenti pittori, scultori, e architettori, 1550 (Τζόρτζο Βαζάρι, Οι βίοι των εξοχοτέρων ζωγράφων, γλυπτών και αρχιτεκτόνων -αποσπασματική ελληνική μετάφραση με τον τίτλο «Καλλιτέχνες της Αναγέννησης» από τον Στέλιο Λυδάκη, "Κανάκης", 1995)
  • “The Consice Oxford Dictionary of Art and Artists”, Ian Chilvers (editor) – Oxford University Press 1990