Τείχη της Βαβυλώνας

Τείχη της Βαβυλώνας (ή αμυντικά τείχη της Βαβυλώνας) είναι ένα από τα Επτά θαύματα του Αρχαίου Κόσμου σε πολλούς από τους Αρχαίους καταλόγους. Το έργο δημιουργήθηκε κατά την εποχή του Νέοβαβυλωνιακού βασιλείου, κυρίως από τους βασιλείς Ναβοπολασσάρ (625 - 605 π. Χ.) και Ναβουχοδονόσορα Β' (605 - 562 π. Χ.). Πρόκειται για μια επιβλητική κατασκευή μήκους πολλών δεκάδων χιλιομέτρων.

Τοποθεσία, ανακάλυψη και ανασκαφές.[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πόλη της Βαβυλώνας βρισκόταν στη μέση της πεδιάδας της Μεσοποταμίας, κοντά στη σύγχρονη πόλη Αλ-Χιλάχ στο σύγχρονο Ιράκ. Τα μνημεία της Μεσοποταμίας αυτής της περιόδου έχουν μελετηθεί πολύ καλύτερα από ότι άλλων περιόδων, εξ'αιτίας των ανασκαφών που διεξήγε στην περιοχή της Βαβυλώνας ο Γερμανός αρχιτέκτονας Ρ. Κόλντεβαϊ στο διάστημα της περιόδου 1898 - 1917.

Ιστορία και περιγραφή.[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

1. Χρονικό των αρχών της νέας δημιουργίας της πόλης της Βαβυλώνας κατά τον 7ο και τον 6ο αιώνες π. Χ.

Από την εποχή της καταστροφής του Νεο-Ασσυριακού βασιλείου και της νέας ανόδου της Βαβυλώνας επί του Ναβουχοδονόσορα Β' (το 605 - 563 π. Χ.) ξεκίνησαν μεγάλης κλίμακας έργα κατασκευών σε διάφορες πόλεις της Νεο-Βαβυλωνιακής αυτοκρατορίας, και κυρίως στην πρωτεύουσα του βασιλείου. Η Βαβυλώνα του Ναβουχοδονόσορα Β' χτιζόταν ακολουθώντας ένα ενιαίο σχέδιο, και αποτελούσε ένα ενιαίο αρχιτεκτονικό σύνολο. Αυτή δεν ήταν η πρώτη φορά που στη Μεσοποταμία οι αρχιτέκτονες ακολουθούσαν ένα ενιαίο σχέδιο, αλλά ήταν η πρώτη φορά, που σε μια ήδη προϋπάρχουσα πόλη, με πληθυσμό εκατοντάδων χιλιάδων άτομων (ο Ε. Ούνγκερ τον εκτιμούσε σε 200.000), έγινε προσπάθεια ανασχεδιασμού του πολεοδομικού σχεδίου. Οι εργασίες σε αυτήν την κατεύθυνση άρχισαν το 678 π. Χ. από τον Ασορδάν, τον βασιλιά της Ασσυρίας, αφού η Παλαιά Βαβυλώνα είχε καταστραφεί λόγω ενός επαναστατικού κινήματος από τον προκάτοχό του, τον Σενναχερήμ. Οι βασιλείς του Νεοβαβυλωνιακού βασιλείου μπόρεσαν να αποκαταστήσουν τις βλαβες που είχε προκαλέσει στην πόλη τους νωρίτερα ο βασιλιάς της Ασσυρίας Σενναχερήμ (αυτός π. χ. είχε εκτρέψει τον ρου του ποταμού Ευφράτη, έτσι που τα νερά του εισέβαλαν στο εσωτερικό της πόλης της Βαβυλώνας, διέβρωσαν και κατέστρεψαν τα προηγούμενα τείχη της, τα οποία ήταν από οπτή πλίνθο).

2. Εξωτερικά τείχη της Βαβυλώνας.

Οι βασιλείς του Νεοβαβυλωνιακού βασιλείου αρχικά ξεκίνησαν να χτίζουν μια διπλή σειρά από τείχη γύρω από την πρωτεύουσά τους. Το εξωτερικό τείχος είχε μήκος περίπου 18 χιλιόμετρα, οριοθετώντας έτσι μεγάλη περιοχή, έξω από τον προηγούμενο αστικό ιστό, που τώρα θα μπορούσε να παρέχει προστασία σε κατοίκους των γύρω περιοχών σε περίπτωση κινδύνου. Τα εσωτερικά τείχη που έχτισαν, περιέβαλλαν την πόλη, η οποία είχε χτιστεί και στις δύο όχθες του Ευφράτη. Η συνοικία με τα ιερά βρισκόταν στην αριστερή όχθη του ποταμού. Η πόλη της Βαβυλώνας του 7ου και 6ου αι. π. Χ. είχε τη μορφή ενός επιμηκυμένου τετραγώνου, και είχε διαστάσεις περίπου 10 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Ο Ευφράτης χώριζε την πόλη σε 2 τμήματα - το ανατολικό (ουσιαστικά είναι η Παλαιά Βαβυλώνα) και το δυτικό (η λεγόμενη Νέα Βαβυλώνα). Η Νέα Βαβυλώνα αποτελούσε ουσιαστικά προάστειο της κυρίως πόλεως (δηλ. της Παλαιάς Βαβυλώνας), και επικοινωνούσε μαζί της μέσω της γέφυρας, που στηριζόταν σε λίθινους ταύρους, οι οποίοι υποστήριζαν την υπερκείμενη κατασκευή της καθ'εαυτό γέφυρας, που ήταν ξύλινη.

Έτσι, η Βαβυλώνα εξωτερικά περιβαλλόταν στο τέλος των εργασιών αυτών από τρεις σειρές από ισχυρά αμυντικά τείχη. Το πρώτο τείχος είχε πάχος 7 μέτρων, και είχε κατασκευαστεί από άψητες πλίνθους. Έπειτα, σε απόσταση περίπου 12 μέτρων από τον πρώτο, βρισκόταν το δεύτερο τείχος, πάχους 7,8 μέτρων, κατασκευασμένος από ψημένες πλίνθους. Επίσης, παρά την τάφρο βρισκόταν ένα λίθινο τείχος πάχους 3,3 μέτρων. Ένα διπλό εσωτερικό τείχος που διέθετε οδοντωτούς προμαχώνες και οκτώ Πύλες (οι οποίες έφερναν ονόματα των κύριων θεοτήτων των κατοίκων) ήταν κατασκευασμένο από άψητες πλίνθους. Ένα αμυντικό τείχος προστάτευε επίσης την πόλη καθόλη τη διάρκεια της ακτής του Ευφράτη, εν'όσω αυτός διέρρεε τη Βαβυλώνα.

3. Σχεδιασμός και πολεοδονία της Βαβυλώνας. Οδοί και κυριότερα κτήρια στο εσωτερικό της πόλης.

Μέσα από την πόλη διέρχονταν ευθείες, οριζόντιες και κάθετες μεταξύ τους, οδοί - οι λεγόμενες "οδοί των πομπών". Αν και μερικές συνοικίες της πόλης είχαν προσχεδιαστεί, ωστόσο τις περισσότερες φορές η οικοδομική δραστηριότητα των ιδιωτών πλησίων από τις "οδούς των πομπών" ήταν αυθόρμητη. Τα σημαντικότερα κτήρια της πόλης βρίσκονταν στην Παλαιά πόλη. Δύο από αυτά ήταν ο Πύργος του Ετεμενάνκι και το βρισκόμενο εδώ (και νότια από τα ανάκτορα του Ναβουχοδονόσορα) ιερό του Μαρδούκ (η λεγόμενη Εσάγκιλα). Η Εσάγκιλα ήταν ένα ιερό περίβολο, το οποίο βρισκόταν μεταξύ της ιεράς οδού και του Ευφράτη (το τεμάχιο γης που καταλάμβανε είχε εμβαδόν περίπου 30 εκτάρια). Το ιερό αυτό περίβολο το διέσχιζε η λεγόμενη πομπική οδός του θεού Αντάντ, η οποία ήταν κάθετη στην πομπική ιερά οδό της θεάς Ιστάρ, την Aiburshabu (που σημαίνει "Οδός, από την οποία ποτέ κανένας εχθρός δεν θα περάσει"), και οδηγούσε προς στη γέφυρα επάνω στον ποταμό. Το βόρειο τμήμα του ιερού αυτού τεμένους ήταν μεγαλύτερων διαστάσεων, και περιοριζόταν από τείχη, ενώ αποτελείτο από τρεις αυλές (τη βόρεια που επιμηκυνόταν από τα δυτικά προς τα νατολικά, τη δυτική κατά μήκος του Ευφράτη, και την κύρια, η οποία καταλάμβανε τον υπόλοιπο χώρο). Στη νοτιοδυτική γωνία της κυρίως αυλής του ιερού περιβόλου υψωνόταν ο πύργος του ναού της Εσάγκιλα - το Ετεμενάνκι (το είχε καταστρέψει ο βασιλιάς της Ασσυρίας Σενναχερήμ, και το το ξανάφτιαξαν ο γιος και ο εγγονός του Σενναχερήμ - ο Εσαρχαδδών και ο Ασσουρμπανιπάλ από τον αρχιτέκτονα Αρανταχχέσου, ενώ αργότερα αυτό το ζιγκουράτ χτίστηκε εκ νέου από τους βασιλείς του Νεοβαβυλωνιακού βασιλείου· αργότερα άρχισε να καταστρέφεται επί Περσικής κυριαρχίας· τελικά, είναι γνωστό ότι ο Μέγας Αλέξανδρος σχεδίαζε να ξαναφτιάξει το μνημείο αυτό, αλλά δεν πρόλαβε να το πράξει). Μέσα στην πόλη ανάμεσα στα κτήρια δέσποζε οπωσδήποτε το έξι ή επτά επιπέδων ζιγκουράτ, το οποίο ονομαζόταν Ετεμενάνκι (στα Σουμεριακά αποδιδόταν ως E-temen-an-ki, δηλ. "Ο Οίκος-θεμέλιο του Ουρανού και της Γης"), και έφτανε περί τα 90 με 91 μέτρα ύψος (επίσης είχε οριζόντιες διαστάσεις 90Χ90 μέτρα). Προς το Ετεμενάνκι οδηγούσε από τα νοτιοανατολικά μια κλίμακα μήκους 60 μέτρων και φάρδους άνω των 9 μέτρων, ενώ προς τη νοτιοανατολική πρόσοψη εφάπτονταν άλλες δύο σκάλες του ίδιου πάχους, που οδηγούσαν στο πρώτο επίπεδο του ζιγκουράτ. Στην κορυφή του Ετεμενάνκι, ως το έκτο ή το έβδομο επίπεδο του ζιγκουράτ, υπήρχε ένας ναός ύψους 15 μέτρων, κατασκευασμένος από ψημένες πλίνθους, και επενδεδυμένος με εφυαλωμένες γαλάζιες πλίνθους. Πάνω από το ναό υπήρχε ένας πύργος ύψους, πιθανότατα, 6 μέτρων. Ο Ναβουχοδονόσορ Β', που είχε φέρει εις πέρας το ναό αυτό, έλεγε γι'αυτό το κατασκεύασμα, ότι προοριζόταν για την αιωνιότητα. Ενδεχομένως είναι αυτό το μνημείο, που θα πρέπει να ταυτιστεί με τον Πύργο της Βαβέλ (Μπαμπ-ιλού, δηλ. "Η Πύλη του Θεού" στα Σημιτικά) της Βίβλου. Σήμερα από αυτό το μνημείο δεν έχει διασωθεί σχεδόν τίποτα, και για να σχηματίσουμε μια αξιόπιστη άποψη περί αυτού θα πρέπει να καταφύγουμε σε ότι γνωρίζουμε για τα ζιγκουράτ σε άλλα σημεία της Μεσοποταμίας, στον Ηρόδοτο, και σε μια πινακίδα με κείμενο με την χρήση σφηνοειδούς γραφής, που τοποθετείται στα τέλη 3ο αιώνα π. Χ., αν και προφανώς προέρχεται από κάποιο πρωϊμότερο κείμενο (σ' αυτήν την πινακίδα περιγράφονται οι διαστάσεις του μνημείου αυτού) - τη λεγόμενη Esagila tablet. Λέγεται ότι ο Ναβουχοδονόσορ Β' είχε καλύψει ττο ναό αυτό με χρυσάφι. Οι δοκοί της οροφής αυτού του κτηρίου ήταν φταγμένοι από το ξύλο του κέδρου, και ήταν καλυμμένοι με χρυσό και ασήμι. Το κτήριο ήταν ανοιχτόχερα επενδεδυμένο με μπρούντζο. Μέσα στο ναό αυτό υπήρχε ένα καθήμενο λατρευτικό άγαλμα από πολύτιμα μέταλλα, που κατά τον Ηρόδοτο ζύγιζε 800 τάλαντα χρυσού. Με ποιό τρόπο επιτυγχάνονταν ο φωτισμός στο εσωτερικό αυτού του κτηρίου δεν είναι γνωστό σήμερα. Ωστόσο από τον πλούτο του δεν έχει διασωθεί τίποτα, και στα χέρια μας υπάρχουν σήμερα μονάχα οι υπερβολικές και γεμάτες κομπασμούς διηγήσεις των τότε βασιλέων και των πρώτων ταξιδευτών που επισκεύτηκαν την πόλη της Βαβυλώνας Γύρω από την καλυμμένη αυλή του τελευταίου αυτού επιπέδου του ζιγκουράτ θα πρέπει επίσης να υπήρχαν και ναϊσκοι άλλων θεοτήτων. Αυτή η περιοχή ήταν και η πλέον πολυσύχναστη της πόλης. Το νότιο τμήμα του αρχιτεκτονικού συνόλου της Εσάγκιλα, από την απέναντι πλευρά της οδού του Ανταντ, στην οποία βρισκόταν ο κάτω ναός του Μαρδούκ που λεγόταν Έκουα, ως το 1970 (που γραφόταν η μνημειακή "Ιστορία της Αρχιτεκτονικής" της Σοβιετικής Ακαδημίας) δεν είχε ακόμα ανασκαφεί.

Οι πομπές των πιστών σχηματίζονταν ήδη έξω από τα τείχη της πόλης, σε έναν μικρό παράδρομο, διακοσμημένο και από τις δύο του πλευρές με λιοντάρια που κινούνται, φτιαγμένα πάνω σε φατνώματα από εφυαλωμένες πλίνθους. Από εκεί οι πομπές προχωρούσαν κάτω από την Πύλη της Ιστάρ. Η Πύλη αυτή αποτελείτο από δύο μεγάλες εξωτερικούς, και δύο μικρότερων διαστάσεων εσωτερικούς πύργους, επενδεδυμένους με γαλάζιες εφυαλωμένες πλίνθους. Το τόξο της Πύλης της Ιστάρ στο πέρασμά της είχε πλάτος 4,5, και ύψος 9 μέτρων. Σ' αυτήν την περιοχή οι πομπές ακολουθούσαν την λεγόμενη ιερά οδό (την κύρια οδική αρτηρία της πόλης, η οποία ταυτόχρονα αποτελούσε τον κύριο άξονά της, καθώς την διέσχιζε σχεδόν ολόκληρη, με κατεύθυνση από τα βορειοδυτικά προς τα νότιοανατολικά, ξεκινώντας από την Πύλη της Ιστάρ, και ενώνοντάς την με τον κύριο ναό της Βαβυλώνας - την Εσάγκιλα· η οδός αυτή ήταν αφιερωμένη στη θεά Ιστάρ· η Aiburshabu είχε πλάτος περίπου 7,5 μέτρα, και είχε στρωθεί με πλάκες ασβεστολίθου και με ερυθρού χρώματος λατυποπαγές πέτρωμα). Η οδός αυτή ξεκινούσε από τη θριαμβευτική αψιδωτή είσοδο των πομπών - τη λεγόμενη Πύλη της Ιστάρ, η οποία στηριζόταν σε τεράστιους κίονες, και ήταν εξ'ολοκλήρου χτισμένη από οπτή πλίνθο και διακοσμημένη με τα ανάγλυφα με ιερά ζώα του θεού Μαρδούκ και του θεού Αντάντ, δηλαδή απεικονίσεις δρακόντων (των λεγόμενων mušḫuššu), εναλλασσόμενων με ταύρους (τους ούρους), κατανεμημένες σε 13 σειρές. Τα θηρία έμοιαζαν διάσπαρτα σε ένα ενιαίο γαλάζιο βάθος, ζωγραφισμένο με ρινίσματα λαπίς λάζουλι· οι δράκοι ξεχώριζαν από το ανοιχτό τους χρώμα, καθώς επίσης τα κέρατα, η διχαλωτή γλώσσα, η ράχη και τα νύχια τους είχαν τονιστεί με κίτρινο· οι ταύροι είχαν αποδοθεί με σκούρο χρώμα, τα πόδια και τα κέρατά τους ήταν πράσινα, το τρίχωμα και η άκρη της ουράς του - ήταν γαλάζια· έπειτα εδώ απεικονίζονταν και τα λιοντάρια, με το λευκό και τόνους κιτρίνου για το τρίχωμα, τα δόντια, τα νύχια και το θύσανο της ουράς. Συνολικά βρίσκουμε σε αυτό το μέρος 575 δράκους και ταύρους, και ακόμα 120 λιοντάρια. Όλα τα ζώα είναι είτε λευκά με κίτρινες χαίτες, είτε κίτρινα με ερυθρές χαίτες, και έχουν αποδοθεί σε φυσικό μέγεθος. Παρ'όλα αυτά, η διακόσμηση του μνημείου ήταν απόλυτα εναρμονισμένη με το ρυθμό του αρχιτεκτονικού συνόλου. Η βάση της κατασκευής της Πύλης της Ιστάρ (της βόρειας, κύριας Πύλης της πόλης) ήταν διακοσμημένη με μαργαρίτες, ενώ ο θριγκός της ήταν διακοσμημένος με ανάλογα άνθη μεγαλύτερου μεγέθους. Όλα αυτά στεφάνωνε μια σειρά από ισχυρές οδοντωτές επάλξεις. Σήμερα, η ανακατασκευή της Πύλης της Ιστάρ βρίσκεται στο Μουσείο της Περγάμου στο Βερολίνο. Πρόκειται, οπωσδήποτε, για ένα από τα εντυπωσιακότερα δημιουργήματα στην Ιστορία της Αρχιτεκτονικής. Η επιγραφή στην Πύλη της Ιστάρ (η οποία σώζεται) λέει:

"I, Nebuchadnezzar, King of Babylon, the faithful prince appointed by the will of Marduk, the highest of princely princes, beloved of Nabu, of prudent counsel, who has learned to embrace wisdom, who fathomed their divine being and reveres their majesty, the untiring governor, who always takes to heart the care of the cult of Esagila and Ezida and is constantly concerned with the well-being of Babylon and Borsippa, the wise, the humble, the caretaker of Esagila and Ezida, the firstborn son of Nabopolassar, the King of Babylon.

Both gate entrances of Imgur-Ellil and Nemetti-Ellil following the filling of the street from Babylon had become increasingly lower.

Therefore, I pulled down these gates and laid their foundations at the water table with asphalt and bricks and had them made of bricks with blue stone on which wonderful bulls and dragons were depicted.

I covered their roofs by laying majestic cedars length-wise over them. I hung doors of cedar adorned with bronze at all the gate openings.

I placed wild bulls and ferocious dragons in the gateways and thus adorned them with luxurious splendor so that people might gaze on them in wonder.

I let the temple of Esiskursiskur (the highest festival house of Marduk, the Lord of the Gods a place of joy and celebration for the major and minor gods) be built firm like a mountain in the precinct of Babylon of asphalt and fired bricks".

Τα τείχη στον χώρο μπροστά από την Πύλη της Ιστάρ, στο τμήμα περιορισμένο από τα "βόρεια ανάκτορα" του Ναβουχοδονόσορα Β' και την αμυντική προστατευτική κατασκευή της Πύλης, ήταν επίσης επενδεδυμένα με γαλάζιες εφυαλωμένες πλίνθους, οι οποίες απεικώνιζαν σε ανάγλυφα την πομπή των λεόντων (λευκών λεόντων με κίτρινες χαίτες, και κίτρινων λεόντων με ερυθρές χαίτες). Αυτό το τμήμα της πομπικής ιεράς οδού είχε πλάτος πάνω από 25 μέτρα, και αποτελούσε ένα είδος προετοιμασίας της εισόδου της Πύλης της Ιστάρ. Συνολικό μήκος αυτού του διακοσμημένου διαζώματος έφτανε τα 180 μέτρα.

Από τα χρώματα χρησιμοποιήθηκαν στην κατασκευή κυρίως το άσπρο (με τη χρήση της βαφής των τειχών), το μαύρο (επικάλυψη των τειχών με άσφαλτο), και τα καινούργια, τεχνικά, στη Βαβυλωνιακή τέχνη βαθύ γαλάζιο των εφυαλωμένων πλίνθων και κίτρινο.

Από την Πύλη της Ιστάρ η ιερά οδός προχωρούσε προς τα κάτω από το βουνό, διασχίζοντας το κέντρο της πόλης της Βαβυλώνας. Και από εκεί ο δρόμος προχωρούσε σε μια ευθεία γραμμή κατά μήκος των υψηλών αμυντικών τειχών του "νοτίου ανακτόρου", και έπειτα, μετά από μια διακοπή, κατά μήκος του ιερού περιβόλου της Εσάγκιλα.

Από τα πλέον μεγάλα αρχιτεκτονικά σύνολα της Βαβυλώνας ήταν τα βασιλικά ανάκτορα της πόλης, τα οποία σήμερα διασώζονται μονάχα σε ερείπια. Η είσοδος των ανακτόρων και αυτή έβλεπε στην πομπικη ιερά οδό. Είναι ένα τραπεζοειδές οικοδόμημα, αποτελούμενο από πέντε τομείς (ο ένας δίπλα στον άλλο, με μεγάλες αυλές, οι οποίες έβλεπαν σε ξενώνες και σε χώρους της βασιλικής οικίας· από την τρίτη αυλή υπήρχε πρόσβαση στην "αίθουσα του θρόνου"). Σημασία μιας τριπλής Πύλης υπογραμμίζεται επιπλέον από τον πλούσιο εξωτερικό διάκοσμο με εφυαλωμένες πλίνθους, στις οποίες συναντάμε τη συνηθισμένη παρέλαση των μορφών των λεόντων. Αλλά το επάνω μέρος του κτίσματος παρουσιάζει μια αυθεντική πρωτοτυπία της θεματολογίας της, καθώς εδώ σε γαλάζιο βάθος ξεχώριζαν οι κίτρινοι κίονες, οι οποίοι στήριζαν δύο με τρία κιονόκρανα ιωνικού ρυθμού με τους χαρακτηριστικούς έλικες (στοιχείο, προφανώς, ξένο προς την Ασσυριακή, και εν γένει τη Μεσοποταμιακή τέχνη (σε αντίθεση με τους χαρακτηριστικούς γι'αυτές ρόδακες και φοίνικες) - ενδεχομένως, αυτόν τον τύπο του κιονόκρανου οι Βαβυλώνιοι τον είχαν δει στις ακτές της Φοινίκης ή στην Κύπρο, από όπου και τον δανείστηκαν), όπου τα τελευταία, στεφανωμένα από ένα φοίνικα, ήταν ενωμένα μεταξύ τους με μια σειρά από κάλυκες λωτού. Πιο ψηλά, ένας θριγκός ανάμεσα σε κίτρινες, μαύρες και λευκές γραμμές αποτελούνταν από μια σειρά διπλών ανθεμίων, άσπρων πετάλων και κίτρινων δακτυλίων.

Βορειότερα και νοτιότερα από τον ιερό περίβολο της Εσάγκιλα βρίσκονταν ναοί και άλλων θεοτήτων, π. χ. ο ναός του θεού Νινουρτά, που λεγόταν Εχαττουτίλα, ο ναός της θεάς Νινμάχ, που λεγόταν Εμάχ κ. ά. Σε μικρή απόσταση από τον ναό Εμάχ βρέθηκαν κατά τις ανασκαφές τα "Νότια ανάκτορα-φρούριο", που διακοσμήθηκαν και διευρύνθηκαν από το Ναβουχοδονόσορα Β'. Βορειότερα, διαχωρισμένα από τα "Νότια ανάκτορα" με τη χρήση των τειχών της πόλης, βρίσκονταν τα "Βόρεια ανάκτορα-οχυρώσεις", που λέγονται πολλές φορές και "Μουσείο των ανακτόρων" (εδώ φυλάσσονταν διάφορα έργα γλυπτικής - πιθανότατα τρόπαια των Νεοβαβυλωνείων βασιλέων). Τα νότια ανάκτορα αποτελούσαν ένα ασύμμετρο ορθογώνιο, και διέθετε στο εσωτερικό του 5 αυλές (ο κύριος εξ'αυτών είχε διαστάσεις 55Χ60 μέτρων). Το νότιο τείχος της κύριας αυλής ήταν επενδεδυμένο με εφυαλωμένες πλίνθους βαθύ μπλε χρώματος, διακοσμημένες με φιγούρες των κίτρινων κιόνων, που επιστέφουν κιονόκρανα με τέσσερις ιωνικούς έλικες, και πάνω από αυτούς περνούσε το διάζωμα αποτελούμενο από γαλάζιους ρόμβους με λευκά και κίτρινα ανθέμια, απεικωνιζόμενα πάνω σε αυτούς. Τρια ανοιχτά περάσματα με τόξα σ'αυτά τα τείχη οδηγούσαν στην κατά τον ίδιο άξονα τοποθετημένη αίθουσα του θρόνου (διαστάσεων 15Χ52 μέτρων). Μέσα στον τοίχο της αίθουσας του θρόνου απέναντι από την κεντρική είσοδο βρισκόταν μια εσωχή με εξωτερική διαμόρφωση με περβάζια. Μέσα της, πιθανότατα, πάνω σε μια ανεβασνένη θέση, ήταν τοποθετημένος ο θρόνος, και η εντύπωση που προκαλούσε η όψη του ενισχυόταν από το φως, το οποίο έμπαινε στο χώρο μέσω των οπών στον τοίχο. Όποιος πλησίαζε εδώ έβλεπε μπροστά του με φόντο την εντυπωσιακή επένδυση του νότιου τείχους, πάνω στο οποίο του εμφανιζόταν μέσα από τα κενά ανάμεσα στα τόξα των εισόδων, τον θρόνο του βασιλιά.

Οι Κρεμαστοί Κήποι της Βαβυλώνας, ένα έργο υποτίθεται της Σεμιραμίδος, έχει περιγραφεί κατ'επανάλειψη από Αρχαίους συγγραφείς της Ελληνιστικής και της Κλασικής εποχής. Αν και η πραγματικότητα της ύπαρξής τους σήμερα αμφισβητείται από πολλούς. Πιθανόν στην πραγματικότητα αυτά να είχαν δημιουργηθεί από το Ναβουχοδονόσορα Β' για να διασκεδάσει την πίκρα της συζύγου του, της Αμυίτιδας (της αδελφής ή κόρης του βασιλιά των Μήδων Αστυάγη), που ήταν περίλυπη που βρέθηκε μακρυά από την πατρίδα της. Εκείνοι που πιθανολογούν κάτι τετοιο, τοποθετούν συνήθως το έργο αυτό σε μια γωνία των ανακτόρων της Βαβυλώνας (τη νοτιοανατολική γωνία), που τα λιγοστά κατάλοιπά του (κατάλοιπα υπόγειων χώρων) θυμίζουν σημαντικά την περιγραφή του σημείου αυτού που είχε δώσει ο Στράβων. Αυτή η κατασκευή είχε τη μορφή ενός ασύμμετρου ορθογωνίου τετραπλεύρου, τη βόρεια και την ανατολική μεριά του οποίου διαμόρφωναν τα εξωτερικά τείχη του ανακτόρου. Στη δυτική πλευρά και στη νότια μεριά η κατασκευή αυτή είχε τα δικά της τείχη, στους οποίους εσωτερικά κολλούσε μια σειρά από όμοιους θολωτούς χώρους. Στο κέντρο του χώρου της κατασκευής βρισκόταν ακόμα ένα τετράπλευρο ορισμένο με τοίχο - ο χώρος αυτός ήταν χτισμένος με τέτοιο τρόπο, που μια πιθανή καθίζησή του δεν θα μπορούσε να επηρρεάσει τα μέρη της κατασκευής που βρίσκονταν γύρω του. Ο μακρύτερος εσωτερικός τοίχος της κατασκευής είχε μήκος 42 μέτρων. Η είσοδος μέσα στον χώρο της κατασκευής βρισκόταν στη νότια πλευρά της. Μέσα της υπήρχαν 14 θάλαμοι, καλυμμένοι επάνω από ισχυρές θολωτές κατασκευές, στηριγμένες στο εξωτερικό τείχος και στους τοίχους μιας σειράς εξωτερικών θολωτών θαλάμων.

Πηγές.[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

- Αντρέ Παρό, "Ασσύριοι. Οι κατακτητές της Μεσοποταμίας", σειρά "Μεγάλοι Πολιτισμοί", έκδοση μαζί με την εφημερίδα "Καθημερινή", 2007, σελίδες 144-154.

- "Всеобщая история архитектуры", "Том I. Архитектура Древнего мира" под редакцией О.Х. Халпахчина (отв. ред.), Е.Д Квитницкой, В.В. Павлова, А.М. Прибытковой. Москва, Стройиздат, 1970, "Архитектура стран Двуречья и Месопотамии", "Архитектура Двуречья (Нововавилонское царство, VII—VI вв. до н. э.)": http://totalarch.ru/general_history_architecture/ancient/mesopotamia/babylon

- Maxwell G. Lay,James E. Vance, "Ways of the World: A History of the World's Roads and of the Vehicles That Used Them", Rutgers University Press, 1992, σελίδα 51: https://books.google.gr/books?id=flvS-nJga8QC&pg=PA51&lpg=PA51&dq=%D0%90%D0%B8%D0%B1%D1%83%D1%80%D1%88%D0%B0%D0%B1%D1%83&source=bl&ots=DzzEpzOFEk&sig=bB71KsSMUi92TtGo-efXqdMy0Ws&hl=ru&sa=X&ved=0ahUKEwimhY2TjfbZAhWKmbQKHclaChkQ6AEINzAG#v=onepage&q=Aiburshabu&f=false

- Λεπτομερής χάρτης της πόλης της Βαβυλώνας (στα Ρωσικά): http://totalarch.ru/sites/default/files/gha_archaic/archaic_213_1.png

- Άλλος ένας λεπτομερής χάρτης της Βαβυλώνας (στα Ρωσικά, στην ιστοσελίδα του αφιερωμένου στη μελέτη της ιστορίας σάιτ Χρόνος): http://pravitelimira.ru/img/karty/vavilon.gif

- Παρόμοιος χάρτης στη Ρωσική γλώσσα, από το λήμμα "Βαβυλώνα" της "Σοβιετικής Ιστορικής Εγκυκλοπαίδειας": https://web.archive.org/web/20150530182846/http://i.enc-dic.com/dic/enc_sie/images/vavilon.jpg

- Σχέδιο της Βαβυλώνας των χρόνων του Ναβουχοδονόσορα Β' (Ρωσικά): http://geosfera.org/uploads/fotos/vavilon2.jpg

- Σχέδιο της Βαβυλώνας: http://media.salemwebnetwork.com/biblestudytools/reference/commentaries/revelation/babylon_plan_1944.jpg

- Άλλο ένα σχέδιο της Βαβυλώνας: http://www.livius.org/pictures/a/maps/map-of-babylon/

- Άλλο ένα σχέδιο της Βαβυλώνας: http://clients.teksavvy.com/~cgraves/images/babylon_outercity.jpg^{[νεκρός σύνδεσμος]}

- Άλλο ένα σχέδιο της Βαβυλώνας (όπου φαίνεται η θέση της Παλαιάς Βαβυλώνας και της Νέας Βαβυλώνας): http://www.aina.org/books/eliba/3f8358a2.jpg

- Σχέδιο του "Νοτίου Ανακτόρου" του Ναβουχοδονόσορα Β' (κάτω φαίνεται η Πύλη της Ιστάρ και η διερχόμενη από αυτήν ιερά οδός): http://totalarch.ru/sites/default/files/gha_archaic/archaic_218_1.png

- Σχέδιο της "Εσωτερικής πόλης" της Βαβυλώνας (δηλ. της πόλης εντός των εσωτερικών τειχών): http://clients.teksavvy.com/~cgraves/images/babylon_innerwalls.jpg^{[νεκρός σύνδεσμος]}

- Άλλο ένα σχέδιο της "Εσωτερικής πόλης" της Βαβυλώνας: https://jerryandgod.com/babylonian-captivity-nebuchadnezzar-2-of-11-and-ezekiel-20-israels-apostasy/^{[νεκρός σύνδεσμος]}

- Άλλο ένα σχέδιο της "Εσωτερικής πόλης" της Βαβυλώνας: http://www.worldhistory.biz/uploads/posts/2015-09/294w-136.jpg Αρχειοθετήθηκε 2018-11-22 στο Wayback Machine.

- Σχέδιο της "Εσωτερικής πόλης" της Βαβυλώνας (από τη Ρωσική μετάφραση του βιβλίου του H. W. F. Saggs, "Babylonians", British Museum Press, 1995): http://base.dnsgb.com.ua/files/book/vavilon-assiriya/i_079.png^{[νεκρός σύνδεσμος]}

- Σχέδιο της Παλαιάς Πόλης της Βαβυλώνας: http://www.pravenc.ru/data/771/460/1234/i400.jpg

- Φωτογραφία των αρχών του 20ου αιώνα της Πύλης της Ιστάρ στη Βαβυλώνα: http://www.artslife.com/wp-content/uploads/2014/12/Ishtar_Stauer-Diana-428x590.png

- Φωτογραφία με διακοσμητική λεπτομέρεια (απεικώνιση λιονταριού) της πομπικής ιεράς οδού της Βαβυλώνας, που σήμερα βρίσκεται στο Μουσείο της Περγάμου στο Βερολίνο: https://artsandculture.google.com/asset/processional-way-babylon/QAFcGuAYEoi2sA

- Φωτογραφία με λεπτομέρεια (απεικώνιση λιονταριού) από τα τείχη της Βαβυλώνας κατά μήκος της πομπικής ιεράς οδού, η οποία κάποτε συνέδεε την Πύλη της Ιστάρ με το ιερό τέμενος του Μαρδούκ στην πόλη της Βαβυλώνας - έκθεμα που φυλάσσεται στο Μουσείο Καλών Τεχνών της Βοστώνης: https://artsandculture.google.com/asset/striding-lion/2wGuoKEad5DM5Q

- Φωτογραφία. Λεπτομέρεια διακόσμησης της Πύλης της Ιστάρ (απεικώνιση λιονταριού), έκθεμα που φυλάσσεται στο Kunsthistorisches Museum της Βιένης: https://artsandculture.google.com/asset/lion-passant/hgG5TnqKA3fv0w

- Επιγραφή στην Πύλη της Ιστάρ στη Βαβυλώνα σε φωτογραφία: http://www.artslife.com/wp-content/uploads/2014/12/Ishtar-writing_Diana-Stauer-590x441.png

- Επιγραφή του Ναβουχοδονόσορα Β' στα τείχη της Πύλης της Ιστάρ: https://cnx.org/resources/51115770394003be4b2765d1bb0d6ee243e3ba3f/inscription.jpg

- Το κείμενο πάνω στην Πύλη της Ιστάρ σε Αγγλική μετάφραση: http://www.ancient-origins.net/ancient-places-asia/magnificent-ishtar-gate-babylon-001866

- Αεροφωτογραφία. Ανασκαφικά απομεινάρια του βαβυλωνιακού ζιγκουρατ, Ετεμενανκι: http://www.pravenc.ru/data/521/461/1234/i400.jpg

- Γενική αναπαράσταση της όψης της Βαβυλώνας στα τέλη της βασιλείας του Ναβουχοδονόσορα Β': http://totalarch.ru/sites/default/files/gha_archaic/archaic_216_1.jpg

- Αναπαράσταση των τειχών της Βαβυλώνας και της ιεράς οδού με φόντο την Πύλη της Ιστάρ: http://totalarch.ru/sites/default/files/gha_archaic/archaic_216_2.jpg

- Αναπαράσταση της Πύλης της Ιστάρ: https://arhivurokov.ru/multiurok/html/2017/07/02/s_5958bab6191f4/img10.jpg^{[νεκρός σύνδεσμος]}

- Reconstruction of the Ishtar Gate and Processional Way, Babylon, c. 575 B.C.E., glazed mud brick (Pergamon Museum, Berlin). Created by Beth Harris and Steven Zucker (βίντεο): https://artsandculture.google.com/asset/ishtar-gate-from-babylon/8gE6A-husyOS8w^{[νεκρός σύνδεσμος]}

- Αναπαράσταση της Πύλης της Ιστάρ στη Βαβυλώνα μαζί με το τμήμα της πομπικής οδού που οδηγούσε σε αυτжήν: http://iskusstvu.ru/images/posobie/2_2/37.jpg

- Αναπαράσταση του ιερού τεμένους του Μαρδούκ (δηλ. του Εσάγκιλα) στη Βαβυλώνα, 7ος - 6ος αι. π. Χ.: http://totalarch.ru/sites/default/files/gha_archaic/archaic_215_1.jpg

- Αναπαράσταση του ναού Εχαττουτίλα στην πόλη της Βαβυλώνας: http://totalarch.ru/sites/default/files/gha_archaic/archaic_217_1.png

- Αναπαράσταση της Πύλης της Ιστάρ στο Μουσείο της Περγάμου στο Βερολίνο: https://artsandculture.google.com/asset/ishtar-gate-from-babylon/8gE6A-husyOS8w^{[νεκρός σύνδεσμος]}

- Ξενοφών, Κύρου Παιδεία Η' 19: ὁ δὲ Κυαξάρης εἶπε: δίδωμι δέ σοι, ἔφη, ὦ Κῦρε, καὶ αὐτὴν ταύτην γυναῖκα, ἐμὴν οὖσαν θυγατέρα: καὶ ὁ σὸς δὲ πατὴρ ἔγημε τὴν τοῦ ἐμοῦ πατρὸς θυγατέρα, ἐξ ἧς σὺ ἐγένου (προφανώς, όπως πιστεύεται, εδώ μιλάει για την Αμυίτιδα, κόρη του του Αστυάγη) https://el.wikisource.org/wiki/%CE%9A%CF%8D%CF%81%CE%BF%CF%85_%CE%A0%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%B5%CE%AF%CE%B1/%CE%97

- "Χρονικό" του Ευσεβίου: Sardanapallus sent an army to the assistance of Astyages, the satrap of the Medes, and accepted Amyïtis, the daughter of Astyages, as the bride of his son Nebuchadnezzar. http://www.attalus.org/translate/eusebius4.html#67

- Άρθρο για τη Βαβυλώνα στο σάιτ livius.org: http://www.livius.org/articles/place/babylon/

- Άρθρο για την Πύλη της Ιστάρ στο σάιτ livius.org: http://www.livius.org/articles/place/babylon/babylon-ishtar-gate/

- Άρθρο για την Εσάγκιλα στο σάιτ livius.org: http://www.livius.org/articles/place/babylon/esagila/

- Άρθρο για το ζιγκουράτ της Βαβυλώνας, το Ετεμενάνκι, στο σάιτ livius.org: http://www.livius.org/articles/place/babylon/etemenanki/

- Άρθρο για τους Κρεμαστούς Κήπους της Βαβυλώνας στο σάιτ livius.org: http://www.livius.org/articles/place/babylon/babylon-hanging-gardens/

- Άρθρο για τον Οβελίσκο της Βαβυλώνας στο σάιτ livius.org: http://www.livius.org/articles/place/babylon/babylon-obelisk/

- Αναπαράσταση του ζιγκουράτ της Βαβυλώνας, του Ετεμενάνκι: https://www.globalsecurity.org/jhtml/jframe.html#https://www.globalsecurity.org/military/world/iraq/images/babel-babylon1.jpg%7C%7C%7C

- Έγχρωμη φωτογραφία ερειπίων της Βαβυλώνας: http://www.ancientpages.com/wp-content/uploads/2017/05/babylonruins11.jpg

- Aerial view of Babylon - ruin of Etemenanki below arrow - Saddam Hussein's modern palace on top left circular mound, directly across from partial restoration of Nebuchadrezzar's ancient palace complex: http://1.bp.blogspot.com/-nzJCX8nJKjk/UoUhTIDZ4iI/AAAAAAAAAaQ/EJ0zq0cDUes/s1600/aerial+view+of+babylon.jpg

- Φωτογραφία των απομειναρίων του Ετεμενάνκι από ψηλά: http://4.bp.blogspot.com/_71HgMT9xE_Q/SZWAxoZSNrI/AAAAAAAABKE/yMp8Qkl3afw/s1600-h/EtemenakiRuin.JPG

- Φωτογραφία των απομειναρίων του Ετεμενάνκι: http://3.bp.blogspot.com/-Bh8SXpnDcrw/UoUi78e08vI/AAAAAAAAAak/zC1psR-zOt8/s1600/ruins+of+tower+of+babel.jpg

- Φωτογραφία από ψηλα των ανακτόρων της Βαβυλώνας και της Πύλης της Ιστάρ: http://2.bp.blogspot.com/-LC1wVDBbobE/VCByZJKmSyI/AAAAAAAAE8U/yDFLtu25L7E/s1600/iraq05-007-01.jpg

- Φωτογραφία από ψηλά του χώρου της αρχαίας Βαβυλώνας: https://cnx.org/resources/d82ee0cce3ed22d961991e1c9750cb7de5415184/modern%20babylon.jpg