Ταπροβανή

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η Ταπροβανή κατά την αναπαράσταση του Κλαύδιου Πτολεμαίου, βυζαντινό αντίγραφο του 1420
Η Ταπροβανή του Πτολεμαίου στο Cosmographia Claudii Ptolomaei Alexandrini, 1535

Η Ταπροβανή (αρχαία ελληνικά: Ταπροβανᾶ‎‎ ή Ταπροβανῆ) περιγράφεται από τους αρχαίους γεωγράφους ως μεγάλο νησί στον Ινδικό Ωκεανό. Ο Στράβων το τοποθετεί νότια της Ινδικής υποηπείρου. Το μήκος του νησιού εκτιμήθηκε κατά την αρχαιότητα σε περισσότερα από 5.000 στάδια[1] Ο Στράβων συγκρίνει το μέγεθός του με το νησί της Βρετανίας. Στον βορρά και τον νότο του νησιού περιγράφονται βουνά (Γάλιβα όρη και Μαλέα όρη).

Οι αναφορές της ύπαρξης του νησιού ήταν γνωστές πριν από την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου όπως συνάγεται από τον Πλίνιο. Η πραγματεία Περί κόσμου/De Mundo (ψευδοαριστοτελικό έργο, πιθανώς του Χρύσιππου του Στωικού) αναφέρει ότι το νησί είναι τόσο μεγάλο όσο και η Μεγάλη Βρετανία. Το όνομα αναφέρθηκε για πρώτη φορά από τον Έλληνα γεωγράφο Μεγασθένη περί το 290 μ.Χ. ο οποίος ήταν πρεσβευτής των Σελευκιδών στην Παταλιπούτρα της Ινδίας. Ο Ηρόδοτος δεν αναφέρει το νησί. Η πρώτη Γεωγραφία στην οποία εμφανίζεται είναι αυτή του Ερατοσθένη, η οποία υιοθετήθηκε αργότερα από τον Πτολεμαίο στην γεωγραφική του πραγματεία, για να προσδιορίσει ένα σχετικά μεγάλο νησί νότια της ηπειρωτικής Ασίας.[2] Η ονομασία Ταπροβάνη αναφέρεται στον Περίπλου της Ερυθράς Θάλασσας, γεωγραφικό έργο του 3ου αιώνα μ.Χ., όπου περιγράφεται πως η ονομασία είναι αρχαία και η νεότερη ονομασία ήταν Παλαισιμούνδος. [3]

Η ταύτιση του Πτολεμαίου έγινε πηγή σύγχυσης, αλλά υποδεικνύεται ως η σημερινή Σρι Λάνκα στους μεσαιωνικούς χάρτες του Αλ-Μπιρούνι (1030) και του Ιντρίσι (1154), όπως και στα κείμενα του Μάρκο Πόλο (1292)[4]. Ωστόσο, στους χάρτες του μεσαίωνα, ο συρμός της χρήσης εκλατινισμένων ονομάτων και οριοθέτηση θέσεων με φανταχτερά στοιχεία συνέβαλε σε παράλογα σχέδια και σύγχυση σχετικά με το νησί και την ταύτισή του με την Σουμάτρα. Κατά τον δέκατο πέμπτο αιώνα ο Νικκολό ντε Κόντι ταύτισε κατά λάθος την Ταπροβανή με ένα πολύ μικρότερο νησί[5]. Η Ταπροβανή/Κεϋλάνη/Σρι Λάνκα σημειώνεται σε χάρτη του 1507 του Μάρτιν Βαλντζεεμύλλερ[6].

Σημειώσεις-παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Στράβων, Γεωγραφία, II, 1, 14.
  2. Suárez, Thomas. Early Mapping of Southeast Asia. Periplus Editions. σελ. 100. ISBN 962-593-470-7. 
  3. «Περίπλους της Ερυθράς Θαλάσσης, 61 - Βικιθήκη». el.wikisource.org. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2017. 
  4. Suckling, HJ(1876) Ceylon: A General Description of the Island, Historical, Physical, Statistical, Volume I. Chapman & Hall, London. 
  5. R. H. Major, επιμ. (1857). India in the fifteenth century. σελ. xlii. 
  6. «Library Acquires Copy of 1507 Waldseemüller World Map - News Releases (Library of Congress)». www.loc.gov (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2016. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]