Περιπέτεια

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η περιπέτεια είναι μία συναρπαστική εμπειρία· ένα συνήθως τολμηρό και μερικές φορές ριψοκίνδυνο εγχείρημα.[1] Περιπέτειες μπορεί να είναι δραστηριότητες με κάποια πιθανότητα για φυσικό κίνδυνο, όπως ταξίδια, εξερευνήσεις, ελεύθερες πτώσεις, ορειβασίες, scuba diving, ράφτινγκ ή συμμετοχή σε εξτρήμ σπορ.

Κίνητρο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι περιπετειώδεις εμπειρίες δημιουργούν ψυχολογική διέγερση,[2] η οποία μπορεί να ερμηνευθεί ως αρνητική (π.χ. φόβος) ή θετική. Για μερικούς ανθρώπους, η περιπέτεια γίνεται μια σημαντική επιδίωξη από μόνη της. Σύμφωνα με τον τυχοδιώκτη Αντρέ Μαλρώ, στο βιβλίο «La Condition Humaine» (1933), «Αν ένας άνθρωπος δεν είναι έτοιμος να διακινδυνεύσει τη ζωή του, πού είναι η αξιοπρέπειά του;». Ομοίως, η Έλεν Κέλερ δήλωσε ότι «Η ζωή είναι είτε μια τολμηρή περιπέτεια είτε τίποτα».[3]

Οι υπαίθριες περιπετειώδεις δραστηριότητες αναλαμβάνονται συνήθως για λόγους αναψυχής ή ενθουσιασμού. Οι περιπετειώδεις δραστηριότητες μπορούν επίσης να οδηγήσουν στην απόκτηση γνώσης, όπως εκείνες που διεξάγονται από εξερευνητές και πρωτοπόρους - ο βρετανός τυχοδιώκτης Τζέισον Λιούις, για παράδειγμα, χρησιμοποιεί περιπέτειες για να αντλήσει μαθήματα παγκόσμιας βιωσιμότητας μέσω της ζωής μέσα σε πεπερασμένους περιβαλλοντικούς περιορισμούς στις αποστολές για να μοιραστεί με μαθητές.

Ο συγγραφέας Τζον Λέβι προτείνει ότι μια εμπειρία πρέπει να πληροί αρκετά κριτήρια για να θεωρηθεί ως περιπέτεια:[4]

  1. Να είναι αξιοσημείωτη, κάτι για το οποίο αξίζει να μιλά κανείς
  2. Να περιλαμβάνει αντιξοότητες και/ή αντιληπτό κίνδυνο
  3. Να προκαλεί προσωπική ανάπτυξη

Μυθολογία και μυθοπλασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μερικές από τις παλαιότερες και πιο διαδεδομένες ιστορίες στον κόσμο είναι ιστορίες περιπέτειας, όπως η Οδύσσεια του Ομήρου.[5][6][7]

Ο περιπλανώμενος ιππότης ήταν ο τύπος του "αναζητητή της περιπέτειας" στα τέλη του Μεσαίωνα.

Το μυθιστόρημα περιπέτειας παρουσιάζει αυτά τα χαρακτηριστικά "πρωταγωνιστή σε περιπετειώδες ταξίδι", όπως και πολλές δημοφιλείς ταινίες περιπέτειας, όπως το Ο Πόλεμος των Άστρων[8] και το Ο Ιντιάνα Τζόουνς και οι κυνηγοί της Χαμένης Κιβωτού.[9]

Το Οι Περιπέτειες της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων του Λιούις Κάρολ είναι ένα πολύ γνωστό παράδειγμα μιας φανταστικής ιστορίας περιπέτειας.

Υπαίθρια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα βιβλία περιπέτειας μπορεί να έχουν για θέμα τον ήρωα ή τον κύριο χαρακτήρα να αντιμετωπίζει την ερημιά ή τη μητέρα φύση. Παραδείγματα περιλαμβάνουν βιβλία όπως to «Hatchet» ή το «My Side of the Mountain». Αυτά τα βιβλία είναι λιγότερο σχετικά με την αναζήτηση, όπως στη μυθολογία ή άλλα μυθιστορήματα περιπέτειας, αλλά περισσότερο με την επιβίωση μόνοι τους, έτσι ώστε ζήσουν από τη γη, να αποκτήσουν νέες εμπειρίες και να έρθουν πιο κοντά στον φυσικό κόσμο.

Εξερεύνηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πολλές περιπέτειες βασίζονται στην ιδέα μιας αναζήτησης: ο ήρωας πηγαίνει για να επιδιώξει μια ανταμοιβή, είτε πρόκειται για μια ικανότητα, ένα βραβείο, ή ίσως για την ασφάλεια ενός ατόμου. Στο δρόμο, ο ήρωας πρέπει να ξεπεράσει διάφορα εμπόδια. Ο μυθολόγος Τζόζεφ Κάμπελ συζήτησε την έννοια του monomyth στο βιβλίο του "Ο ήρωας με τα χίλια πρόσωπα". Ο Κάμπελ πρότεινε ότι οι ηρωικές μυθολογικές ιστορίες από πολιτισμό σε πολιτισμό ακολούθησαν ένα παρόμοιο υποκείμενο μοτίβο, ξεκινώντας από την "έκκληση για περιπέτεια", ακολουθούμενη από ένα επικίνδυνο ταξίδι και τελικό θρίαμβο.

Βιντεοπαιχνίδι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πολλά βιντεοπαιχνίδια αποτελούν παιχνίδια περιπέτειας.

Έργα μη φαντασίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από την αρχαιότητα, ταξιδιώτες και εξερευνητές έχουν γράψει για τις περιπέτειές τους. Ημερολόγια με τις καλύτερες πωλήσεις για την εποχή τους γράφτηκαν, όπως το ημερολόγιο του Μάρκο Πόλο Τα Ταξίδια του Μάρκο Πόλο ή το Roughing It του Μαρκ Τουέιν. Άλλα ήταν προσωπικά ημερολόγια που δημοσιεύθηκαν αργότερα, όπως τα ημερολόγια των Μεριγουέδερ Λιούις και Γουίλιαμ Κλαρκ ή αυτά του Τζέιμς Κουκ. Υπάρχουν επίσης βιβλία που γράφονται από εκείνους που δεν είναι άμεσα μέρος της εν λόγω περιπέτειας, όπως το βιβλίο του Τομ Γουλφ Οι κατάλληλοι άνθρωποι, ή βιβλία γραμμένα από συμμετέχοντες στην περιπέτεια αλλά σε μορφή διαφορετική από εκείνη ενός ημερολογίου, όπως το Conquistadors of the Useless από τον Λιονέλ Τερέ. Ντοκιμαντέρ χρησιμοποιούν συχνά και το θέμα της περιπέτειας.

Αθλήματα περιπέτειας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπάρχουν πολλά αθλήματα που ταξινομούνται ως αθλήματα περιπέτειας, λόγω του εγγενούς κινδύνου και ενθουσιασμού τους. Ορισμένες από αυτές περιλαμβάνουν την ορειβασία, την ελεύθερη πτώση, ή άλλα επικίνδυνα σπορ.

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Adventure». dictionary.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 13 Ιουνίου 2013. 
  2. M Gomà-i-Freixanet (2004), «Sensation Seeking and Participation in Physical Risk Sports», On the psychobiology of personality, Elsevier, σελ. 187, ISBN 978-0-08-044209-9, https://books.google.com/books?id=6YjcgAn8TfsC&pg=PA187 
  3. Keller, Helen (1957). The Open Door. 
  4. Snow, Shane (2 Δεκεμβρίου 2016). «The Science of the Perfect Night Out». GQ (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2019. 
  5. Adam Mansbach (2010-02-12). «Odysseus Remixed». The New York Times. https://www.nytimes.com/2010/02/14/books/review/Mansbach-t.html. 
  6. Richard Jenkyns (1996-12-22). «Heroic Enterprise – (Book review: The Odyssey translated by Robert Fagles)». nytimes.com. https://www.nytimes.com/books/98/05/31/reviews/fagles-odyssey.html. Ανακτήθηκε στις 2013-06-13. 
  7. Zweig, P. (1974). The adventurer: The fate of adventure in the Western world, New York: Basic Books.
  8. Vincent Canby (1977-05-26). «A Trip to a Far Galaxy That's Fun and Funny». The New York Times. https://www.nytimes.com/1977/05/26/archives/star-wars-a-trip-to-a-far-galaxy-thats-fun-and-funny.html. 
  9. Vincent Canby (1981-06-12). «Movie Review: Raiders of the Lost Ark». The New York Times. https://movies.nytimes.com/movie/review?res=EE05E7DF173AA42CA1494CC6B6799D836896.