Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ολυμπιακός Ε.Α.Σ. Αντίς Αμπέμπα

Προσθήκη συνδέσεων
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Για άλλες χρήσεις, δείτε: Ολυμπιακός.

Ο Ολυμπιακός Ελληνικός Αθλητικός Σύλλογος (Olympiacos Hellenic Athletic Association),[1] επίσημα Ελληνική Αθλητική Ένωση "Ολυμπιακός",[2][3] είναι αθλητικό σωματείο στην Αντίς Αμπέμπα, πρωτεύουσα της Αιθιοπίας. Με γαλανόλευκα χρώματα,[4] εκπροσωπεί στη χώρα την παροικία Ελλήνων της πόλης,[5] παράλληλα σε πεδία και εκτός αθλητισμού.[6][7] Το 2013 περιόριζε τη δραστηριότητά του στο μπάσκετ,[8] ενώ από το 1960 διαθέτει ιδιόκτητες εγκαταστάσεις.[9]

Πλήρης σύνθεση της ομάδας μπάσκετ στις αρχές της δεκαετίας '60 (με το Βασίλη Γκούμα έφηβο)

Σύσταση - ιστορικό

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι απαρχές ποδοσφαίρου στην Αιθιοπία χρονολογούνται από τη δεκαετία του 1920, όταν παιδιά της ελληνικής παροικίας που σπούδαζαν σε αγγλικά σχολεία της Αιγύπτου και του Σουδάν, δημιούργησαν τις πρώτες ομάδες στη χώρα,[10] ενώ σημαντική για το άθλημα υπήρξε η συμβολή και της αρμενικής παροικίας.[5] Κατά τη διάρκεια της ιταλικής κατοχής της Αιθιοπίας 1936-1941, οι Ιταλοί οργάνωσαν ποδοσφαιρικούς αγώνες στην Αντίς Αμπέμπα. Στον πρώτο από αυτούς με τους Έλληνες, ηττήθηκαν με 3-0, με αποτέλεσμα οι Αιθίοπες θεατές να ξεσπάσουν σε ζητωκραυγές, αποδοκιμάζοντας του κατακτητές. Σε απάντηση, οι Ιταλοί απαγόρευσαν κάθε αθλητική δραστηριότητα της ελληνικής παροικίας.[11]

Ο Ολυμπιακός ιδρύθηκε από περίπου 15 νεαρά αγόρια στις 12 Μαρτίου 1943, στο ξενοδοχείο "Ατλαντίκ" της Αντίς Αμπέμπα,[12] με συγχώνευση των αθλητικών τμημάτων της Ελληνικής Κοινοτικής Σχολής και της Σχολής Παπαδοπούλου, παρότι η ιδέα υπήρχε πριν την απελευθέρωση της πρωτεύουσας από την ιταλική κατοχή.[13] Ανάμεσα στα ιδρυτικά μέλη ήταν οι Γεώργιος Δούκας, Βαγγέλης και Μανώλης Δριτσώνας, Χρ. Καββαδίας, Ηλίας Λογοθέτης, Αγαμέμνων Πυθάρας, Αλέκος Χατζηανδρέας. Η ιδρυτική συνέλευση εξέλεξε επταμελές διοικητικό συμβούλιο, με πρόεδρο το Νικόλα Ευθυμιάδη,[σημ. 1] γραμματέα τον Κώστα Παπατζήμα και ταμία το Μ. Δριτσώνα.[12] Ο τελευταίος και ο Γιώργος Μυριαλλής, ο οποίος εξαρχής συνέδραμε οικονομικά το σωματείο,[12] υπηρέτησαν για δεκαετίες και από διάφορες θέσεις το σύλλογο.[14] Μακροβιότερος προέδρος διετέλεσε ο έμπορος Γιάννης Βελισσαρίου, ενώ το 2008 εκλέχτηκε στο αξίωμα ο Ελληνοκύπριος επιχειρηματίας στον κυνηγετικό τουρισμό Νάσος Ρούσσος.[15]

Ο σύλλογος στα πρώτα του βήματα αντιμετώπισε σοβαρό διοικητικό πρόβλημα, όταν ο Ευθυμιάδης αναγκάστηκε, λόγω μετάθεσης, να μεταβεί στο Τζιμπουτί και ο Παπατζήμος σε άλλη περιοχή της χώρας. Ως λύση στο ζήτημα αυτό προκρίθηκε η συγχώνευση του Ολυμπιακού με την Ελληνική Κοινότητα της πόλης.[16] Η ενσωμάτωση, που έδωσε τελικά διέξοδο στο πρόβλημα επιβίωσης του συλλόγου, έλαβε χώρα στις 20 Απριλίου 1944. Πρόεδρος εκλέχτηκε ο Αλέξανδρος Γανωτάκης. Ακολούθησε ο Βασίλης Ασλανίδης και, γύρω στο 1950, ο Γ. Μυριαλλής, αθλητής ο ίδιος του σωματείου, ο οποίος του έδωσε μια πραγματικά μεγάλη ώθηση.[16] Το 1955, ωστόσο, το σωματείο βρέθηκε εκ νέου ένα βήμα πριν τη διάλυση. Τότε πήρε να ηνία ο Γ. Βελισσαρίου, ανοίγοντας ένα λαμπρό κεφάλαιο στην ιστορία του, κατορθώνοντας, ανάμεσα στα άλλα, την απόκτηση σύγχρονων αθλητικών εγκαταστάσεων, εντευκτηρίου και χώρων αναψυχής για τα μικρά παιδιά.[17] Σημειωτέον, πως στα εγκαίνια του εντευκτηρίου του Ολυμπιακού, παραυρέθηκε και ο αυτοκράτορας της Αιθιοπίας Χαϊλέ Σελασιέ.[18]

Όντας χρονικά στους πρώτους αθλητικούς συλλόγους, αποτέλεσε ιδρυτικό μέλος της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας (ίδρυσης το 1943 επίσης), όπως και της καλαθοσφαίρισης. Ανά καιρούς καλλιέργησε ακόμη τα:[19][20]

Τμήμα ποδοσφαίρου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθήκοντα προπονητή ανέλαβε στην αρχή ο Α. Δένδρος. Λίγους μήνες μετά την ίδρυση, η ομάδα έδωσε τον παρθενικό της αγώνα εναντίον αντίστοιχης της βρετανικής στρατιωτικής αποστολής, όπου ηττήθηκε με 2-0 και με διαιτητή το Βρετανό διοικητή, στρατηγό Κόταμ. Μετά την αναδιοργάνωση του σωματείου το 1944, προπονητής ορίστηκε ο Αιγυπτιώτης Λευτέρης Βιρβίλης.[16]

Η πρώτη επίσημη εμφάνιση σημειώθηκε το ίδιο έτος κατά το εναρκτήριο εγχώριο πρωτάθλημα, αποκλειστικά της πόλης στην ουσία και μεταξύ τεσσάρων συλλόγων των εθνοτήτων αιθιοπική, αρμενική, ελληνική, ιταλική, πλαισιωμένων με τους προαναφερόμενους και τελικούς νικητές Βρετανούς.[9][21] Ορισμένα από τα επόμενα χρόνια, η πορεία του ήταν:[εκκρεμεί παραπομπή]

  • 1945 φιναλίστ στην πρώτη διοργάνωση του κυπέλλου Αιθιοπίας
  • 1947 τρίτος στο εναρκτήριο επίσημο πρωτάθλημα της Αντίς Αμπέμπα
  • 1950 τέταρτος
  • 1952 πέμπτος αν και δεν είχε τη δυνατότητα αναπληρωματικών, στελεχωμένος με μία μόνο ενδεκάδα.[22]

Στις 18 Μαΐου 1950 η ομογενειακή Αθλητική Ένωση Ελλήνων Αλεξανδρείας (ΑΕΕΑ) ξεκίνησε την επίσκεψή της στην Αιθιοπία.[16] Το γεγονός κρίθηκε τόσο σημαντικό, ώστε ο αυτοκράτορας Χαϊλέ Σελασιέ Α΄ κάλυψε τα μισά έξοδα των φιλοξενούμενων από την Αίγυπτο.[23] Στις 13 Ιουνίου δόθηκε ο τελευταίος αγώνας του τουρνουά με την ΑΕΕΑ, ενώπιον του Αυτοκράτορα, με μια μικτή ομάδα της Αντίς Αμπέμπα. Στο τέλος της διοργάνωσης, ο Χαϊλέ Σελασιέ συνεχάρη του ιθύνοντες και τους αθλητές του Ολυμπιακού για τη διοργάνωση και μοίρασε αναμνηστικά μετάλλια.[16]

Το 1951 ή 1952 μετακάλεσε για σειρά εορταστικών φιλικών τον Πανιώνιο (που αντιμετώπισε και την εθνική της χώρας),[24] κατά την πρώτη επίσκεψη στην πρωτεύουσα ομάδας από την Ελλάδα.[9] [σημ. 2]

Έπειτα ενός διαστήματος κοινής δραστηριοποίησης με το αντίστοιχο των Αρμενίων ως μικτή Αραράτ/Ολυμπιακός, το τμήμα αποσύρθηκε των διοργανώσεων.[9] Περί τα τέλη του '50 με αρχές '60 επανασυστάθηκε, προσέλαβε το Γιουγκοσλάβο προπονητή Μιλόσεβιτς και έγινε δεκτό στη Β' κατηγορία της Αντίς Αμπέμπα. Οι αιθιοπικές ομάδες είχαν στο μεταξύ ενισχυθεί σημαντικά, ενώ οι παροικιακές ("οι ξένες"), που άλλοτε κυριαρχούσαν, σιγά - σιγά οδηγήθηκαν στη διάλυση, πλην του Ολυμπιακού.[17] Τους παίκτες αποτελούσαν βασικά Έλληνες ομογενείς, αλλά και μερικοί Ιταλοί που αυξήθηκαν με την ανάθεση της τεχνικής ηγεσίας στον συμπατριώτη τους Άλντο Μπάρζι. Όταν επιτεύχθηκε ο προβιβασμός στην Α' τοπική κατηγορία και αξιοποιώντας την απαγόρευση της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας σε στρατιωτικά συγκροτήματα να μετέχουν στα πρωταθλήματα, εξασφαλίστηκε έναντι αδράς αμοιβής η ένταξη αξιόλογων γηγενών στελεχών, τέσσερα εκ των οποίων διεθνείς (οι αμυντικοί Αουάντ και Μπερεχέ, ο μέσος Τέκα και ο επιθετικός Ιταλό). Ο Ολυμπιακός προκρίθηκε έως τον τελικό της διοργάνωσης, όπου ηττήθηκε 0-1 από τη Σεντ Τζορτζ (St. George SC) των Αιθιόπων,[4] σύντομα όμως ανέστειλε οριστικά τη λειτουργία της ομάδας. Προηγήθηκαν καταγγελίες της εθνικής ομοσπονδίας για "αλλοίωση του ερασιτεχνικού ήθους" και σύμφωνα με τον τότε παράγοντα Δημήτρη Καλογερόπουλο, έντονες παρασκηνιακές πιέσεις που στόχευαν αφενός στην αποτροπή ισχυροποίησης ενός "ξένου" σωματείου εις βάρος των εγχώριων και αφετέρου τη μετακίνηση κορυφαίων παικτών του σε εκείνα.[26] Το ιδιόκτητο γήπεδο μετατράπηκε σε τερέν τένις, η δε χρήση τους από τα μη μέλη απέφερε ένα πρόσθετο έσοδο.

Τμήμα μπάσκετ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γιάννης Βελισσαρίου πρωτοστάτησε στη δημιουργία του τμήματος και το συνέτρεχε οικονομικά,[9] με προπονητής και έφορος να διατελεί επί μακρόν ο Θανάσης (Νάσος) Καλογερόπουλος.[27] Σε κάποια από τις εποχές ακμής η σύνθεση περιλάμβανε τον έγχρωμο Νεγκάτου,[6] τους εξ Ελλάδος Γιάννη Ιωάννου (Τρίτων Αθηνών) και Βασίλη Γκούμα ως έφηβο (1961-1964, αργότερα στη μικτή Ευρώπης), ενώ πολυετή παρουσία σημείωσαν τα μέλη της παροικίας Δημήτρης Σφακιανός (ή Τσίσος, αριστερόχειρας), ένας ακόμη Γιάννης Ιωάννου (Τζαμάλας),[9] οι Θανάσης Καλογερόπουλος, Τάσος Κάλος και Γιάννης Χαμάουϊ.[28]. Επιπλέον, μετείχαν και οι Ιταλοί Andrea Renato, Franco Tasca, Gianni Vassalo.[28] Στις διακρίσεις καταγράφονται:

  • η πρώτη θέση το 1964 σε διεθνή αφρικανική διοργάνωση (ενδεχομένως προκατόχου του κυπέλλου Πρωταθλητριών)[29]
  • οι 18 διαδοχικοί τίτλοι πρωταθλητή Αντίς Αμπέμπα[9]

και η φιλική εντός έδρας νίκη επί του Παναθηναϊκού[σημ. 3] (ενισχυμένου μάλιστα από το χορευτή Αλέκο Κοντοβουνήσιο). Ξεχωριστό ενδιαφέρον, πλήθος θεατών και ενίοτε περιορισμένα επεισόδια, εμφάνιζε η αναμετρήση με τη συνήθως αξιόλογης δυναμικότητας αρμενική Αραράτ Κλουμπ, επακόλουθο της αντιπαλότητας των ξένων κοινοτήτων που ιδιαίτερα επεκτεινόταν στο αθλητικό επίπεδο.[20]

Σε επίπεδο τουλάχιστον καλαθοσφαίρισης, πρόκειται για τον πλέον γνωστό σύλλογο της ελληνικής ομογένειας στην Αιθιοπία και τα γειτονικά κράτη, δεδομένου ότι γίνεται ιδιαίτερη μνεία στους αθλητές άλλων που αγωνίστηκαν και σε αυτόν.[30][31] Για πάνω από δυο δεκαετίας ο συλλόγος υπήρξε ο απόλυτος κυρίαρχος του μπάσκετ τόσο στην περιοχή της Αντίς Αμπέμπα, όσο και σε ολόκληρη την Αιθιοπία.[32] Επιπλέον, σημαντική ήταν η παρουσία των στελεχών του συλλόγου στην ηγεσία της Αιθιοπικής Ομοσπονδίας Μπάσκετ, πρόεδρος της οποίας μάλιστα κατά την περίοδο 1968-1971 διετέλεσε ο πρόεδρος του Ολυμπιακού Γ. Βελλισαρίου.[28]

Το 1960, ο Ολυμπιακός προσκλήθηκε να μετάσχει στην τελική φάση του Πανελλήνιου πρωταθλήματος (12-19 Σεπτεμβρίου, Θεσσαλονίκη),[16] όπου κατέλαβε την 8η θέση (τελευταία). Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης στην Ελλάδα, έπαιξε και φιλικά παιχνίδια στην Αθήνα, με Ολυμπιακό (Πειραιώς), Νήαρ Ήστ και Πανιώνιο.[28]

Σημασία και δράση εκτός αθλητισμού

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η παροικία των Ελλήνων ήταν το 1910 η πολυπληθέστερη της Αντίς Αμπέμπα με 334 άτομα, κυρίως από Αιγαίο, Επτάνησα και Κύπρο (Βρετανοί υπήκοοι), ενώ το 1918 ιδρύθηκε η πρώτη κοινωνική συλλογικότητα.[33] Το 1935 αριθμούσε 3.140 (σύνολο 4.000 οι Άραβες, βασικά της Υεμένης), προσελκύοντας έπειτα τη Μικρασιατική καταστροφή έποικους και άλλων περιοχών (Πελοπόννησος, Ήπειρος), ανερχόμενη σε σχεδόν 4.000 στην ακμή της τη δεκαετία του '60.[34] [σημ. 4]

Ο σύλλογος αποτελεί το σημείο αναφοράς της κοινότητας[6] μαζί με τα ελληνικά νηπιαγωγείο, δημοτικό, γυμνάσιο (ιδιόκτητα από δωρεές) και οικοτροφείο,[38] οι δε εγκαταστάσεις του τον τόπο μαζικής τους συγκέντρωσης με το ναό του αγίου Φρουμεντίου (ανέγερσης 1926-1928).[3][39] Ενδεικτικά, στην αυτοβιογραφία του ο Δημήτρης Καλογερόπουλος κάνει αρκετές φορές λόγο περί Ολυμπιακού για θέματα ανεξάρτητα των αθλητικών και σε δικό της βιβλίο η –επίσης ομογενής– Αθηνά Μαραβέγια τον χαρακτηρίζει ως "το σπίτι του Έλληνα".[19]

Σημειώσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Ο Ευθυμιάδης ήταν, σύμφωνα με τον Καλογερόπουλο, υπάλληλος στην Τράπεζα της Αβησσυνίας.
  2. ↑ στην πόλη έχει ταξιδέψει και το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα Ανδρών το 1972[25]
  3. ↑ από τις ελάχιστες φορές στην ιστορία που Ολυμπιακός συνάντησε Παναθηναϊκό εκτός συνόρων
  4. ↑ λόγω και του –περίπου– κοινού ορθόδοξου δόγματος με τους ντόπιους Αιθίοπες[35][36][37]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Companies, 2merkato.com (Αγγλικά)
  2. ↑ Οι ευεργέτες Αρχειοθετήθηκε 2014-03-06 στο Wayback Machine., xereteoti.com
  3. ↑ 3,0 3,1 Αλέκα Μπουτζουβή, "Αιθιοπία" στο Οι Έλληνες στη διασπορά • 15ος - 21ος αι., συλλογικό έργο, έκδοση της Βουλής των Ελλήνων, Αθήνα 2006, ISBN 960-5600-87-0, σ.236.
  4. ↑ 4,0 4,1 Δημήτρης Π. Καλογερόπουλος, Οι δυο μου πατρίδες, ιδιωτική έκδοση, Αθήνα 2008, σ.63.
  5. ↑ 5,0 5,1 Καλογερόπουλος, ό.π, σ.61.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 Καλογερόπουλος, ό.π, σ.61, 65 και 10.
  7. ↑ Το Ελληνικό Σχολείο στην Αιθιοπία, ampelonas-trygetes.blogspot.gr
  8. ↑ Ethiopian Basketball (Men) • Addis Ababa Basketball Federation, afrobasket.com (Αγγλικά)
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 9,6 Καλογερόπουλος, ό.π, σ.62.
  10. ↑ Michael B. Lentakis, Ethiopia: A View from Within, Janus, Λονδίνο 2006, ISBN 1-85756-558-4, σ.174-175.
  11. ↑ Lentakis, ό.π, σ.175.
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 Μανώλης Δριτσώνας, "Τα πρώτα 50 χρόνια του Ολυμπιακού Αντίς Αμπέμπας (Μάρτιος 1943-1993", εφ. Κοντά σας 85 (Μάρτ.-Απρ. 2010), σ.4.
  13. ↑ Καλογερόπουλος, ό.π, σ.65.
  14. ↑ Καλογερόπουλος, ό.π, σ.63-65 και 103.
  15. ↑ Καλογερόπουλος, ό.π, σ.62, 64, 91-92 και 103.
  16. ↑ 16,0 16,1 16,2 16,3 16,4 16,5 Δριτσώνας, ό.π., σ.5.
  17. ↑ 17,0 17,1 Δριτσώνας, ό.π., σ.6.
  18. ↑ Θοδωρής Μανίκας (κείμενο) και Ιωάννα Σταυροπούλου (φωτογρ.), "Οι Έλληνες της Αιθιοπίας: η κυρά της Ρω ζει στη Ντίρε-Ντάουα", ένθετο "Κ", αρ.199, της εφ. Η Καθημερινή, 24-25 Μαρτίου 2007, σ. 49.
  19. ↑ 19,0 19,1 Αθηνά Μαραβέγια, Φωκίων μου... αγαπημένε μου!..., Εκδόσεις Βασδέκη, Αθήνα 2001, σ.93.
  20. ↑ 20,0 20,1 Καλογερόπουλος, ό.π, σ.67.
  21. ↑ Ethiopia - List of Champions, Mamo Gebrehiwot στο RSSSF (Αγγλικά)
  22. ↑ εφ. ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΗΧΩ, 15.03.1952.
  23. ↑ Αφιέρωμα στο ποδοσφαιρικό τμήμα, εφ. ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΗΧΩ, 04.05.1951.
  24. ↑ Ο Πανιώνιος εις την Αβησσυνίαν, εφ. ΕΜΠΡΟΣ, 17.03.1951, σ.2.
  25. ↑ Greece vs Ethiopia, βάση δεδομένων εθνικών ομάδων Ευρώπης eu-football.info (Αγγλικά)
  26. ↑ Καλογερόπουλος, ό.π, σ.63-64.
  27. ↑ Καλογερόπουλος, ό.π, σ.64.
  28. ↑ 28,0 28,1 28,2 28,3 "Το μπάσκετ Ολυμπιακού Αντίς-Αμπέμπας", εφ. Κοντά σας 8 (Ιούν. 1993), σ.2.
  29. ↑ Η Αιθιοπία • Η Αντίς Αμπέμπα Αρχειοθετήθηκε 2015-05-03 στο Wayback Machine., xereteoti.com
  30. ↑ Οι μαθητές από την Ερυθραία Αρχειοθετήθηκε 2016-08-03 στο Wayback Machine., xereteoti.com
  31. ↑ Οι μαθητές από το Τζιμπουτί Αρχειοθετήθηκε 2016-03-04 στο Wayback Machine., xereteoti.com
  32. ↑ "Το μπάσκετ Ολυμπιακού Αντίς-Αμπέμπας", ό.π., σ.1.
  33. ↑ Καλογερόπουλος, ό.π, σ.108-109.
  34. ↑ Καλογερόπουλος, ό.π, σ.10.
  35. ↑ Μπουτζουβή, ό.π, σ.234.
  36. ↑ Καλογερόπουλος, ό.π, σ.98.
  37. ↑ Οι Αρμένιοι της Αιθιοπίας, xereteoti.com
  38. ↑ Καλογερόπουλος, ό.π, σ.10 και 16.
  39. ↑ Καλογερόπουλος, ό.π, σ.7, 10 και 100.

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Ethiopia 1944, Hans Schöggl στο RSSSF (Αγγλικά).
  • 100 χρόνια μπάσκετ, 1891-1991, έκδοση περ. "Τρίποντο", Αθήνα 1991.
  • Δημήτρης (Τζίμης) Π. Καλογερόπουλος, Οι δυο μου πατρίδες, ιδιωτική έκδοση, Αθήνα 2008.
  • Αθηνά Μαραβέγια, Φωκίων μου... αγαπημένε μου!..., Εκδόσεις Βασδέκη, Αθήνα 2001, ISBN 960-7370-89-0. Απόσπασμα χωρίς σελιδαρίθμιση από το βιβλίο.
  • Αφιέρωμα της εφ. Κοντά σας 85 (Μάρτ.-Απρ. 2010), έκδοση του Συλλόγου Ελλήνων Αιθιοπίας, όπου:
"Αθλητική Ένωση Ολυμπιακός Αντίς Αμπέμπας", σ.1 (φωτογραφίες).
Μανώλης Δριτσώνας, "Τα πρώτα 50 χρόνια του Ολυμπιακού Αντίς Αμπέμπας (Μάρτιος 1943-1993)" [1993], σ.4-6.
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ολυμπιακός_Ε.Α.Σ._Αντίς_Αμπέμπα&oldid=10327274"