Ντόροθι Κρόουφουτ Χότζκιν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ντόροθι Χότζκιν
Η Ντόροθι Χότζκιν
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Dorothy Crowfoot Hodgkin (Αγγλικά)
Γέννηση12  Μαΐου 1910[1][2][3]
Κάιρο[4][5]
Θάνατος29  Ιουλίου 1994[1][2][3]
Ilmington[6]
Αιτία θανάτουενδοεγκεφαλική αιμορραγία
ΥπηκοότηταΗνωμένο Βασίλειο και Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και Ιρλανδίας
ΣπουδέςΚολλέγιο Σόμερβιλ, Κολλέγιο Νιούνχαμ, Sir John Leman High School και Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης
ΣύζυγοςΤόμας Λάιονελ Χότχκιν
ΓονείςJohn Winter Crowfoot και Grace Mary Hood Crowfoot
ΒραβεύσειςΕταίρος της Βασιλικής Εταιρίας (20  Μαρτίου 1947), βραβείο Νόμπελ Χημείας (1964), Τάγμα της Αξίας του Ηνωμένου Βασιλείου (1965), Μετάλλιο Κόπλυ (1976), Χρυσό μετάλλιο Λομονόσοφ (1986), Βασιλικό Μετάλλιο (1956), βραβείο Ειρήνης Λένιν, Επίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστημίου του Ζάγκρεμπ, Μπεϊκεριανή Διάλεξη (1972), εταίρος του Βασιλικού Ινστιτούτου Χημείας, Banting Medal (1972), μέλος στην Αμερικανική Ακαδημία Τεχνών και Επιστημών, Honorary Fellow of the Royal Society of Chemistry, Αυστριακή διάκριση για την επιστήμη και τη τέχνη (1983), μετάλλιο Μπέιλι (1971), Longstaff Prize (1978), Dalton Medal (1981) και Royal Society Bakerian Medal
Επιστημονική σταδιοδρομία
Ερευνητικός τομέαςΚρυσταλλογραφία ακτίνων Χ, βιοχημεία, χημεία και κρυσταλλογραφία
Ιδιότηταβιολόγος, χημικός, φυσικός, βιοχημικός, κρυσταλλογράφος και βιοφυσικός
Διδακτορικός καθηγητήςΤζον Ντέσμοντ Μπέρναλ

Η Ντόροθι Κρόουφουτ Χότζκιν (Dorothy Crowfoot Hodgkin, Κάιρο, 12 Μαΐου 1910 - Σίπστον-ον-Στόουρ, Αγγλία, 29 Ιουλίου 1994) ήταν Βρετανίδα βιοχημικός. Τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Χημείας το 1964 για την ανάλυση της δομής της βιταμίνης Β12. Το 1987 της δόθηκε το βραβείο Ειρήνης Λένιν.[7]

Βιογραφικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ντόροθι Χότζκιν, γεννημένη ως Ντόροθι Μαίρη Κρόουφουτ (Dorothy Mary Crowfoot), ήταν η μεγαλύτερη από τις τέσσερις κόρες ενός Άγγλου υπαλλήλου της αποικιακής διοίκησης στο Κάιρο. Οι γονείς της, Τζον Γουίντερ Κρόουφουτ (John Winter Crowfoot, 1873-1959) και Γκρέις Μαίρη Χουντ (Grace Mary Hood, 1877-1957) ταξίδευαν πολύ και άφησαν τα παιδιά τους να μεγαλώσουν σε συγγενείς στην Αγγλία. Από νεαρή ηλικία η Κρόουφουτ ήταν συνεπαρμένη από τους κρυστάλους και τις χημικές δομές. Όταν στα 16 της διάβασε της «Βασικές Αρχές της Χημείας» του Πάρσονς αποφάσισε πως ήθελε να σπουδάσει χημεία.

Από το 1928 έως το 1932 σπούδασε χημεία στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.[8] Στη συνέχεια πήγε στο Κέμπριτζ όπου έκανε το διδακτορικό της επάνω στις στερόλεςυπό την καθοδήγηση του Τζον Ντέσμοντ Μπερνάλ (John Desmond Bernal),[9] ο οποίος επηρέασε τόσο την επιστημονική όσο και την πολιτική της σκέψη. Εκεί γνώρισε τη νέα τότε μέθοδο της κρυσταλλογραφίας ακτίνων X που στη συνέχεια θα χρησιμοποιούσε και θα βελτίωνε για την έρευνα της. Μαζί με τον Μπερνάλ φωτογράφησαν με αυτή τη μέθοδο για πρώτη φορά μεμονομένους κρύσταλλους μιας βιολογικής ουσίας, της πεψίνης.[10]

Το 1932 η Χότζκιν επέστρεψε ως καθηγήτρια στο κολέγιο Σόμερβιλ της Οξφόρδης. Ανάμεσα στις φοιτήτριές της το 1946/47 ήταν και η μετέπειτα πρωθυπουργός Μάργκαρετ Θάτσερ, η οποία και τοποθέτησε ένα πορτρέτο της παλιάς της καθηγήτριας στο πρωθυπουργικό της γραφείο.[8] Το 1932 η Χότζκιν ξεκίνησε και τη χημική ανάλυση της ινσουλίνης, μια εργασία που θα διαρκούσε 35 χρόνια μέχρι να βελτιωθεί αρκετά η τεχνολογία της κρυσταλλογραφίας ακτίνων Χ ώστε να μπορέσει να αποκαλυφθεί πλήρως η δομή του πολύπλοκου αυτού μορίου.[11]

Το 1937 παντρεύτηκε τον πολιτικό επιστήμονα Τόμας Λάιονελ Χότζκιν (Thomas Lionel Hodgin),[12] με τον οποίο απέκτησε τρία παιδιά, τον Λούκ (1938), την Ελίζαμπεθ (1941) και τον Τόμπι (1946). Ύστερα από τη γέννα του πρώτου της παιδιού και σε ηλικία μόλις 24 ετών αρρώστησε βαριά από ρευματοειδή αρθρίτιδα. Εξαιτίας των επιπτώσεων της αρρώστιας θα κατέληγε αργότερα να χρησιμοποιεί για μεγάλα διαστήματα αναπηρική καρέκλα αλλά αυτό δεν την κράτησε μακριά από την ενασχόληση με την έρευνα.[13] Το 1945 μαζί με τους συναδέλφους της ανέλυσαν τη δομή της πενικιλίνης, ανατρέποντας τις επιστημονικές πεποιθήσεις της εποχής με το να δείξουν πως περιείχε ένα δακτύλιο β-λακτάμης.

Το 1947 έγινε μόλις η τρίτη γυναίκα που έγινε δεκτή στη Βασιλική Ακαδημία. Το 1962 η Χότζκιν συμμετείχε στη διάσκεψη Πάγκουας (Pugwash) και δραστηριοποιήθηκε προς την επίτευξη κατανόησης και συνεργασίας ανάμεσα στους επιστήμονες του Ανατολικού μπλοκ και της Δύσης.[14]

Το 1964 η Ντόροθι Κρόουφουτ Χότζκιν βραβεύθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Χημείας. Ήταν μόλις η τρίτη γυναίκα που είχε λάβει αυτή τη διάκριση μετά τη Μαρία Κιουρί (1911) και την κόρη αυτής, Ιρεν Ζολιό-Κιουρί (1935). Την επόμενη χρονιά βραβεύθηκε από τη Βασίλισσα Ελισάβετ Β' με το διάσημο του Τάγματος της Τιμής και έγινε η δεύτερη γυναίκα, μετά την Φλόρενς Νάιτινγκεϊλ, που της αποδόθηκε αυτή η τιμή.

Πέθανε στις 29 Ιουλίου 1994 σε ηλικία 84 ετών στο σπίτι της στο Γουόρικσαιρ (Warwickshire) από καρδιακές επιπλοκές.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13510697h. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 (Αγγλικά) SNAC. w6w95csr. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 (Αγγλικά) Find A Grave. 103066650. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  5. (Γερμανικά) Κατάλογος της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γερμανίας. 120166259. Ανακτήθηκε στις 27  Ιουλίου 2022.
  6. «Oxford Dictionary of National Biography» (Αγγλικά) Oxford University Press. Οξφόρδη. 2004. 55028.
  7. Dodson, G. (1 December 2002). «Dorothy Mary Crowfoot Hodgkin, O.M. 12 May 1910 - 29 July 1994». Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society 48 (0): 179–219. doi:10.1098/rsbm.2002.0011. 
  8. 8,0 8,1 Ferry, Georgina (1999). Dorothy Hodgkin : a life. Λονδίνο: Granta Books. ISBN 186207285X. 
  9. Hodgkin, D. M. C. (1 November 1980). «John Desmond Bernal. 10 May 1901-15 September 1971». Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society 26 (0): 16–84. doi:10.1098/rsbm.1980.0002. 
  10. «Dorothy Crowfoot Hodgkin, OM». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 13 Ιανουαρίου 2012. 
  11. ADAMS, M. J.; BLUNDELL, T. L.; DODSON, E. J.; DODSON, G. G.; VIJAYAN, M.; BAKER, E. N.; HARDING, M. M.; HODGKIN, D. C.; RIMMER, B.; SHEAT, S. (1 November 1969). «Structure of Rhombohedral 2 Zinc Insulin Crystals». Nature 224 (5218): 491–495. doi:doi|10.1038/224491a0. https://archive.org/details/sim_nature-uk_1969-11-01_224_5218/page/491. 
  12. "Mr Thomas Hodgkin". The Times, 26 March 1982.
  13. Walters, Kirsten. «Not Standing Still's Disease». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2011. 
  14. Howard, Judith A. K.. «Timeline: Dorothy Hodgkin and her contributions to biochemistry». Nature Reviews Molecular Cell Biology 4 (11): 891–896. doi:doi|10.1038/nrm1243. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ferry, Georgina (1998): Dorothy Hodgkin A Life. Λονδίνο: Granta Books.
  • Dodson, Guy, Glusker, Jenny P., Sayre, David (επιμ.): Structural Studies on Molecules of Biological Interest: A Volume in Honour of Professor Dorothy Hodgkin. : Clarendon Press, Οξφόρδη 1981
  • Glusker, Jenny P. στο Out of the Shadows – Contributions of 20th Century Women to Physics.
  • Wolfers, Michael (2007). Thomas Hodgkin – Wandering Scholar: A Biography. Μ: Merlin Press.
  • Hudson, Gill (1991). "Unfathering the Thinkable: Gender, Science and Pacificism in the 1930s". Science and Sensibility: Gender and Scientific Enquiry, 1780–1945, ed. Marina Benjamin, 264–286. Οξφόρδη: Blackwell.
  • Επικήδειος της Βασιλικής Ακαδημίας του Εδιμβούργου
  • Opfell, Olga S. (1978). Lady Laureates : Women Who Have Won the Nobel Prize. Metuchen, N.J & London: Scarecrow Press. pp. 209–223. ISBN 0810811618.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]