Μονή Αβγασίδας
| Μονή Αβγασίδας | |
|---|---|
| Είδος | μοναστήρι |
| Διοικητική υπαγωγή | Επαρχία Αμμοχώστου |
| Χώρα | Κύπρος |
| δεδομένα (π) | |
Η Μονή Αβγασίδας βρισκόταν στην επαρχία Αμμοχώστου της Κύπρου. Κατεδαφίστηκε με διαταγή του Tούρκου στρατιωτικού διοικητή της περιοχής, σχεδόν αμέσως μετά την κατάληψη της περιοχής από τα τουρκικά στρατεύματα το 1974.[1]
Τοποθεσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Μονή Αβγασίδας βρίσκόταν ένα μίλι από το τουρκικό χωριό Σανταλάρι και ανατολικά της Περιστερωνοπηγής της επαρχίας Αμμοχώστου.[2]
Αρχιτεκτονική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η μονή της Παναγίας της Αβγασίδας αποτελούνταν από το καθολικό, δηλαδή τον κεντρικό ναό (νότιο κλίτος 12ος αιώνας, βόρειο κλίτος 15ος αιώνας) και από δύο παρακείμενα μοναστηριακά κτίσματα, ένα βόρεια (15ος αιώνας) και ένα άλλο ανατολικά (18ος αιώνας). Η πρώτη γραπτή αναφορά για τον ναό γίνεται σε ιταλική περιγραφή της Κύπρου, του τέλους του 15ου αιώνα.[1] Οι Γοτθικές αρχιτεκτονικές επιρροές είναι εμφανείς στις πόρτες του ναού. Το εικονοστάσιο τοποθετέιται τον 17ο αι. και φέρει εικόνες του 18ου αι. Στον βόρειο τοίχο του ναού βρίσκεται ανάγλυφη μεσαιωνική ταφική πλάκα με άντρα φέροντα δερμάτινο κλειστό ένδυμα μακρύ παντελόνο και πύλο στο κεφάλι. Επίσης υπάρχει επιγραφή αφιερωμένη σε κάποιον Γεώργιο χρονολογημένη στα 1482.[3] Ο ναός είναι δίκλητος λόγω συνύπαρξης καθολικών και υποτελών ορθοδόξων, ενώ το νότιο κλίτος, το οποιο ανήκε στους ορθοδόξους ήταν το πιο μεγάλο είχε τρούλλλο.[4]
Η αρχική βυζαντινή μονή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στη θέση του ναού πρέπει να βρισκόταν βυζαντινό μοναστήρι, αφιερωμένο πιθανώς στον ΄΄Αγιο Ιλαρίωνα. Τεκμήρια αυτού του μοναστηριού αποτελούν οι μαρμάρινοι κίονες οι οποίοι στηρίζουν τα δύο κλήτοι και βάσεις, επίκρανα και πεσμένοι κίονες. Στην αρχική αυτή βυζαντινή μονή ανήκε η περιοχή Αγρίδια ή Αγροί.[5]
Στην φραγκοκρατία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κατά τη φραγκοκρατία το όνομα της Μονής παραφθάρθηκε σε Santalaris και περιήλθε σε κάποιον Γάλλο φεουδάρχη μαζί με την κτηματική της περιουσία.
Η καταστροφή της[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1968 το Τμήμα Αρχαιοτήτων της Κυπριακής Δημοκρατίας ανέλαβε την συντήρηση των δυο κοντινών μοναστηριακών κτισμάτων, που βρίσκονταν σε κακή κατάσταση. Σχετικά διατηρημένο, χάρη στη συντήρηση που έγινε το 1968, παραμένει ακόμα και σήμερα το σε σχήμα Γ βόρεια ευρισκόμενο μοναστηριακό κτίσμα με τις τοξωτές καμάρες. Σχεδόν αμέσως μετά την κατάληψη της περιοχής από τα τουρκικά στρατεύματα το 1974, κατεδαφίστηκε με διαταγή του Tούρκου στρατιωτικού διοικητή της περιοχής για λόγους εκδίκησης για τον σφαγιασμό 106 Τουρκοκύπριων γυναικόπαιδων από τα χωριά Σανταλάρης, Αλόα και Μάραθα, από Περιστερωνοπηγιώτες μέλη της ΕΟΚΑ Β’, στις 14 Αυγούστου 1974, ημέρα έναρξης της δεύτερης φάσης της τουρκικής εισβολής και λίγες ώρες πριν την κατάληψη της περιοχής.[1]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Μονή της Παναγίας στην Αυγασίδα: νέα στοιχεία για την καταστροφή της
- ↑ Κώστας Κύρρης, «Αβγασίδας Μονή», Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια, τομ.1 (1963), στ.33
- ↑ Κώστας Κύρρης, «Αβγασίδας Μονή», Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια, τομ.1 (1963), στ.33
- ↑ Κώστας Κύρρης, «Αβγασίδας Μονή», Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια, τομ.1 (1963), στ.34
- ↑ Κώστας Κύρρης, «Αβγασίδας Μονή», Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια, τομ.1 (1963), στ.33
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Κώστας Κύρρης, «Αβγασίδας Μονή», Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια, τομ.1 (1963), στ.33-34
- Μονή της Παναγίας στην Αυγασίδα: νέα στοιχεία για την καταστροφή της[1]