Μαρία Τέλκες

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μαρία Τέλκες
Η Μαρία Τέλκες, το 1956.
Γέννηση12 Δεκεμβρίου 1900
Βουδαπέστη
Θάνατος02 Δεκεμβρίου 1995 (94 ετών)
ΗΠΑ
ΕθνικότηταΟυγγρική
ΥπηκοότηταΑμερικανική
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο Έτβες Λόραντ
ΒραβεύσειςΑίθουσα Φήμης των Εθνικών Εφευρετών (2012) και Society of Women Engineers Achievement Award (1952)
Επιστημονική σταδιοδρομία
Ερευνητικός τομέαςΦυσική
Ιδιότηταχημικός, βιοφυσικός και εφευρέτης

Η Μαρία Τέλκες (ουγγρικά: Mária Telkes, 12 Δεκεμβρίου 1900 - 2 Δεκεμβρίου 1995) ήταν Αμερικανίδα-Ουγγαρέζα επιστήμονας και εφευρέτης, που εργάστηκε στις τεχνολογίες της ηλιακής ενέργειας.[1] Η Τέλκες, το 1952, έλαβε το βραβείο της Ένωσης Μηχανικών Γυναικών, ενώ το 1977, έλαβε το βραβείο Αμερικανικής Ένωσης Ηλιακής Ενέργειας, βραβείο Charles Greeley Abbot Award. Γεννήθηκε στη Βουδαπέστη, ενώ, αφού ολοκλήρωσε το διδακτορικό στη φυσικοχημεία, μετακόμισε στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Στις ΗΠΑ, εργάστηκε ως βιοφυσικός, ενώ από το 1939 έως και το 1953, ασχολήθηκε με την έρευνα των τεχνολογιών της ηλικιακής ενέργειας, στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο Μασαχουσέτης.

Η Τέλκες είναι γνωστή για τη δημιουργία της πρώτης θερμοηλεκτρικής γεννήτριας το 1947, σχεδιάζοντας έτσι το πρώτο ηλιακό σύστημα θέρμανσης για το Dover Sun House, στη Μασαχουσέτη. Στην κατασκευή του συστήματος αυτού, εργάστηκε μαζί της η Ελέανορ Ρέιμοντ,[2][3] με την οποία φτιάξανε και το πρώτο θερμοηλεκτρικό ψυγείο το 1953, χρησιμοποιώντας τις αρχές των ημιαγωγών της θερμοηλεκτρικότητας. Σημαντική ήταν και η προσφορά της στις εφευρέσεις θερμικών συσκευών, όπως για παράδειγμα τη μικροσκοπική μονάδα αφαλάτωσης για χρήση σε σωσίβιες λέμβους, η οποία χρησιμοποιούσε ηλιακή ενέργεια.[1] Μία από τις ειδικότητές της ήταν η αλλαγή φάσης των υλικών, όπως για παράδειγμα τα τετηγμένα άλατα, που χρησιμοποιούνταν για την αποθήκευση της θερμικής ενέργειας. Ένα από τα υλικά που επέλεγε ήταν το θειικό νάτριο.

Η Τέλκες θεωρείται μία από τις σημαντικότερες φιγούρες στην αποθήκευση της θερμικής ενέργειας, γεγονός που της προσέδωσε το παρατσούκλι "η Βασίλισσα του Ήλιου".[4] Κατά τη δεκαετία του 1970, μετακόμισε στο Τέξας. Εκεί συνεργάστηκε με πολλές νέες εταιρείες που ασχολούνταν με την ηλιακή ενέργεια, όπως για παράδειγμα η Northrup Solar, η οποία αργότερα έγινε ARCO Solar, δηλαδή η σημερινή BP Solar. Πολλά σχολεία αργότερα πήραν το όνομά της, όπως το Maria Telkes, στην Νότια Καρολίνα, το Telkes Middle School στο Σαν Φρανσίσκο και το Telkes Maria's high school στο Οχάιο. Η Τέλκες πέθανε σε ηλικία 95 ετών, στις 2 Δεκεμβρίου του 1995, ενώ κι αν η προσφορά της ήταν μεγάλη, από τα 19 έως και τα 90 που εργαζόταν, δεν κατάφερε να βγάλει αρκετά χρήματα. Το 2012, εισήλθε στο National Inventors Hall of Fame.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 «Maria Telkes». National Inventors Hall of Fame. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2015. 
  2. Denzer, Anthony (2013). The Solar House: Pioneering Sustainable Design. Rizzoli. ISBN 978-0847840052. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιουλίου 2013. 
  3. Rooney, Anne. Solar Power. Gareth Stevens, Inc. (2008)
  4. Elizabeth H. Oakes (2007). «Maria Telkes». Encyclopedia of World Scientists. Infobase Publishing, σελ. 714. ISBN 978-1-4381-1882-6. //books.google.com/books?id=uPRB-OED1bcC&pg=PA714. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]