Μαρία Ηλιού

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μαρία Ηλιού
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Μαρία Ηλιού (Ελληνικά)
ΓέννησηΜαρία Ανδρέου Ηλιού
5 Δεκεμβρίου 1960 (1960-12-05)
Αθήνα, Ελλάδα
ΕθνικότηταΕλληνίδα
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΕλληνικά
ΣπουδέςUniversita di Padova
Πληροφορίες ασχολίας
ΙδιότηταΣεναριογράφος και Σκηνοθέτης κινηματογραφικών έργων και ιστορικών ντοκιμαντέρ
Οικογένεια
ΣύζυγοςStefan Piree (1986- 1996)
Τέκνα1
ΣυγγενείςΚώστας Κροντηράς (παππούς)

Η Μαρία Ηλιού[1] είναι Ελληνίδα σκηνοθέτης, σεναριογράφος και παραγωγός, γνωστή στην Ελλάδα και το εξωτερικό τόσο για τις ταινίες μυθοπλασίας όσο και για τα ιστορικά ντοκιμαντέρ, που σκηνοθετεί τα τελευταία χρόνια. Γεννήθηκε στην Ελλάδα και ζει και εργάζεται στην Αθήνα και στη Νέα Υόρκη. Οι πιο γνωστές της ταινίες είναι οι ταινίες μυθοπλασίας, Οι Τρεις Εποχές (1996), Αλεξάνδρεια μια Ερωτική Ιστορία (2002),[2] και τα ιστορικά ντοκιμαντέρ Το Ταξίδι: Το Ελληνικό Όνειρο στην Αμερική (2007),[3] Σμύρνη, Η Καταστροφή μιας κοσμοπολίτικης πόλης, 1900-1922 (2012),[4] Από τις Δυο Πλευρές του Αιγαίου (2012) και Αγαπημένη Θεία Λένα (2017).[5] Τα έργα της έχουν προβληθεί σε διάφορες χώρες και έχουν πάρει σημαντικές διακρίσεις και βραβεία.

Πρώιμα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Μαρία Ηλιού γεννήθηκε το 1960 στην Αθήνα, κόρη της Μαρίας-Λήδας Κροντηρά, παιδαγωγού και συγγραφέα παιδικών βιβλίων,[6] και του καπνέμπορου Ανδρέα Ηλιού. Η καταγωγή της μητέρας της ήταν από την Κεφαλονιά και την Αθήνα και του πατέρα της από τη Σμύρνη της Μικράς Ασίας.[7] Από πολύ μικρή ηλικία συμμετείχε στις ραδιοφωνικές εκπομπές της γιαγιάς της, της Αντιγόνης Μεταξά (Θείας Λένας) στην Ελληνική Κρατική Ραδιοφωνία (ΕΙΡ) λέγοντας παραμύθια και τραγούδια και στις θεατρικές ραδιοφωνικές εκπομπές του παππού της, Κώστα Κροντηρά, στο Θέατρο της Τετάρτης κάνοντας σε συνεργασία με τον ηχολήπτη, ήχους.

Σπούδασε λογοτεχνία και φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο της Πάδοβας, (Universita di Padova) στην Ιταλία από όπου αποφοίτησε με άριστα και τιμητική διάκριση το 1983, υποστηρίζοντας μια διατριβή για τον έμμεσο ελεύθερο λόγο στο έργο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη.

Παράλληλα αποφοίτησε στην Ελλάδα από την κινηματογραφική Σχολή Σταυράκου (σκηνοθεσία). Συνέχισε με υποτροφία του ιταλικού κράτους σπουδές σκηνοθεσίας στην Ιταλία στη σχολή του Ermano Olmi, Ipotesi Cinema ενώ συμμετείχε σε σεμινάρια της Ευρωπαϊκής κοινότητας για τη συγγραφή σεναρίου, σκηνοθεσία και παραγωγή ταινιών: Eave (1993) Frank Daniel’s Workshop (1994), Sources (1995), Arista (1999).

Καριέρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Μαρία Ηλιού ξεκίνησε την καριέρα της στην Ελλάδα. Από το 1983-1985 εργάστηκε στην Αθήνα στο ελληνικό κρατικό ραδιόφωνο στην ΕΡΤ, όπου σκηνοθετούσε την εκπομπή Μια Πόλη–Πλοίο που παρουσίαζε θέματα σε σχέση με τη σύγχρονη λογοτεχνία, τη μουσική και τον κινηματογράφο. Τα ίδια χρόνια εργάστηκε ως μεταφράστρια παρουσιάζοντας για πρώτη φορά βιβλίο του Αλμπέρτο Σαβίνιο στην Ελλάδα, Ο Μωπασσάν και ο άλλος, εκδόσεις Ύψιλον.

Στην Ιταλία από το 1987 έως το 1990 εργάστηκε ως βοηθός σκηνοθέτη και casting director με τον Τζουσέπε και Μπερνάρντο Μπερτολούτσι στις ταινίες I Cammelli,[8] Amori in Corso,[9] La Domenica Specialmente, Bologna 90.[10]

To 2003 ένα βραβείο καριέρας Fulbright την έφερε στη Νέα Υόρκη όπου συνεργάστηκε με τη Marketa Kimbrell στο NYU Tisch School of Arts και με την Laurie Hutzler για τα σενάριά της.

Είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας του κινηματογράφου και της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου και έχει διατελέσει μέλος κριτικής επιτροπής σε διεθνή φεστιβάλ και επιτροπές διεθνών οργανισμών.

Ταινίες μυθοπλασίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1987 η πρώτη της ταινία η Συνάντηση βραβεύτηκε από το Ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού. Το 1991 ίδρυσε την εταιρία παραγωγής ΜΙΑ ΠΟΛΗ – ΠΛΟΙΟ και η δεύτερη ταινία της Παράθυρο στη Θάλασσα (1992), βραβεύτηκε από το Istituto Luce στην Ιταλία το 1993. Το 1996 οι Τρεις Εποχές βραβεύτηκαν στο 37o Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και στο διεθνές φεστιβάλ του Würzburg στη Γερμανία.[11]

Η ταινία Αλεξάνδρεια μια ερωτική ιστορία (2001),[12] διηγείται την ιστορία μιας μητέρας και της κόρης της που ταξιδεύοντας στην Αίγυπτο ξανανακαλύπτουν η μια την άλλη μέσω μιας διήγησης, για μια παλιά ερωτική αλεξανδρινή ιστορία της μητέρας. Η Αλεξάνδρεια μια ερωτική ιστορία, βραβεύτηκε από το Ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού καθώς και στα διεθνή φεστιβάλ Σάο Πάολο στη Βραζιλία, Γκραν Κανάρια στην Ισπανία και Χιούστον στις ΗΠΑ,[13] ενώ ο ιστορικός του κινηματογράφου Karalis[14] την αποκάλεσε μια από τις καλύτερες ελληνικές ταινίες της δεκαετίας του 2000 στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου.

Ιστορικά ντοκιμαντέρ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

To 2003 στη Νέα Υόρκη κάνοντας έρευνα στα αρχεία για να αναπτύξει το σενάριο της ταινίας μυθοπλασίας ‘Μία Φιλία στη Σμύρνη’ την περίοδο που είχε την υποτροφία καριέρας Fulbright,[15] ανακάλυψε ξεχασμένο οπτικό υλικό τόσο για τη Σμύρνη όσο και για τη μετανάστευση των Ελλήνων στην Αμερική. Το υλικό ήταν τόσο συναρπαστικό, που την ώθησε αντί να κάνει ταινία μυθοπλασίας να κάνει ντοκιμαντέρ διασώζοντας συγχρόνως το ξεχασμένο οπτικό υλικό.

Ίδρυσε το 2005 τη μη κερδοσκοπική εταιρία PROTEUS NY INC & ΠΡΩΤΕΑΣ που σκοπό έχει να ανακαλύπτει και να συντηρεί οπτικοακουστικό αρχειακό υλικό σε σχέση με την ελληνική ιστορία κυρίως στην Αμερική και την Ευρώπη.[16][17] Σε συνεργασία με άλλους πολιτιστικούς οργανισμούς παράγει ταινίες, εκθέσεις, βιβλία που κάνουν προσιτές αυτές τις χαμένες εικόνες στο κοινό.

Από το 2007 έως σήμερα, έχει παρουσιάσει ιστορικά ντοκιμαντέρ που είχαν μεγάλη επιτυχία. Το Ταξίδι το Ελληνικό Όνειρο στην Αμερική,[18] ένα ντοκιμαντέρ για τη μετανάστευση των Ελλήνων στην Αμερική, παρουσιάστηκε στο Μουσείο Μπενάκη στην Ελλάδα ενώ στη συνέχεια προβλήθηκε στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης,[19] στην PBS στο Σικάγο, και βραβεύτηκε από το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου στην Ουάσινγκτον ως μια από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς (The European Show Case).[20] Για το έργο της τιμήθηκε την επόμενη χρονιά από την πόλη της Νέας Υόρκης.[21]

Το 2012 παρουσίασε το ιστορικό ντοκιμαντέρ Σμύρνη, η Καταστροφή μιας κοσμοπολίτικης πόλης, 1900-1922, ένα ντοκιμαντέρ, που φέρνει στο κοινό της χαμένες εικόνες της κοσμοπολίτικης Σμύρνης[22] από πάνω από 20 αμερικανικά και ευρωπαϊκά αρχεία αλλά και μια νέα ματιά στην ιστορία της πόλης. Το ντοκιμαντέρ μετά την προβολή στο Μουσείο Μπενάκη[23][24] προβλήθηκε στους κινηματογράφους στην Ελλάδα αλλά και στην ελληνική τηλεόραση (συνολικά πάνω από 250.000 θεατές). Στη συνέχεια οι προβολές συνεχίστηκαν σε πόλεις της Ευρώπης και της Αμερικής, ενώ η προβολή του ντοκιμαντέρ στον κινηματογράφο Quad στη Νέα Υόρκη[25][26] κράτησε πάνω από τρεις βδομάδες. Με την υποστήριξη του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος το ντοκιμαντέρ προβλήθηκε σε 22 πανεπιστήμια της Αμερικής και του Καναδά.

Ακολούθησε το ιστορικό ντοκιμαντέρ Από τις δυο πλευρές του Αιγαίου, για την Ανταλλαγή των πληθυσμών ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία (1922-1924).[27][28][29][30] Βασικός της συνεργάτης και στις τρεις αυτές ταινίες είναι ο ιστορικός σύμβουλος Αλέξανδρος Κιτροέφ (Haverford College).[31]

Το 2017 παρουσίασε το ντοκιμαντέρ Αγαπημένη Θεία Λένα[32][33] για τη ζωή και το έργο της παιδαγωγού Αντιγόνης Μεταξά, με την οποία μεγάλωσαν πολλές γενιές στην Ελλάδα παρακολουθώντας τις ραδιοφωνικές της εκπομπές και διαβάζοντας τα βιβλία της. Αυτό υπήρξε ένα προσωπικό έργο μια που η Θεία Λένα ήταν η γιαγιά της. Η Μαρία Ηλιού προετοιμάζει μια σειρά ντοκιμαντέρ για την ιστορία της σύγχρονης Αθήνας από το 1821 έως τις μέρες μας με τίτλο Athens Rising.

Φιλμογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τίτλος Έτος Διάρκεια Τεχνικά Στοιχεία
Η Συνάντηση 1987 30’ 16mm
Παράθυρο στη Θάλασσα 1991 60’ 16mm
Αιγαίο 1995 60’ HD
Τρείς Εποχές 1996 1.30’ 35mm
Stop the Bombs 1999 30’ HD
Αλεξάνδρεια μια ερωτική ιστορία 2002 1.30’ 35mm
Το Ταξίδι, το Ελληνικό Όνειρο στην Αμερική 2007 1.30’ HD
Σμύρνη, η καταστροφή μιας κοσμοπολίτικης πόλης, 1900-1922 2012 1.30’ HD
Από τις δυο πλευρές του Αιγαίου, 1922-1924 2012 1.30’ HD
Αγαπημένη Θεία Λένα 2017 1.30’ HD

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Maria Ilioú | Director, Writer, Producer». IMDb (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2024. 
  2. Alexandreia, a love story IMDB page
  3. Ilioú, Maria (2007-05-22), The Journey: The Greek American Dream, https://www.imdb.com/title/tt2168752/, ανακτήθηκε στις 2024-03-19 
  4. Bastea, Eleni; Kitroev, Alexandros; Milton, Giles (2013-04-05), Smyrna: The Destruction of a Cosmopolitan City - 1900-1922, Graal, Proteas, https://www.imdb.com/title/tt2168820/, ανακτήθηκε στις 2024-03-19 
  5. «Αγαπημένη Θεία Λένα», Inside story, 30.12.2016
  6. Μπιστικα, Της Ελενης (3 Αυγούστου 2005). ««Αντίο» στη Λήδα Κροντηρά-Νασσούφη που «έφυγε» αφήνοντάς μας τα βιβλία της». Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (στα greek). Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2024. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  7. «Τη Σµύρνη µπορείς να την έχεις πάντα µαζί σου». ΤΟ ΒΗΜΑ. 7 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2024. 
  8. I cammelli (1988) - IMDb, http://www.imdb.com/title/tt0094831/fullcredits, ανακτήθηκε στις 2024-03-19 
  9. Amori in Corso, IMDB page
  10. Noiret, Philippe; Muti, Ornella; Ganz, Bruno (1993-08-13), La domenica specialmente, Basic Cinematografica, Titanus, Paradis Films, https://www.imdb.com/title/tt0101753/, ανακτήθηκε στις 2024-03-19 
  11. «The Journey: The Greek American Dream, Ministry of Education». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Φεβρουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2018. 
  12. «Alexandria». Cineuropa - the best of european cinema (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2024. 
  13. Αλεξάνδρεια, Greek Film Festival of Sydney
  14. Karalis, Vrasidas (2012). A History of Greek Cinema. London. σελ. 160. 
  15. Fulbright alumni in action
  16. A Master Class at the American Film Institute with director Maria Iliou ,The Next Generation Initiative, 22.7.2011[νεκρός σύνδεσμος]
  17. «Proteus NY Inc - GuideStar Profile». www.guidestar.org. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2024. 
  18. «A poignant road to a new world | eKathimerini.com». www.ekathimerini.com (στα English). 24 Ιανουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2024. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  19. «The Journey: Celebrationg the Greeks of America, The Greek News, 18.6.2017». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Φεβρουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2018. 
  20. «2017 European Union Film Showcase, AFI». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Φεβρουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2018. 
  21. «Acknowledging the Contributions of Greek Heritage and Culture, Greek News, 24.3.2008». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Φεβρουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2018. 
  22. «Τα καλύτερα online casino στην Ελλάδα - νέο ένα νόμιμο καζίνο». smyrnadocumentary.org. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2024. 
  23. Smyrna. The destruction of a cosmopolitan city 1900-1922, The Benaki Museum, 18.3.2012
  24. ««Το ρεύμα της ιστορίας παρασύρει τις ανθρώπινες σχέσεις» | LiFO». www.lifo.gr. 18 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2024. 
  25. Genzlinger, Neil (2013-04-05). «Destroying a City With Hate» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2013/04/05/movies/smyrna-the-destruction-of-a-cosmopolitan-city.html. Ανακτήθηκε στις 2024-03-19. 
  26. Trustmovies (2 Απριλίου 2013). «A sad, shocking education: Maria Iliou's SMYRNA: A Cosmopolitan City, 1900-1922». TrustMovies. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2024. 
  27. «Parallel lives: Population exchanges 1922-1924 | eKathimerini.com». www.ekathimerini.com (στα English). 1 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2024. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  28. «"From Both Sides of the Aegean" | The Leonard Lopate Show». WNYC (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2024. 
  29. «From Both Sides of Aegean, The National Herald, 28.3.2014». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Φεβρουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2018. 
  30. «Longing for their homeland, no matter which side of the Aegean | eKathimerini.com». www.ekathimerini.com (στα English). 28 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2024. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  31. Alexander Kitroeff, Haverford College
  32. «Η αγαπημένη όλων των παιδιών Θεία Λένα επιστρέφει». ΤΟ ΒΗΜΑ. 29 Δεκεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2024. 
  33. «Η θεία Λένα ξέρει: Η ζωή και το έργο της πιο δημοφιλούς παιδαγωγού στο Μουσείο Μπενάκη | LiFO». www.lifo.gr. 13 Ιανουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2024. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]