Μίλος Φόρμαν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μίλος Φόρμαν
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Miloš Forman (Τσεχικά)
ΨευδώνυμοMiloš Forman
Γέννηση18  Φεβρουαρίου 1932[1][2][3]
Čáslav[2][4][5]
Θάνατος13  Απριλίου 2018[2][3][6]
Ντάνμπερυ[7]
Αιτία θανάτουνόσος
Τόπος ταφήςNew Warren Cemetery[8]
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Τσεχοσλοβακία
Τσεχία[9]
ΣπουδέςAcademy of Performing Arts και Film and TV School of the Academy of Performing Arts in Prague
Ιδιότητασκηνοθέτης κινηματογράφου, παραγωγός ταινιών, ηθοποιός, θεατρικός συγγραφέας, σεναριογράφος[4], ηθοποιός ταινιών και σκηνοθέτης[4]
ΣύζυγοςJana Brejchová (1958–1962), Věra Křesadlová (1964–1999) και Martina Formanová (1999–2018)
ΤέκναPetr Forman και Matěj Forman
ΓονείςOtto Kohn
ΑδέλφιαJoseph J. Kohn
Σημαντικά έργαBlack Peter, Οι έρωτες μιας ξανθιάς, Φωτιά... Πυροσβέστες, Taking Off, Στη Φωλιά του Κούκου, Hair, Ragtime, Αμαντέους, Valmont, Υπόθεση Λάρι Φλιντ, Man on the Moon, Goya's Ghosts και d:Q104895189
Βραβεύσειςμετάλλιο Αξίας της Δημοκρατίας της Τσεχίας (1995), Βραβείο της Ένωσης Αμερικανών Σκηνοθετών (2012), Όσκαρ Σκηνοθεσίας (1975), Όσκαρ Σκηνοθεσίας (1984), Βραβείo BAFTA καλύτερης ταινίας (1977), David di Donatello for Best Foreign Director (1976), Βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας της Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου του Λος Άντζελες (1984), Χρυσή Σφαίρα καλύτερου σκηνοθέτη (1984), Χρυσή Άρκτος (1997), Βραβείο Σεζάρ Καλύτερης ξένης ταινίας, Επίτιμος πολίτης της Πράγας (16  Μαΐου 2017), European Film Academy Achievement in World Cinema Award (1997)[10] και βραβείο BAFTA καλύτερου σκηνοθέτη
ΙστοσελίδαΕπίσημος ιστότοπος
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ζαν Τόμας Φόρμαν (Jan Tomáš Forman, 18 Φεβρουαρίου 1932 -13 Απριλίου 2018), γνωστός ως Μίλος Φόρμαν (Miloš Forman), ήταν Τσέχος σκηνοθέτης, σεναριογράφος και καθηγητής, ο οποίος μέχρι το 1968 ζούσε και εργαζόταν στην πρώην Τσεχοσλοβακία. Δύο από τις ταινίες του, Στη Φωλιά του Κούκου και Αμαντέους είναι από τις πλέον σημαντικές στην ιστορία του κινηματογράφου. Ως σκηνοθέτης, ο Φόρμαν προτάθηκε τρεις φορές για το Βραβείο Όσκαρ σκηνοθεσίας και το κέρδισε τις δύο.

Βιογραφικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Φόρμαν γεννήθηκε στο Κασλάβ της Τσεχοσλοβακίας (σημερινή Τσεχία). Η μητέρα του, Άννα, διηύθυνε ένα θερινό ξενοδοχείο. Όσο ήταν νέος, πίστευε ότι ο βιολογικός του πατέρας ήταν ο Ρούντολφ Φόρμαν, καθηγητής.[11]

Οι γονείς του ήταν Προτεστάντες. Στην ναζιστική κατοχή, ως μέλος του αντιναζιστικού κινήματος, ο Ρούντολφ Φόρμαν συνελήφθη να διανέμει απαγορευμένα βιβλία και πέθανε στο Μπούχενβαλντ το 1944, ενώ ανακρινόταν από τους γκεστάμπο στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Mittelbau-Dora. Η μητέρα του πέθανε στο Άουσβιτς το 1943.[12] Ο Φόρμαν ανέφερε ότι δεν κατανόησε πλήρως τι είχε συμβεί στους γονείς του μέχρι που είδε πλάνα των στρατοπέδων συγκέντρωσης σε ηλικία 16 ετών.

Ο Φόρμαν ανατράφηκε από δυο θείους του και από οικογενειακούς φίλους.[12] Ο μεγαλύτερος κατά 12 χρόνια αδερφός του, Πάβελ Φόρμαν, ζωγράφος, μετανάστευσε στην Αυστραλία μετά την εισβολή στην Τσεχοσλοβακία το 1968. Ο Φόρμαν ανακάλυψε αργότερα ότι ο βιολογικός του πατέρας ήταν στην πραγματικότητα ένας Εβραίος αρχιτέκτονας, ο Otto Kohn, επιζώντας του Ολοκαυτώματος.[13] Ο Φόρμαν είχε ετεροθαλή αδερφό τον μαθηματικό Joseph Kohn.

Στα νιάτα του, ο Φόρμαν ήθελε να γίνει θεατρικός παραγωγός. Μετά τον πόλεμο φοίτησε στο δημόσιο σχολείο King George στην λουτρόπολη Ποντεμπράντι, όπου είχε συμμαθητές τον Βάτσλαβ Χάβελ, τους αδερφούς Μασίν και τους κινηματογραφιστές Ivan Passer και Jerzy Skolimowski. Αργότερα σπούδασε σεναριογραφία στην Ακαδημία Εφαρμοσμένων Τεχνών της Πράγας.

Ήταν συνεργάτης του Alfred Radok, δημιουργού της Laterna Magika. Κατά την εισβολή της Βαρσοβίας στην Τσεχοσλοβακία το καλοκαίρι του 1968, εγκατέλειψε την Ευρώπη για τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Καριέρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Φόρμαν σκηνοθέτησε αρκετές τσέχικες κωμωδίες στην Τσεχοσλοβακία. Ωστόσο, το 1968 όταν η ΕΣΣΔ και οι σύμμαχοι της από το Σύμφωνο της Βαρσοβίας εισέβαλαν στη χώρα για να τερματίσουν την Άνοιξη της Πράγας, αυτός βρισκόταν στο Παρίσι, όπου διαπραγματευόταν την παραγωγή της πρώτης του αμερικανικής ταινίας. Το τσέχικο στούντιο για το οποίο εργαζόταν τον απέλυσε, ισχυριζόταν ότι είχε φύγει από τη χώρα του παράνομα. Μετακόμισε στη Νέα Υόρκη, όπου αργότερα έγινε καθηγητής κινηματογράφου στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια και συνδιευθυντής (με τον πρώην του δάσκαλο Φράντισεκ Ντάνιελ) του τμήματος ταινιών του Κολούμπια. Ένας από τους προστατευόμενους του ήταν ο Τζέιμς Μάνγκολντ, στον οποίο ο Φόρμαν έδωσε συμβουλές σεναριογραφίας.

Παρά τις αρχικές δυσκολίες, άρχισε να σκηνοθετεί στη νέα του πατρίδα, και γνώρισε μεγάλη επιτυχία το 1975 με την ταινία Στη Φωλιά του Κούκου (One Flew Over the Cuckoo's Nest) βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Κεν Κέσεϊ , που απέσπασε πέντε Βραβεία Όσκαρ συμπεριλαμβανομένου και αυτού της σκηνοθεσίας. Το 1977, ανακηρύχθηκε επίτιμος πολίτης των Ηνωμένων Πολιτειών[11]. Άλλες επιτυχίες του ήταν οι ταινίες Αμαντέους (Amadeus), που κέρδισε οκτώ Όσκαρ, και η Υπόθεση Λάρι Φλιντ για την οποία ήταν υποψήφιος για το Όσκαρ σκηνοθεσίας και κέρδισε μία χρυσή σφαίρα.

Οι πρώτες ταινίες του Φόρμαν είναι ακόμη εξαιρετικά δημοφιλείς στους Τσέχους. Πολλές από τις καταστάσεις και τις φράσεις τους βρίσκονται σε κοινή χρήση: για παράδειγμα, η τσέχικη λέξη zhasnout (σβήνω τα φώτα) από την ταινία Φωτιά... πυροσβέστες, σχετιζόμενη με μικροκλοπή στην ταινία, χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει την ευρεία πώληση ακινήτων που πραγματοποιήθηκε στη χώρα τη δεκαετία του 1990.

Το 1997 απέσπασε το βραβείο της Κρυστάλλινης Σφαίρας στο διεθνές φεστιβάλ κινηματογράφου της Τσεχίας Karlovy Vary International Film Festival για την εξαίρετη καλλιτεχνική του συνεισφορά στον παγκόσμιο κινηματογράφο. Ο Φόρμαν συμπρωταγωνίστησε με τον Έντουαρντ Νόρτον στο σκηνοθετικό ντεμπούτο του ηθοποιού Πιστά Ερωτευμένοι (Keeping the Faith) (2000) στο ρόλο του σοφού φίλου του προβληματισμένου ιερέα του Νόρτον.

Το 2006, έλαβε το βραβείο Hanno R. Ellenbogen Citizenship Award από την Κοινωνία της Πράγας για τη Διεθνή Συνεργασία.

Ταινίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Loves of a Blonde (1965)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ταινία Loves of a Blonde είναι μια από τις γνωστότερες ταινίες του τσεχοσλοβακικού Νέου Κύματος και κέρδισε βραβεία στα Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας και του Locarno. Ήταν επίσης υποψήφια για βραβείο Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας το 1967.

The Firemen's Ball (1967)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μια Ιταλο-Τσεχοσλοβακική συμπαραγωγή του 1967, αυτή ήταν η πρώτη έγχρωμη ταινία του Φόρμαν. Είναι μια από τις γνωστότερες ταινίες του τσεχοσλοβακικού Νέου Κύματος. Αποτελεί την αναπαράσταση μιας κοινωνικής εκδήλωσης σε μια επαρχιακή πόλη που οδηγείται σε τραγική κατάληξη. Την ταινία παρακολούθησαν μαθητές και οι τότε αρχές της Τσεχοσλοβακίας, οι οποίες την θεώρησαν ως μια δριμεία σάτιρα του ανατολικο-ευρωπαϊκού κομμουνισμού, κάτι που οδήγησε στην πολύχρονη απαγόρευση της ταινίας στην ιδιαίτερη πατρίδα του Φόρμαν. Ο τσέχικος όρος zhasnout (να σβήσω τα φώτα) χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει την μεγάλης κλίμακας απογείωση των περιουσιακών στοιχείων που συνέβησε στην χώρα κατά την διάρκεια της δεκαετίας του 1990.

Η ταινία ήταν υποψήφια για βραβείο Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας.

Taking Off (1971)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρώτη ταινία που ο Φόρμαν δημιούργησε στις Ηνωμένες Πολιτείες, το Taking Off, κέρδισε το Grand Prix στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών το 1971. Πρωταγωνίστησαν η Lynn Carlin και ο Buck Henry, και συμμετείχε η Linnea Heacock ως Jeannie. Η ταινία αμαυρώθηκε από τους κριτικούς και άφησε τον Φόρμαν άνεργο να ψάχνει για δουλειά. Ο Φόρμαν αργότερα ανέφερε ότι έκανε μια τόσο φτωχή ζωή ώστε κατέληξε να νοικιάζει ένα στούντιο έναντι $500.

Στην Φωλιά του Κούκου (1975)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παρά την αποτυχία της ταινίας Taking Off, οι παραγωγοί Μάικλ Ντάγκλας και Σολ Ζάεντς προσέλαβαν τον ίδιο να σκηνοθετήσει την ταινία Στη Φωλιά του Κούκου. Ο Φόρμαν αργότερα ανέφερε ότι τον προσέλαβαν επειδή κυμάνθηκε στα χαμηλότερα οικονομικά επίπεδα για αυτούς. Με πρωταγωνιστές τον Τζακ Νίκολσον και την Λουίζ Φλέτσερ, αυτή η διασκευή ήταν εμπορική και κριτική επιτυχία. Η ταινία κέρδισε βραβεία Όσκαρ στις πέντε σημαντικότερες κατηγορίες : Καλύτερη Σκηνοθεσία, Α' Ανδρικός Ρόλος, Α' Γυναικείος Ρόλος, Καλύτερη Φωτογραφία και Καλύτερο Προσαρμοσμένο Σενάριο. Αποτέλεσε την μια από τις συνολικά τρεις ταινίες που το κατάφεραν αυτό (μαζί με το It Happened One Night και το Η Σιωπή των Αμνών) και καθιέρωσε την δημοφιλία του Φόρμαν.

Hair (1979)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η επιτυχία της ταινίας Στη Φωλιά του Κούκου επέτρεψε στον Φόρμαν να σκηνοθετήσει την μακρόχρονα σχεδιασμένη ταινία του Hair το 1979, έναροκ μιούζικαλ που βασίστηκε στο μιούζικαλ του Μπρόντγουεϊ από τους James Rado, Gerome Ragni και Galt MacDermot. Στην ταινία πρωταγωνίστησαν ο Treat Williams, ο John Savage και ο Beverly D'Angelo. Παρόλο που έλαβε θετικές κριτικές, δεν έκανε υψηλά κέρδη.

Amadeus (1984)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κύριο λήμμα: Αμαντέους

Το επόμενο μεγάλο έργο του Φόρμαν ήταν η διασκευή του έργου του Peter Shaffer Amadeus. Περιέγραφε την ιστορία του Αμαντέους Μότσαρτ και του Αντόνιο Σαλιέρι, στη ταινία πρωταγωνίστησαν ο Tom Hulce, η Elizabeth Berridge και ο F. Murray Abraham. Η ταινία επαινέθηκε παγκοσμίως και κέρδισε οχτώ Όσκαρ, συμπεριλαμβανομένων των Καλύτερης Ταινίας, Καλύτερης Σκηνοθεσίας και Α' Ανδρικού Ρόλου (για τον Abraham).

Valmont (1989)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η διασκευή του μυθιστορήματος του ντε Λακλός Les Liaisons dangereuses από τον Φόρμαν έκανε πρεμιέρα στις 17 Νοεμβρίου 1989. Άλλη μια κινηματογραφική διασκευή από τον Stephen Frears είχε κυκλοφορήσει το προηγούμενο έτος και επισκίασε την διασκευή του Φόρμαν. Στην ταινία πρωταγωνίστησε ο Κόλιν Φερθ, η Meg Tilly και η Annette Bening.

Υπόθεση Λάρι Φλιντ (1996)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η βιογραφική ταινία του πορνοστάρ Λάρι Φλιντ έφερε στον Φόρμαν ακόμα μια υποψηφιότητα για Όσκαρ. Στην ταινία πρωταγωνίστησαν ο Γούντι Χάρελσον, η Κόρτνεϊ Λαβ και ο Έντουαρντ Νόρτον, αλλά παρόλο που επαινέθηκε από τους κριτικούς, απέφερε μόνο 20 εκατομμύρια δολάρια.

Man on the Moon (1999)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η βιογραφία του διάσημου ηθοποιού και κωμικού Andy Kaufman (Τζιμ Κάρρεϊ, που κέρδισε Χρυσή Σφαίρα) έκανε πρεμιέρα στις 22 Δεκεμβρίου 1999. Στην ταινία πρωταγωνίστησαν επίσης ο Ντάνι ντε Βίτο, η Courtney Love και ο Πολ Τζιαμάτι. Αρκετοί ηθοποιοί από την ταινία Στη Φωλιά του Κούκου εμφανίστηκαν και σε αυτήν την ταινία, συμπεριλαμβανομένου του Ντε Βίτο.

Goya's Ghosts (2006)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η βιογραφία του Ισπανού ζωγράφου Francisco Goya (ισπανο-αμερικανική συμπαραγωγή) έκανε πρεμιέρα στις 8 Νοεμβρίου 2006. Στην ταινία πρωταγωνίστησαν η Νάταλι Πόρτμαν, ο Χαβιέ Μπαρδέμ, ο Stellan Skarsgård και ο Randy Quaid. Απέφερε τεράστια κέρδη στα box office.

Μη ολοκληρωμένα έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 ο Φόρμαν και ο Josef Škvorecký ξεκίνησαν να προσαρμόζουν την ταινία του Škvorecký’s Eine kleine Jazzmusik για τον κινηματογράφο. Το σενάριο, με τον τίτλο Kapela to vyhrála (The Band Won It), περιγράφει την ιστορία ενός φοιτητικού γκρουπ της τζαζ κατά την ναζιστική κατοχή της Τσεχοσλοβακίας. Το σενάριο υποβλήθηκε στα Barrandov Film Studios, τα οποία ζήτησαν να γίνουν αλλαγές και έτσι οι δυο καλλιτέχνες άρχισαν να ξαναγράφουν το σενάριο. Λίγο πριν ξεκινήσουν τα γυρίσματα της ταινίας, το όλο έργο απορρίφθηκε, πιθανόν εξαιτίας της παρέμβασης από άτομα της πολιτικής σκηνής, καθώς ο Škvorecký είχε μόλις κυκλοφορήσει το μυθιστόρημά του The Cowards, το οποίο κατακρίθηκε από πολιτικούς του κομμουνιστικού κόμματος. Η ιστορία Eine kleine Jazzmusik δραματοποιήθηκε σε τηλεοπτική ταινία την δεκαετία του 1990. Την άνοιξη και το καλοκαίρι του 1968 ο Škvorecký και ο Φόρμαν συνεργάστηκαν ξανά και έγραψαν ένα σενάριο για την κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου The Cowards. Το σενάριο αυτό μεταφράστηκε στα αγγλικά αλλά δεν δημιουργήθηκε ταινία.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, ο Φόρμαν έγραψε ένα σενάριο μαζί με τον Adam Davidson. Αυτό το σενάριο, με τον τίτλο Hell Camp, περιέγραφε την ιστορία αγάπης ανάμεσα σε έναν Αμερικανό και μια Γιαπωνέζα στον κόσμο των παλαιστών σούμο. Η ταινία χρηματοδοτήθηκε από την TriStar Pictures και ακυρώθηκε τέσσερις μέρες πριν την έναρξη των γυρισμάτων εξαιτίας της μη αποδοχής της ταινίας από την Japan Sumo Association, ενώ ο Φόρμαν αρνήθηκε να κάνει τις αλλαγές στο σενάριο που του ζητήθηκαν.

Στις αρχές του 2000 ο Φόρμαν δημιούργησε μια ταινία με τίτλο Ember, που προσαρμόστηκε από τον Jean-Claude Carrière και βασίστηκε στο μυθιστόρημα του μυθιστοριογράφου Sándor Márai. Η ταινία αναφερόταν σε δυο άνδρες από διαφορετικές κοινωνικές τάξεις που ζουν στην πρώην Αυστρο-Ουγγρική Αυτοκρατορία, γίνονται φίλοι στον στρατό και συναντιώνται ξανά μετά από 41 χρόνια. Ο Φόρμαν επέλεξε τον Σον Κόνειρ και τον Klaus Maria Brandauer για τους πρωταγωνιστικούς ρόλους καθώς και την Γουϊνόνα Ράιντερ. Αρκετούς μήνες πριν την έναρξη των γυρισμάτων, ο Σον Κόνερι και ο Ιταλός παραγωγός είχαν μια διαφωνία και ο Κόνερι αποχώρησε από την ταινία. Ο Φόρμαν ήταν πεπεισμένος ότι ο ρόλος ταίριαζε στον Σον Κόνερι ώστε δεν ήθελε να κάνει τα γυρίσματα χωρίς αυτόν και ακύρωσε το πρότζεκτ λίγες μέρες πριν την έναρξη των γυρισμάτων.

Στα τέλη της δεκαετίας του 2000 το σενάριο για την ταινία Ghost of Munich γράφτηκε από τον Φόρμαν, τον Jean-Claude Carriere και τον Vaclav Havel (πρώην Τσέχος πρόεδρος και συγγραφέας, που είχε φοιτήσει στο ίδιο πανεπιστήμιο με τον Φόρμαν), και εμπνεύστηκε από το μυθιστόρημα του Γάλλου μυθιστοριογράφου Georges-Marc Benamou. Η ιστορία δίνει μια στενότερη ματιά στα γεγονότα που περιέβαλαν το Σύμφωνο του Μονάχου. Ο ρόλος του Γάλλου προέδρου αναμενόταν να παιχτεί από τον Γάλλο ηθοποιό Mathieu Amalric με τον μεγαλύτερο σε ηλικία πρόεδρο να ενσαρκώνεται από τον Ζεράρ Ντεπαρντιέ. Ωστόσο η εταιρεία παραγωγής Pathé δεν κατάφερε να χρηματοδοτήσει το εγχείρημα.

Κινηματογράφος Μίλος Φόρμαν στο Κασλάβ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην ιδιαίτερη πόλη του Φόρμαν υπάρχει ένας κινηματογράφος που φέρει το όνομά του - Kino Miloše Formana (Κινηματογράφος του Μίλος Φόρμαν). Δεν συνδέεται απευθείας με αυτόν αλλά έχει αφήσει το σημάδι του στην συγκεκριμένη περιοχή.

Ο κινηματογράφος αυτός περιλαμβάνει μικρότερης έκτασης κινηματογράφους ; 17 κινηματογράφους των 199 μονών θέσεων και 8 κινηματογράφους διπλών θέσεων για ζευγάρια. Οι κινηματογράφοι των διπλών θέσεων δεν είναι ακόμα γνωστοί σε τέτοιες μικρές περιοχές. Από το 2011 έως το 2013 ο κινηματογράφος Μίλος Φόρμαν ανακαινίστηκε σταδιακά. Πιο συγκεκριμένα, άλλαξαν τα καθίσματα και τα πατώματα ενώ εισήχθη σύγχρονο air-conditioning. Τοποθετήθηκε επίσης μια νέα δυνατότητα προβολής σε 3D. Η επένδυση αυτή κόστισε περίπου τρία εκατομμύρια τσέχικα νομίσματα (120.000 αμερικανικά δολάρια).

Προσωπική ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρώτη σύζυγος του Φόρμαν ήταν η Τσέχα σταρ του κινηματογράφου Jana Brejchová. Συναντήθηκαν στα γυρίσματα της ταινίας Štěňata (1957). Πήραν διαζύγιο το 1962. Ο Φόρμαν απέκτησε δίδυμα αγόρια με την δεύτερη σύζυγό του, την Τσέχα ηθοποιό Věra Křesadlová. Πήραν διαζύγιο το 1969. Τα δίδυμα αγόρια, ο Petr και ο Matěj Forman (1964), ασχολούνται και οι δυο με το θέατρο.

Ο Φόρμαν παντρεύτηκε την Martina Zbořilová στις 28 Νοεμβρίου 1999. Και με αυτή την σύζυγο απέκτησε δίδυμα αγόρια, τον Jim και τον Andy (1999).

Ο Φόρμαν ήταν επίτιμος διδάκτορας κινηματογράφου στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια. Το 1996, ο Φόρμαν ανακάλυψε έναν αστεροειδή, το 11333 Φόρμαν, που πήρε το όνομά του.

Το 2009 δημιουργήθηκε ένα ντοκιμαντέρ για την ζωή και το έργο του Φόρμαν σε σκηνοθεσία του Miloš Šmídmajer – Miloš Forman: Co te nezabije. Ο Φόρμαν έγραψε ποιήματα και το 1994, κυκλοφόρησε με την αυτοβιογραφία του με τον τίτλο Turnaround.

Μετά από μια σύντομη ασθένεια, πέθανε στο νοσοκομείο Danbury κοντά στο σπίτι του, στο Κονέκτικατ, την Παρασκευή 13 Απριλίου 2018, σε ηλικία 86 ετών.

Φιλμογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έτος Ταινία Υποψηφιότητες Όσκαρ Νίκες Όσκαρ Σκηνοθεσία ίδιου Σενάριο ίδιου Ηθοποιός Ρόλος
1954 Slovo dělá ženu (A Woman as Good as Her Word) Ναι
1954 Stříbrný vítr (Silver wind) Ναι
1955 Nechte to na mně (Leave it to me) Ναι
1958 Štěňata (Puppies) Ναι
1963 Kdyby ty muziky nebyly (Why do we need the bands?) Ναι
1963 Konkurs (Audition) Ναι
1964 Black Peter (Černý Petr) Ναι Ναι
1964 Loves of a Blonde (Lásky jedné plavovlásky) 1 Ναι Ναι
1966 Dobře placená procházka (A well paid walk) Ναι
1967 The Firemen's Ball (Hoří, má panenko) 1 Ναι Ναι
1971 Taking Off Ναι Ναι
1971 I Miss Sonia Henie (Short Film) Ναι
1973 Visions of Eight Ναι
1975 One Flew Over the Cuckoo's Nest 9 5 Ναι
1979 Hair Ναι
1981 Ragtime 8 Ναι
1984 Amadeus 11 8 Ναι
1986 Heartburn Ναι Dmitri
1989 Valmont 1 Ναι Ναι
1989 New Year's Day Ναι Lazlo
1996 The People vs. Larry Flynt 2 Ναι
1999 Man on the Moon Ναι
2000 Keeping the Faith Ναι Father Havel
2006 Goya's Ghosts Ναι Ναι
2008 Chelsea on the Rocks Ναι
2009 Peklo s princeznou (Hell with a Princess) Ναι
2011 The Beloved (Les Bien-aimés) Ναι Jaromil

Θέατρο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Laterna magika (1958, σενάριο)
  • Laterna magika II (1960, σενάριο)
  • The Little Black Book (1972, σκηνοθεσία)
  • A Walk Worthwhile (2007, σκηνοθεσία)

Βραβεία και υποψηφιότητες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βραβεία Όσκαρ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 1975: One Flew Over the Cuckoo's Nest (won)
  • 1984: Amadeus (won)
  • 1996: The People vs. Larry Flynt (nomination)

Χρυσές Σφαίρες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 1975: One Flew Over the Cuckoo's Nest (won)
  • 1984: Amadeus (won)
  • 1981: Ragtime (nomination)
  • 1996: The People vs. Larry Flynt (won)

Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 1971: Taking Off (won Grand Prize of the Jury)
  • 1968: The Firemen's Ball (nomination)

Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 1999: Man on the Moon (won)
  • 1997: The People vs. Larry Flynt (won)

Βραβεία της Βρετανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 1975: One Flew Over the Cuckoo's Nest (won)
  • 1984: Amadeus (nomination)
  • 1971: Taking Off (nomination – Best Film)
  • 1971: Taking Off (nomination – Best Screenplay)

Βραβεία Σεζάρ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 1984: Amadeus (won)
  • 1975: One Flew Over the Cuckoo's Nest (nomination)
  • 1979: Hair (nomination)
  • 1989: Valmont (nomination)

Βραβεία David di Donatello[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 1975: One Flew Over the Cuckoo's Nest (won)
  • 1984: Amadeus (won – Best Film)
  • 1984: Amadeus (won – Best Screenplay)
  • 1979: Hair (won)

Άλλα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κρατικό Βραβείο Klement Gottwald[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 1965: Loves of a Blonde (won)

Βραβείο Czech Lion[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 1998: Contribution to Czech cinema (won)

Βραβεία των Μεγάλων Τσέχων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Největší Čech: # 30 place
  • 1995: Medal of Merit

Doctor of Humane Letters[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 2015: Doctor of humane letters, Columbia University

Βραβείο Hanno R. Ellenbogen Citizenship[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • The 5th Hanno R. Ellenbogen Citizenship Award in 2006, presented by the Prague Society and Global Panel Foundation

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. (Αγγλικά) Internet Broadway Database. 14799. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. 2,0 2,1 2,2 www.nytimes.com/2018/04/14/obituaries/milos-forman-dead.html.
  3. 3,0 3,1 filmportal.de. b1767bd8800d4a0683a9ff03c7c21bfe. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. 4,0 4,1 4,2 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/18183. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  5. «Le Monde» (Γαλλικά) Societe Editrice Du Monde. Παρίσι. disparitions/article/2018/04/14/milos-forman-realisateur-de-vol-au-dessus-d-un-nid-de-coucou-et-d-amadeus-est-mort_5285434_3382.html.
  6. (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. forman-milos.
  7. www.ctpost.com/news/article/Milos-Forman-Oscar-winning-director-dies-at-86-12834037.php.
  8. 8,0 8,1 (Αγγλικά) Find A Grave. 188792495. Ανακτήθηκε στις 19  Απριλίου 2023.
  9. (Αγγλικά) Museum of Modern Art online collection. 34066. Ανακτήθηκε στις 4  Δεκεμβρίου 2019.
  10. www.europeanfilmacademy.org/European-Film-Awards-Winners-1997.76.0.html. Ανακτήθηκε στις 11  Δεκεμβρίου 2019.
  11. 11,0 11,1 (Αγγλικά) Βιογραφία του Μίλος Φόρμαν (1932-)
  12. 12,0 12,1 (Αγγλικά) Ο Μίλος Φόρμαν σκηνοθετεί τη Νάταλι Πόρτμαν στα φαντάσματα του Γκόγια — αποκαλύψεις για την ταινία, περιοδεία τέχνης και ιστορία| Τέχνες | Εβραϊκό περιοδικό Αρχειοθετήθηκε 2012-01-18 στο Wayback Machine.
  13. (Αγγλικά) Κριτική του Τερναράουντ - Μίλος Φόρμαν - Σαλέμ στη λογοτεχνία Αρχειοθετήθηκε 2009-02-11 στο Wayback Machine.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]