Το Λεωνιδαίο βρισκόταν στην Αρχαία Ολυμπία, εκτός του ιερού χώρου της Άλτεως, στη νοτιοδυτική πλευρά του, δίπλα στο εργαστήριο του Φειδία.[3] Ήταν ένα από τα μεγαλύτερα κτίσματα του ιερού και εκεί φιλοξενούντο οι επίσημοι, που έρχονταν για τους Ολυμπιακούς Αγώνες.[4]
Το Λεωνιδαίο οικοδομήθηκε γύρω στο 330 π.Χ. και είναι ένα σχεδόν τετράγωνο κτίσμα (βλ. κάτοψη), το οποίο έχει εξωτερικά ιωνικήκιονοστοιχία με 138 κίονες συνολικά, ενώ εσωτερικά υπάρχει αυλή με περιστύλιο από 44 δωρικούς κίονες[4]. Το όνομα του κτίσματος προέρχεται από τον χορηγό και αρχιτέκτονά του Λεωνίδη από τη Νάξο, όπως μας πληροφορεί μια αναθηματική επιγραφή, η οποία διατηρήθηκε σε τμήματα του επιστυλίου της εξωτερικής ιωνικής κιονοστοιχίας και στην οποία αναγράφεται ΛΕΩΝΙΔΗΣ ΛΕΩΤΟΥ ΝΑΞΙΟΣ ΕΠΟΙΗΣΕ. Στη βορειοανατολική γωνία του Λεωνιδαίου πρέπει να υπήρχε άγαλμα του Λεωνίδη όπου βρέθηκε και το ενεπίγραφο βάθρο του[4].
Ανοικοδομήθηκε τουλάχιστον δύο φορές στη διάρκεια των ρωμαϊκών χρόνων, οπότε διαμορφώθηκε στην κεντρική αυλή του τεχνητή διακοσμητική λίμνη (βλ. κάτοψη), και φιλοξενούσε επιπλέον τους ρωμαίους αξιωματούχους[3].
[5-15.1] ........Επιστρέφοντας προς την 'Αλτη, βρίσκεται κανείς απέναντι από το Αεωνίδαιο.
15. 2. Το κτίσμα βρίσκεται έξω από τον ιερό περίβολο και προς το σημείο της πομπικής εισόδου της Άλτης, που είναι η μοναδική απ' όπου περνούν οι πομπές το κτίσμα είναι αφιέρωμα του ντόπιου Λεωνίδα, και στη δική μου εποχή εκεί ζούσαν οι Ρωμαίοι που διοικούσαν την Ελλάδα. Ανάμεσα σ' αυτό και την πομπική είσοδο υπάρχει «αγυιά»• οι Ηλείοι ονομάζουν «αγυιές» ό, τι οι Αθηναίοι ονομάζουν «στενωπούς».
Πολυμέσα
