Λάγιος Τίχι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Λάγιος Τίσι)
Λάγιος Τίχι

Το 1955 με τη Χόνβεντ
Προσωπικές πληροφορίες
Ημερ. γέννησης21 Μαρτίου 1935
Τόπος γέννησηςΒουδαπέστη, Ουγγαρία
Ημερ. θανάτου6 Ιανουαρίου 1999 (63 ετών)
Τόπος θανάτουΒουδαπέστη, Ουγγαρία
Ύψος1,80 μ.
ΘέσηΕπιθετικός
Ομάδες νέων
1947–1950ΜΕΜΟΣ ΣΕ
1950–1953ΒΣΚ Βουδαπέστης
Επαγγελματική καριέρα*
ΠερίοδοςΟμάδαΣυμμ.(Γκ.)
1952–1953ΒΣΚ Βουδαπέστης34(12)
1953–1971Χόνβεντ Βουδαπέστης391(307)
Σύνολο425(319)
Εθνική ομάδα
ΠερίοδοςΟμάδαΣυμμ.(Γκ.)
1953–1954Ουγγαρία Κ-1813(10)
1955–1971Ουγγαρία72(51)
1956–1966Ουγγαρία Β5(8)
Προπονητική καριέρα
ΠερίοδοςΟμάδα
1971–1976Χόνβεντ Βουδαπέστης (νέων)
1976–1982Χόνβεντ Βουδαπέστης
1982–1984Αλ Σαμπάμπ ΦΚ
1985–1989Χόνβεντ Βουδαπέστης (νέων)
* Οι συμμετοχές και τα γκολ στις προηγούμενες ομάδες υπολογίζονται μόνο για τα εγχώρια πρωταθλήματα.
† Συμμετοχές (Γκολ).

Ο Λάγιος Τίχι (ουγγρικά: Tichy Lajos, 21 Μαρτίου 1935 – 6 Ιανουαρίου 1999) ήταν Ούγγρος ποδοσφαιριστής που αγωνιζόταν ως κεντρικός επιθετικός και μετέπειτα προπονητής. Η ικανότητά του στο σκοράρισμα με ισχυρά σουτ του έδωσε το προσωνύμιο «ο βομβαρδιστής του έθνους» (a nemzet bombázója).[1][2] Σύμφωνα με την RSSSF είναι ο παίκτης που έχει σημειώσει τα περισσότερα γκολ στην ποδοσφαιρική ιστορία σε συνολικό αριθμό (συμπεριλαμβανομένων των φιλικών) με τουλάχιστον 1.917.[3][4]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καριέρα σε συλλόγους[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Λάγιος Τίχι γεννήθηκε στη Βουδαπέστη και μεγάλωσε με τη μητέρα του και με θετό πατέρα.[5] Ξεκίνησε το ποδόσφαιρο σε ηλικία 12 ετών αγωνιζόμενος για τις ομάδες νέων ΜΕΜΟΣ ΣΕ (MÉMOSZ SE) και ΒΣΚ Βουδαπέστης (BVSC-Zugló). Με τη δεύτερη τη σεζόν 1952–53 αγωνίστηκε στη δεύτερη κατηγορία του ουγγρικού πρωταθλήματος σημειώνοντας 12 γκολ.[6] Το 1953 μετακόμισε στη Χόνβεντ Βουδαπέστης, που τότε βρισκόταν στην καλύτερη περίοδο της ιστορίας της.[7] Έκανε το ντεμπούτο του στην ομάδα στις 7 Μαρτίου σε αγώνα με την Σαλγκοταριάνι ΜΤΚ, όπου μπήκε ως αλλαγή και σημείωσε γκολ 19 λεπτά αργότερα.[8] Κατέκτησε τον πρώτο του τίτλο πρωταθλήματος στην πρώτη του σεζόν (σημείωσε 8 γκολ σε 13 αγώνες) και την επόμενη χρονιά 1955 το δεύτερο και τελευταίο τίτλο πρωταθλήματος στην καριέρα του. Κατά τη διάρκεια της δεύτερης επιτυχίας, σημείωσε 12 γκολ σε 15 αγώνες.[9][10][11] Στις 9 Ιανουαρίου 1955 στο πιο εντυπωσιακό παιχνίδι στην ιστορία του πρωταθλήματος Ουγγαρίας η Χόνβεντ νίκησε τη ΜΤΚ Βουδαπέστης με 9–7 με τον Τίχι να βρίσκει δυο φορές τα δίχτυα.[12][13] Καθιερώθηκε στη βασική ενδεκάδα μετά το 1956 και δεν πήγε με τους άλλους στη διάσημη περιοδεία της Νότιας Αμερικής διαβλέποντας ότι είχε έρθει η ώρα του.[9]

Παίκτης με δυνατό σωματότυπο, καλός χειριστής της μπάλας και με τα δύο πόδια και ικανός πασέρ, έμαθε στη μεγάλη ομάδα της Χόνβεντ να είναι και ευκίνητος στον αγωνιστικό χώρο. Η μεγαλύτερη του δύναμή του είναι το αποφασιστικό, αποτελεσματικό τελείωμά του. Η ταχύτητα και οι κεφαλιές του δεν ήταν άψογα. Λόγω των ιδιοτήτων του αυτών, συμπεριλαμβάνονταν στους καλύτερους επιθετικούς στην Ευρώπη στην ακμή του.[7] Εκείνη την περίοδο μεγάλες ομάδες του εξωτερικού όπως η Μίλαν, η Μπαρτσελόνα και κυρίως η Ρεάλ Μαδρίτης εκδήλωσαν ενδιαφέρον να τον αποκτήσουν, όμως ο ίδιος δεν ήθελε να φύγει από τη χώρα του.[1][14] Ωστόσο, μετά το 1956, η ηγεμονία της ομάδας του τελείωσε: στη διάρκεια της ουγγρικής εξέγερσης, μέρος των παικτών της ομάδας συμπεριλαμβανομένων των κορυφαίων συμπαικτών του Φέρεντς Πούσκας και Σάντορ Κότσις έφυγαν από το σύλλογο και τη χώρα, αλλά ο ίδιος δεν ακολούθησε στην περιοδεία στη Νότια Αμερική και επέστρεψε στην Ουγγαρία. Ο Τίχι έγινε πλέον ο σημαντικότερος παίκτης της ομάδας, η οποία μόνο το 1959, κατάφερε να γνωρίσει ξανά επιτυχία, κερδίζοντας το Ουγγρικό Κύπελλο και το Κύπελλο Μιτρόπα μεταξύ συλλόγων.[9] Στις 19 Αυγούστου 1959 σημείωσε τρία γκολ στον πρώτο τελικό του Κυπέλλου Κεντρικής Ευρώπης με αντίπαλο την ΜΤΚ Βουδαπέστης (4–3), ενώ σκόραρε και στον δεύτερο αγώνα στις 9 Σεπτεμβρίου (2–2). Οι εμφανίσεις του αυτές του αυτές ήταν η κύρια αιτία για την έκτη θέση στην ψηφοφορία της Χρυσής Μπάλας.[5][15] Την ίδια χρονιά, ήταν ο πρώτος σκόρερ στο πρωτάθλημα με 15 τέρματα και ο καλύτερος παίκτης στην Ουγγαρία.[10][16] Στη συνέχεια ήταν ο πρώτος σκόρερ του ουγγρικού πρωταθλήματος άλλες τέσσερις φορές.[16]

Το φθινόπωρο του 1966 τραυματίστηκε σοβαρά χωρίς να καταφέρει να επανέλθει στην προηγούμενή του κατάσταση. Αγωνίστηκε σε 321 παιχνίδια πρώτης κατηγορίας πρωταθλήματος για τη Χόνβεντ σημειώνοντας 244 γκολ και συνολικά 375 γκολ σε 446 επίσημους αγώνες.[6] Το σύνολο των 1.245 τερμάτων με τη Χόνβεντ είναι το δεύτερο υψηλότερο με ένα σύλλογο στην ποδοσφαιρική ιστορία μετά τον Γκερντ Μίλερ με τη Μπάγερν Μονάχου.[3]

Διεθνής καριέρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η διεθνής του σταδιοδρομία ξεκίνησε στα 18, όταν το 1953 ήταν πρωταθλητής Ευρώπης με την εθνική ομάδα νέων της Ουγγαρίας. Στον τελικό των Βρυξελλών με αντίπαλο τη Εθνική ομάδα νέων της Γιουγκοσλαβίας (2–0) σημείωσε το δεύτερο γκολ.[5] Στο χρονικό διάστημα από το 1955 έως το 1971, αγωνίστηκε στην εθνική ομάδα της Ουγγαρίας, στην οποία έκανε το ντεμπούτο του στις 5 Μαΐου σε ένα φιλικό αγώνα με τη Νορβηγία, όπου ο σημείωσε το πρώτο του γκολ 11 λεπτά μετά την είσοδό του ως αλλαγή (τελικό αποτέλεσμα 5–0).[17] Οι περισσότεροι από τους παίκτες της «Χρυσής ομάδας», μετά την πολιτική αλλαγή έφυγαν και ο Τίχι καθιερώθηκε στην επίθεση. Στο Διεθνές Κύπελλο Κεντρικής Ευρώπης μεταξύ εθνικών ομάδων ήταν πρώτος σκόρερ της διοργάνωσης 1955–60 με 7 γκολ.[18][19]

Στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1958, οι Ούγγροι πήραν την τρίτη θέση στους αγώνες των ομίλων, χάνοντας την πρόκριση στην επόμενη φάση σε αγώνα κατάταξης απέναντι στην Ουαλία με 2–1, παρότι ο Τίχι έδωσε το προβάδισμα στην ουγγρική ομάδα.[20][21] Σημείωσε τέσσερα γκολ σε ισάριθμους αγώνες στη διοργάνωση με την εθνική να σημειώνει συνολικά επτά τέρματα. Τέσσερα χρόνια αργότερα στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1962, η Ουγγαρία νικώντας την Αγγλία στη φάση των ομίλων με 2–1 με ένα γκολ του Τίχι[22] και έφτασε στους προημιτελικούς, όπου έχασε από την Τσεχοσλοβακία με 1–0, μετέπειτα φιναλίστ. Ο Τίχι σημείωσε τρία γκολ σε τέσσερις συναντήσεις, ενώ του ακυρώθηκε κανονικό γκολ στον προημιτελικό που θα έστελνε τον αγώνα στην παράταση.[17][23][24] Ήταν μέλος της εθνικής Ουγγαρίας που πήρε την τρίτη θέση στο Κύπελλο Εθνών Ευρώπης το 1964.[17] Στην προκριματική φάση της διοργάνωσης είχε σημείωσει τα τελευταία του γκολ στην εθνική ομάδα με αντίπαλο τη Γαλλία στο Παρίσι σκοράροντας δύο στη νίκη με 3–1. Ο ταλαντούχος Φλόριαν Άλμπερτ πέτυχε το τρίτο γκολ και ήταν αυτός που κέρδισε τη θέση του βασικού στη θέση Τίχι. [25] Στο επόμενο Παγκόσμιο Κύπελλο στην Αγγλία, ο Τίχι ήταν στην αποστολή αλλά δεν αγωνίστηκε.[26] Για την εθνική Ουγγαρίας σημείωσε 51 τέρματα σε 72 επίσημες εμφανίσεις.[17][27] Παραμένει τέταρτος καλύτερος σκόρερ στην ιστορία της εθνικής Ουγγαρίας.[28]

Ολοκληρώνοντας την καριέρα του είχε σημειώσει 500 τέρματα σε 628 επίσημους αγώνες. Συμμετείχε σε εκατοντάδες φιλικούς αγώνες με το σύλλογό του και την εθνική σημειώνοντας τουλάχιστον 1.917 σε 1.307 αγώνες. Την αγωνιστική περίοδο 1959–60 σημείωσε 201 τέρματα σε 86 επίσημους αγώνες και φιλικούς αγώνες, ακατάρριπτο ρεκόρ κόσμου, ενώ τη σεζόν 1961–62 154 σε 80 συναντήσεις. Είναι κάτοχος των τεσσάρων από τις έξι καλύτερες επιδόσεις όλων των εποχών στον απόλυτο αριθμό των γκολ σε μία αγωνιστική περίοδο.[3][29][30]

Το 1959 με τη Χόνβεντ μετά την κατάκτηση του Κυπέλλου Κεντρικής Ευρώπης. Ο Τίχι είναι με το τρόπαιο στο κέντρο κάτω.

Μετά την αποχώρηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά την αποχώρησή του από την ενεργό δράση, έγινε άμεσα προπονητής δουλεύοντας πρώτα με τη ομάδα νέων (1971–76) και στη συνέχεια την πρώτη ομάδα της Χόνβεντ (1976–82), η οποία το 1980 για πρώτη φορά σε 35 χρόνια, οδήγησε στην κατάκτηση του εθνικού πρωταθλήματος.[1][9] Ήταν ο πρώτος, και μέχρι στιγμής ο μόνος, που κέρδισε τίτλο πρωταθλήματος ως παίκτης και προπονητής στο σύλλογο.[14] Στη συνέχεια εργάστηκε στο Κουβέιτ και αργότερα επέστρεψε στην ομάδα νέων της Χόνβεντ.[7] Τα τελευταία χρόνια της ζωής του ήταν μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Χόνβεντ.[7] Το 2019, άνοιξε το «Αθλητικό Κέντρο Τίχι Λάγιος» και λίγο πριν, στις 15 Ιουνίου 2019, μία προτομή του αποκαλύφθηκε στην είσοδο.[14]

Στατιστικά στοιχεία καριέρας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ομάδα Περίοδος Επίσημοι
αγώνες
Φιλικοί
αγώνες
Σύνολο
αγώνες γκολ αγώνες γκολ αγώνες γκολ
ΒΣΚ Βουδαπέστης 1952—1953 44 13 51 42 95 55
Χόνβεντ Βουδαπέστης 1954—1971 384 313 421 932 805 1.245
Χόνβεντ Βουδαπέστης Β 1954—1971 62 62 10 13 72 75
ΦΚ Ταταμπάνια 1962 2 1 1 5 3 6
Άλλες ομάδες 1957 - - 10 10 10 10
Εθνική Ουγγαρίας (FIFA) 1955—1964 72 51 131 318 203 369
Εθνική Ουγγαρίας (άλλα παιχνίδια) 1955—1963 7 6 2 1 9 7
Εθνική Ουγγαρίας Β 1962—1962 5 8 10 22 15 30
Ουγγαρία Κ-20 1953 - - 1 0 1 0
Ουγγαρία Κ-18 1953—1954 13 10 14 14 27 24
Δυτική Ουγγαρία 1955 1 3 1 4 2 7
Πανεπιστημιακή ομάδα Ουγγαρίας 1954—1955 5 3 2 5 7 8
Επιλογή Βουδαπέστης 1953—1966 20 24 7 13 27 37
Επιλογή Βουδαπέστης Κ-18 1952—1953 2 1 - - 2 1
Ουγγαρία βετεράνοι 1971—1976 8 5 19 39 27 44
Βουδαπέστη βετεράνοι 1974 3 1 - - 3 1
Σύνολα 628 500 679 1.417 1.307 1.917

Πηγή : RSSSF - Layos Tichy (2023)

Τίτλοι και διακρίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χόνβεντ

  • Πρωτάθλημα Ουγγαρίας (2) : 1954, 1955
  • Κύπελλο Ουγγαρίας : 1964
  • Κύπελλο Μιτρόπα : 1959

Εθνική Ουγγαρίας

  • Πρωτάθλημα Νέων ΟΥΕΦΑ : 1953

Ατομικές διακρίσεις

  • Πρώτος σκόρερ του πρωταθλήματος (5) : 1959 (15 γκολ), 1961 (21 γκολ), 1962 (23 γκολ), 1963 (13 γκολ), 1964 (28 γκολ)
  • Ποδοσφαιριστής της Χρονιάς στην Ουγγαρία : 1959
  • Κορυφαίος σκόρερ στο Κύπελλο Κεντρικής Ευρώπης : 1955–1960

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 «A NEMZET BOMBÁZÓJA». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 21 Μαρτίου 2021. 
  2. «UEFA : Europe's all-time top international goalscorers». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2021. 
  3. 3,0 3,1 3,2 «RSSSF : Prolific Scorers Data». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Ιανουαρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2024. 
  4. «The greatest finishers in football history». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2023. 
  5. 5,0 5,1 5,2 «85 éves lenne Tichy Lajos». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2023. 
  6. 6,0 6,1 «Prolific Scorers Data - Lájos Tichy - Additional Data». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2023. 
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 «Tichy Lajos». Ανακτήθηκε στις 20 Μαρτίου 2021. 
  8. «Tichy Lajos: mérkőzések». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαρτίου 2024. Ανακτήθηκε στις 20 Μαρτίου 2021. 
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 «MINDEN JÓT, LAJOS! – TICHY BÚCSÚJÁNAK A LEGJOBBAN AZ ÖREGFIÚK-VÁLOGATOTT ÖRÜLT». Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2023. 
  10. 10,0 10,1 «Lajos Tichy». Ανακτήθηκε στις 20 Μαρτίου 2021. 
  11. «HUSZONÖT ÉVE HUNYT EL AZ EB-BRONZÉRMES TICHY LAJOS». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιανουαρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2024. 
  12. «BEMUTATJUK KEDDI ELLENFELÜNKET: AMIT A BUDAPEST HONVÉD CSAPATÁRÓL TUDNI KELL». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2023. 
  13. «MUTUAL POKERS RECORDS». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2023. 
  14. 14,0 14,1 14,2 «TICHY Lajos». Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2021. 
  15. «Mitropa Cup 1959». Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2023. 
  16. 16,0 16,1 «A Magyar Nemzeti Labdarúgó Bajnokság gólkirályai (1951-1975)». Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2020. 
  17. 17,0 17,1 17,2 17,3 «Lájos Tichy - Goals in International Matches». Ανακτήθηκε στις 20 Μαρτίου 2021. 
  18. «Mitropa Cup Top Scorers». Ανακτήθηκε στις 20 Μαρτίου 2021. 
  19. «CENTRAL EUROPEAN INTERNATIONAL CUP - Part 6». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιουνίου 2021. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2021. 
  20. «Wales at the 1958 World Cup: a quarter-final run with a difference». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2022. 
  21. «100 Most Memorable World Cup Moments (20-11)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2023. 
  22. «The last Magyars – Hungary's 1960s revival». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Μαΐου 2022. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2021. 
  23. «1962 XΙΛΗ». Ανακτήθηκε στις 12 Ιουνίου 2021. 
  24. «Tichy Lajos (Újpest 1935.03.21 - Budapest 1999.01.06)». Ανακτήθηκε στις 20 Μαρτίου 2021. 
  25. «ALBERT, TICHY, TICHY – HÁROM MAGYAR GÓL PÁRIZSBÓL». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαρτίου 2024. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2023. 
  26. «Lajos Tichy». Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2021. 
  27. «UEFA : Europe's top international scorers: Cristiano Ronaldo out in front». Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2023. 
  28. «Hungary - Record International Players». Ανακτήθηκε στις 31 Μαρτίου 2021. 
  29. «Who scored the most goals in history?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2022. 
  30. «807 pions Cristiano Ronaldo est-il le meilleur buteur de l'histoire du foot ?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2023. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Pongrácz György: Szikrázó cipők (Tichy Lajos élettörténete) Sportpropaganda. 1983

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]