Ιρούν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ιρούν

Έμβλημα
Τοποθεσία στον χάρτη της χώρας
Τοποθεσία στον χάρτη της χώρας
43°20′16″N 1°47′20″W / 43.337806°N 1.788806°W / 43.337806; -1.788806
ΧώραΙσπανία
ΔήμαρχοςCristina Laborda Albolea
Yψόμετρο20
Πληθυσμός62.920[1]
Ταχ. κώδικας20300–20305
Πιν. κυκλοφορίαςSS
Επίσημος ιστότοπος
Commons page Πολυμέσα σχετικά με την πόλη

Το Ιρούν (επίσημα, βασκική γραφή Irun, ισπανική γραφή Irún) είναι πόλη της επαρχίας της Γκιπούθκοα στη Χώρα των Βάσκων στη βόρεια Ισπανία. Βρίσκεται στα σύνορα με τη Γαλλία, στη νότια όχθη του ποταμού Μπιδασόα ενώ το πολεοδομικό της συγκρότημα συνεχίζεται δίχως διακοπή στις γειτονικές Ονταριμπία και Εντάγ που συνεργάζονται στα πλαίσια της ομώνυμης διασυνοριακής κοινοπραξίας.[2] Διαχρονικά η σημασία της εντοπίζεται στον ρόλο της ως το μεγαλύτερο αστικό συγκρότημα των ισπανο-γαλλικών συνόρων τόσο λόγω στρατιωτικών-διπλωματικών όσο και συγκοινωνιακών λόγων. Στα όριά του λειτουργεί το αεροδρόμιο του Σαν Σεμπαστιάν.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η αρχαιολογική σκαπάνη έχει φέρει στο φως ρωμαϊκά ερείπια που φαίνεται να επιβεβαιώνουν ότι το Ιρούν χτίστηκε στην ίδια τοποθεσία με τη ρωμαϊκή πόλη Οιασσώ, αναφορές της οποίας εντοπίζονται στον Πλίνιο, τον Κλαύδιο Πτολεμαίο και τον Στράβωνα.[3] Λειτούργησε ως συνοριακό πέρασμα μεταξύ της Εντεύθεν Ιβηρίας και της Ακουιτανίας (την διέσχιζαν δύο ρωμαϊκές οδοί στον κανταβρικό άξονα από το Βριγάντιον στα Βουρδίγαλα και στον ιβηρικό άξονα από τον Ατλαντικό ως την Ταρραγόνα μέσω του Έβρου) και ως κύριος λιμένας μεταφορών και εξαγωγής μεταλλευμάτων από τα γειτονικά ορυχεία του Αρδιτούρι, σε σταθερή λειτουργία από την αρχαιότητα μέχρι το 1984.[4] Στη μεσαιωνική περίοδο χρησιμοποιήθηκε από το βασίλειο της Ναβάρας ως το κύριο σημείο επαφής της με το θαλάσσιο εμπόριο, λειτουργία που συνεχίστηκε και υπό την κυριαρχία της Καστίλης από το 1200 κι έπειτα. Κατά τη σύγχρονη εποχή εντάθηκε ο ρόλος του ως συνοριακό πέρασμα· στα όριά του βρίσκεται η νήσος των Φασιανών όπου υπογράφηκαν διάφορες συνθήκες μεταξύ των στεμμάτων της Ισπανίας και της Γαλλίας. Η πόλη καταστράφηκε σχεδόν ολοκληρωτικά κατά τη διάρκεια του Ισπανικού Εμφυλίου όταν και αποτέλεσε κύριο στόχο των εθνικιστικών στρατευμάτων στον αγώνα τους να αποκόψουν την Ισπανική Δημοκρατία από την επαφή της με τη Γαλλία.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικών της Ισπανίας: Municipal Register of Spain of 2023. 13  Δεκεμβρίου 2023.
  2. «Presentación - Consorcio Transfronterizo Bidasoa Txingudi». www.irunhondarribiahendaye.com (στα Ισπανικά). Ανακτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2018. 
  3. Alicia Mª Canto y De Gregorio, La Tierra del Toro: Ensayo de Identificación de Ciudades Vasconas, Universidad Autónoma de Madrid, ARCHIVO ESPAÑOL DE ARQUEOLOGÍA nº70, 1997. Artículo disponible el 19/11/2006
  4. SPAIN), Dynamic MacroWeb & Design (San Sebastian. «Arditurri - Experiencia minera». www.arditurri.com. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2018.