Η ταφή του κόμη του Οργκάθ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Η ταφή του κόμη του Οργάθ)
Η ταφή του κόμη του Οργκάθ
El Entierro del Conde de Orgaz
ΟνομασίαΗ ταφή του κόμη του Οργκάθ
El Entierro del Conde de Orgaz
ΔημιουργόςΔομήνικος Θεοτοκόπουλος
Έτος δημιουργίας1588
ΕίδοςΕλαιογραφία
Ύψος4,80 μ.
Πλάτος3,60 μ.
ΠόληΤολέδο, Ισπανία
ΜουσείοΕκκλησία του Σάντο Τομέ
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο πίνακας ζωγραφικής με τίτλο Η ταφή του κόμη του Οργκάθ (ισπανικά: El entierro del conde de Orgaz) είναι έργο του 1588 και ένα από τα γνωστότερα δημιουργήματα του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου, Έλληνα ζωγράφου της Αναγέννησης ο οποίος έζησε το μεγαλύτερο τμήμα της ζωής του στην Ισπανία όπου έγινε γνωστός ως Ελ Γκρέκο. Ο πίνακας είναι μεγάλων διαστάσεων (4,8 x 3,6 μ.) και διακρίνεται σε 2 κύρια θεματικά τμήματα, αυτό με τις επουράνιες παραστάσεις και αυτό με τις επίγειες. Θεωρείται ένας από τους αριστοτεχνικότερους της δυτικής ζωγραφικής παράδοσης και του ύστερου μανερισμού, και από τα χαρακτηριστικότερα δείγματα της τεχνοτροπίας του Ελ Γκρέκο.[1]

Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το θέμα της απεικόνισης του πίνακα βασίζεται σε μύθο των αρχών του 14ου αιώνα, με τον θάνατο του Δον Γκονθάλο Ρουίθ το 1312, ο οποίος ήταν κάτοικος του Τολέδο και κύριος της πόλης του Οργκάθ. Ο Ρουίθ είχε καταγωγή από την βυζαντινή αριστοκρατική οικογένεια των Παλαιολόγων, ήταν ευυπόληπτος και φιλάνθρωπος κάτοικος της πόλης, και παράλληλα είχε καλύψει τμήμα των εξόδων των εργασιών συντήρησης και επέκτασης της εκκλησίας του Σάντο Τόμε στην οποία ήθελε να ταφεί.[2]Σύμφωνα με τον μύθο την στιγμή που επρόκειτο να ταφεί, κατέβηκαν από τους ουρανούς ο Άγιος Στέφανος και ο Άγιος Αυγουστίνος και τον πήραν μαζί τους καθώς είχε διάγει ενάρετο βίο όσο ήταν ζωντανός.[3][4]

Λεπτομέρεια του πίνακα που απεικονίζει τον Θεοτοκόπουλο

Η δημιουργία του πίνακα ανατέθηκε στον Ελ Γκρέκο από τον ιερέα της εκκλησίας, για την διακόσμηση του παρεκκλησίου στον περίβολο της.[5] Ανατέθηκε το 1566 και έως τα τέλη του 1587 έως αρχές του 1588 είχε ολοκληρωθεί, και με την έκθεση του πίνακα στον χώρο της εκκλησίας υπήρξε μαζική συρροή θεατών για να δουν τον πίνακα, γεγονός το οποίο οφείλονταν εν μέρει στις ρεαλιστικές προσωπογραφίες πολλών ευγενών του Τολέδο της εποχής ως μέλη της νεκρικής ακολουθίας.[6][7][8]Ο ίδιος ο Θεοτοκόπουλος, απεικονίζεται ανάμεσα στο ανυψωμένο χέρι και το κεφάλι ευγενούς, στο κέντρο-αριστερά του κάτω τμήματος του πίνακα και κοιτάει απευθείας τον θεατή,[9] ενώ κάτω αριστερά το αγόρι είναι ο γιος του, ο Χόρχε Μανουέλ Θεοτοκόπουλι.

Η απεικόνιση της στάσης των ευγενών, αλλά και η γενικότερη σύνθεση του πίνακα εκτιμάται πως διαθέτει στοιχεία από την βυζαντινή αγιογραφία, είδος ζωγραφικής με το οποίο ξεκίνησε ο Θεοτοκόπουλος στην Κρήτη.[10]Συγκεκριμένα έχει συγκριθεί με το παλαιότερο έργο του Ελ Γκρέκο το οποίο είχε δημιουργήσει σε βυζαντινό ύφος στην Κοίμηση της Θεοτόκου.[11][12] Υπάρχουν ωστόσο εκτιμήσεις οι οποίες συνδέουν την τεχνοτροπία περισσότερο με αυτοί των Ιταλών μανιεριστών, και συγκεκριμένα με τον Ενταφιασμό του Χριστού του Τιτσιάνο -του οποίου ο Θεοτοκόπουλος υπήρξε μαθητής μετά την Κρήτη-,[13] αλλά και με την ισπανική παραδοσιακή ταφική τέχνη[14] ενώ έχει επίσης αναφερθεί η Προσκύνηση της Αγίας Τριάδος του Άλμπρεχτ Ντύρερ ως πιθανή επιρροή.[15]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. M. Lambraki-Plaka, A Tribute to El Greco, 81
    * F. Philipp, "El Greco's Entombment", 88–89
    * S. Schroth, "Burial of the Count of Orgaz", 1
  2. D.F. González, Gonzalo Ruiz de Toledo, 213
    * M. Lambraki-Plaka, A Tribute to El Greco, 74
    * S. Schroth, "Burial of the Count of Orgaz", 1–4, 7
  3. M. Lambraki-Plaka, El Greco-The Greek, 54–55
    * S. Schroth, "Burial of the Count of Orgaz", 1
  4. S. Schroth, "Burial of the Count of Orgaz", 1, 6–7
    * D. Davies, "El Greco & the Reform Movements in Spain", 69
    * M. Lambraki-Plaka, A Tribute to El Greco, 75
  5. R.-M. Hagen–R. Hagen, What Great Paintings Say, II, 198
    * M. Lambraki-Plaka, El Greco-The Greek, 54
    * M. Tazartes, El Greco, 122
  6. M. Lambraki-Plaka, El Greco-The Greek, 54
  7. Web Gallery of Art, The Burial of the Count of Orgaz
  8. S. Schroth, "Burial of the Count of Orgaz", 2
  9. M. Lambraki-Plaka, A Tribute to El Greco, 78
    * Web Gallery of Art, The Burial of the Count of Orgaz
  10. M. Lambraki-Plaka, A Tribute to El Greco, 76
    * S. Schroth, "Burial of the Count of Orgaz", 7
  11. M. Lambraki-Plaka, El Greco-The Greek, 55
    * D. Davies, "El Greco & the Reform Movements in Spain", 70
    * S. Schroth, "Burial of the Count of Orgaz", 9
  12. R. Byron, Greco: The Epilogue to Byzantine Culture, 160–174
  13. H.E. Wethey, El Greco and his School, II, 56, 80, and 97
    * H.E. Wethey. «Greco, El». Encyclopædia Britannica. 
    * F. Philipp, "El Greco's Entombment", 76
    * S. Schroth, "Burial of the Count of Orgaz", 7
  14. F. Philipp, "El Greco's Entombment", passim.
  15. S. Schroth, "Burial of the Count of Orgaz", 7, 9

Σχετική βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]