Ερμογένης ο Ταρσεύς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ερμογένης ο Ταρσεύς
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση2ος αιώνας
Ταρσός
Θάνατος3ος αιώνας
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςαρχαία ελληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταρήτορας

Ο Ερμογένης (περ. 160- 230) ήταν ρήτορας από την Ταρσό Κιλικίας, ο σημαντικότερος, στην περιοχή της ρητορικής θεωρίας, συγγραφέας της αυτοκρατορικής εποχής. Η πρώιμη ικανότητά του στην ευγλωττία κίνησε και τον ενδιαφέρον του Ρωμαίου αυτοκράτορα Μάρκου Αυρήλιου να τον ακούσει, όταν ο Ερμογένης ήταν μόλις δεκαπέντε χρονών.[1] Φαίνεται ότι τα σημαντικότερα έργα του τα έγραψε σε νεανική ηλικία, γιατί κατόπιν περιέπεσε σε κατάσταση διανοητικής ανικανότητας «εξέστη των φρενών»[2] και πέθανε περιφρονημένος.

Το κύριο έργο του Ερμογένη είναι μια τριλογία που αποτελεί ένα σύνολο διαδακτικών εγχειριδίων και θα μπορούσε να ονομαστεί «ρητορική τέχνη»:

  • Περί των στάσεων νομικά θέματα
  • Περί ιδεών
  • Περί ευρέσεως.

Κυρίως συνόψισε με επιτυχία τις μελέτες των προγενεστέρων ρητοδιδασκάλων και, συνδέοντας τη ρητορική με τη φιλοσοφία, επηρέασε τη διδασκαλία των μεταγενεστέρων και ιδιαίτερα των βυζαντινών σχολών. Εύστοχες είναι οι επισημάνσεις διαφορών στο ύφος που διαπίστωσε ανάμεσα στα λογοτεχνικά είδη. Πραγματεύτηκε συστηματικά τις διάφορες μορφές και κατηγορίες λόγου και διακρίθηκε για την αίσθηση του μέτρου και την καλαισθησία. Οι υφολογικές παρατηρήσεις του στηρίζονται στην ανάλυση λόγων ρητόρων της κλασικής εποχής (ιδιαίτερα του Δημοσθένη). Στους αττικούς ρήτορες βρήκε τα στοιχεία της τελειότητας του ύφους «αρεταί λέξεως», όπως τα εξέθεσε στο έργο του «Περί μεθόδων δεινότητος». Πολύ μικρότερη σημασία έχει και το αποδιδόμενο σ΄αυτόν έργο τα Προγυμνάσματα (ρητορική σχεδιογραφία), που η γνησιότητά του αμφισβητείται.[3]

Το έργο του, ενώ δεν εκτιμήθηκε από τους συγχρόνους του, χρησιμοποιήθηκε και υπομνηματίσθηκε πολύ από τους μεταγενεστέρους και η γραπτή παράδοσή του αντιπροσωπεύεται από πολυάριθμα χειρόγραφα, ενώ η επίδρασή του ήταν αισθητή ως την Αναγέννηση.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό», σ. 360, τόμ. 3, 1985
  2. Σούδα (λεξικό), 3046 - Suda On Line Διαδικτυακή έκδοση της Άντλερ με μεταφράσεις και σχόλια. Αρχειοθετήθηκε 2007-03-06 στο Wayback Machine.
  3. A.Lesky, Ιστορία της Αρχαιοελληνικής Λογοτεχνίας (μτφρ. Αγάπιος Τσομπανάκης, Θεσσαλονίκη 1990, σ. 1153)

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • M. Pattilon, Ερμογένης, L΄Art thetorique, L΄ Home Age, Παρίσι 1997

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]