Φιλοκτήτης (μυθολογία)
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
| Φιλοκτήτης | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Φιλοκτήτης (Αρχαία Ελληνικά) |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Οικογένεια | |
| Γονείς | Ποίας και Δημώνασσα και Μεθώνη |
| Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
| Πόλεμοι/μάχες | Τρωικός πόλεμος |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Φιλοκτήτης στην ελληνική μυθολογία ήταν γιος του βοσκού Ποίαντα και της Δημώνασσας ή της Μεθώνης. Ήταν βασιλιάς σε κάποιες πόλεις της Μαγνησίας στη Θεσσαλία.[1]
Εξιστόρηση του μύθου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κάποτε ο Φιλοκτήτης έτυχε να περνά από την Οίτη, όταν ο Ηρακλής ζητούσε από το γιο του Ύλλο να ανάψει την πυρά, για να τον κάψει, αλλά εκείνος δίσταζε. Από τους παρευρισκόμενους μόνο ο Φιλοκτήτης πήρε την πρωτοβουλία κι έτσι ο ήρωας του χάρισε το τόξο του και τα δηλητηριασμένα βέλη του, για να τον ευχαριστήσει. Ο Φιλοκτήτης ήταν ένας από τους μνηστήρες της Πηνελόπης. Στο Θ 219 Οδύσσεια ο Οδυσσέας λέει στους Φαίακες ότι «μόνο ο Φιλοκτήτης με ξεπερνούσε στο τόξο».[2][3] Στην πορεία ο Φιλοκτήτης έγινε βασιλιάς 4 πόλεων στην περιοχή της Θεσσαλίας νότια των Τεμπών (Μελίβοια, Μυθώνη, Θαυμακία, Ολιζών) και συμμετείχε στην Τρωική Εκστρατεία με 7 πλοία.[1] Όμως σε ένα νησάκι τη Χρύση κοντά στη Λήμνο, (ή στην Τένεδο ή στην Ίμβρο ή στη Λήμνο σύμφωνα με διάφορες παραλλαγές του μύθου) τον δάγκωσε στο πόδι ένα φίδι (μια Ύδρα) και είχε αφόρητους πόνους. Ήταν η θεά Ήρα, που τον εκδικήθηκε έτσι, γιατί είχε βοηθήσει τον Ηρακλή. Κατά μία παραλλαγή του μύθου η θεά ήταν ερωτευμένη με τον Φιλοκτήτη αλλά αυτός δεν ανταποκρινόταν και για να τον εκδικηθεί του έστειλε το φίδι. Οι άλλοι Έλληνες τον παράτησαν μόνο του στη Λήμνο, μη υποφέροντας τις κραυγές του και τη βρώμα της πληγής.[4] Με το τόξο του Ηρακλή μπόρεσε να επιβιώσει, σκοτώνοντας πουλιά και θηράματα για δέκα χρόνια όσο κράτησε ο Τρωϊκός πόλεμος. Τότε ο μάντης Έλενος, γιος του Πριάμου, αποκάλυψε χρησμό πως ο Φιλοκτήτης με το τόξο του Ηρακλή θα συμβάλει στην πτώση της Τροίας. Έτσι οι Έλληνες στέλνουν τον Οδυσσέα και τον Νεοπτόλεμο, το γιο του Αχιλλέα, ή τον Διομήδη να τον πείσουν να βοηθήσει συμμετέχοντας στον πόλεμο και υποσχόμενοι ότι θα γιατρευτεί από τα παιδιά του Ασκληπιού (αυτό είναι και η υπόθεση της τραγωδίας ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ του Σοφοκλή). Κατά μία παραλλαγή ο Οδυσσέας και ο Διομήδης αφόπλισαν τον Φιλοκτήτη, και έτσι αυτός αναγκάστηκε να τους ακολουθήσει, επειδή πλέον χωρίς όπλα δεν μπορούσε να κυνηγήσει πουλιά και ζώα, για να τραφεί. Ο Φιλοκτήτης πείστηκε να πάει στην Τροία όπου γιατρεύτηκε από τον Ποδαλείριο ή τον Μαχάονα, που ήταν γιοι του Ασκληπιού.[1] Μάλιστα μετά με το βέλος τραυμάτισε θανάσιμα τον Πάρη, αδελφό του Έκτορα και παιδί του Πριάμου.[5]
Μετά το τέλος του Τρωικού πολέμου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τελειώνοντας ο πόλεμος με την πτώση της Τροίας ο Φιλοκτήτης επιστρέφει αμέσως στην πατρίδα του, όπως λέει στην Οδύσσεια Γ 190. Κατά μία εκδοχή τα καράβια του Φιλοκτήτη παρασύρθηκαν από τους ανέμους και προσάραξαν σε μία περιοχή της Ιταλίας. Οι τρωαδίτισσες σκλάβες, που είχε πάρει μαζί του, έκαψαν τα καράβια, γιατί δεν ήθελαν να πάνε στην Ελλάδα, και έτσι ονομάστηκαν Ναυπρήστιδες. Ο Φιλοκτήτης εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Ιταλία και ίδρυσε μία πόλη, την Κρίμισσα. Στις όχθες του ποταμού Ναύαιθου δημιούργησε την πολιτεία Μάκαλλα και έχτισε έναν ναό προς τιμή του Αλαίου Απόλλωνα, στον οποίο προσέφερε ως αφιέρωμα το δοξάρι του Ηρακλή. Οι ντόπιοι του έχτισαν ένα ιερό μετά τον θάνατό του προς τιμή του. Σύμφωνα με την παράδοση λέγεται πως ίδρυσε και άλλες πόλεις όπως τη Χώνη, την Πετηλία και την Έγεστα.[6]
Ανάπτυξη του μύθου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το μύθο του Φιλοκτήτη ανέπτυξαν σε τραγωδίες οι κορυφαίοι τραγικοί ποιητές (Αισχύλος, Σοφοκλής, Ευριπίδης) με διάφορες παραλλαγές. Εκτός από αυτούς και άλλοι τραγικοί ποιητές (π.χ. Αντιφώντας, Θεοδέκτης) δημιούργησαν τραγωδίες με αντίστοιχο θέμα.[7]
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Ο αστεροειδής 1869 Φιλοκτήτης (1869 Philoctetes), που ανακαλύφθηκε το 1960 και ανήκει στην Τρωική Ομάδα, πήρε το όνομά του από το μυθικό αυτό πρόσωπο.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Philoctetes στο Wikimedia Commons
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 «ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ, Ελληνική Μυθολογία». users.sch.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2022.
- ↑ Ελληνική Μυθολογία, Τρωικός Πόλεμος, τόμος 5, εκδόσεις: Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1986, σελ. 247
- ↑ Nilsson, Martin (2020). Η Μυκηναϊκή Προέλευση της Ελληνικής Μυθολογίας. Αθήνα: εκδόσεις Δωδώνη. σελ. 206. ISBN 978-960-558-151-0.
- ↑ Ελληνική Μυθολογία, Τρωικός Πόλεμος, τόμος 5, εκδόσεις: Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1986, σελ. 58-59
- ↑ Ελληνική Μυθολογία, Τρωικός Πόλεμος, τόμος 5, εκδόσεις: Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1986, σελ. 132
- ↑ Ελληνική Μυθολογία, Τρωικός Πόλεμος, τόμος 5, εκδόσεις: Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1986, σελ. 317-318
- ↑ Ελληνική Μυθολογία, Τρωικός Πόλεμος, τόμος 5, εκδόσεις: Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1986, σελ. 132-136
|
 |
Αυτό το λήμμα σχετικά με τη μυθολογία χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |