Πόλεις της Ετρουρίας

Οι ετρουσκικές πόλεις άνθισαν περισσότερο κατά τη Ρωμαϊκή Εποχή του Σιδήρου, σηματοδοτώντας τη μεγαλύτερη επέκταση του ετρουσκικού πολιτισμού. Σταδιακά αφομοιώθηκαν πρώτα από ιταλικούς πληθυσμούς στα νότια, μετά από Κέλτες στον βορρά, και τέλος στην ίδια την επικράτεια της Ετρουρίας από την επεκτεινόμενη Ρωμαϊκή Δημοκρατία.

Οι εκτιμήσεις των πληθυσμών των μεγαλύτερων πόλεων (Βήιοι, Βολσίνιοι, Καιρέα, Βόλκοι, Ταρκυνία, Ποπλώνιον) κυμαίνονται μεταξύ 25.000 και 40.000 κατά τον 6ο αιώνα π.Χ.^[1]^[2]^[3]^[4].

Δωδεκάπολη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ιστορία παραθέτει πολλές πληροφορίες για τη Δωδεκάπολη, τις δώδεκα πόλεις της Ετρουσκικής Ομοσπονδίας. Η Ομοσπονδία δεν είχε σαφώς καθορισμένες εξουσίες. Η οργάνωση σε δωδεκαπόλεις απαντά και στην ελληνική Μικρά Ασία. Αναφέρονται επίσης δωδεκαπόλεις για ετρουσκικές πόλεις της πεδιάδας του Πάδου και της Καμπανίας, με κέντρα τη Μάντουα και την Καπύη αντίστοιχα^[5]. Ο George Dennis^[6] συνοψίζει ως εξής:

Όταν ο Λίβιος αναφέρει τη Δωδεκάπολη, μετά την πτώση των Βηίων (VII.21), το μόνο που μπορεί να σημαίνει είναι ότι το νούμερο ήταν σταθερό… και όταν αποχωρούσε μία πόλη αμέσως την αντικαθιστούσε άλλη...

Ως την εμφάνιση της Δωδεκάπολης, οι ετρουσκικές πόλεις στον βορρά είχαν αφομοιωθεί από επιδρομές των Κελτών, και αυτές στον νότο από τη διείσδυση των ιταλικών πληθυσμών. Ο παρακάτω πίνακας δείχνει τις πόλεις που συνήθως αναφέρονται μέσα σε αυτές της Δωδεκάπολης, καθώς και άλλες για τις οποίες υπάρχουν στοιχεία ότι κατοικήθηκαν από Ετρούσκους.

Οι Ετρούσκοι ως πολιτισμός δεν δημιούργησαν ποτέ εθνικό κράτος με τη σημερινή έννοια. Κυριαρχούσαν οι πόλεις-κράτη, οι οποίες είχαν μεταξύ τους εμπορικές και άλλες σχέσεις και οι οποίες σχημάτισαν σε κάποια φάση τη Δωδεκάπολη. Αυτές είχαν ένα κοινό ομοσπονδιακό ιερό στο εδάφη των Παλαιών Βολσινίων, το Fanum Voltumnae^[7].

Πίνακας ετρουσκικών πόλεων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δωδεκάπολη (πιθανές πόλεις)
Ετρουσκικά	Λατινικά	Αρχαία ελληνικά^[5]	Ιταλικά	Ελληνικά
Aritim, Arreti	Arretium	Αρρήτιο	Arezzo	Αρέτσο
Caisra, Caisri, Ceizra	Caere	Καιρέα	Cerveteri	Τσερβέτερι
Clevsin	Clusium	Κλούσιον	Chiusi	Κιούζι
Curtun	Cortona	Κόρτωνα	Cortona	Κορτόνα
Perusna	Perusia	Περουσία	Perugia	Περούτζια
Pupluna, Fufluna	Populonia	Ποπλώνιον	Populonia	Ποπουλόνια
Tarchna, Tarchna	Tarquinii	Ταρκυνία	Tarquinia	Ταρκυνία
Vatluna	Vetulonia	Βετουλωνία	Vetulonia	Βετουλόνια
Vei, Veia	Veii	Βήιοι	Veio	Βέιο
Velathri, Velathera	Volaterrae	Βολατέρραι	Volterra	Βολτέρα
Velch	Volci	Βόλκοι	Vulci	Βούλτσι
Velzna	Volsinii	Βολσίνιοι (Νέοι ή Παλαιοί)	Bolsena ή Orvieto	Μπολσένα ή Ορβιέτο

Άλλες πόλεις
Ετρουσκικά	Λατινικά	Αρχαία ελληνικά^[5]	Ιταλικά	Ελληνικά
Caletra, Chalaitra	Marsiliana	-	Marsiliana d'Albegna	Μαρσιλιάνα
Felsina	Bononia	Βονωνία	Bologna	Μπολόνια
Manthva	Mantua	Μάντουα	Mantova	Μάντοβα
Misa (?)	Misa	-	Marzabotto	Μαρτσαμπόττο
-	Pyrgi	Πύργοι	(Santa Severa)	(Σάντα Σεβέρα)
Sveanna	Saena	Σαίνα	Siena	Σιένα
Tlamu	Telamon	Τελαμών	Talamone	Ταλαμόνε
Tular	Tuder	Τουδέρα	Todi	Τόντι
Tusena	Tuscana	-	Tuscania	Τουσκάνια
Vipsul	Faesulae	Φαίσουλαι	Fiesole	Φιέζολε
Halethi, Halesi	Falerii veteres	Φαλέριοι Παλαιοί	Civita Castellana	Τσιβιτά Καστελλάνα

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

↑ Turfa, Jean MacIntosh (13 Νοεμβρίου 2014). The Etruscan World. Routledge. ISBN 978-1-134-05530-2.
↑ Pounds, Normal J. G. (1 Ιανουαρίου 1973). An Historical Geography of Europe 450 B.C.–A.D. 1330 (1 έκδοση). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-08563-2.
↑ Steingräber, Stephan (2008) "The Process of Urbanization of Etruscan Settlements from the Late Villanovan to the Late Archaic Period (End of the Eighth to the Beginning of the Fifth Century B.C.): Presentation of a Project and Preliminary Results," Etruscan Studies: Vol. 8 , Article 1. Διαθέσιμο στο: https://scholarworks.umass.edu/etruscan_studies/vol8/iss1/1
↑ Wills, Becker, Hilary (στα αγγλικά). Production, consumption and society in north Etruria during the archaic and classical periods: the world of Lars Porsenna. The University of North Carolina at Chapel Hill University Libraries. doi:10.17615/mt1x-p463. https://cdr.lib.unc.edu/concern/dissertations/n009w3442?locale=en.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 Friedhelm Prayon. Οι Ετρούσκοι. Μορφωτικό Ιδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα, 2044
↑ Appendix to Chapter I, Note IV.
↑ Cary, M.· H.H. Scullard (1979). A History of Rome (3rd έκδοση). σελ. 25. ISBN 0-312-38395-9.

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Bonfante, G.· L. Bonfante (2002). The Etruscan Language. An Introduction. Manchester University Press.
Dennis, George (1848). The Cities and Cemeteries of Etruria. London: John Murray. Available in the Gazeteer of Bill Thayer's Website at [1]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Names of the member-cities of the Etruscan Leagues (c. 750–270 BC) in Etruscan and Italian^{[νεκρός σύνδεσμος]}

[1] Turfa, Jean MacIntosh (13 Νοεμβρίου 2014). The Etruscan World. Routledge. ISBN 978-1-134-05530-2.

[2] Pounds, Normal J. G. (1 Ιανουαρίου 1973). An Historical Geography of Europe 450 B.C.–A.D. 1330 (1 έκδοση). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-08563-2.

[3] Steingräber, Stephan (2008) "The Process of Urbanization of Etruscan Settlements from the Late Villanovan to the Late Archaic Period (End of the Eighth to the Beginning of the Fifth Century B.C.): Presentation of a Project and Preliminary Results," Etruscan Studies: Vol. 8 , Article 1. Διαθέσιμο στο: https://scholarworks.umass.edu/etruscan_studies/vol8/iss1/1

[4] Wills, Becker, Hilary (στα αγγλικά). Production, consumption and society in north Etruria during the archaic and classical periods: the world of Lars Porsenna. The University of North Carolina at Chapel Hill University Libraries. doi:10.17615/mt1x-p463. https://cdr.lib.unc.edu/concern/dissertations/n009w3442?locale=en.

[Οι_Ετρούσκοι-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 Friedhelm Prayon. Οι Ετρούσκοι. Μορφωτικό Ιδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα, 2044

[6] Appendix to Chapter I, Note IV.

[Cary-7] Cary, M.· H.H. Scullard (1979). A History of Rome (3rd έκδοση). σελ. 25. ISBN 0-312-38395-9.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]