Πωλ Ελυάρ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πωλ Ελυάρ
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Paul Éluard (Γαλλικά)
ΨευδώνυμοDidier Desroches[1], Jean Du Haut[1], Eugène Grindel, Maurice Hervent[1] και Paul Éluard
Γέννηση14  Δεκεμβρίου 1895[2][3][4]
Σαιν-Ντενί[5]
Θάνατος18  Νοεμβρίου 1952[6][5][4]
Σαραντόν-λε-Πον
Αιτία θανάτουέμφραγμα του μυοκαρδίου
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο του Περ-Λασαίζ[7]
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία[8]
ΣπουδέςLycée Colbert
Ιδιότητασυγγραφέας[9], πολιτικός, ποιητής[10] και αγωνιστής της Γαλλικής αντίστασης
ΣύζυγοςΓκαλά Νταλί, Νους Ελυάρ και Dominique Éluard
ΤέκναCécile Éluard
ΓονείςEugène Grindel
Κίνημαυπερρεαλισμός και ντανταϊσμός
Καλλιτεχνικά ρεύματαυπερρεαλισμός και ντανταϊσμός
Σημαντικά έργαLiberté, j'écris ton nom
ΙστοσελίδαΕπίσημος ιστότοπος
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Πωλ Ελυάρ και Πολ Ελιάρ[11][12][13][14][15] (πραγματικό όνομα: Eugène Émile Paul Grindel, 14 Δεκεμβρίου 1895 - 18 Νοεμβρίου 1952) ήταν Γάλλος συγγραφέας και ποιητής ο οποίος δραστηριοποιήθηκε στα καλλιτεχνικά ρεύματα του ντανταϊσμού και του υπερρεαλισμού.Θεωρείται μέχρι σήμερα ένας από τους σημαντικότερους Γάλλους ποιητές.[16]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στην πόλη Σαιν-Ντενί, κοντά στο Παρίσι όπου πέρασε τα πρώτα του χρόνια. Στο διάστημα 1907-1911 γράφτηκε στη Σχολή Κολμπέρ όπου πραγματοποίησε σπουδές, ωστόσο σε ηλικία περίπου 17 ετών προσβλήθηκε από φυματίωση και αναγκάστηκε να τις διακόψει. Για δύο χρόνια, διέμεινε σε σανατόριο στο Νταβός της Ελβετίας όπου τελικά θεραπεύτηκε και αμέσως μετά, το 1914 κατατάχθηκε στον στρατό.

Το 1917 παντρεύτηκε την Χελένα Ντελούβινα Ντιακρίνοφ, περισσότερο γνωστή ως Γκαλά, με την οποία απέκτησε και μία κόρη. Την ίδια περίοδο δημοσίευε τα πρώτα του ποιήματα, αρχικά με τη συλλογή Το χρέος και η ανησυχία και αργότερα με τα Ποιήματα για την ειρήνη (1918), τα οποία προκάλεσαν και το ενδιαφέρον του Ζαν Πολάν, εκδότη της επιθεώρησης Spectateur. Παράλληλα, ο Ελυάρ γνωρίστηκε με τους Αντρέ Μπρετόν, Λουί Αραγκόν και Τριστάν Τζαρά, με τους οποίους συμμετείχε αρχικά στο κίνημα του ντανταϊσμού και αργότερα του υπερρεαλισμού. Απέκτησε επίσης μία στενή φιλία με τον Μαξ Ερνστ. Το 1932 χώρισε με τη γυναίκα του Γκαλά, αλλά η σχέση τους εξακολούθησε επί χρόνια, ακόμη και μετά το γάμο του Ελυάρ το 1934 με την "Νυς". Ο Πωλ Ελυάρ αποτέλεσε έναν από τους ιδρυτές της επιθεώρησης των υπερρεαλιστών Litterature καθώς και της μεταγενέστερης έκδοσης La Revolution Surrealiste. Παρέμεινε στις τάξεις της υπερρεαλιστικής ομάδας του Παρισιού μέχρι το 1938.[17]

Κατά τη διάρκεια του Β' παγκοσμίου πολέμου πήρε ενεργό μέρος στην Αντίσταση, ως μέλος του κομμουνιστικού κόμματος. Οι κομμουνιστικές πεποιθήσεις [18] του Ελυάρ τον ώθησαν στο σημείο να επισκεφτεί το Γράμμο κατά τη διάρκεια του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου και να γράφει ποιήματα υπέρ των ανταρτών,[19] με σκοπό να αναπτερώσει το ηθικό τους.[20]

Πέθανε το 1952 από καρδιακή προσβολή, σε ηλικία 57 ετών.

Έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κύριες συλλογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Capitale de la Douleur (1935)
  • L' amour la poesie (1929)
  • La vie immediate (1932)
  • La Rose publique (1934)
  • Les Yeux fertilles (1935)
  • Le Phenix (1951)

Ελληνική βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Πωλ Ελυάρ, εκδ. Πλέθρον (1984)
  • Ποιήματα του Πωλ Ελυάρ, εκδ. Εκάτη (1996)
  • Έντεκα Ποιήματα, εκδ. Γαβριηλίδης (2001)
  • Ποιήματα, εκδ. Ιωλκός (2003)
  • Τα Τελευταία Ποιήματα του Έρωτα, εκδ. Ηριδανός (2006)
  • Αλίκη Τσοτσορού, Οι ελληνικές μεταφράσεις των ποιημάτων του Paul Eluard, στο:Ελληνική Εταιρεία Γενικής και Συγκριτικής Γραμματολογίας, Β΄ Διεθνές Συνέδριο, Αθήνα, 8-11 Νοεμβρίου 1998, Ταυτότητα και Ετερότητα στη Λογοτεχνία, 18ος-20ός αι., 3. Μετάφραση και διαπολιτισμικές σχέσεις Πρακτικά, Επιμέλεια: Άννα Ταμπάκη, Στέση Αθήνη, Αθήνα, Εκδόσεις Δόμος 2001, σελ.147-166
  • Οδ. Ελύτης, Δεύτερη γραφή, Αθήνα: Ίκαρος (1976) [περιέχει μεταφράσεις αρκετών ποιημάτων τού Ελυάρ]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn19981000975. Ανακτήθηκε στις 30  Αυγούστου 2020.
  2. «L'Humanité». (Γαλλικά) L'Humanité. Γαλλία. 13  Δεκεμβρίου 1995.
  3. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 118530062. Ανακτήθηκε στις 14  Οκτωβρίου 2015.
  4. 4,0 4,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11886231m. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  5. 5,0 5,1 «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  6. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 26  Απριλίου 2014.
  7. 7,0 7,1 Paul Bauer: «Deux siècles d'histoire au Père Lachaise» (Γαλλικά) Βερσαλλίες. 2006. σελ. 314. ISBN-13 978-2-914611-48-0. ISBN-10 2-914611-48-X.
  8. zkm.de/en/person/paul-eluard. Ανακτήθηκε στις 30  Ιουνίου 2022.
  9. Collectie Boijmans Online. www.boijmans.nl/en/collection/artworks/153028/facile. Ανακτήθηκε στις 19  Απριλίου 2024.
  10. The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/14558. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  11. «Για τον Πολ Ελιάρ». Ριζοσπάστης. 21 Μαρτίου 1996. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2024. 
  12. Ράλλη, Νόρα (17 Ιουλίου 2020). «Πολ Ελιάρ και Γράμμος». Εφημερίδα των Συντακτών. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2024. 
  13. Κρασσακόπουλος, Γιώργος (19 Μαΐου 2014). «O Ντέιβιντ Κρόνεμπεργκ συναντά τον Πολ Ελιάρ στο «Map to the Stars»». FLIX. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2024. 
  14. Φραγκουλίδου, Ουρανία (2022). Η Έμφυλη και η Κοινωνική Διάσταση στο Καλλιτεχνικό Έργο της Βάσως Κατράκη. Θεσσαλονίκη: Πανεπιστήμιο Αιγαίου και Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. σελ. 32. 
  15. Σαΐτη, Μαρία (2018). Η δράση και ο ρόλος των γυναικών στον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδος, συνέντευξη από δύο μαχήτριες του ΔΣΕ και η χρήση της εργασίας ως ιστορικό εργαλείο. Φλώρινα: Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. σελ. 93. 
  16. «ΕΛΥΑΡ ΠΩΛ». www.greekbooks.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2016. [νεκρός σύνδεσμος]
  17. «Πωλ Ελυάρ: Ο Γάλλος ποιητής-πρόδρομος του υπερρεαλισμού-γεννήθηκε 14 Δεκεμβρίου 1895». www.eirinika.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2016. [νεκρός σύνδεσμος]
  18. Epochi, rizospastis.gr | Synchroni. «rizospastis.gr - Η Ελλάδα του Πωλ Ελυάρ». ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2016. [νεκρός σύνδεσμος]
  19. «Ο Ελυάρ στον Γράμμο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Αυγούστου 2016. 
  20. «Μέτωπο Ιστορίας: Ο Πωλ Ελυάρ στο Γράμμο(φωτογραφίες)». metwpoistorias.blogspot.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2016. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]