Πολιορκητικός κριός

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Επίθεση σε τείχη με κριούς. Σε πρώτο πλάνο κριός υποβασταζόμενος από στρατιώτες, ενώ σε δεύτερο πλάνο κριός αιωρούμενος από αλυσίδα.
Χελώνα με κριό
Μοντέρνος κριός για χρήση από ειδικές δυνάμεις της αστυνομίας και του στρατού.

Ο πολιορκητικός κριός ήταν επιθετικό όπλο που χρησιμοποιούταν σε πολιορκίες.

Η ιστορία του κριού[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο κριός χρησιμοποιήθηκε πολύ κατά την αρχαιότητα και η παρουσία του επισημαίνεται από τα πολύ παλιά χρόνια. Ήδη από τη 2η χιλιετία π.Χ. υπάρχουν μαρτυρίες στα αρχεία της συριακής πόλης Μαρί (1800–1750 π.Χ.), σε πήλινες πινακίδες γραμμένες στην ακκαδική γλώσσα, που δείχνουν ότι ο κριός ήταν σε χρήση. Ο Ρωμαίος μηχανικός Βιτρούβιος (1ος αι. π.Χ.) τον μνημονεύει στην πραγματεία του περί αρχιτεκτονικής. Ο χριστιανός συγγραφέας του 3ου αι. μ.Χ. Τερτυλλιανός υπηστηρίζει λανθασμένα ότι τον εφηύραν οι Καρχηδόνιοι, ασφαλώς για να προσδώσει άλλη μια λαμπρή επιτυχία στη γενέτειρά του πόλη της Καρχηδόνας. Όσον αφορά τη χρήση του στην Ελλάδα, ο ιστορικός Διόδωρος πίστευε ότι ο κριός χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον Περικλή στην πολιορκία της Σάμου το 440 π.Χ. και ότι κατασκευαστής του ήταν ο Αρτέμων από τις Κλαζομενές. Το πιθανότερο είναι να είχε ο Αρτέμων εμπειρία από χρήση τέτοιου μηχανήματος από τη μεριά των Περσών. Πάντως η πιο θεαματική απεικόνιση κριού βρίσκεται σε ένα ασσυριακό ανάγλυφο (του 865-860 π.Χ. περίπου) από το παλάτι της πόλης Νιμρούντ, που βρίσκεται σήμερα στο Βρετανικό Μουσείο.

Φημισμένες πολιορκίες της αρχαιότητας στις οποίες βεβαιωμένα χρησιμοποιήθηκε κριός είναι οι εξής:

  • Η πολιορκία των Πλαταιών από τους Σπαρτιάτες το 429 π.Χ. κατά τον Πελοποννησιακό Πόλεμο
  • Η πολιορκία του Σελινούντα στη Σικελία το 409 π.Χ. από τους Καρχηδόνιους
  • Η πολορκία της Τύρου από τον Αλέξανδρο το 332 π.Χ.
  • Η άλωση της Ιερουσαλήμ από τους Ρωμαίους το 70 μ.Χ.

Η χρήση του κριού ήταν διαδεδομένη κατά τον Μεσαίωνα. Χάρη σ' αυτόν υποχωρούσαν κάτω από τα πλήγματα οι πύλες των πολιορκούμενων πόλεων ή ανοίγονταν ρήγματα στα τείχη. Η αντιμετώπισή του αποτέλεσε στοιχείο σημαντικό στην εξέλιξη του σχεδιασμού της τοιχοποιίας και των οχυρώσεων.

Περιγραφή του κριού[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο κριός ήταν βαρύς δοκός. Τον κρατούσαν πολλοί πολεμιστές και παίρνοντας φόρα ορμούσαν στον στόχο, τείχος ή πύλη για να τον καταρρίψουν. Μπορεί να ήταν επίσης αιωρούμενος με αλυσίδες ή σχοινιά, έτσι ώστε με την ανάλογη ώθηση να ταλαντώνεται. Ο κριός είχε μεταλλική επένδυση, που έκανε την μύτη του πιο ανθεκτική.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Martin Fickelscherer, επιμ. (1888). Das Kriegswesen der Alten (στα Γερμανικά). Λειψία: A. Seemann. Ανακτήθηκε στις 1 Οκτωβρίου 2009.