Παλάτι του Δομιτιανού

Παλάτι του Δομιτιανού
Είδος	ανάκτορο, domus, αρχαιολογική θέση και αρχαία ρωμαϊκή κατασκευή
Γεωγραφικές συντεταγμένες	41°53′20″N 12°29′11″E
Διοικητική υπαγωγή	Ρώμη
Χώρα	Ιταλία
	Πολυμέσα και Πολυμέσα
	δεδομένα (π)

Το Ανάκτορο του Δομιτιανού ή παλάτι των Φλαβίων, καθώς και άλλοι του οίκου συνέβαλλαν στην οικοδόμησή του, βρίσκεται στην κορυφή του Παλατίνου λόφου και κτίστηκε από τον Δομιτιανό ως Αυτοκρατορικό ανάκτορο. Σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Ραμπίριους και είναι μία ογκώδης, διαιρεμένη σε τμήματα κατασκευή, ώστε η ιδιωτική ζωή και οι κρατικές υποθέσεις να είναι κοντά, αλλά χωριστά. Οι σημερινές ονομασίες των μερών είναι:

Η κατασκευή είναι κοντά στην Οικία του Αυγούστου. Το ανάκτορο κτίστηκε επάνω από προγενέστερα κτήρια, κυρίως το Μεταβατικό Μέγαρο του Νέρωνα και την Οικία των Γρυπών της Δημοκρατικής περιόδου, των οποίων έχουν βρεθεί σημαντικά κατάλοιπα.

Ο Σεπτίμιος Σεβήρος πρόσθεσε ένα ακόμη κτήριο, το Σεβηριανό Μέγαρο, μία μεγάλη επέκταση στη νοτιοδυτική κλιτύ του λόφου, επάνω από τον Μεγάλο Ιππόδρομο. Εκτός από αυτό δεν άλλαξε κάτι στο σύνολο των κτηρίων του ανακτόρου, όπως κατασκευάστηκαν από τον Δομιτιανό, αλλά έμεινα αξιοθαύμαστα άθικτα για το υπόλοιπο της Αυτοκρατορίας. Το ανάκτορο λειτουργούσε ως επίσημη κατοικία των Ρωμαίων Αυτοκρατόρων ως την εισβολή των Οστρογότθων το 476.

Φλαβιανό Μέγαρο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Domus Flavia είναι το δημόσιο τμήμα και έχει τρεις αψιδωτές αίθουσες με θέα στη Ρωμαϊκή Αγορά. Από αυτές δύο είναι βασιλικές και η μεσαία είναι μία aula regia (αίθουσα ακροάσεων). Ο Δομιτιανός μπορούσε να βλέπει τους επισκέπτες του από ένα αψιδωτό χώρο, από επάνω. Η αρχιτεκτονική αυτή λεπτομέρεια επαναλήφθηκε στον Ναός της Αφροδίτης Μητέρας και τον ναό του Άρεως Εκδικητή στην Αγορά του Καίσαρος και του Αυγούστου.

Αυγουστιανό Μέγαρο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Domus Augustana πιστεύεται, ότι ήταν το ιδιωτικό τμήμα του ανακτόρου.

Στάδιον ή Κήπος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Στάδιο ή Κήπος ή Ιππόδρομος του Δομιτιανού εκτεινόταν σε όλη την ανατολική μεριά του Αυγουστιανού Μεγάρου. Είναι διαστάσεων 160 μ. Χ 48 μ. και έχει την εμφάνιση ενός Ρωμαϊκού Ιπποδρόμου (Circus), αλλά ήταν πολύ μικρός για να φιλοξενήσει άρματα.

Στην πραγματικότητα είναι ένας βυθισμένος (δηλ. σε πολύ χαμηλότερο επίπεδο) κήπος με γλυπτά και από αυτόν προέρχονται τα περισσότερα από τα αγάλματα του κοντινού Μουσείου του Παλατίνου. Ο Δομιτιανός αγαπούσε αυτού του είδους τους κήπους, καθώς είχε κατασκευάσει έναν ίδιο στην εξοχική βίλα του στους λόφους Άλμπαν. Το Στάδιον ήταν το τελευταίο τμήμα του ανακτόρου που κτίστηκε, αφού ολοκληρώθηκαν τα δύο άλλα το 92 μ.Χ.

Στην ανατολική μεριά του ορθογώνιου χώρου προεξείχε μία ημικυκλική εξέδρα σε τρία επίπεδα, που ήταν διακοσμημένη με γλυπτά και αναβρυτήρια· είχε θέα στον χαμηλότερο κήπο. Περιμετρικά υπήρχε μία διώροφη στοά με λεπτούς κίονες επενδυμένους με ακριβά, πολύχρωμα μάρμαρα. Το κάτω επίπεδο ήταν σκεπαστό για περίπατο, με γύψινη, επιτηδευμένα διακοσμημένη οροφή. Ο Αδριανός ενίσχυσε τη δομή των στοών. Από επάνω υπήρχε συμπαγής θόλος με ταράτσα για θέα (belvedere).

Η εξέδρα μειώθηκε σε τεταρτοκύκλιο, όταν κτίστηκαν τα γειτονικά Λουτρά του Σεβήρου. Αργότερα, στις αρχές του 4ου αι., ένα ελλειπτικό, ιδιωτικό αμφιθέατρο παρεμβλήθηκε στο νοτιοανατολικό άκρο του κήπου.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Fred S. Kleiner. A History of Roman Art. Wadsworth Publishing. 1st Edition. 2007. Chapter 13 Page 187.
Filippo Coarelli, Rome and surroundings, an archaeological guide, University of California Press, London, 2007