Νεάπολη Λακωνίας
Συντεταγμένες: 36°30′37″N 23°3′30″E / 36.51028°N 23.05833°E
| Νεάπολη Βοιών | |
|---|---|
 | |
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Αποκεντρωμένη Διοίκηση | Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου |
| Περιφέρεια | Πελοποννήσου |
| Δήμος | Μονεμβασίας, Δημοτική Κοινότητα Νεαπόλεως Λακωνίας |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Πελοπόννησος |
| Νομός | Λακωνίας |
| Υψόμετρο | 4 μέτρα |
| Πληροφορίες | |
| Παλαιά ονομασία | Βάτικα |
| Ταχ. κώδικας | 230 53 |
Η Νεάπολη Βοιών ή Βάτικα είναι παραθαλάσσια κωμόπολη της Περιφερειακής Ενότητας Λακωνίας.[1] Με το πρόγραμμα Καποδίστριας, η Νεάπολη ήταν έδρα του δήμου Βοιών, ενώ σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης ανήκει στο δήμο Μονεμβασιάς που έχει ως πρωτεύουσα την πόλη των Μολάων.
Γενικά και ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Βρίσκεται στην θέση της αρχαίας πόλης των Βοιών, σε ένα ήρεμο κόλπο. Πίσω από την Νεάπολη βρίσκεται ο ορεινός όγκος της Κριθίνας, ο οποίος καταλήγει στο ακρωτήριο Μαλέας. Η Νεάπολη συνδέεται ακτοπλοϊκά με τα Κύθηρα και τα Αντικύθηρα. Χτίστηκε την περίοδο 1837 - 1840 στη θέση των αρχαίων Βοιών (Βάτικα).[2]
Οι Βοιαί ήταν μια αρχαία πόλη, η οποία δημιουργήθηκε μεταξύ του 1050 π.Χ. και του 950 π.Χ. από τον Ηρακλείδη Βοία, ανήκε στο Κοινό των Ελευθερολακώνων, το οποίο απαρτιζόταν από 18 πόλεις. Η πόλη γνώρισε ιδιαίτερη ακμή κατά τη διάρκεια των ρωμαϊκών χρόνων ως εμπορικό λιμάνι, αλλά μέχρι την ύστερη αρχαιότητα είχε παρακμάσει. Στη συνέχεια εμφανίστηκαν διάφοροι οικισμοί γνωστοί ως Βάτικα (παραφθορά της λέξης Βοιάτικα). Κατά τον Μεσαίωνα, οι κάτοικοι της περιοχής φαίνεται να μιλούσαν ένα γλωσσικό ιδίωμα παρόμοιο με αυτό της τσακωνικής[3].
Η σημερινή πόλη σχεδιάστηκε το 1837 από τον Βαυαρό αρχιτέκτονα Μπίρμαχ, ο οποίος έχει επίσης σχεδιάσει την Σπάρτη και την Κάρυστο.[4] Το 1845 ορίζεται έδρα του δήμου Βοιών και παρέμεινε έδρα του μέχρι το 1912, όταν καταργήθηκε ο δήμος, και έγινε έδρα της κοινότητας Νεαπόλεως. Το 1994 έγινε έδρα του δήμου Νεαπόλεως Βοιών και το 1999 του δήμου Βοιών.[5] Από το 2011 ανήκει στο δήμο Μονεμβασιάς, του οποίου πρωτεύουσα είναι οι Μολάοι.[5]
Η Νεάπολη διαθέτει καταλύματα, χώρους εστίασης και μια μακρόστενη παραλία, η οποία αναγνωρίστηκε ως ακτή κολύμβησης το 1990.[6] Από το 2010 έως και σήμερα πραγματοποιείται συστηματική παρακολούθηση και αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων της σύμφωνα με την σχετική οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η παραλία της Νεάπολης βρίσκεται κάθε χρόνο στον Κατάλογο με τις Βραβευμένες με Γαλάζια Σημαία Ακτές και αποτελεί μία από τις 10 βραβευμένες ακτές της Π.Ε. Λακωνίας.[7]
Στην κεντρική πλατεία του παράλιου δρόμου βρίσκεται το άγαλμα του Βατικιώτη Θαλασσινού, φτιαχμένο από ορείχαλκο. Ο Ιερος Ναος της Αγίας Τριάδας είναι ορατή από όλη τη πόλη.[8]
Το Μουσείο Ανάδειξης και Προβολής της Ναυτικής Παράδοσης[9] που ιδρύθηκε το 2015 με σκοπό να προβάλει την ναυτική παράδοση του τόπου βρίσκεται στο παλιό Δημοτικό Σχολείο. Τέλος, από το ίδιο έτος λειτουργεί το Αρχαιολογικό Μουσείο Νεάπολης Βοιών με πλήθος ευρημάτων από τη Χερσόνησο του Μαλέα.[10]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ «Νεάπολη Λακωνίας». www.visitvatika.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2017.
- ↑ Δήμητρα Σταθοπούλου, Εξέλιξη πληθυσμού στη Λακωνία και νοοτροπίες κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα (1850-1900), Διδακτορική διατριβή, Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, Αθήνα 2006, σελ. 112.
- ↑ Χαράλαμπος Π. Συμεωνίδης, Οι Τσάκωνες και η Τσακωνιά, Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών – Βυζαντινά Κείμενα και Μελέται, τόμος 5, Θεσσαλονίκη 1972, σελ. 135.
- ↑ «Νεάπολη». Δήμος Μονεμβασιά. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2017.
- ↑ 5,0 5,1 «Νεάπολις Ν. Λακωνίας». Διοικητικές μεταβολές Οικισμών των ΟΤΑ. ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2013.
- ↑ «Ταυτότητα Υδάτων Κολύμβησης: Νεάπολη Νότια | Μητρώο ταυτοτήτων υδάτων κολύμβησης της Ελλάδας». bathingwaterprofiles.gr. Ανακτήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2024.
- ↑ «Γαλάζια Σημαία 2023 - Κατάλογος βραβευμένων ακτών, μαρινών και σκαφών | ΓΑΛΑΖΙΑ ΣΗΜΑΙΑ». www.blueflag.gr. Ανακτήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2024.
- ↑ «Νεάπολη». inlaconia.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Σεπτεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2013.
- ↑ «Μουσείο Ναυτικής Παράδοσης».
- ↑ «Αρχαιολογικό Μουσείο Νεάπολης Βοιών - Μουσείο Νεάπολης». Μουσείο Νεάπολης. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2017.