Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Παντελεήμων Α΄ Παπαγεωργίου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Παντελεήμων Α΄
Γενικές πληροφορίες
Όνομα γεννήσεωςΓεώργιος Παπαγεωργίου
Γέννηση1902
Κρανίδι Αργολίδας
Θάνατος14  Ιουνίου 1979
Αθήνα
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΕλληνικά
ΣπουδέςΕθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταχριστιανός ιερέας
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαsuffragan bishop
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Παντελεήμων Α΄ (κατά κόσμον Γεώργιος Παπαγεωργίου, Κρανίδι Αργολίδας, 1902 - Αθήνα, 1979), ήταν επίσκοπος που διακόνησε ως μητροπολίτης Εδέσσης και Θεσσαλονίκης και διώχθηκε από τη Δικτατορία των Συνταγματαρχών.

Πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο κατά κόσμον Γεώργιος Παπαγεωργίου γεννήθηκε στο Κρανίδι Ερμιονίδος το 1902. Έγινε μοναχός στην Καλύβη του Αγίου Γεωργίου Καρτσωναίων στην ιερά σκήτη της Αγίας Άννης του Άθωνα το 1921. Από εκεί μετεγράφη στη Μονή Γρηγορίου όπου χειροτονήθηκε Διάκονος το 1922 από τον Μητροπολίτη Ιερισσού Σωκράτη. Διακόνησε στον Ναό Αγίου Βασιλείου Πειραιώς και στον ίδιο ναό το 1927 χειροτονήθηκε πρεσβύτερος και έλαβε το οφφίκιο του αρχιμανδρίτη. Σπούδασε τη Θεολογία στη Θεολογική Σχολή Αθηνών και μετέβη το 1928 για σπουδές στις Η.Π.Α.. Υπηρέτησε ως Γραμματέας της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, πρωτοσύγκελος της Μητροπόλεως Καρυστίας, Ιεροκήρυκας Αττικής και πρώτος Διευθυντής του Γραφείου της Αποστολικής Διακονίας στην Αθήνα. [1]

Μητροπολίτης Εδέσσης και Πέλλης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μητροπολιτικός Ναός Αγίας Σκέπης Έδεσσας, που ανεγέρθηκε επί αρχιερατείας Μητροπολίτου Παντελεήμονος.

Στις 30 Σεπτεμβρίου 1936 χειροτονήθηκε στον Μητροπολιτικό Ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Αθηνών τιτουλάριος Επίσκοπος Ταλαντίου, Βοηθός Επίσκοπος της Αρχιεπισκοπής Αθηνών με έδρα τον Πειραιά. Στις 24 Οκτωβρίου 1941 εξελέγη Μητροπολίτης Εδέσσης και Πέλλης. Κατά τη διάρκεια της Κατοχή στήριξε ηθικά και υλικά το ποίμνιό του ενώ με τη μεσολάβησή του έσωσε από βέβαιο θάνατο πολλούς αιχμαλώτους. Ανήγειρε νέο Μητροπολιτικό Ναό στην Έδεσσα αφιερωμένο στην Αγία Σκέπη. Επίσης επί αρχιερατείας του ιδρύθηκαν νέες ενορίες και ανεγέρθηκαν νέοι ναοί όπως και δύο νέες μονές.[2]

Το Οικουμενικό Πατριαρχείο τον απέστειλε ως Πατριαρχικό Έξαρχο στη Ρόδο, μετά την απελευθέρωση των Δωδεκανήσων. Εκεί παρέμεινε επτά μήνες επίσκεπτόμενος όλες τις μητροπόλεις, επιλύοντας τα προβλήματα που υπήρχαν λόγω της πολυετούς ιταλικής κατοχής και της αγγλικής επιτήρησης.[3]

Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κωδωνοκρουσίες του Ναού Αγίων Πάντων Θεσσαλονίκης, ο οποίος εγκαινιάστηκε από τον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Παντελεήμονα Α΄.

Στις 27 Μαρτίου 1951 εξελέγη Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης και ενθρονίστηκε στις 16 Απριλίου στον Καθεδρικό Ναό της του Θεού Σοφίας. Επιτέλεσε σημαντικό ποιμαντικό έργο με χειροτονία νέων κληρικών, ιερατικές συνάξεις, ανοικοδόμηση επισκοπείου, την επανίδρυση της Ιεράς Μονής Αγίας Θεοδώρας[4] στο κέντρο της πόλης καθως και την ίδρυση των Μονών Μεταμορφώσεως Σωτήρος Χορτιάτη και Κοιμήσεως θεοτόκου Πανοράματος. Εγκαινίασε νέους ναούς στην πόλη όπως τον Ιερό Ναό Αγίων Πάντων Θεσσαλονίκης και τον πρώτο Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου Ξηροκρήνης Θεσσαλονίκης[5]. Το 1959 ανακηρύχθηκε επίτιμος διδάκτορας της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Αποτελεί επίσης τον δημιουργό του Χαρίσειου Γηροκομείου, του ορφανοτροφείου θηλέων και των παιδικών κατασκηνώσεων. Με πρόνοιά του το Θεαγένειο Νοσοκομείο μετατράπηκε σε αντικαρκινικό ινστιτούτο ενώ η Σχολή Τυφλών αποκτά νέα κτίρια και δικό της Ναό.[6]

Το 1960 με μια εμπεριστατωμένη εισήγηση στην Ιερά Σύνοδο υποστήριξε την αγιότητα του Νεκταρίου Κεφαλά. επισκόπου Πενταπόλεως.

Το 1967 κατόπιν πρότασής του επανιδρύθηκε η Ιερά Μητρόπολη Λαγκαδά και η Ιερά Σύνοδος τον όρισε Τοποτηρητή μέχρι την εκλογή Μητροπολίτη. Στις 23 Ιουνίου 1967 εξελέγη Μητροπολίτης Λαγκαδά ο αρχιμ. Σπυρίδων Τραντέλλης.[7]

Δίωξη από τη Δικτατορία των Συνταγματαρχών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά την επιβολή της Χούντας των Συνταγματαρχών το καθεστώς έθεσε σε πρώτη προτεραιότητα την τοποθέτηση νέου αρχιεπισκόπου και μητροπολιτών ευνοούμενων του Παλατιού και της Χούντας. Αρχικά η Δικτατορία επέβαλε κατ΄οίκον περιορισμό στον Μητροπολίτη Παντελεήμονα Α', , ώστε να μην λειτουργεί σε κανέναν ναό και να μην μπορεί να εξέλθει από το Επισκοπείο.[8] Αργότερα στο αντικανονικό αυτό πλαίσιο, το 1968, εκθρονίστηκε παράνομα ο κανονικός Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Παντελεήμων Α΄ Παπαγεωργίου από την χουντική Αριστίνδην Σύνοδο του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου Κοτσώνη[9]. Έτσι το δικτατορικό καθεστώς κατέστησε τον θρόνο σε χηρεία ώστε να εκλεγεί Μητροπολίτης θετικά διακείμενος και συνεργάσιμος με τη Χούντα καθώς ο Μητροπολίτης Παντελεήμων εμφορούμενος από δημοκρατικά ιδεώδη αρνούνταν τη συνεργασία με το καθεστώς σε σημείο να αποχωρήσει από τον ναό του αγίου Δημητρίου ως διαμαρτυρία για την παρουσία των Συνταγματαρχών.

Ο Μητροπολίτης Παντελεήμων Α΄ανέπτυξε αντιστασιακή δράση εναντίων του δικτατορικού καθεστώτος μέσω σημαντικών δημοσιεύσεών του στον διεθνή τύπο, με χαρακτηριστικότερο το δημοσίευμά του στην εφημερίδα Times.[10]

Τελευταία χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά την οριστική του απομάκρυνση από το δικτατορικό καθεστώς, ο Μητροπολίτης Παντελεήμων Α΄ εγκαταστάθηκε στην οικία της αδελφής του στην Αθήνα, στην Πλάκα, μαζί με την μητέρα του και την ανηψιά του. Στις 5 Δεκεμβρίου 1974 η νέα Ιερά Σύνοδος επί Αρχιεπισκόπου Σεραφείμ τον αποκατέστησε ηθικά, αποσύροντας τις ψευδείς κατηγορίες. Στις 14 Μαρτίου 1979 υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο, από το οποίο συνήλθε εν μέρει. Απεβίωσε στην Αθήνα στις 14 Ιουνίου 1979. Η εξόδιος ακολουθία τελέστηκε στην Αγία Τριάδα Πειραιώς, προεξάρχοντος του Μητροπολίτου Νέας Ιωνίας Τιμοθέου και άλλων αρχιερέων. Ο ενταφιασμός πραγματοποιήθηκε στα Κοιμητήρια Αναστάσεως του Κυρίου Πειραιά. Στις 11 Ιουνίου 1986 τα οστά του μεταφέρθηκαν και ενταφιάστηκαν στο Κοιμητήριο της Μονής Βλατάδων της Θεσσαλονίκης[εκκρεμεί παραπομπή].

Εικόνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. [ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2019, Ιερά ΜητρόπολΙς Λαγκαδά, Λητής και Ρεντίνης, σελ. 14]
  2. ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2019, Ιερά ΜητρόπολΙς Λαγκαδά, Λητής και Ρεντίνης, σελ. 17
  3. ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2019, Ιερά ΜητρόπολΙς Λαγκαδά, Λητής και Ρεντίνης, σελ. 19
  4. Σταθοκώστα, Βασιλική (2015). Ορθόδοξη Εκκλησιολογία και Διαχριστιανικός Διάλογος: Η "Una Sancta" στη ζωή και το έργο του Μητροπολίτη Παντελεήμονα Παπαγεωργίου. Αθήνα: Έννοια. σελ. 95-96. ISBN 978-960-6835-59-9. 
  5. http://ikee.lib.auth.gr/record/133958/files/GRI-2014-11988.pdf, σελ. 57
  6. http://ikee.lib.auth.gr/record/133958/files/GRI-2014-11988.pdf, σελ. 57
  7. Ιερά Μητρόπολις Λαγκαδά, Λητής και Ρεντίνης, Ημερολόγιο 2019, σελ.37-40
  8. Γεώργιος Κ. Τερμεντζόγλου, Εγκαίνια Νεώτερων Ναών της Θεσσαλονίκης (1912-2011), Θεολογική Σχολή Α.Π.Θ., Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας, Μεταπτυχιακό Τμήμα, Ειδίκευση: Ελληνισμού και Ορθοδοξίας, 2011
  9. Ανδρεόπουλος, Χαράλαμπος (Χάρης) (2017). Η Εκκλησία κατά τη δικτατορία 1967-1974. Ιστορική και νομοκανονική προσέγγιση. Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο. σελ. 180-185. ISBN 978-960-458-311-9. 
  10. Γεώργιος Κ. Τερμεντζόγλου, Εγκαίνια Νεώτερων Ναών της Θεσσαλονίκης (1912-2011), Θεολογική Σχολή Α.Π.Θ., Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας, Μεταπτυχιακό Τμήμα, Ειδίκευση: Ελληνισμού και Ορθοδοξίας, 2011