Κίεβο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 50°27′N 30°30′E / 50.45°N 30.5°E / 50.45; 30.5

Κίεβο
Από αριστερά προς δεξιά: Παλάτι Μαριίνσκι, Λαύρα των Σπηλαίων του Κιέβου, Κόκκινο κτίριο του Εθνικού Πανεπιστημίου του Κιέβου, Σπίτι με χίμαιρες, Καθεδρικός Ναός Αγίας Σοφίας, Πλατεία Ανεξαρτησίας

Σημαία

Έμβλημα
Παρωνύμιο: Мати міст Руських, Новий Єрусалим, Місто, де все починається, Мать городов русских και Киев Папа
Ύμνος: Yak tebe ne liubyty, Kyieve mii!
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Κίεβο
50°27′0″N 30°31′25″E
ΧώραΟυκρανία
Διοικητική υπαγωγήΟυκρανία
Ίδρυση482
ΠροστάτηςΑρχάγγελος Μιχαήλ
Διοίκηση
 • ΔήμαρχοςΒιτάλι Κλιτσκό (από 2014)[1]
Έκταση848 km²[2]
Υψόμετρο179 μέτρα
Πληθυσμός2.952.301 (1  Ιανουαρίου 2022)[3]
Ταχ. κωδ.01000–06999
Τηλ. κωδ.44
Ζώνη ώραςΏρα Ανατολικής Ευρώπης
UTC+02:00 (επίσημη ώρα)
UTC+03:00 (θερινή ώρα)
θερινή ώρα
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Το Κίεβο (ουκρανικά: Київ‎‎)[4] είναι η πρωτεύουσα και η μεγαλύτερη σε πληθυσμό πόλη της Ουκρανίας. Βρίσκεται στη βορειοκεντρική Ουκρανία κατά μήκος του Δνείπερου. Τον Ιούλιο του 2015 είχε πληθυσμό 2.887.974 κατοίκων[5] (παρόλο που στον τύπο έχουν αναφερθεί υψηλότερα νούμερα),[6] κάνοντας το Κίεβο την έβδομη μεγαλύτερη πόλη της Ευρώπης.[7]

Το Κίεβο είναι σημαντικό βιομηχανικό, επιστημονικό, εκπαιδευτικό και πολιτιστικό κέντρο της Ανατολικής Ευρώπης. Είναι η έδρα πολλών βιομηχανιών της υψηλής τεχνολογίας, πανεπιστημίων και ιστορικών μνημείων. Το Κίεβο έχει εκτεταμένο σύστημα δημόσιων μεταφορών και υποδομών, συμπεριλαμβανομένου του μετρό του Κιέβου.

Το όνομα της πόλης φαίνεται ότι προέρχεται από το όνομα του Κίι, ενός από τους τέσσερις θρυλικούς ιδρυτές της πόλης. Κατά την διάρκεια της ιστορίας της πόλης, το Κίεβο, μια από τις παλαιότερες πόλεις στην ανατολική Ευρώπη, έχει περάσει από πολλές περιόδους δόξας και αφάνειας. Η πόλη αποτελεί εμπορικό κέντρο τουλάχιστον από τον 5ο αιώνα. Ήταν σλαβικός οικισμός στη μεγάλη εμπορική οδό Σκανδιναβίας-Κωνσταντινούπολης και υποτελής στους Χαζάρους,[8] μέχρι την κατάληψη του από τους Βάραγγους στα μέσα του 9ου αιώνα. Υπό την εξουσία των Βάραγγων έγινε η πρωτεύουσα του Κράτους των Ρως, του πρώτου ανατολικού σλαβικού κράτους. Το 1240 η πόλη κατεστράφη από τις μογγολικές εισβολές και έχασε την περισσότερη αξία του για αιώνες. Ήταν μια επαρχιακή πρωτεύουσα στα εξώτερα μέρη των εδαφών της Λιθουανίας, της Πολωνίας και της Ρωσίας.[9]

Η πόλη ευημέρησε και πάλι κατά την βιομηχανική επανάσταση στη Ρωσία στα τέλη του 19ου αιώνα. Το 1918, μετά την ανεξαρτητοποίηση της Ουκρανικής Λαϊκής Δημοκρατίας από τη Σοβιετική Ρωσία το Κίεβο έγινε πρωτεύουσα, και έπειτα από το 1921 έγινε μια πόλη της Σοβιετικής Ουκρανίας. Το 1934 έγινε πρωτεύουσα της σοβιετικής Ουκρανίας. Η πόλη κατεστράφη σχεδόν ολοκληρωτικά κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο αλλά ανέκαμψε γρήγορα μεταπολεμικά και παρέμεινε η τρίτη σημαντικότερη και μεγαλύτερη πόλη της Σοβιετικής Ένωσης μετά από τη Μόσχα και την Αγία Πετρούπολη στη Ρωσία.

Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και την ουκρανική ανεξαρτησία το 1991, το Κίεβο συνέχισε να είναι η πρωτεύουσα της Ουκρανίας, όπως και συνέχισε να λαμβάνει μια σταθερή ροή εσωτερικών μεταναστών ουκρανικής εθνότητας από άλλες περιοχές της χώρας.[10] Κατά την μεταμόρφωση της χώρας σε μια οικονομία της αγοράς και μια αντιπροσωπευτική δημοκρατία, το Κίεβο παραμένει η μεγαλύτερη και πλουσιότερη ουκρανική πόλη. Η βιομηχανική παραγωγή του Κιέβου, βασιζόμενη στο στρατιωτικό εξοπλισμό, μειώθηκε και αυτό επηρέασε αρνητικά τις επιστήμες και τη τεχνολογία, αλλά νέοι τομείς της οικονομίας όπως οι υπηρεσίες και τα οικονομικά οδήγησαν την ανάπτυξη των μισθών και των επενδύσεων στη πόλη του Κιέβου, παρέχοντας συνεχή χρηματοδότηση για την ανάπτυξη στέγασης και υποδομών. Το Κίεβο έγινε η περισσότερο φιλοδυτική ουκρανική πόλη, ενώ στις εκλογές κυριαρχούν κόμματα υπέρ της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.[11][12][13][14]

Οι περισσότεροι κάτοικοι της πόλης είναι Ουκρανοί, αλλά σχεδόν όλοι γνωρίζουν ρωσικά και πολλοί χρησιμοποιούν στο σπίτι είτε τα ρωσικά, είτε τα ρωσικά και τα ουκρανικά από κοινού, ή τα ουκρανικά.

Στα βυζαντινά ελληνικά του έργου Προς τον ίδιον υιόν Ρωμανόν του 10ου αιώνα του Κωνσταντίνου Πορφυρογέννητου το Κίεβο είναι γνωστό ως Κιοάβα, Κίοβα και «αποκαλείται και Σαμβατάς».[15][16]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Κίεβο είναι μία από τις παλαιότερες πόλεις της Ευρώπης. Ιδρύθηκε τον 5ο αι. μ.Χ. ως εμπορικός σταθμός για τα ανατολικά σλαβικά φύλα που κατοικούσαν στην ευρύτερη περιοχή. Με την άφιξη των Βαράγγων και την άνθιση του εμπορίου με τους Βυζαντινούς, η πόλη μετετράπη σε κομβικό εμπορικό και συνεπακόλουθα πολιτιστικό κέντρο, φθάνοντας στο απόγειό της κατά το 10ο και 11ο αιώνα, όταν αποτέλεσε την πρωτεύουσα του κράτους των Ρως.

Όμως μετά τα μέσα του 11ου αιώνα, το Κράτος των Ρως άρχισε να παρακμάζει και την ίδια τύχη είχε η πρωτεύουσά του. Στα 1240 το Κίεβο καταστράφηκε από τους Μογγόλους και έκτοτε υποβιβάσθηκε σε μια μικρή περιφερειακή πόλη.[17]

Η δεύτερη περίοδος ακμής ξεκίνησε στα τέλη του 19ου αιώνα, όταν η πόλη αναδεικνύεται σε σημαντικό βιομηχανικό κέντρο στα πλαίσια της ρωσικής βιομηχανικής επανάστασης. Μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση και το σχηματισμό της Σοβιετικής Ένωσης, το Κίεβο γίνεται πρωτεύουσα (1934) της Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Ουκρανίας.

Κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, η πόλη κατακτήθηκε από το γερμανικό στρατό, ο οποίος προέβη σε μαζικές σφαγές και εκτελέσεις, ιδιαίτερα εναντίον του πολυάριθμου εβραϊκού στοιχείου. Πολλοί ήταν και οι κάτοικοι που εντάχθηκαν στη Βέρμαχτ, κυρίως ως παραστρατιωτικά σώματα, είτε λόγω του έκδηλου αντικομμουνισμού τους, είτε γιατί ήλπιζαν πως ο Χίτλερ μετά τη νίκη του θα τους αντάμειβε με ανεξαρτησία από τη Σοβιετική Ένωση.

Παρά τις ολοσχερείς καταστροφές που προκάλεσαν οι Γερμανοί, το Κίεβο ανοικοδομήθηκε άμεσα και έγινε ξανά η τρίτη σπουδαιότερη (μετά τη Μόσχα και την Αγία Πετρούπολη) πόλη της ΕΣΣΔ στη μεταπολεμική εποχή. Η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991 ανέδειξε την Ουκρανία σε ανεξάρτητο κράτος. Έκτοτε το Κίεβο είναι η πρωτεύουσα της χώρας.Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά γνωρίσματα του Κιέβου είναι ο καθεδρικός ναός της αγίας Σοφίας που βρίσκεται στο κέντρο της πόλης .Το Κίεβο ήταν η πρώτη πρωτεύουσα των Ρους του Κιέβου (Київська Pусь) και ονομάζεται χαρακτηριστικά «Μητέρα όλων των Ρους».

Οι πιο σημαντικές εκκλησίες και μοναστήρια του Κιέβου είναι: το Μοναστήρι του Αγίου Μιχαήλ, ο Καθεδρικός ναός της Αγίας Σοφίας, η Λαύρα του Πετσέρσκ, ο Ναός του Αγίου Ανδρέα, η Χρυσή Πύλη και το μοναστήρι Βυντουμπύτσι. Στο πλαίσιο της Ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία 2022 ρωσικές δυνάμεις εισέβαλαν ταχύτατα το πρωί της 24ης Φεβρουαρίου από τα σύνορα της Ουκρανίας με την Λευκορωσία με σκοπό την περικύκλωση του Κιέβου. Ο ρωσικός στρατός κατέλαβε βασικές περιοχές στα βόρεια και δυτικά του Κιέβου,οδηγώντας σε διεθνείς εικασίες για επικείμενη πτώση της πόλης. Ωστόσο η σκληρή αντίσταση της Ουκρανίας μείωσε την δυναμική της Ρωσίας και μετά από ένα μήνα παρατεταμένων μαχών,οι ουκρανικές δυνάμεις έκαναν επιτυχημένες αντεπιθέσεις.Ο ρωσικός στρατός άρχισε να αποχωρεί από το Κίεβο στις 29 Μαρτίου 2022,ενώ στις 2 Απριλίου οι ουκρανικές αρχές δήλωσαν ότι το Κίεβο και η γύρω επαρχία ήταν και πάλι υπό τον έλεγχο της Ουκρανίας. Η εξέλιξη αυτή θεωρήθηκε ως μεγάλη οπισθοχώρηση της Ρωσίας καθώς η κατάληψη του Κιέβου ήταν ενάς από τους κύριους στόχους της Ρωσικής εισβολής.

Περιβάλλον[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δορυφορική άποψη του Κιέβου και του Δνείπερου του προγράμματος Copernicus Sentinel-2.

Γεωγραφικά, το Κίεβο βρίσκεται στα σύνορα της δασικής οικολογικής ζώνης Πολεσία, ενός τμήματος της ευρωπαϊκής περιοχής μικτών δασών και της δασικής στέπας της Ανατολικής Ευρώπης. Ωστόσο, το μοναδικό τοπίο της πόλης τη διακρίνει από τη γύρω περιοχή. Το Κίεβο περιβάλλεται πλήρως από την Περιφέρεια Κιέβου.

Αρχικά στη δυτική όχθη, σήμερα το Κίεβο βρίσκεται και στις δύο πλευρές του Δνείπερου, ο οποίος ρέει προς τα νότια μέσω της πόλης προς τη Μαύρη Θάλασσα. Το παλαιότερο και υψηλότερο δυτικό τμήμα της πόλης βρίσκεται σε πολλούς δασώδεις λόφους (Λόφοι Κιέβου), με χαράδρες και μικρά ποτάμια. Το γεωγραφικό ανάγλυφο του Κιέβου συνέβαλε στα τοπωνύμια του του, όπως το Πόντιλ (χαμηλότερο), Πέτσερσκ (σπήλαια) και Ουζβίβ (απότομος δρόμος). Το Κίεβο είναι μέρος του μεγαλύτερου υψώματος του Δνείπερου που γειτνιάζει με τη δυτική όχθη του Δνείπερου στο μέσο της ροής του και το οποίο συμβάλλει στην υψομετρική αλλαγή της πόλης.

Τα βόρεια περίχωρα της πόλης συνορεύουν με την πολωνική πεδιάδα. Το Κίεβο επεκτάθηκε στην πεδιάδα του Δνείπερου στην αριστερή όχθη (προς τα ανατολικά) μέχρι τον 20ο αιώνα. Ολόκληρο το τμήμα του Κιέβου στην αριστερή όχθη του Δνείπερου αναφέρεται γενικά ως Αριστερή όχθη (Ουκρ: Лівий берег). Σημαντικές περιοχές της κοιλάδας του Δνείπερου στην αριστερή όχθη κατασκευάστηκαν τεχνητά με άμμο και προστατεύονται από φράγματα.

Εντός της πόλης, ο ποταμός Δνείπερος σχηματίζει ένα σύστημα διακλάδωσης παραποτάμων, νησιών και λιμανιών εντός των ορίων της πόλης. Η πόλη βρίσκεται κοντά στις εκβολές του ποταμού Ντέσνα και της υδατοδεξαμενής του Κιέβου στα βόρεια, και της υδατοδεξαμενής Κάνιβ στα νότια. Συνολικά, υπάρχουν 448 περιοχές ανοιχτών υδάτων εντός των ορίων του Κιέβου, που περιλαμβάνουν τον ίδιο τον Δνείπερο, τις υδατοδεξαμενές του και πολλά μικρά ποτάμια, δεκάδες λίμνες και τεχνητά δημιουργημένες λίμνες. Καταλαμβάνουν 7.949 εκτάρια. Επιπλέον, η πόλη διαθέτει 16 ανεπτυγμένες παραλίες (συνολικά 140 εκτάρια) και 35 περιοχές αναψυχής κοντά στο νερό (που καλύπτουν περισσότερα από 1.000 εκτάρια). Πολλά χρησιμοποιούνται για ευχαρίστηση και αναψυχή, αν και ορισμένα από τα υδάτινες περιοχές δεν είναι κατάλληλες για κολύμπι.[18][19]

Σύμφωνα με την αξιολόγηση του ΟΗΕ το 2011, δεν υπήρχαν κίνδυνοι φυσικών καταστροφών στο Κίεβο και τη μητροπολιτική του περιοχή.[20]

Κλίμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Κίεβο έχει ένα ζεστό-καλοκαιρινό υγρό ηπειρωτικό κλίμα.[21] Οι θερμότεροι μήνες είναι ο Ιούνιος, ο Ιούλιος και ο Αύγουστος, με μέσες θερμοκρασίες από 13,8 έως 24,8 °C. Οι πιο κρύοι είναι ο Δεκέμβριος, ο Ιανουάριος και ο Φεβρουάριος, με μέσες θερμοκρασίες από -4,6 έως -1,1 °C. Η υψηλότερη θερμοκρασία που καταγράφηκε ποτέ στην πόλη ήταν 39,4 °C στις 30 Ιουλίου 1936.[22][23]

Η πιο κρύα θερμοκρασία που καταγράφηκε ποτέ στην πόλη ήταν -32,9 °C στις 11 Ιανουαρίου 1951.[22][23] Η χιονοκάλυψη συνήθως βρίσκεται από τα μέσα Νοεμβρίου έως τα τέλη Μαρτίου, με την περίοδο χωρίς παγετό να διαρκούν 180 ημέρες κατά μέσο όρο, αλλά ξεπερνούν τις 200 ημέρες σε ορισμένα έτη.[εκκρεμεί παραπομπή]

Κλιματικά δεδομένα για το Κίεβο (1991–2020, ακραία 1881–σήμερα)
Μήνας Ιαν Φεβ Μάρ Απρ Μάι Ιούν Ιούλ Αύγ Σεπ Οκτ Νοε Δεκ Έτος
Υψηλότερη Μέγιστη °C (°F) 11.1 17.3 22.4 30.2 33.6 35.0 39.4 39.3 33.8 28.0 23.2 14.7 39,4
Μέση Μέγιστη °C (°F) −0.8 0.7 6.5 15.0 21.1 24.6 26.5 25.9 20.0 12.9 5.3 0.5 13,2
Μέση Μηνιαία °C (°F) −3.2 −2.3 2.5 10.0 15.8 19.5 21.3 20.5 14.9 8.6 2.6 −1.8 9,0
Μέση Ελάχιστη °C (°F) −5.5 −5 −0.8 5.7 10.9 14.8 16.7 15.7 10.6 5.1 0.4 −3.9 5,4
Χαμηλότερη Ελάχιστη °C (°F) −32.9 −32.2 −24.9 −10.4 −2.4 2.4 5.8 3.3 −2.9 −17.8 −21.9 −30 −32,9
Υετός mm (ίντσες) 38 40 40 42 65 73 68 56 57 46 46 47 618
υγρασίας 82.7 80.1 74.0 64.3 62.0 67.5 68.3 66.9 73.5 77.4 84.6 85.6 73,9
Μέσες ημέρες βροχόπτωσης 8 7 9 13 14 15 14 11 14 12 12 9 138
Μέσες ημέρες χιονόπτωσης 17 17 10 2 0.2 0 0 0 0.03 2 9 16 73
Μέσες μηνιαίες ώρες ηλιοφάνειας 42 64 112 162 257 273 287 252 189 123 51 31 1.843
Πηγή #1: Pogoda.ru.net,[24] Central Observatory for Geophysics (extremes),[22][23] World Meteorological Organization (humidity 1981–2010)[25]
Πηγή #2: Danish Meteorological Institute (sun, 1931–1960)[26] and Weather Atlas[27]

Φωτογραφίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Київський міський голова». Kyiv City State Administration. Ανακτήθηκε στις 10  Σεπτεμβρίου 2023.
  2. 2,0 2,1 web.archive.org/web/20150918152231/http://atu.gki.com.ua/atu/26.
  3. State Statistics Service of Ukraine: «Чисельність наявного населення Українина 1 січня 2022». Number of Present Population of Ukraine, as of January 1, 2022. State Statistics Service of Ukraine. Κίεβο.
  4. Zraick, Karen (13 November 2019). «Wait, How Do You Pronounce Kiev?». The New York Times. https://www.nytimes.com/2019/11/13/us/politics/kiev-pronunciation.html. Ανακτήθηκε στις 22 November 2019. 
  5. Чисельність населення м.Києва [Population of Kyiv city] (στα Ουκρανικά). UkrStat.gov.ua. 1 Νοεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 9 Ιανουαρίου 2016. 
  6. The most recent Ukrainian census, conducted on 5 December 2001, gave the population of Kyiv as 2 611 300 (Ukrcensus.gov.ua – Kyiv city Web address accessed on 4 August 2007). Estimates based on the amount of bakery products sold in the city (thus including temporary visitors and commuters) suggest a minimum of 3.5 million. "There are up to 1.5 mln undercounted residents in Kiev", Korrespondent, 15 June 2005 (in ρωσική)
  7. «City Mayors: The 500 largest European cities (1 to 100)». www.citymayors.com. 
  8. «Kiev». TheFreeDictionary.com. Ανακτήθηκε στις 4 Ιουλίου 2015. 
  9. «Kyiv - History». Encyclopædia Britannica (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2020. 
  10. Magocsi, Paul Robert (2010). A History of Ukraine: The Land and Its Peoples (2nd, Revised έκδοση). University of Toronto Press. σελ. 481. ISBN 978-1-4426-9879-6. 
  11. (in ουκρανική) Виборчі комісії фіксують перемогу опозиційних кандидатів у Києві
  12. (στα uk). Kontrakty. 19 March 2013. http://kontrakty.ua/article/59790. Ανακτήθηκε στις 19 August 2013. 
  13. У кожного киянина в голові – досвід Майдану (στα Ουκρανικά). 20 Απριλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2013. 
  14. (in ουκρανική) Interactive parliamentary election 2012 result maps by Ukrayinska Pravda (in ουκρανική) Election results in Ukraine since 1998, Central Election Commission of Ukraine Nations and Nationalism: A Global Historical Overview, ABC-CLIO, 2008, (ISBN 1851099077) (page 1629) Ukraine on its Meandering Path Between East and West by Andrej Lushnycky and Mykola Riabchuk, Peter Lang, 2009, (ISBN 303911607X) (page 122) After the parliamentary elections in Ukraine: a tough victory for the Party of Regions Αρχειοθετήθηκε 2013-03-17 στο Wayback Machine., Centre for Eastern Studies (7 November 2012) Communist and Post-Communist Parties in Europe by Uwe Backes and Patrick Moreau, Vandenhoeck & Ruprecht, 2008, (ISBN 978-3-525-36912-8) (page 396) Party of Regions gets 185 seats in Ukrainian parliament, Batkivschyna 101 – CEC, Interfax-Ukraine (12 November 2012) UDAR submits to Rada resolution on Ukraine's integration with EU, Interfax-Ukraine (8 January 2013) (in ουκρανική) Electronic Bulletin "Your Choice – 2012". Issue 4: Batkivshchyna Αρχειοθετήθηκε 3 December 2013 στο Wayback Machine., Ukrainian Center for Independent Political Research (24 October 2012) Ukraine's Party System in Transition? The Rise of the Radically Right-Wing All-Ukrainian Association "Svoboda" by Andreas Umland, Centre for Geopolitical Studies (1 May 2011)«Archived copy». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Αυγούστου 2013. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2013. CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
  15. Rudnycʹkyj, Jaroslav B. (1982). «Kyiv» Київ. An Etymological Dictionary of the Ukrainian Language. 2. Ottawa, ON: Ukrainian Mohyla Mazepian Academy of Sciences, and Ukrainian Language Association. σελίδες 660–666. 
  16. Porphyrogenitus, Constantine (1967). De Administrando Imperio. Washington, D. C.: Dumbarton Oaks Center for Byzantine Studies, and Trustees for Harvard University. σελίδες 56–59. LCCN 68-24220. 
  17. «Kiev (Ukraine) – Britannica Online Encyclopedia». Encyclopædia Britannica. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2011. 
  18. «У Києві біля водойм відкрито 32 зони для відпочинку, з яких 12 – із можливістю купання». kyivcity.gov.ua (στα Ουκρανικά). Kyivcity.gov.ua. 19 Ιουνίου 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2020. 
  19. «У Кличка розповіли, де в Києві можна купатися, а де тільки засмагати. Список». pravda.com.ua (στα Ουκρανικά). Pravda.com.ua. 19 Ιουνίου 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιουνίου 2020. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2020. 
  20. «Urban agglomerations with 750,000 inhabitants or more in 2011 and types of natural risks». United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division. Απριλίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2013. 
  21. Kottek, M.; J. Grieser; C. Beck; B. Rudolf; F. Rubel (2006). «World Map of the Köppen-Geiger climate classification updated». Meteorol. Z. 15 (3): 259–263. doi:10.1127/0941-2948/2006/0130. Bibcode2006MetZe..15..259K. http://koeppen-geiger.vu-wien.ac.at/pdf/kottek_et_al_2006_A4.pdf. Ανακτήθηκε στις 24 August 2012. 
  22. 22,0 22,1 22,2 «ЦГО Кліматичні дані по м.Києву». cgo-sreznevskyi.kyiv.ua (στα Ουκρανικά). Central Observatory for Geophysics. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2020. 
  23. 23,0 23,1 23,2 «ЦГО Кліматичні рекорди». cgo-sreznevskyi.kyiv.ua (στα Ουκρανικά). Central Observatory for Geophysics. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2020. 
  24. «Weather and Climate – The Climate of Kiev» (στα Ρωσικά). Weather and Climate (Погода и климат). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2021. 
  25. «World Meteorological Organization Climate Normals for 1981–2010». World Meteorological Organization. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2021. 
  26. Cappelen, John· Jensen, Jens. «Ukraine – Kiev» (PDF). Climate Data for Selected Stations (1931–1960) (στα Δανικά). Danish Meteorological Institute. σελ. 332. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 27 Απριλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2016. 
  27. d.o.o, Yu Media Group. «Kiev, Ukraine - Detailed climate information and monthly weather forecast». Weather Atlas (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2019.