Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αυτό το λήμμα αφορά τη μεγαλύτερη εμπορική τράπεζα στην Ελλάδα. Για την κεντρική τράπεζα της Ελλάδος, δείτε: Τράπεζα της Ελλάδος.
Εθνική Τράπεζα
Νομική μορφήΑνώνυμη Εταιρεία
ΕισηγμένηΧΑΑΕΤΕ
ΚλάδοςΤράπεζα
Ίδρυση30 Μαρτίου 1841
ΙδρυτήςΙωάννης-Γαβριήλ Εϋνάρδος
ΈδραΑιόλου 86, 10559, Αθήνα, Ελλάδα
Σημαντικά πρόσωπαΓκίκας Χαρδούβελης (πρόεδρος)[1]
Παύλος Μυλωνάς (Διευθύνων Σύμβουλος)
ΥπηρεσίεςΕμπορική τραπεζική, επενδυτική τραπεζική, χρηματοοικονομικά, διαχείριση περιουσίας και ασφάλειες
Κύκλος εργασιώνΜείωση 1.811 δισ. ευρώ (2021)[2]
ΙδιοκτήτηςΤαμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (40,39%)
Ξένοι επενδυτές (41,87%)
Έλληνες επενδυτές (17,74%)[3]
Υπάλληλοι8.685[3]
Ιστότοποςwww.nbg.gr
Μέσα κοινωνικής δικτύωσης
Σελίδα στο Facebook Σελίδα στο Twitter Σελίδα στο Instagram Λογαριασμός στο YouTube Σελίδα στο Linkedin
Commons page Πολυμέσα

Η Εθνική Τράπεζα είναι η μεγαλύτερη και η παλαιότερη σε λειτουργία σήμερα από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες της Ελλάδας. Είναι μέλος της Αγοράς Παραγώγων του Χρηματιστηρίου Αθηνών από ιδρύσεώς της και έχει άδεια ειδικού διαπραγματευτή τύπου Α. Είναι διαφορετική από την Τράπεζα της Ελλάδος, ενώ είχε και το εκδοτικό προνόμιο χαρτονομισμάτων στην Ελλάδα, για πολλά χρόνια, από την ίδρυση της το 1841, έως και το 1928, όποτε και τον ρόλο του εκδοτικού προνομίου ανέλαβε έκτοτε η Τράπεζα της Ελλάδος.

Η Εθνική Τράπεζα ιδρύθηκε το 1841 από τον Γεώργιο Σταύρου, ο οποίος ήταν ο πρώτος και μακροβιότερος διοικητής της. Σήμερα διευθύνων σύμβουλος είναι ο οικονομολόγος Παύλος Μυλωνάς.

Η μετοχή της διαπραγματεύεται στο Χρηματιστήριο Αθηνών από το 1880 και στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης από τον Οκτώβριο του 1999. Το δίκτυό της στην Ελλάδα αριθμεί 328 Καταστήματα και 1.436 ΑΤΜ. Διεθνώς, έχει παρουσία στην Κύπρο με 2 καταστήματα και στην Βόρεια Μακεδονία με 62 καταστήματα μέσω της Stopanska Banka, ενώ διαθέτει από ένα σημείο εξυπηρέτησης σε Αυστραλία και Αίγυπτο.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετοχή της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος για 1000 δραχμές, που εκδόθηκε στην Αθήνα στις 13 (26) Ιανουαρίου 1901
Μετοχή της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος για 1000 δραχμές, που εκδόθηκε στην Αθήνα στις 13 (26) Ιανουαρίου 1901

Στις 30 Μαρτίου του 1841 δημοσιεύεται ο νόμος «Περί συστάσεως Εθνικής Τραπέζης» (Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, αριθ. 6 της 30 Μαρτίου 1841, σ. 59) σύμφωνα με τον οποίο η Εθνική Τράπεζα είναι ανώνυμη ιδιωτική εταιρεία με έδρα την Αθήνα και με κεφάλαιο 5.000.000 δραχμών, μοιρασμένο σε 5000 μετοχές των 1000 δραχμών.

Από τους ιδρυτικούς μετόχους της Τράπεζας το 1841, ήταν το ελληνικό κράτος με 1.000 μετοχές από τις 5.000. Άλλοι μεγάλοι μέτοχοι ήταν ο Νικόλαος Ζωσιμάς με 500 μετοχές, ο Ιωάννης-Γαβριήλ Εϋνάρδος με 300, ο βασιλιάς Λουδοβίκος Α΄ της Βαυαρίας με 200, ο Κωνσταντίνος Βράνης με 150, ο Αδόλφος Γραφ με 146 και ο Θεόδωρος Ράλλης με 100. Η τράπεζα Rothshild Frères Paris αγόρασε 50 μετοχές, ενώ άλλες 50 αγόρασε ο Εϋνάρδος στο όνομά της για να τονώσει το κύρος της νέας τράπεζας.[4]

Στις 12 Μαΐου 1880 εισάγεται στο Χρηματιστήριο Αθηνών, ανήμερα των εγκαινίων του. Τα επόμενα χρόνια, χρηματοδοτεί σημαντικά γεγονότα, όπως τη Διώρυγα της Κορίνθου και τους Ολυμπιακούς Αγώνες 1896, την ανοικοδόμηση της Θεσσαλονίκης από τη Μεγάλη πυρκαγιά του 1917 αλλά και στη στέγαση προσφύγων.

Η Τράπεζα ίδρυσε το 1891 την Ελληνική Εταιρεία Γενικών Ασφαλίσεων με την ονομασία «Η Εθνική» και το 1927 την Εθνική Κτηματική Τράπεζα. Το ίδιο έτος, ιδρύεται πρακτορείο στη Νέα Υόρκη. Μέχρι την ίδρυση της Τραπέζης της Ελλάδος το 1928, η Τράπεζα είχε το εκδοτικό προνόμιο στην Ελλάδα και ήταν υπεύθυνη για την έκδοση του νομίσματος.

Το 1919 η διοίκηση της Εθνικής αποφάσισε την ίδρυση υποκαταστήματος στη Σμύρνη. Το υποκατάστημα λειτούργησε από το 1919 έως το 1922 και στο διάστημα αυτό πέτυχε τον μεγαλύτερο κύκλο εργασιών.[5] Πρώτος διευθυντής του υποκαταστήματος διορίστηκε ο Αλέξανδρος Κορυζής. Τον Αύγουστο του 1922 οι υπάλληλοι της Εθνικής αναχώρησαν για την Ελλάδα παίρνοντας μαζί τους όλα τα έγγραφα του υποκαταστήματος. Στην πόλη παρέμεινε μόνο ο διευθυντής αυτού Θ. Θεμενάκης, ο οποίος υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας της καταστροφής της πόλης.[6]

Το 1953 εξαγόρασε την Τράπεζα Αθηνών και μέχρι τις 30 Απριλίου 1958 ονομαζόταν Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος και Αθηνών. Το 1966 ο διοικητής Γεώργιος Μαύρος ίδρυσε το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, που λειτούργησε μετά τη μεταπολίτευση. Το 1980 τοποθέτησε πρώτη ATM στην Ελλάδα.

Ίδρυση του Ομίλου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1990 η Εθνική Τράπεζα είχε το ρόλο μιας τράπεζας της Ελλάδος και του Ελληνισμού. Οι σχετικά μικρές μονάδες τις Ε.Τ.Ε. στο εξωτερικό δεν είχαν τη δυνατότητα να αποκτήσουν ένα σημαντικό ρόλο και η τράπεζα πούλησε τα υποκαταστήματα στο εξωτερικό (Η.Π.Α, Καναδάς, Γερμανία κλπ) σε ανταγωνιστές και αγόρασε πλέον τοπικά στη νοτιοανατολική Ευρώπη τράπεζες σχηματίζοντας το NBG Group, με ισχυρή παρουσία σε ορισμένες χώρες. Μέσα στο 1998, η Τράπεζα προέβη στη συγχώνευση δι' απορροφήσεως της θυγατρικής της «Εθνική Κτηματική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε.», η οποία είχε προέλθει από τη συγχώνευση δύο πρώην θυγατρικών της εταιρειών, της «Εθνική Κτηματική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε.» και της «Εθνική Στεγαστική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε.», με σκοπό την αρτιότερη εξυπηρέτηση των πελατών της στον τομέα της στεγαστικής και κτηματικής πίστης.

Από τον Οκτώβριο του 1999, η μετοχή της Τράπεζας διαπραγματεύεται στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης. Στα τέλη του 2002, η Εθνική Τράπεζα προχώρησε στη συγχώνευση δι' απορροφήσεως της θυγατρικής της «Εθνική Τράπεζα Επενδύσεων Βιομηχανικής Αναπτύξεως ΑΕ» (ETEBA). Στο πλαίσιο του στρατηγικού της προσανατολισμού στην αγορά της ΝΑ Ευρώπης, η ΕΤΕ εξαγόρασε, εντός του 2006, τη Finansbank στην Τουρκία και τη Vojvodjanska Banka στη Σερβία. Η εξαγορά της τουρκικής Finansbank, αποτέλεσε τη μεγαλύτερη επένδυση που έχει γίνει ποτέ ανάμεσα στις δύο χώρες.

Η εξαγορά αυτή δίνει στην Ε.Τ.Ε. ηγετική θέση στην ΝΑ Ευρώπη και τα οφέλη που αναμενόταν να αποκομίσει ήταν πολλαπλά. Απέκτησε πρόσβαση σε μία ταχέως αναπτυσσόμενη αγορά 70 εκατομμυρίων κατοίκων και μεγάλο ποσοστό των κερδών της Ε.Τ.Ε. προερχόταν από τη Finansbank.

Ελληνική κρίση χρέους 2010[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Λόγω της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα, η οποία είχε ως αποτέλεσμα την υπέρμετρη αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων η Εθνική Τράπεζα αναγκάστηκε να προχωρήσει σε τρεις διαδοχικές αυξήσεις του μετοχικού της κεφαλαίου (2010, 2014 και 2015) που κατέστησαν βασικό μέτοχο της Τράπεζας το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), καθώς και σε διαδικασία πώλησης των θυγατρικών της στο εξωτερικό καθώς και στο εσωτερικό της χώρας.

Στις 15/6/2016 η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (ΕΤΕ) ολοκληρώθηκε η μεταβίβαση της Finansbank A.Ş. στην Εθνική Τράπεζα του Κατάρ (Qatar National Bank S.A.Q. - QNB) αντί 2,75 δισ. ευρώ ενώ η QNB ανέλαβε την αποπληρωμή του δανείου μειωμένης εξασφάλισης, ύψους $910 εκατ., που η ΕΤΕ είχε χορηγήσει στη Finansbank, με αποτέλεσμα η Εθνική τράπεζα να εισπράξει περίπου 3,6 δισ. ευρώ.[7]

Στις 1/12/2017 η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (ΕΤΕ) ανακοίνωσε την ολοκλήρωση της μεταβίβασης της Vojvodjanska Banka, θυγατρικής της στη Σερβία, στον Όμιλο OTP. Στις 3/7/2018 η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (ΕΤΕ) ανακοίνωσε την ολοκλήρωση της μεταβίβασης της NBG Albania στην Albania Bank of Investment (ABI). Στις 3/5/2019 η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος («ΕΤΕ») ανακοίνωσε ότι υπεγράφη σύμβαση με την Bank Audi S.A.E. («Bank Audi Egypt») για την πώληση των δραστηριοτήτων του δικτύου καταστημάτων της ΕΤΕ στην Αίγυπτο, οι οποίες περιλαμβάνουν κυρίως δάνεια, καταθέσεις και χρεόγραφα Αιγυπτιακού ρίσκου (συνολικού ενεργητικού 110.000.000 ευρώ περίπου), το δίκτυο των 17 καταστημάτων στη χώρα και περίπου 250 υπαλλήλους. Τον Ιανουάριο του 2020 η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος («ΕΤΕ») ολοκλήρωσε την πώληση της θυγατρικής της, Banca Romaneasca SA («BROM»), στην ExportImport Bank of Romania («EximBank»).[8]

Εθνική Χρηματιστηριακή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Εθνική Χρηματιστηριακή αποτελεί το χρηματιστηριακό βραχίονα του ομίλου της Εθνικής Τράπεζας. Είναι μέλος του Χρηματιστηρίου Αθηνών από το 1988 και οι επιχειρηματικές της δραστηριότητες αποτελούν μετοχοποιήσεις, νέες εισαγωγές εταιριών, ιδιωτικές τοποθετήσεις, αυξήσεις μετοχικών κεφαλαίων, συγχωνεύσεις και εξαγορές, εν γένει συμβουλευτικές υπηρεσίες, συνθέσεις νέων προϊόντων, ανταλλάξιμα και μετατρέψιμα ομολογιακά δάνεια.[εκκρεμεί παραπομπή]

Φωτοθήκη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Εθνική Τράπεζα: Νέος πρόεδρος ο Γκίκας Χαρδούβελης». Ανακτήθηκε στις 26 Ιουλίου 2022. 
  2. «Ετήσια Χρηματοοικονομική Έκθεση Ομίλου και Τράπεζας 31.12.2023» (PDF). Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2024. 
  3. 3,0 3,1 Προφίλ εταιρείας στο Χρηματιστήριο Αθηνών
  4. Αθανάσιος Κ. Μπούνταλης (2016). Το Χρήμα στην Ελλάδα, 1821-2001. Η ιστορία ενός θεσμού. MIG Publishing. σελ. 109-110. ISBN 978-9-60937-758-4. 
  5. Βερέμης, Θάνος· Κωστής, Κώστας. Η Εθνική Τράπεζα στη Μικρά Ασία. Αθήνα: ΜΙΕΤ. σελ. 56. 
  6. Βερέμης, Θάνος· Κωστής, Κώστας. Η Εθνική Τράπεζα στη Μικρά Ασία. Αθήνα: ΜΙΕΤ. σελ. 66. 
  7. Παπαδογιάννης, Γιάννης (16 Ιουνίου 2016). «Ολοκληρώθηκε η πώληση του 99,81% της Finansbank στην QNB». kathimerini. 
  8. «Εθνική Τράπεζα: Ολοκληρώθηκε η πώληση της Banca Romaneasca». Capital. 23 Ιανουαρίου 2020. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Αλίκη Βαξεβάνογλου, Οι Έλληνες κεφαλαιούχοι 1900-1940, κοινωνική και οικονομική προσέγγιση, εκδόσεις Θεμέλιο, Αθήνα 1994
  • Θάνος Βερέμης - Κώστας Κωστής, Η Εθνική Τράπεζα στη Μικρά Ασία (1919-1922), εκδόσεις Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα 1984
  • Γιώργος Δερτιλής, Το ζήτημα των τραπεζών (1871-1873), εκδόσεις Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα 1989 (β' έκδοση)
  • Σταύρος Θωμαδάκης, Γεωγραφική κατανομή των εργασιών της Ε.Τ.Ε., 1861-1900, εκδόσεις Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα 1984
  • Σταύρος Θωμαδάκης, Πίστη και εκχρηματισμός της οικονομίας. Προεξοφλητικός δανεισμός και Εθνική Τράπεζα (1860-1900), εκδόσεις Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα 1981
  • Αχιλλέα Κομίνη, «Ο Όθων και η Εθνική Τράπεζα», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τόμος ΙΘ', σελίδες. 69-74
  • Νίκος Σ. Παντελάκης, Συμμαχικές πιστώσεις, κράτος και Εθνική Τράπεζα (1917-1928), εκδόσεις Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα 1988
  • Πέτρος Πιζάνιας, Μισθοί και εισοδήματα στην Ελλάδα (1842-1923). Το παράδειγμα των υπαλλήλων της Εθνικής Τράπεζας, εκδόσεις Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα 1985
  • Ιστορικό Αρχείο, Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, 160 χρόνια λειτουργίας. Ιστορικό χρησμολόγιον (1841-2001), Αθήνα 2001

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]