Γκρο Χάρλεμ Μπρούντλαντ
| Γκρο Χάρλεμ Μπρούντλαντ | |
|---|---|
 | |
| Πρωθυπουργός της Νορβηγίας | |
| Περίοδος 3 Νοεμβρίου 1990 – 25 Οκτωβρίου 1996 | |
| Μονάρχης | Όλαφ Ε΄ Χάραλντ Ε΄ |
| Προκάτοχος | Γιαν Σίσε |
| Διάδοχος | Θόρμπιερν Γιάγκλαντ |
| Περίοδος 9 Μαΐου 1986 – 16 Οκτωβρίου 1989 | |
| Μονάρχης | Όλαφ Ε΄ |
| Προκάτοχος | Κάρε Βίλοχ |
| Διάδοχος | Γιαν Σίσε |
| Περίοδος 4 Φεβρουαρίου 1981 – 14 Οκτωβρίου 1981 | |
| Μονάρχης | Όλαφ Ε΄ |
| Προκάτοχος | Όντβαρ Νόρντλι |
| Διάδοχος | Κάρε Βίλοχ |
| Γενική Γραμματέας του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας | |
| Περίοδος 13 Μαΐου 1998 – 21 Ιουλίου 2003 | |
| Προκάτοχος | Χιρόσι Νακατζίμα |
| Διάδοχος | Λι Γιονγκ-Γουκ |
| Προσωπικά στοιχεία | |
| Γέννηση | 20 Απριλίου 1939, Μπέρουμ, Νορβηγία |
| Εθνότητα | Νορβηγική |
| Πολιτικό κόμμα | Εργατικό Κόμμα |
| Σύζυγος | Άρνε Όλαφ Μπρούντλαντ |
| Σπουδές | Πανεπιστήμιο του Όσλο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ |
| Υπογραφή |  |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Η Γκρο Χάρλεμ Μπρούντλαντ (νορβ. Gro Harlem Brundtland), γεννημένη Γκρο Χάρλεμ στις 20 Απριλίου 1939) είναι Νορβηγή πολιτικός, που υπηρέτησε τρεις θητείες ως Πρωθυπουργός της Νορβηγίας (1981, 1986–89 και 1990–96) και ως Γενική Διευθύντρια του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας από το 1998 ως το 2003. Είναι επίσης γνωστή για την προεδρία της Επιτροπής Μπρούντλαντ, που παρουσίασε την ομώνυμη Έκθεση για τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Εκπαιδευμένη ως γιατρός η Μπρούντλαντ εντάχθηκε στο Εργατικό Κόμμα και μπήκε στην κυβέρνηση το 1974 ως Υπουργός Περιβάλλοντος. Έγινε η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός της Νορβηγίας στις 4 Φεβρουαρίου 1981, μέχρι τις 14 Οκτωβρίου 1981. Επέστρεψε ως πρωθυπουργός στις 9 Μαΐου 1986 και υπηρέτησε ως τις 16 Οκτωβρίου 1989 και για τρίτη θητεία στις 3 Νοεμβρίου 1990. Από το 1981 ως το 1992 ήταν ηγέτης του Εργατικού Κόμματος. Μετά την αιφνιδιαστική παραίτησή της από πρωθυπουργός το 1996 έγινε διεθνώς πρωτεργάτης της βιώσιμης ανάπτυξης και της δημόσιας υγείας και υπηρέτησε ως Γενική Διευθύντρια του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και ως ειδική απεσταλμένη του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή από το 2007 ως το 2010. [1] Είναι επίσης αναπληρωτής πρόεδρος των The Elders και πρώην Αντιπρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς.
Η Μπρούντλαντ ανήκε στη μετριοπαθή πτέρυγα του κόμματός της και υποστήριξε την ένταξη της Νορβηγίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση κατά το δημοψήφισμα του 1994. Ως πρωθυπουργός η Μπρούντλαντ έγινε ευρέως γνωστή ως «μητέρα του έθνους». [2] Ελαβε το Βραβείο Καρλομάγνος του 1994 και έχει λάβει πολλά άλλα βραβεία και διακρίσεις.
Πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Γκρο Χάρλεμ Μπρούντλαντ γεννήθηκε στις 20 Απριλίου 1939 στο προάστιο Μπέρουμ του Όσλο, κόρη του ιατρού και πολιτικού Γκούντμουντ Χάρλεμ και της Ίνγκα Μαργαρίτα Ελισάβετ Μπράνολφ (1918-2005). Έχει έναν μικρότερο αδερφό, τον Lars και μια μικρότερη αδερφή, την Hanne.
Σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο του Όσλο, από όπου αποφοίτησε 1963 και ύστερα έλαβε τίτλο μάστερ από το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ στη δημόσια υγεία.
Από το 1966 έως το 1969, εργάστηκε ως γιατρός στη Διεύθυνση Υγείας (Helsedirektoratet) και από το 1969 εργάστηκε ως γιατρός στη δημόσια υπηρεσία υγείας του Όσλο.
Πολιτική σταδιοδρομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Διετέλεσε υπουργός Περιβάλλοντος από το 1974 μέχρι το 1979 και στη συνέχεια έγινε η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός της Νορβηγίας από το Φεβρουάριο μέχρι τον Οκτώβριο του 1981.
Η Μπρούντλαντ έγινε πρωθυπουργός της Νορβηγίας για δύο ακόμη μεγαλύτερες θητείες. Η δεύτερη πρωθυπουργία ήταν από τις 9 Μαΐου 1986 ως τις 16 Οκτωβρίου 1989 και εκείνο το υπουργικό συμβούλιο έγινε γνωστό παγκοσμίως για το μεγάλο ποσοστό γυναικών υπουργών: σχεδόν οι μισοί, οκτώ από τους συνολικά δεκαοκτώ υπουργούς, ήταν γυναίκες. Η τρίτη πρωθυπουργία ήταν από τις 3 Νοεμβρίου 1990 ως τις 25 Οκτωβρίου 1996.
Η Μπρούντλαντ έγινε ηγέτης του Εργατικού Κόμματος το 1981 και κατείχε το αξίωμα μέχρι να παραιτηθεί το 1992, κατά την τρίτη θητεία της ως πρωθυπουργού. Το 1996 παραιτήθηκε από πρωθυπουργός και αποσύρθηκε εντελώς από τη νορβηγική πολιτική. Ο διάδοχός της ως ηγέτης του Εργατικού Κόμματος το 1992 και ως πρωθυπουργός το 1996 ήταν ο Θόρμπγερν Γιάγκλαντ.
Η Γκρο Χάρλεμ Μπρούντλαντ είναι μέλος του Νορβηγικού Ανθρωπιστικού Συλλόγου και της Νορβηγικής Ακαδημίας Επιστημών και Γραμμάτων.[3]
Διεθνής σταδιοδρομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1983 η Μπρούντλαντ κλήθηκε από τον τότε Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Χαβιέρ Πέρες ντε Κουέγιαρ να ιδρύσει και να προεδρεύσει της Παγκόσμιας Επιτροπής για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη (WCED), που αναφέρεται ευρέως ως Επιτροπή Μπρούντλαντ. Μετά από σειρά εκτεταμένων δημόσιων ακροάσεων, που διακρίνονταν για την ευρύτητά τους ανέπτυξε την ευρεία πολιτική αντίληψη της βιώσιμης ανάπτυξης. Η επιτροπή, που δημοσίευσε την έκθεσή της Το Κοινό μας Μέλλον τον Απρίλιο του 1987, παρείχε τη δυναμική για τη Σύνοδο Κορυφής της Γης το 1992, υπό την προεδρία του Μόρις Στρονγκ, που υπήρξε εξέχον μέλος της επιτροπής. Η Επιτροπή Μπρούντλαντ παρείχε επίσης τη δυναμική για την Ατζέντα 21.
Κατά την τρίτη πρωθυπουργία η νορβηγική κυβέρνηση το 1993 ανέλαβε την πρωτοβουλία να χρηματοδοτήσει μυστικές ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ της κυβέρνησης του Ισραήλ υπό τον Γιτζάκ Ράμπιν - όπως η Μπρούντλαντ, αρχηγό ενός Εργατικού Κόμματος - και την OAP υπό το Γιάσερ Αραφάτ, που κορυφώθηκαν με την υπογραφή των Συμφωνιών του Όσλο. Για αρκετά χρόνια μετά η Νορβηγία συνέχισε να έχει μια ιδιαίτερη συμμετοχή στην προώθηση της ισραηλινοπαλαιστινιακής ειρήνης, αν και εκτοπιζόταν ολοένα και περισσότερο από τις Ηνωμένες Πολιτείες από το ρόλο της ως διαμεσολαβητή.
Μετά τη λήξη της θητείας της ως πρωθυπουργού η Μπρούντλαντ εξελέγη Γενική Διευθύντρια του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας το Μάιο του 1998. Με αυτή την ιδιότητα η Μπρούντλαντ υιοθέτησε μια μακροπρόθεσμη προσέγγιση στη δημόσια υγεία, δημιουργώντας μια Επιτροπή Μακροοικονομίας και Υγείας, υπό τον Τζέφρυ Σακς, και αντιμετωπίζοντας τη βία ως μείζον ζήτημα δημόσιας υγείας. Η Μπρούντλαντ ηγήθηκε του κινήματος, σήμερα παγκόσμιου, για την κατάργηση του καπνίσματος μέσω της εκπαίδευσης, της πειθούς και της αύξησης της φορολογίας. [4] Υπό την ηγεσία της ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ήταν ένας από τους πρώτους μεγάλους εργοδότες που έθεσε το κάπνισμα ως προϋπόθεση απασχόλησης, αλλά δέχθηκε κριτική [5] για την αυξημένη επιρροή των φαρμακευτικών εταιρειών.
Η Μπρούντλαντ αναγνωρίστηκε το 2003 από το Scientific American ως «Πολιτική Ηγέτης της Χρονιάς» για το συντονισμό μιας ταχείας παγκόσμιας ανταπόκρισης στα στελέχη του SARS. Την διαδέχτηκε στις 21 Ιουλίου 2003 ο Γιονγκ-Βουκ Λη. Το 1994 της απονεμήθηκε απονεμήθηκε το Βραβείο Καρλομάγνος της πόλης του Άαχεν.
Το 2006 η Μπρούντλαντ ήταν μέλος της Επιτροπής Επιφανών Προσώπων που εξέτασε το έργο της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (UNCTAD). Το Μάιο του 2007 ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Μπαν Κι-μουν όρισε τη Μπρούντλαντ, καθώς και τον Ρικάρντο Λάγκος (πρώην Πρόεδρο της Χιλής) και τον Χαν Σουνγκ-σου (πρώην υπουργό Εξωτερικών της Νότιας Κορέας), Ειδικούς Απεσταλμένους του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή. .[6]
Οι σημαντικές πολιτικές δραστηριότητες της Μπρούντλαντ έχουν καταγραφεί από το σύζυγό της, Αρνε Ολαφ Μπρούντλαντ, στα δύο μπεστ σέλερ του, Παντρεμένος με τη Γκρο (ISBN 82-516-1647-6) και Ακόμα Παντρεμένος με τη Γκρο (ISBN 82-05-30726-1 ).
Το 2007 η Μπρούντλαντ εργάστηκε για την Pepsi ως σύμβουλος.[7]
Είναι μέλος του Συμβουλίου των Γυναικών Παγκόσμιων Ηγετών, ένα διεθνές δίκτυο σημερινών και πρώην γυναικών προέδρων και πρωθυπουργών, του οποίου αποστολή είναι η κινητοποίηση συλλογικής δράσης σε θέματα κρίσιμης σημασίας για τις γυναίκες και την ισότιμη ανάπτυξη. [8]
Η Μπρούντλαντ είναι επίσης μέλος του Κλαμπ της Μαδρίτης, μιας ανεξάρτητης οργάνωσης πρώην ηγετών δημοκρατικών κρατών, που εργάζεται για την ενίσχυση της δημοκρατικής διακυβέρνησης και της ηγεσίας. .[9]
Είναι Αναπληρωτής Πρόεδρος των The Elders, μιας ομάδας παγκόσμιων ηγετών που συγκλήθηκαν αρχικά από τους Νέλσον Μαντέλα, Γκράσα Μαχέλ και Ντέσμοντ Τούτου για να αντιμετωπίσουν μερικά από τα πιο δύσκολα προβλήματα του κόσμου. [10] Ο Μαντέλα ανακοίνωσε τη λειτουργία της ομάδας στις 18 Ιουλίου 2007 στο Γιοχάνεσμπουργκ της Νότιας Αφρικής. Η Μπρούντλαντ δραστηριοποιήθηκε στο έργο των The Elders, συμμετέχοντας σε ένα ευρύ φάσμα πρωτοβουλιών της ομάδας. Έχει ταξιδέψει με αντιπροσωπείες τους στην Κύπρο, τη Χερσόνησο της Κορέας, την Αιθιοπία, την Ινδία και τη Μέση Ανατολή. Συμμετείχε επίσης στην πρωτοβουλία των The Elders για τους παιδικούς γάμους, συμπεριλαμβανομένης της ίδρυσης της Κορίτσια Οχι Νύφες: Η Παγκόσμια Ενωση για τον Τερματισμό των Παιδικών Γάμων. [11]
Η Μπρούντλαντ παρακολούθησε τις συναντήσεις της Λέσχης Μπίλντερμπεργκ το 1982 και το 1983 και ο σύζυγός της εκείνη το 1991.
Το 2019 υπηρέτησε ως συμπροεδρεύουσα του Παγκόσμιου Συμβούλιου Παρακολούθησης της Προετοιμασίας του ΠΟΥ.
Απόπειρα δολοφονίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Μπρούντλαντ παρ' ολίγον να δολοφονηθεί από τον Άντερς Μπέρινγκ Μπρέιβικ στις 22 Ιουλίου 2011. Βρισκόταν στο νησί Ούτεγια λίγες ώρες πριν από τη σφαγή εκεί για να εκφωνήσει ομιλία στην κατασκήνωση του AUF (Νεολαία του Εργατικού Κόμματος). Ο Μπρέιβικ δήλωσε ότι αρχικά σκόπευε να είναι η Μπρούντλαντ ως ο κύριος στόχος της επίθεσης (μαζί με τους Εσκίλ Πέντερσεν και Γιόνας Γκαρ Στέρε), αλλά είχε καθυστερήσει ερχόμενος από το Όσλο. [12][13] Ο Μπρέιβικ έφτασε στην Ούτεγια περίπου δύο ώρες μετά την αναχώρηση του Μπρούντλαντ.
Κατά τη δίκη του το 2012 ο Μπρέιβικ αποκάλυψε λεπτομερή σχέδια δολοφονίας της Μπρούντλαντ. [14] Είπε στο δικαστήριο ότι είχε προγραμματίσει να της βάλει χειροπέδες και στη συνέχεια να την καταγράψει να διαβάσει ένα έτοιμο κείμενο που να περιγράφει λεπτομερώς τα «εγκλήματά» της, πριν την αποκεφαλίσει ον κάμερα χρησιμοποιώντας ξιφολόγχη και ανεβάσει το υλικό στο διαδίκτυο. Ο Μπρέιβικ είπε ότι ενώ η Μπρούντλαντ ήταν ο κύριος στόχος του, είχε ακόμη προγραμματίσει τη σφαγή όλων των άλλων στο νησί.[15]
Προσωπική ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παντρεύτηκε τoν Αρνε Ολαφ Μπρούντλαντ στις 9 Δεκεμβρίου 1960. Aπέκτησαν τέσσερα παιδιά, από τα οποία το ένα έχει πεθάνει. Έχουν ένα σπίτι στα νότια της Γαλλίας.
Προβλήματα υγείας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Μπρούντλαντ χειρουργήθηκε για καρκίνο της μήτρας το 2002 στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Όσλο Ούλεβολ. [16] Το 2008 έγινε γνωστό ότι το 2007 είχε κάνει δύο θεραπείες στο Ούλεβολ, που πληρώθηκαν από τις δημόσιες δαπάνες της Νορβηγίας. Δεδομένου ότι είχε προηγουμένως ενημερώσει τις νορβηγικές αρχές ότι είχε αλλάξει κατοικία στη Γαλλία, δεν είχε πλέον δικαίωμα στις παροχές κοινωνικής ασφάλισης της Νορβηγίας. Μετά από την προβολή των μέσων ενημέρωσης του θέματος αποφάσισε να αλλάξει άλλη μια φορά την κατοικία, πίσω στη Νορβηγία, και ανακοίνωσε επίσης ότι θα πληρώσει η ίδια για τις θεραπείες. [17] Η Μπρούντλαντ έχει ισχυριστεί ότι πάσχει από ηλεκτρομαγνητική υπερευαισθησία, που προκαλεί πονοκεφάλους όταν κάποιος χρησιμοποιεί κινητό τηλέφωνο κοντά της. [18]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ «UN Secretary-General Ban Ki-moon Appoints Special Envoys on Climate Change». United Nations. 2007. Ανακτήθηκε στις 3 Αυγούστου 2007.
- ↑ Gro Harlem Brundtland
- ↑ «Gruppe 7: Medisinske fag» (στα Νορβηγικά). Norwegian Academy of Science and Letters. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2009.
- ↑ Claire Doole (21 October 1998). «WHO declares war on tobacco firms». BBC news. http://news.bbc.co.uk/2/hi/health/background_briefings/smoking/198338.stm. Ανακτήθηκε στις 22 February 2013.
- ↑ Wilson, Duff (26 June 2005). «New blood-pressure guidelines pay off — for drug companies». Seattle Times (26 June 2005). http://www.seattletimes.com/seattle-news/health/new-blood-pressure-guidelines-pay-off-8212-for-drug-companies/. Ανακτήθηκε στις 21 February 2017.
- ↑ Edith M. Lederer, Associated Press (10 May 2007). «U.N. Envoys Seek Input on Climate Change». Time. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-08-03. https://web.archive.org/web/20130803163637/http://www.time.com/time/nation/article/0,8599,1619288,00.html. Ανακτήθηκε στις 23 February 2013.
- ↑ Morten Ulekleiv; Gunn Kari Hegvik; Lars Kristian Tranøy (12 December 2007). «Pepsi-Gro slår tilbake: - Latterlig». Verdens Gang. http://www.vg.no/nyheter/innenriks/artikkel.php?artid=189076. Ανακτήθηκε στις 23 February 2013.
- ↑ «Members». Council of Women World Leaders (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Ιουνίου 2020.
- ↑ «Brundtland, Gro Harlem». Club de Madrid. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Αυγούστου 2017. Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2013.
- ↑ «Kofi Annan appointed Chair of The Elders». The Elders. 10 Μαΐου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουνίου 2013. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2013.
- ↑ «Gro Harlem Brundtland». The Elders. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Μαρτίου 2013. Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2013.
- ↑ «Norway shooting: killer 'confirms Gro Harlem Brundtland was main target'». The Telegraph. 25 July 2011. https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/norway/8658995/Norway-shooting-killer-confirms-Gro-Harlem-Brundtland-was-main-target.html. Ανακτήθηκε στις 23 February 2013.
- ↑ Line Brustad (18 November 2011). «Breiviks hovedmål: Gro, Jonas og Eskil» (στα Norwegian). Dagbladet. http://www.dagbladet.no/2011/11/18/nyheter/terrorangrep_i_oslo/terrorangrepet/innenriks/terrorangrepene/19066616/. Ανακτήθηκε στις 23 February 2013.
- ↑ Haroon Siddique; Helen Pidd (19 April 2012). «News blog: Anders Behring Breivik trial, day four - Thursday 19 April». The Guardian. https://www.theguardian.com/world/2012/apr/19/anders-behring-breivik-trial-live. Ανακτήθηκε στις 23 February 2013.
- ↑ «Breivik trial: Phone delay 'caused more deaths'». BBC news. 23 April 2012. https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-17809617. Ανακτήθηκε στις 23 February 2013.
- ↑ Alf Bjarne Johnsen (10 January 2008). «Betalte operasjon i 2002» (στα Norwegian). Verdens Gang. http://www.vg.no/nyheter/innenriks/norsk-politikk/artikkel.php?artid=508236.
- ↑ Alf Bjarne Johnsen (7 January 2008). «Gro flytter hjem» (στα Norwegian). Verdens Gang. http://www.vg.no/nyheter/innenriks/artikkel.php?artid=509666. Ανακτήθηκε στις 23 February 2013.
- ↑ Aud Dalsegg (9 March 2002). «Får hodesmerter av mobilstråling» (στα Norwegian). Dagbladet. http://www.dagbladet.no/nyheter/2002/03/09/318013.html. Ανακτήθηκε στις 23 February 2013.
|
 |
Αυτό το λήμμα σχετικά με τη βιογραφία ενός προσώπου χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |