Βυτένις

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Βυτένις
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση13ος αιώνας
Θάνατος1316
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
ΓονείςΜπουτβύντας[1]
ΑδέλφιαΓκεντιμίνας[2]
Φιόντορ του Κιέβου
Οικογένειαοίκος των Γκεντιμινιδών
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμεγάλος δούκας της Λιθουανίας
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Βυτένις, λευκορωσικά Віцень (1260-1316) από τον Οίκο των Γκεντιμινιδών ήταν μέγας δούκας της Λιθουανίας (π. 1295-π. 1316). Έγινε ο πρώτος τού Οίκου του, που κυβέρνησε για ένα μεγάλο διάστημα. Στις αρχές τού 14ου αι. η φήμη του επισκιάστηκε από αυτήν τού αδελφού του Γκεντιμίνας, που οι ιστορικοί της εποχής μας τον θεωρούν ως έναν από τους μεγαλύτερους ηγεμόνες. Η εξουσία τού Βυτένις χαρακτηρίζεται από σταθερό πόλεμο σε μία προσπάθεια εδραίωσης της Λιθουανίας μεταξύ της Ρουθηνίας, της Μαζοβίας και τού Τευτονικού Τάγματος.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Για πρώτη φορά αναφέρεται το 1292 κατά την εισβολή τού πατέρα του στη Μαζοβία, όταν 800 άνδρες προχώρησαν ως τη Βέντσιτσα. Διαδέχθηκε τον πατέρα του π. το 1295 και έγινε μέγας δούκας. Σύντομα αναμείχθηκε με τις διαμάχες διαδοχής της Πολωνίας, υποστηρίζοντας τον Μπολέσλαφ Β΄ δούκα της Μαζοβίας, σύζυγο της Γκαουντεμούνντα (κόρης τού Τραϊντένις μεγάλου δούκα τη Λιθουανίας) έναντι τού Βλάντισλαφ Α΄ της Πολωνίας. Στη Ρουθηνία κατάφερε να ανακτήσει τις γαίες, που είχαν χαθεί έπειτα από τη δολοφονία τού Μινντάουγκας[3] και κατέλαβε τα πριγκιπάτα Πίνσκ και Τουράου.

Περί το 1315 απεβίωσε χωρίς απογόνους· δεν γνωρίζουμε τις συνθήκες τού τέλους του. Η άποψη των Ρώσων ιστορικών ότι επλήγη από κεραυνό, είναι λανθασμένη. Η Τευτονική προπαγάνδα διέδωσε, ότι τον σκότωσε ο Γκεντιμίνας -τού οποίου ο Βυτένις ήταν κύριός του- και άρπαξε τον θρόνο. Ο Βυτένις αναφέρεται το 1315 για τελευταία φορά, κατά την ανεπιτυχή πολιορκία τού Χρίστμεμελ, πρώτου κάστρου που έκτισαν οι Τεύτονες Ιππότες στη δεξιά όχθη τού ποταμού Νέμαν. Ο μόνος γνωστός γιος του:

  • Ζβελγκούτις (Ζβαλεγκότε), μάλλον απεβίωσε πριν τον πατέρα του.

Αυτό επέτρεψε στον Γκεντιμίνας να τον διαδεχθεί· κατά την εξουσία του η Λιθουανία θα γίνει μία μεγάλη στρατιωτική και πολιτική δύναμη στην Ανατολική Ευρώπη.

Υποσημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  2. Venedikt Miakotin: «Гедимин» (Ρωσικά)
  3. Ο Μινντάουγκας και ο Τραϊντένις ανήκουν στην προηγούμενη δυναστεία της Λιθουανίας

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Rowell, C. S. (1994). Lithuania Ascending: A Pagan Empire Within East-Central Europe, 1295–1345. Cambridge Studies in Medieval Life and Thought: Fourth Series. Cambridge University Press. pp. 55–59. ISBN 978-0-521-45011-9.