Αντιόπη η Βοιωτή

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αντιόπη η Βοιωτή
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Ἀντιόπη (Αρχαία Ελληνικά)
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
ΣύζυγοςΕποπέας
Φώκος
ΣύντροφοςΔίας
ΤέκναΑμφίονας της Αντιόπης[1][2]
Ζήθος[2][3]
ΓονείςΑσωπός[3] και Νυκτέας[1][3] και Polyxo[3]
ΑδέλφιαΝυκτηίς
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Αντιόπη αυτή ήταν θυγατέρα του ποτάμιου θεού Ασωπού κατά την Οδύσσεια[4] ή σύμφωνα με άλλους μύθους, του βασιλιά της Θήβας Νυκτέα και της Πολυξούς (Απολλόδ. Γ 10,1, Ευστάθ. 1682, 43)[5][6].

Μυθολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όταν ο θεός Δίας είδε κάποτε την Αντιόπη να κοιμάται, την ερωτεύθηκε και μεταμορφώθηκε σε Σάτυρο για να την κατακτήσει (Οβιδίου Μεταμορφώσεις, VI 110 κ.ε.). Φοβούμενη την οργή του πατέρα της εγκατέλειψε τη Βοιωτία και πήγε στη Σικυώνα όπου παντρεύτηκε τον βασιλιά Εποπέα. Ο αδελφός του πατέρα της Λύκος κατέλαβε το βασίλειο της Σικυώνας, σκότωσε τον Εποπέα και ανάγκασε την Αντιόπη να τον ακολουθήσει πίσω στη Θήβα. Στον δρόμο την έπιασαν οι πόνοι του τοκετού και οι συνοδοί της αναγκάσθηκαν να την αφήσουν να γεννήσει σε μια σπηλιά τους δίδυμους Αμφίονα και Ζήθο. Ο Λύκος εγκατέλειψε μόνα τα νεογέννητα σε φαράγγι του Κιθαιρώνα και συνέχισε με τη μητέρα τους για τη Θήβα. Τα τέκνα ανατράφηκαν από κάποιον βοσκό και μεγάλωσαν χωρίς να μάθουν τις συνθήκες υπό τις οποίες γεννήθηκαν. Κάποτε η Αντιόπη αφού κατάφερε να δραπετεύσει βρήκε τα παιδιά της, αλλά εκείνα δεν ήθελαν να την αναγνωρίσουν ως μητέρα τους και την κράτησαν μάλιστα αιχμάλωτη σε καλύβα. Μόνο με τη βοήθεια του Δία μπόρεσαν να την αναγνωρίσουν, οπότε μετά τιμώρησαν σκληρά τους διώκτες της, τον Λύκο και τη σύζυγό του Δίρκη, που υπέβαλλε την Αντιόπη για πολλά χρόνια σε σκληρά βασανιστήρια και εγκαταστάθηκαν με τη μητέρα τους στη Θήβα, όπου έγιναν θρυλικοί ήρωες της Βοιωτίας[5][7]. Σύμφωνα με άλλη παράδοση, η Αντιόπη δεν βρήκε ποτέ καταφύγιο στην Κορινθία, αλλά γέννησε κάτω από δραματικές και περιπετειώδεις συνθήκες, καταδιωκόμενη από τον πατέρα της, τον Ασωπό ή τον Νυκτέα.

Ο μύθος της Αντιόπης στη τέχνη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Φαρνέζιος ταύρος στο Μουσείο της Νεάπολης Ιταλίας

Ο μύθος έχει εμπνεύσει τον Ευριπίδη στη χαμένη του τραγωδία Αντιόπη, από την οποία διασώθηκαν πάρα πολύ λίγα αποσπάσματα (βλ. Βικιθήκη). Πολύ γνωστό είναι το γλυπτικό σύμπλεγμα «Φαρνέζιος ταύρος» ή «Ταύρος των Φαρνέζε», έργο του Απολλώνιου από τις Τράλλεις και του Ταυρίσκου, αντίγραφο του οποίου βρέθηκε στα Λουτρά του Καρακάλλα και σήμερα φυλάσσεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Νεάπολης. Στη ζωγραφική έχουν εμπνευστεί οι ζωγράφοι Τιτσιάνο στον πίνακά του «Αντιόπη και Ζευς» και ο Κορέτζιο στο «Αντιόπη που κοιμάται». Ο θεατρικός συγγραφέας Δημήτριος Βερναδράκης έγραψε το 1895 το θεατρικό δράμα Αντιόπη[5].

Γενεαλογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

ΔίαςΑντιόπη η Βοιωτή
Αμφίονας
Νιόβη
Ζήθος
Αηδόνα
Αμφίωνας ΑμύκλαςΊτυλος

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 «Амфион» (Ρωσικά)
  2. 2,0 2,1 «Антіопа» (Ρωσικά)
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 «Антиопа» (Ρωσικά)
  4. «τὴν δὲ μέτ' Ἀντιόπην ἴδον, Ἀσωποῖο θύγατρα, ἣ δὴ καὶ Διὸς εὔχετ' ἐν ἀγκοίνῃσιν ἰαῦσαι, καί ῥ' ἔτεκεν δύο παῖδ', Ἀμφίονά τε Ζῆθόν τε, οἳ πρῶτοι Θήβης ἕδος ἔκτισαν ἑπταπύλοιο πύργωσάν τ', ἐπεὶ οὐ μὲν ἀπύργωτόν γ' ἐδύναντο ναιέμεν εὐρύχορον Θήβην, κρατερώ περ ἐόντε.» - Ραψωδία λ, 260
  5. 5,0 5,1 5,2 Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 189, τομ. 4. 
  6. «...Νυκτέως δὲ καὶ Πολυξοῦς Ἀντιόπη, Ἀντιόπης δὲ καὶ Διὸς Ζῆθος καὶ Ἀμφίων. ταῖς δὲ λοιπαῖς Ἀτλαντίσι Ζεὺς συνουσιάζει.» - Απολλόδωρος (ψεύδo-), Βιβλιοθήκη Γ΄ 10.1
  7. Magnes, Daniel Demetrios (1834). Lexikon historikomythikon kai geographikon (etc.)(Historisch-mythologisches und geographisches Wörterbuch etc.) neograece. Andreola. [νεκρός σύνδεσμος]