Ανιές Βαρντά

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ανιές Βαρντά
Η Ανιές Βαρντά το 2010
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Agnès Varda (Γαλλικά)
Προφορά
Γέννηση30 Μαΐου 1928
Ισέλ, Βέλγιο
Θάνατος29 Μαρτίου 2019 (90 ετών)
Παρίσι, Γαλλία
Αιτία θανάτουκαρκίνος του μαστού
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο του Μονπαρνάς
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία[1]
Βέλγιο[2][3]
ΣπουδέςΣχολή του Λούβρου
Ιδιότηταφωτογράφος[4][5], σεναριογράφος[6][5], σκηνοθέτης[5][7], δημιουργός ντοκιμαντέρ[8] και plastic artist
ΣύζυγοςΖακ Ντεμί (1962–1990)
ΤέκναΜατιέ Ντεμί και Ροζαλί Βαρντά
ΣυγγενείςJean Varda (ξάδελφος)
Κίνημαφεμινιστική τέχνη[9] και Νουβέλ Βαγκ
Καλλιτεχνικά ρεύματαφεμινιστική τέχνη[9] και Νουβέλ Βαγκ
Βραβεύσειςβραβείο Λουί Ντελούκ (1964), βραβείο Σεζάρ καλύτερου ντοκιμαντέρ μικρού μήκους (1984), Χρυσός Λέων (1985), Βραβείο Κόνραντ Γουλφ (Οκτώβριος 2001)[10], τιμητικό βραβείο Σεζάρ (2001), Βραβείο Ρενέ Κλερ (2002), César Award for Best Documentary Film (2009), Carrosse d'or (2010), Βραβείο Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας της Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου του Λος Άντζελες (1986), επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Λιέγης (2010)[11], Μεγαλόσταυρος του Εθνικού Τάγματος της Τιμής (14  Μαΐου 2013)[12], Leopard of Honour (2014), Τιμητικός φοίνικας (2015), Μέγας Αξιωματικός της Λεγεώνας της Τιμής (14  Απριλίου 2017)[13], National Society of Film Critics Award for Best Non-Fiction Film (2001), National Society of Film Critics Award for Best Non-Fiction Film (2009), Max Beckmann prize (2016), βραβείο Ντονόστια (2017), επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Γκέτεμποργκ (24  Οκτωβρίου 2008)[14], Τιμητικό Όσκαρ (11  Νοεμβρίου 2017), L'Œil d'or (2017), European Film Award for Best Documentary (2000)[15], βραβείο Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου Συνολικής προσφοράς (2014)[16] και επίτιμος πολίτης των Βρυξελλών (25  Σεπτεμβρίου 2013)[17]
ΙστοσελίδαΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Ανιές Βαρντά (Agnès Varda, 30 Μαΐου 1928 - 29 Μαρτίου 2019) ήταν Γαλλίδα σκηνοθέτρια, σεναριογράφος, ηθοποιός, παραγωγός και φωτογράφος. Θεωρείτο πρωτοπόρος του κινηματογράφου και μία απο τις καλύτερες και πιο σημαντικές σκηνοθέτριες όλων των εποχών. Είναι γνωστή ως "Η Γιαγιά της Γαλλικής Νουβέλ Βαγκ".[18] Το έργο της είναι επίσης αξιόλογο για την σημαντικότητα του στο πεδίο του φεμινιστικού κινηματογράφου. Μαζί με τον σύζυγο της, ηταν μέλος της κινηματογραφικής ομάδας Left Bank (Rive Gauche), μια απο τις δυο ομάδες απο τις οποίες απαρτιζόταν το κίνημα της Νουβέλ Βαγκ.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε το 1928 στο Βέλγιο και έχει γαλλική και ελληνική καταγωγή.[19] Σπούδασε ιστορία και φωτογραφία στην Εθνική Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών στη Γαλλία. Ήταν παντρεμένη με τον φημισμένο σκηνοθέτη Ζακ Ντεμί από το 1962 μέχρι τον θάνατό του το 1990 και οι δυο τους είχαν συνεργαστεί και επαγγελματικά.[20] Ορισμένες απο τις ταινίες της είναι φόροι τιμής στον Ντεμί.

Πιθανότατα η πιο αναγνωρισμένη και σημαντική ταινία της είναι Η Κλεό από τις 5 έως τις 7, μια εμβληματική ταινία για το κίνημα της Νουβέλ Βαγκ. Επιπλέον, η ταινία της Vagabond του 1985 κέρδισε τον Χρυσό Λέοντα.[21] To 2017, η Βαρντά -μαζι με τον αστικό καλλιτέχνη JR- σκηνοθέτησε και πρωταγωνίστησε στο ντοκιμαντέρ Faces Places, το οποίο απέσπασε υποψηφιότητα Όσκαρ για καλύτερο ντοκιμαντέρ, κάνοντας την το μεγαλύτερο σε ηλικία άτομο που να έχει ποτέ προταθέι για Όσκαρ.[22] Άλλες αξιοσημείωτες δουλείες της συμπεριλαμβάνουν τις ταινίες Le Bonheur, La Pointe Courte, Les Glaneurs et la Glaneuse, L'une chante, l'autre pas και το αυτοβιογραφικό ντοκιμαντέρ Les Plages d'Agnes.

Έχει τιμηθεί για τη συνολική προσφορά της στον κινηματογράφο, καθώς της έχει απονεμηθεί o Τιμητικός Χρυσός Φοίνικας,[23] το Τιμητικό Βραβείο Σεζάρ, το βραβείο Επιτεύγματος στον Παγκόσμιο Κινηματογράφο από τα Βραβεία Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου[24] και το Τιμητικό Όσκαρ[25] (κάνοντάς την την πρώτη γυναίκα που να λάβει αυτό το βραβείο).

Στις 29 Mαρτίου του 2019 πέθανε από καρκίνου του στήθους.[26] Η τελευταία της ταινία πρίν το θάνατό της ήταν το ντοκιμαντέρ Varda par Agnès, μια ανασκόπηση της κινηματογραφικής καριέρας της.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Κέντρο Ζορζ Πομπιντού. www.centrepompidou.fr/fr/ressources/personne/cj48qg.
  2. The New York Times. www.nytimes.com/2009/07/24/movies/24movies.html.
  3. (Αγγλικά) Museum of Modern Art online collection. 26661. Ανακτήθηκε στις 4  Δεκεμβρίου 2019.
  4. «The Beaches of Agnes (18)». The Independent.
  5. 5,0 5,1 5,2 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/100104. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  6. The New York Times. www.nytimes.com/movies/movie/99715/Lions-Love/overview.
  7. www.acmi.net.au/creators/34373.
  8. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. js20061215009. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2022.
  9. 9,0 9,1 agnes-varda.
  10. «Kulturnachrichten: Agnes Varda mit Konrad-Wolf-Preis ausgezeichnet und andere Meldungen». 15  Οκτωβρίου 2001.
  11. www.uliege.be/cms/c_9266244/fr/docteurs-honoris-causa-sur-proposition-des-autorites-de-l-uliege.
  12. «Décret du 14 mai 2013 portant élévation aux dignités de grand'croix et de grand officier» (Γαλλικά)
  13. «Décret du 14 avril 2017 portant élévation et nomination aux dignités de grand'croix et de grand officier». 16  Απριλίου 2017. PREX1710660D.
  14. «Fransk filmskapare och brittisk industridesigner blir hedersdoktorer på Konstnärliga fakulteten». Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ. 13  Οκτωβρίου 2008.
  15. «2000 - The Winners». European Film Academy. Ανακτήθηκε στις 14  Δεκεμβρίου 2019.
  16. «European Film Academy: 2014». (Αγγλικά) European Film Academy. Ανακτήθηκε στις 25  Ιανουαρίου 2020.
  17. datastore.brussels/web/data/dataset/ereburgers2/dataset-viewer-resource. Ανακτήθηκε στις 1  Δεκεμβρίου 2021.
  18. «When 'grandmother of the French New Wave' shot her first film». South China Morning Post (στα Αγγλικά). 1 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2019. 
  19. «Η χούντα και η Ελλάδα της Ανιές Βαρντά». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2018. 
  20. «Demy / Varda: Films by Jacques Demy». Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2018. 
  21. «Vagabond». Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2018. [νεκρός σύνδεσμος]
  22. «French director Agnès Varda, 89, becomes oldest ever Oscar nominee». Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2018. 
  23. «A Palme d'honneur to Agnès Varda». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Μαΐου 2015. Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2018. CS1 maint: Unfit url (link)
  24. «The European Film Academy - Winners 2014». Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2018. 
  25. «Hollywood awards French filmmaking legend Agnès Varda with honorary Oscar». France 24 (στα Αγγλικά). 12 Νοεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 29 Μαρτίου 2019. 
  26. Cills, Hazel. «Filmmaker Agnès Varda Has Died». Jezebel (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 29 Μαρτίου 2019.