Άννα Αγγελίνα της Ηπείρου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Άννα Κομνηνή Δούκαινα
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση13ος αιώνας
Θάνατος4  Ιανουαρίου 1286[1]
Χώρα πολιτογράφησηςΔεσποτάτο της Ηπείρου
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
ΣύζυγοςΝικόλαος Β΄ του Σαιντ-Ομέρ
Γουλιέλμος Β΄ Βιλλεαρδουίνος
ΤέκναΜαργαρίτα Βιλλεαρδουίνου
Ισαβέλλα Α΄ της Αχαΐας
ΓονείςΜιχαήλ Β΄ Κομνηνός Δούκας και Αγία Θεοδώρα της Άρτας
ΑδέλφιαΕλένη Αγγελίνα της Ηπείρου
Νικηφόρος Α΄ Κομνηνός Δούκας
Δημήτριος (Μιχαήλ) Κομνηνός Δούκας ο Κουτρούλης
ΟικογένειαΚομνηνοδούκες
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠριγκίπισσα της Αχαΐας

Η Άννα Αγγελίνα της Ηπείρου ή Άννα Κομνηνή Δούκαινα (πέθανε στις 4 Ιανουαρίου 1286) ήταν Πριγκίπισσα της Αχαΐας σαν τρίτη σύζυγος του Γουλιέλμου Β΄ Βιλλεαρδουίνου (1258 - 1278) και αντιβασίλισσα του πριγκιπάτου (1259 - 1262). Η Άννα Αγγελίνα ήταν μικρότερη κόρη του Δεσπότη της Ηπείρου Μιχαήλ Β΄ Κομνηνού Δούκα και της νόμιμης συζύγου του Αγίας Θεοδώρας της Άρτας, κόρης του Σεβαστοκράτωρ Ιωάννη Πετραλίφα κυβερνήτη της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας.

Πρώτος γάμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παντρεύτηκε στην Πάτρα τον Γουλιέλμο Β΄ Βιλλεαρδουίνο στον τρίτο του γάμο (1258), την επόμενη χρονιά η μεγαλύτερη αδελφή της Ελένη Αγγελίνα της Ηπείρου παντρεύτηκε τον Μανφρέδο της Σικελίας μέλος του Οίκου των Χοενστάουφεν. Οι γάμοι είχαν στόχο να δημιουργήσει ο πατέρας της συμμαχίες με ισχυρούς ηγεμόνες, την ίδια εποχή βρισκόταν σε σύγκρουση με την Αυτοκρατορία της Νίκαιας χάρη στην επεκτατικότητα του Θεοδώρου Β΄ Λάσκαρη και τα υπόλοιπα Λατινικά κράτη. Τον Θεόδωρο Β΄ Λάσκαρη διαδέχθηκε ο ικανότατος Μιχαήλ Η´ Παλαιολόγος (1258), πρώτος αυτοκράτορας από την Δυναστεία των Παλαιολόγων, αρχικά ήταν κηδεμόνας του ανήλικου γιου του Ιωάννη Δ΄ Λάσκαρη αλλά την επόμενη χρονιά έγινε ο ίδιος μόνος αυτοκράτορας.

Η μάχη της Πελαγονίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι δυναμικοί διπλωματικοί και στρατιωτικοί χειρισμοί του Μιχαήλ Β΄ δεν έφεραν τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Το Δεσποτάτο της Ηπείρου συνετρίβη στην Μάχη της Πελαγονίας από τον Μιχαήλ Η΄ (1259) σε μία περιοχή ανάμεσα στην Φλώρινα και την Μπίτολα, έχασε οριστικά την Κωνσταντινούπολη.[2][3] Στην μάχη της Πελαγονίας βοήθησαν σημαντικά τον Μιχαήλ Β΄ Κομνηνό Δούκα και οι γαμπροί του Γουλιέλμος Βιλλεαρδουίνος και Μανφρέδος της Σικελίας με 400 ιππότες αλλά χωρίς αποτέλεσμα.

Με την αιχμαλωσία του συζύγου της η Άννα Αγγελίνα ανέλαβε την αντιβασιλεία του πριγκιπάτου της Αχαΐας και προσπάθησε να οργανώσει την άμυνα των Λατινικών κρατών απέναντι στον νέο αυτοκράτορα. Συγκάλεσε Συνέλευση στα ανάκτορα της στην Βαρωνία του Νικλίου με τις συζύγους των επιφανέστερων ευγενών του Μοριά για να βρουν μία λύση στο μέλλον της Πελοποννήσου, πρόεδρος ήταν η ίδια. Η Συνέλευση αυτή έμεινε γνωστή στην ιστορία σαν «παρλαμάς των Κυράδων».[εκκρεμεί παραπομπή] Ο Γουλιέλμος Β΄ Βιλλεαρδουίνος ελευθερώθηκε μόνο όταν παραχώρησε στον Μιχαήλ Παλαιολόγο τον Μυστρά, την Μονεμβασιά και την Μεγάλη Μαΐνη (1262).

Συνθήκη του Βιτέρμπο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γουλιέλμος Β΄ δεν είχε γιους από τους δύο πρώτους γάμους του, με την Άννα Αγγελίνα απέκτησε δύο κόρες την Ισαβέλλα και την Μαργαρίτα Βιλλεαρδουίνου.[4] Μετά τον θάνατο του Γουλιέλμου (1278) ορίστηκε με την "Συνθήκη του Βιτέρμπο" νέος πρίγκιπας της Αχαΐας ο Κάρολος ο Ανδεγαυός, η Άννα κληρονόμησε την Καλαμάτα και το κάστρο στο Χλεμούτσι που έμενε με την κόρη της Μαργαρίτα. Η "βαρονία της Καλαμάτας" και το "κάστρο του Χλεμουτσίου" ήταν πατρογονικά εδάφη του Οίκου των Βιλλεαρδουίνου που τα έδωσε ο Γουλιέλμος στην Άννα μετά τον γάμο τους. Η Άννα ορίστηκε ταυτόχρονα κηδεμόνας της Ισαβέλλας που παντρεύτηκε τον μικρότερο γιο του Καρόλου του Ανδεγαυού Φίλιππο της Σικελίας, η Ισαβέλλα μετέβη στην Ιταλία και έζησε εκεί μέχρι το πρόωρο θάνατο του Φιλίππου (1277).[5]

Δεύτερος γάμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Άννα Αγγελίνα παντρεύτηκε σε δεύτερο γάμο τον Νικόλαο Β΄ του Σαιντ-Ομέρ έναν πάμπλουτο βαρόνο της Θήβας, κύριο του ημίσεως των Θηβών. Ο γάμος ανησύχησε έντονα τον Κάρολο Α΄ της Σικελίας τον Ανδεγαυό, που δεν επιθυμούσε να δει το ισχυρό κάστρο της Αχαΐας και την εύφορη γη της Καλαμάτας στα χέρια ενός πανίσχυρου υποτελούς του. Με διαπραγματεύσεις που ξεκίνησε, έπεισε την Άννα να ανταλλάξει το Χλεμούτσι και την Καλαμάτα με άλλα εδάφη στη Μεσσηνία.[6] Ο δεύτερος γάμος της Άννας έμεινε άτεκνος· αυτή πέθανε και τάφηκε δίπλα από τον πρώτο της σύζυγο στην εκκλησία του Αγίου Ιακώβου στην Ανδραβίδα.[7]

Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Άννα παντρεύτηκε πρώτα τον Γουλιέλμο Β΄ Βιλλεαρδουίνο πρίγκιπα της Αχαΐας (ήταν η 3η σύζυγός του) και είχαν τέκνα:

To 1278 απεβίωσε ο Γουλιέλμος Β΄ και η Άννα έκανε δεύτερο γάμο, με τον Νικόλαο Β΄ του Σαιντ-Ομέρ, κύριο του 1/2 της Θήβας και βάιλο του πριγκιπάτου της Αχαΐας (ήταν η 2η σύζυγός του).

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. www.genealogics.org/getperson.php?personID=I00106565&tree=LEO.
  2. Bon 1969, σσ. 120ff.
  3. Macrides 2007, σσ. 344–367.
  4. Bon 1969, σ. 697
  5. Bon 1969, σσ. 137, 152–153.
  6. Bon 1969, σ. 156.
  7. Bon 1969, σσ. 156–157.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Bon, Antoine (1969). La Morée franque. Recherches historiques, topographiques et archéologiques sur la principauté d’Achaïe (Στα Γαλλικά). Paris: De Boccard.
  • Macrides, Ruth (2007). George Akropolites: The History – Introduction, Translation and Commentary. Oxford: Oxford University Press.
  • Trapp, Erich; Walther, Rainer; Beyer, Hans-Veit (1976). Prosopographisches Lexikon der Palaiologenzeit (Στα Γερμανικά). 1. Vienna: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften.