Ig Nobel Prize

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ένας ζωντανός βάτραχος αιωρείται μαγνητικά, ένα πείραμα που χάρισε στον Sir Andre Geim από το Πανεπιστήμιο του Ναϊμέχεν και τον Sir Michael Berry από το Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ το βραβείο Ig Νόμπελ Φυσικής. Ο Geim κέρδισε το 2010 το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής για το έργο του στο γραφένιο.

Τα Ig Nobel Prizes είναι μια παρωδία των Βραβείων Νόμπελ και δίνονται κάθε χρόνο στις αρχές του Οκτώβρη για δέκα ασυνήθιστα ή ασήμαντα επιτεύγματα στην επιστημονική έρευνα.

Ο δεδηλωμένος στόχος των βραβείων είναι να «τιμήσουν τα επιτεύγματα που πρώτα κάνουν τους ανθρώπους να γελούν, και στη συνέχεια να τους κάνουν να σκεφτούν». Τα βραβεία είναι μερικές φορές καλυμμένη κριτική (ή ήπια σάτιρα), αλλά χρησιμοποιούνται επίσης για να επισημάνουν ότι ακόμη και οι πιο παράλογες στο άκουσμα οδοί της έρευνας μπορούν να επιφέρουν χρήσιμη γνώση. Διοργανώνονται από το επιστημονικό χιουμοριστικό περιοδικό Annals of Improbable Research (AIR - Χρονικά της Απίθανης Έρευνας), παρουσιάζονται από μια ομάδα που περιλαμβάνει Νομπελίστες σε μια τελετή στο Θέατρο Σάντερς του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, και ακολουθούνται από μια σειρά από δημόσιες ομιλίες από τους νικητές στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης.[1]

Το όνομα είναι ένα λογοπαίγνιο με τη λέξη ignoble ("επαίσχυντoς, ευτελής") και το Βραβείο Νόμπελ. Η προφορά που χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια της τελετής είναι /ˌɪɡnoʊˈbɛl/, όχι σαν τη λέξη "ignoble".

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα πρώτα Ig Νόμπελ δημιουργήθηκαν το 1991 από τον Marc Abrahams, συντάκτη και συνιδρυτή του Annals of Improbable Research, και τελετάρχη σε όλες τις επόμενες τελετές απονομής βραβείων. Τα βραβεία απονεμήθηκαν εκείνη την εποχή για ανακαλύψεις "που δεν μπορούν, ή δεν πρέπει να αναπαραχθούν". Δέκα βραβεία απονέμονται κάθε χρόνο σε πολλές κατηγορίες, συμπεριλαμβανομένων των κατηγοριών των Βραβείων Νόμπελ φυσικής, χημείας, φυσιολογίας/ιατρικής, λογοτεχνίας, και ειρήνης, αλλά και άλλες κατηγορίες, όπως η δημόσια υγεία, μηχανική, βιολογία, και διεπιστημονική έρευνα. Τα βραβεία Ig Nobel αναγνωρίζουν γνήσια επιτεύγματα, με εξαίρεση τρία βραβεία που απονεμήθηκαν κατά το πρώτο έτος στους εικονικούς επιστήμονες Josiah Carberry, Paul DeFanti, και Thomas Kyle.

Τα βραβεία είναι μερικές φορές καλυμμένη κριτική (ή ήπια σάτιρα), όπως τα δύο βραβεία που δόθηκαν για την ομοιοπαθητική έρευνα, βραβεία για την "επιστημονική εκπαίδευση της επιστήμης" στα πολιτειακά συμβούλια εκπαίδευσης του Κάνσας και Κολοράντο για τους στάση σχετικά με τη διδασκαλία της εξέλιξης, και το βραβείο που απονεμήθηκε στο περιοδικό Social Text μετά την υπόθεση Σόκαλ. Τις περισσότερες φορές, όμως, επιστήνουν την προσοχή σε επιστημονικά άρθρα που έχουν κάποια χιουμοριστική ή απροσδόκητη πτυχή. Παραδείγματα κυμαίνονται από την ανακάλυψη ότι η παρουσία του ανθρώπου τείνει να διεγείρει σεξουαλικά τις στρουθοκαμήλους, στη δήλωση ότι οι μαύρες τρύπες πληρούν όλες τις τεχνικές απαιτήσεις για να είναι η θέση της κόλασης, στην έρευνα για τον «κανόνα πέντε δευτερολέπτων», μια ειρωνική πεποίθηση ότι τα τρόφιμα που πέφτουν στο πάτωμα, δεν θα μολυνθούν αν σηκωθούν μέσα σε πέντε δευτερόλεπτα.

Το 2010, ο Sir Andre Geim έγινε το πρώτο πρόσωπο που του απονεμήθηκε τόσο το βραβείο Νόμπελ (φυσικής) όσο και ένα ατομικό βραβείο Ig Νόμπελ.[2][3]

Τελετή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα βραβεία παρουσιάζονται από πραγματικούς Νομπελίστες, αρχικά σε μια τελετή στην αίθουσα διαλέξεων του MIT, αλλά τώρα στο Θέατρο Sanders στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Περιέχει μια σειρά από συνεχόμενα αστεία, συμπεριλαμβανομένης της Μις Sweetie Poo, ένα μικρό κορίτσι που φωνάζει επανειλημμένα, "Παρακαλώ σταματήστε: έχω βαρεθεί», με υψηλό τόνο φωνής εάν οι ομιλητές ξεπερνούν το χρόνο τους..[4] Η τελετή απονομής των βραβείων παραδοσιακά κλείνει με τη φράση: «Αν δεν έχετε κερδίσει ένα βραβείο - και ειδικά αν το κάνατε - καλύτερη τύχη την επόμενη χρονιά!"

Η τελετή συγχρηματοδοτείται από τη Harvard Computer Society, τη Harvard–Radcliffe Science Fiction Association και τη Harvard–Radcliffe Society of Physics Students.

Η ρίψη χάρτινων αεροπλάνων πάνω στη σκηνή είναι μια μακρόχρονη παράδοση στα Ig Νόμπελ. Τα τελευταία χρόνια, ο καθηγητής φυσικής Ρόυ Τζ. Γκλάουμπερ σκούπιζε τη σκηνή από τα αεροπλάνα ως ο επίσημος «Φύλακας της Σκούπας» για χρόνια. Ο Glauber δεν μπορούσε να παραστεί στα βραβεία του 2005, επειδή ταξίδευε στη Στοκχόλμη για να παραλάβει ένα πραγματικό Βραβείο Νόμπελ Φυσικής.

Εξωστρέφεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η τελετή μαγνητοσκοπείται και μεταδίδεται από το National Public Radio και μεταδίδεται ζωντανά μέσω του Διαδικτύου. Η μαγνητοσκόπηση μεταδίδεται κάθε χρόνο, την Παρασκευή μετά από την Ημέρα των Ευχαριστιών στις ΗΠΑ, στο δημόσιο ραδιοφωνικό πρόγραμμα Science Friday. Σε αναγνώριση αυτού του γεγονότος, το κοινό ψάλλει το όνομα του κεντρικού παρουσιαστή της ραδιοφωνικής εκπομπής, Ira Flatow

Δύο βιβλία έχουν δημοσιευθεί με πληροφορίες για ορισμένους από τους νικητές: The Ig Nobel Prize (2002, ΗΠΑ, ISBN 0-452-28573-9, ΗΒ, ISBN 0-7528-4261-7) και The Ig Nobel Prize 2 (2005, ΗΠΑ, ISBN 0-525-94912-7, ΗΒ, ISBN 0-7528-6461-0), το οποίο αργότερα ξανατιτλοφορήθηκε The Man Who Tried to Clone Himself (ISBN 0-452-28772-3).

Μια Περιοδεία Ig Nobel είναι ένα ετήσιο μέρος της Εθνικής Επιστημονικής εβδομάδας στο Ηνωμένο Βασίλειο από το 2003.[5] Η περιοδεία έχει επίσης ταξιδέψει στην Αυστραλία αρκετές φορές, το Πανεπιστήμιο του Ώρχους στη Δανία τον Απρίλιο του 2009, την Ιταλία και τις Κάτω Χώρες.

Υποδοχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένα άρθρο του Σεπτεμβρίου 2009 στο The National με τίτλο "Μια ευγενής πλευρά των Ig Νόμπελ», λέει ότι, αν και τα βραβεία Ig Νόμπελ είναι καλλυμένη κριτική της τετριμμένης έρευνας, η ιστορία δείχνει ότι τετριμμένη έρευνα οδηγεί μερικές φορές σε σημαντικές ανακαλύψεις.[6] 
Για παράδειγμα, το 2006, μια μελέτη δείχνει ότι ένα από τα κουνούπια που προκαλούν ελονοσία (anopheles gambiae) έλκεται εξίσου από τη μυρωδιά του τυριού limburger και τη μυρωδιά των ποδιών του ανθρώπου,t[7] κέρδισε το βραβείο Ig Nobel στον τομέα της βιολογίας. Ως άμεσο αποτέλεσμα αυτών των ευρημάτων, παγίδες με δόλωμα αυτό το τυρί έχουν χρησιμοποιηθεί σε στρατηγικά σημεία σε μερικά μέρη της Αφρικής για την καταπολέμηση της επιδημίας της ελονοσίας.[8][9]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Abrahams, Marc (12 September 2012).
  2. Overbye, Dennis (October 5, 2010).
  3. "Ig Nobel announcement about Geim" Αρχειοθετήθηκε 2010-10-09 στο Wayback Machine..
  4. Moeliker, Kees (2005-10-11).
  5. "UK Tour" Αρχειοθετήθηκε 2015-09-07 στο Wayback Machine.. 
  6. Robert Matthews (September 26, 2009).
  7. Knols BG (November 1996).
  8. "Ig Nobel Prize list of past winners" Αρχειοθετήθηκε 2009-08-30 στο Wayback Machine..
  9. Knols, B. G. J.; R. De Jong, R. (April 1996).

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]