Χρήστης:Dipa1965/πρόχειρο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Ετικέτα: Αναιρέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Ετικέτες: Αναιρέθηκε Οπτική επεξεργασία Σύνδεσμοι αποσαφήνισης
Γραμμή 4: Γραμμή 4:
Είχε διοριστεί από τον [[Αλή Πασάς|Αλή Πασά]], [[Αρματολοί|αρματολός]] του Ραδοβιζίου ή Ραγοβιτσίου<ref name=":0" /> και των [[Τζουμέρκα|Τζουμέρκων]], και καπετάνιος της ίδιας περιοχής κατά την Επανάσταση.<ref name=":0" /> Όταν ο Αλή διόρισε τον [[Κίτσος Μπότσαρης|Κίτσο Μπότσαρη]] αντικαταστάτη του Μπακόλα, λέγεται πως ο τελευταίος έστειλε ανθρώπους και σκότωσαν τον Μπότσαρη (1813){{Εκκρεμεί παραπομπή|σχόλιο=8/05/2022}}.
Είχε διοριστεί από τον [[Αλή Πασάς|Αλή Πασά]], [[Αρματολοί|αρματολός]] του Ραδοβιζίου ή Ραγοβιτσίου<ref name=":0" /> και των [[Τζουμέρκα|Τζουμέρκων]], και καπετάνιος της ίδιας περιοχής κατά την Επανάσταση.<ref name=":0" /> Όταν ο Αλή διόρισε τον [[Κίτσος Μπότσαρης|Κίτσο Μπότσαρη]] αντικαταστάτη του Μπακόλα, λέγεται πως ο τελευταίος έστειλε ανθρώπους και σκότωσαν τον Μπότσαρη (1813){{Εκκρεμεί παραπομπή|σχόλιο=8/05/2022}}.


Όταν ξέσπασε η [[Επανάσταση του 1821|Επανάσταση του 1821,]] αφιερώθηκε ολόψυχα στον Αγώνα και μαζί με Ακαρνάνες οπλαρχηγούς, απελευθέρωσε πολλές περιοχές. Τον Ιούνιο του 1821, ο Χουρσίτ πασάς διέταξε τον Ισμαήλ πασά Πλιάσα, με 4 χιλιάδες Τούρκους, να περάσει το Μακρυνόρος προκειμένου να καταστείλει την επανάσταση στη δυτική Στερά. Στο Μακρυνόρος, οι Έλληνες τον περίμεναν φυλάγοντας όλες τις διαβάσεις, με τον Μπακόλα να υπερασπίζει τη Λαγκάδα. Όμως, μετά από επιτυχές τέχνασμα των Τούρκων, το μεγαλύτερο μέρος των ελληνικών δυνάμεων συγκεντρώθηκε σε άλλο πέρασμα, αφήνοντας μόνο τους τον Μπακόλα, με μόλις 100 άνδρες, απέναντι στο σύνολο των τουρκικών δυνάμεων. Ωστόσο, στις 18 Ιουνίου 1821, ο Μπακόλας, δείχνοντας στρατηγικές ικανότητες και ηρωϊκό θάρρος, νίκησε τους Τούρκους, οι οποίοι έχασαν 200 άνδρες.{{Sfn|Αλαμανή|1975|p=160}}
Όταν ξέσπασε η [[Επανάσταση του 1821|Επανάσταση του 1821,]] αφιερώθηκε ολόψυχα στον Αγώνα και μαζί με Ακαρνάνες οπλαρχηγούς, απελευθέρωσε πολλές περιοχές. Τον Ιούνιο του 1821, ο [[Χουρσίτ Πασάς]] διέταξε τον [[Ισμαήλ Πασάς Πλιάσας|Ισμαήλ Πασά Πλιάσα]], με 4 χιλιάδες [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|Τούρκους]], να περάσει το Μακρυνόρος προκειμένου να καταστείλει την επανάσταση στη δυτική Στερά. Στο [[Μακρυνόρος]], οι Έλληνες τον περίμεναν φυλάγοντας όλες τις διαβάσεις, με τον Μπακόλα να υπερασπίζει τη Λαγκάδα. Όμως, μετά από επιτυχές τέχνασμα των Τούρκων, το μεγαλύτερο μέρος των ελληνικών δυνάμεων συγκεντρώθηκε σε άλλο πέρασμα, αφήνοντας μόνο του τον Μπακόλα, με μόλις 100 άνδρες, απέναντι στο σύνολο των τουρκικών δυνάμεων. Ωστόσο, στις 18 Ιουνίου 1821, ο Μπακόλας, δείχνοντας στρατηγικές ικανότητες και ηρωϊκό θάρρος, νίκησε τους Τούρκους, οι οποίοι έχασαν 200 άνδρες.{{Sfn|Αλαμανή|1975|p=160}}


Στις 11 Σεπτεμβρίου 1821, μαζί με 350 άντρες και τον Ιωάννη Ραζικότσικα, νίκησε περίπου πολυαριθμότερους Τούρκους του Χασάν μπέη, οι οποίοι εκστράτευσαν από την Άρτα, στο χωριό [[Πέτα Άρτας|Πέτα]]. Στη μάχη αυτή, ο Μπακόλας όχι μόνο απέκρουσε τους εχθρούς αλλά ηγήθηκε αντεπίθεσης, εξαναγκάζοντάς τους να υποχωρήσουν στην Άρτα.{{Sfn|Αλαμανή|1975|p=160}}
Στις 11 Σεπτεμβρίου 1821, μαζί με 350 άντρες και τον Ιωάννη Ραζικότσικα, νίκησε περίπου πολυαριθμότερους Τούρκους του Χασάν μπέη, οι οποίοι εκστράτευσαν από την Άρτα, στο χωριό [[Πέτα Άρτας|Πέτα]]. Στη μάχη αυτή, ο Μπακόλας όχι μόνο απέκρουσε τους εχθρούς αλλά ηγήθηκε αντεπίθεσης, εξαναγκάζοντάς τους να υποχωρήσουν στην Άρτα.{{Sfn|Αλαμανή|1975|p=160}}
Γραμμή 31: Γραμμή 31:
*[[Σύλλογος Σαρακατσαναίων "ο Σταυραετός"]], ''Σαρακατσάνοι Αγωνιστές/Γώγος Μπακόλας''
*[[Σύλλογος Σαρακατσαναίων "ο Σταυραετός"]], ''Σαρακατσάνοι Αγωνιστές/Γώγος Μπακόλας''


==Περαιτέρω βιβλιογραφία==
* Ελευθέριος Παπακώστας, «Γώγος Μπακόλας: Υπό το πρίσμα των πηγών της Ιστορίας. Μέρος Α'», ''Τζουμερκιώτικα Χρονικά. Δελτίο της Ιστορικής και Λαογραφικής Εταιρείας Τζουμέρκων'', Έτος 12ο (Ιούνιος 2011), σελ. 134-143.
* Ελευθέριος Παπακώστας, «Γώγος Μπακόλας: Υπό το πρίσμα των πηγών της Ιστορίας. Μέρος Α'», ''Τζουμερκιώτικα Χρονικά. Δελτίο της Ιστορικής και Λαογραφικής Εταιρείας Τζουμέρκων'', Έτος 12ο (Ιούνιος 2011), σελ. 134-143.
* Ελευθέριος Παπακώστας, «Γώγος Μπακόλας: Υπό το πρίσμα των πηγών της Ιστορίας. Μέρος Β'», ''Τζουμερκιώτικα Χρονικά. Δελτίο της Ιστορικής και Λαογραφικής Εταιρείας Τζουμέρκων'', Τεύχος 13ο (Ιούνιος 2012), σελ. 146-159.
* Ελευθέριος Παπακώστας, «Γώγος Μπακόλας: Υπό το πρίσμα των πηγών της Ιστορίας. Μέρος Β'», ''Τζουμερκιώτικα Χρονικά. Δελτίο της Ιστορικής και Λαογραφικής Εταιρείας Τζουμέρκων'', Τεύχος 13ο (Ιούνιος 2012), σελ. 146-159.

Έκδοση από την 11:08, 8 Μαΐου 2022

Ο Γεώργιος «Γώγος» Μπακόλας (1751-1823) ήταν Αρτινός οπλαρχηγός από τη Σκουληκαριά, Σαρακατσάνος στην καταγωγή, συγγενής των Κοντογιανναίων και του Καραϊσκάκη[1].

Βιογραφία

Είχε διοριστεί από τον Αλή Πασά, αρματολός του Ραδοβιζίου ή Ραγοβιτσίου[1] και των Τζουμέρκων, και καπετάνιος της ίδιας περιοχής κατά την Επανάσταση.[1] Όταν ο Αλή διόρισε τον Κίτσο Μπότσαρη αντικαταστάτη του Μπακόλα, λέγεται πως ο τελευταίος έστειλε ανθρώπους και σκότωσαν τον Μπότσαρη (1813)[εκκρεμεί παραπομπή].

Όταν ξέσπασε η Επανάσταση του 1821, αφιερώθηκε ολόψυχα στον Αγώνα και μαζί με Ακαρνάνες οπλαρχηγούς, απελευθέρωσε πολλές περιοχές. Τον Ιούνιο του 1821, ο Χουρσίτ Πασάς διέταξε τον Ισμαήλ Πασά Πλιάσα, με 4 χιλιάδες Τούρκους, να περάσει το Μακρυνόρος προκειμένου να καταστείλει την επανάσταση στη δυτική Στερά. Στο Μακρυνόρος, οι Έλληνες τον περίμεναν φυλάγοντας όλες τις διαβάσεις, με τον Μπακόλα να υπερασπίζει τη Λαγκάδα. Όμως, μετά από επιτυχές τέχνασμα των Τούρκων, το μεγαλύτερο μέρος των ελληνικών δυνάμεων συγκεντρώθηκε σε άλλο πέρασμα, αφήνοντας μόνο του τον Μπακόλα, με μόλις 100 άνδρες, απέναντι στο σύνολο των τουρκικών δυνάμεων. Ωστόσο, στις 18 Ιουνίου 1821, ο Μπακόλας, δείχνοντας στρατηγικές ικανότητες και ηρωϊκό θάρρος, νίκησε τους Τούρκους, οι οποίοι έχασαν 200 άνδρες.[2]

Στις 11 Σεπτεμβρίου 1821, μαζί με 350 άντρες και τον Ιωάννη Ραζικότσικα, νίκησε περίπου πολυαριθμότερους Τούρκους του Χασάν μπέη, οι οποίοι εκστράτευσαν από την Άρτα, στο χωριό Πέτα. Στη μάχη αυτή, ο Μπακόλας όχι μόνο απέκρουσε τους εχθρούς αλλά ηγήθηκε αντεπίθεσης, εξαναγκάζοντάς τους να υποχωρήσουν στην Άρτα.[2]

Ένα χρόνο αργότερα, πήρε μέρος στη Μάχη του Πέτα (4 Ιουλίου του 1822), όπου οι Έλληνες υπέστησαν βαριά ήττα. Θεωρήθηκε τότε υπαίτιος αυτής της ήττας[3], και κατηγορήθηκε από μερικούς ιστορικούς της Επανάστασης, όπως ο Χρήστος Βυζάντιος, πως άφησε επίτηδες αφύλακτο ένα λόφο από όπου πέρασαν οι Τούρκοι[4].

Στη συνέχεια ο Μπακόλας, έχοντας ακούσει τις κατηγορίες εναντίον του, συνάντησε τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο, τον οποίο έπεισε για την αθωότητά του, όπως φαίνεται από επιστολή του τελευταίου προς τον Αθανάσιο Κανακάρη.[4] Ωστόσο, δεν μπόρεσε να αντιμετωπίσει την περιφρόνηση του κόσμου και, μετά από διάστημα απομόνωσης, αποσύρθηκε στα βόρεια, συμμαχώντας με τους Τούρκους, και υπηρετώντας τους έως τον θάνατό του[1][4]. Η απόφασή του αυτή σήμερα παραμένει ανεξήγητη και κατακριτέα, ενώ ενέτεινε και την εντύπωση της προδοσίας που είχε δημιουργηθεί την ημέρα της μάχης του Πέτα[4].

Δεν ξανασυμμετείχε στην Επανάσταση, γεγονός λυπηρό, αφού λόγω της μεγάλης επιρροής που διέθετε θα προσέφερε πολλά στην Επανάσταση.Εξ άλλου, Οι Τούρκοι τον χρησιμοποίησαν σε αρκετές εκστρατείες τους στη Δυτική Ελλάδα, επειδή γνώριζε καλά τον τόπο και τα πρόσωπα της περιοχής.[1] Ο γιός του Δημήτρης Μπακόλας, διαδέχθηκε τον πατέρα του στο αξίωμά του και υπηρετούσε και αυτός τους Τούρκους. Πρωτοστάτησε μάλιστα στην αντιμετώπιση εκστρατείας των Ελλήνων εναντίον της Άρτας, κωλυσιεργώντας στην αρχή και στη συνέχεια αμυνόμενος, μαζί με Τούρκους στρατιώτες, σε οχυρή θέση στη Σκουληκαριά, στις 3 Ιουνίου 1824. Μετά την ήττα του Δημήτρη Μπακόλα και των Τούρκων, οι Ραδοβιζιώτες τον αποκήρυξαν ως αρχηγό, αντικαθιστώντας τον με τον Κώστα Οικονόμου, και προσχώρησαν στην Επανάσταση.[5]

Υστεροφημία

Κατά τον Δημήτριο Φωτιάδη[6] και άλλους ιστορικούς της εποχής[1], ο Γεώργιος Μπακόλας ήταν το εξιλαστήριο θύμα για να μην αποδοθούν ευθύνες στον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο[7], αν και ο τελευταίος δεν επιρρίπτει καμμία ευθύνη στον Μπακόλα, ούτε τον θεωρεί προδότη[4].

Ούτε ο Τρικούπης φαίνεται να πιστεύει ότι ο Μπακόλας υπήρξε προδότης στη Μάχη του Πέττα και επισημαίνει ότι, μετά τον αιφνιδιασμό που υπέστη, πολέμησε σκληρά με τους άντρες του εναντίον των Τούρκων, ενώ ο Μακρυγιάννης τον χαρακτηρίζει «αθάνατο Γώγο»[4] και εξαίρει[8] τη γενναιότητα και το ήθος του ανδρός: «Ήταν τίμιος άνθρωπος και γενναίος πατριώτης κι΄αγαθός... Η πατρίς χάριτες χρωστάγει εις αυτό τον γενναίο άνδρα»[4].

Ο Κώστας Κρυστάλλης στο πεζογράφημά του «Σκιαί του Άδου», για να καταδείξει το ασυγχώρητο των ατιμωτικών πράξεων και μετά θάνατο, αναφέρεται στον Μπακόλα: «Η άτιμη η προδοσιά του Γώγου του Μπακόλα».

Παραπομπές

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Παπαγεωργίου, Στέφανος (1982). Το Αρχείο Γιαννάκη Ράγκου. Αθήνα: Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος. σελ. 11. 
  2. ↑ 2,0 2,1 Αλαμανή 1975, σελ. 160.
  3. ↑ Παπακώστας, 2011, σελ. 139
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 Σφυρόερας 1975, σελ. 268.
  5. ↑ Κούκκου 1975, σελ. 341.
  6. ↑ Δημήτριος Φωτιάδης, Η Επανάσταση του 21, σελ. 212
  7. ↑ Παπακώστας, 2012, σελ. 156
  8. ↑ Παπακώστας, 2011, σελ. 140-142

Πηγές

  • Αλαμανή, Έφη (1975), Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Τόμος ΙΒ΄: Η Ελληνική Επανάσταση (1821 - 1832), Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών, ISBN 978-960-213-108-4 
  • Κούκκου, Ελένη (1975), Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Τόμος ΙΒ΄: Η Ελληνική Επανάσταση (1821 - 1832), Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών, σελ. 337-353, ISBN 978-960-213-108-4 
  • Σφυρόερας, Βασίλης (1975), Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Τόμος ΙΒ΄: Η Ελληνική Επανάσταση (1821 - 1832), Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών, σελ. 212-286, ISBN 978-960-213-108-4 
  • Δημήτριος Φωτιάδης, Η επανάσταση του 21, εκδοτικός Βότση, 1977
  • Σύλλογος Σαρακατσαναίων "ο Σταυραετός", Σαρακατσάνοι Αγωνιστές/Γώγος Μπακόλας
  • Ελευθέριος Παπακώστας, «Γώγος Μπακόλας: Υπό το πρίσμα των πηγών της Ιστορίας. Μέρος Α'», Τζουμερκιώτικα Χρονικά. Δελτίο της Ιστορικής και Λαογραφικής Εταιρείας Τζουμέρκων, Έτος 12ο (Ιούνιος 2011), σελ. 134-143.
  • Ελευθέριος Παπακώστας, «Γώγος Μπακόλας: Υπό το πρίσμα των πηγών της Ιστορίας. Μέρος Β'», Τζουμερκιώτικα Χρονικά. Δελτίο της Ιστορικής και Λαογραφικής Εταιρείας Τζουμέρκων, Τεύχος 13ο (Ιούνιος 2012), σελ. 146-159.
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Χρήστης:Dipa1965/πρόχειρο&oldid=9466130"