Κάστρο του Μάλμπορκ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 29: Γραμμή 29:
| designation2_number =
| designation2_number =
}}
}}
Το '''Κάστρο του Μάλμπορκ''' ([[πολωνικά]]: ''zamek w Malborku'', [[γερμανικά]]: ''Ordensburg Marienburg'') είναι [[κάστρο]] που κατασκευάστηκε στη [[Πρωσία]], σήμερα [[Πολωνία]], από τους [[Τεύτονες Ιππότες]]. Οι Τεύτονες του έδωσαν το όνομα Μάριενμπουργκ (κάστρο της Παναγίας), γύρω από το οποίο αναπτύχθηκε μια πόλη, γνωστή ως Μάριενμπουργκ, το σημερινό [[Μάλμπορκ]].


Το κάστρο αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα μεσαιωνικού οχυρού και όταν ολοκληρώθηκε το 1406 ήταν το μεγαλύτερο πλίνθινο κάστρο στο κόσμο.<ref name="emery"/> Σήμερα θεωρείται το μεγαλύτερο σε εμβαδόν κάστρο του κόσμου.<ref name="touropia"/> Η [[UNESCO]] το ανακήρυξε [[μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς]] το 1997 με τον τίτλο «Κάστρο του Τευτονικού Τάγματος στο Μάλμπορκ». Είναι ένα από τα δύο μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς στη περιοχή τα οποία σχετίζονται με τους Τεύτονες Ιππότες, με το άλλο να είναι η [[Μεσαιωνική Πόλη του Τόρουν|Μεσαιωνική Πόλη]] του [[Τόρουν]], η οποία δημιουργήθηκε το 1231 ως το [[Κάστρο του Τόρουν]].
To '''κάστρο του Μάλμπορκ''' ([[πολωνικά]]: ''zamek w Malborku'', [[γερμανικά]]: ''Ordensburg Marienburg'') είναι κάστρο που κατασκευάστηκε στη [[Πρωσία]], σήμερα [[Πολωνία]], από τους [[Τεύτονες Ιππότες]]. Οι Τεύτονες του έδωσαν το όνομα Μάριενμπουργκ (κάστρο της Παναγίας), γύρω από το οποίο αναπτύχθηκε μια πόλη, γνωστή ως Μάριενμπουργκ, το σημερινό [[Μάλμπορκ]].

Το κάστρο αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα μεσαιωνικού οχυρού και όταν ολοκληρώθηκε το 1406 ήταν το μεγαλύτερο πλίνθινο κάστρο στο κόσμο.<ref name="emery"/> Σήμερα θεωρείται το μεγαλύτερο σε εμβαδόν κάστρο του κόσμου.<ref name="touropia"/> Η [[UNESCO]] το ανακήρυξε [[μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς]] το 1997 με τον τίτλο «Κάστρο του Τευτονικού Τάγματος στο Μάλμπορκ». Είναι ένα από τα δύο μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς στη περιοχή τα οποία σχετίζονται με τους Τεύτονες Ιππότες, με το άλλο να είναι η μεσαιωνική πόλη του [[Τόρουν]], η οποία δημιουργήθηκε το 1231 ως το κάστρο του Τόρουν.


== Ιστορία ==
== Ιστορία ==
Το κάστρο κατασκευάστηκε από το [[Τευτονικό Τάγμα]] μετά την κατάκτηση της [[Παλαιά Πρωσία|Παλαιάς Πρωσίας]]. Στόχος του ήταν να ισχυροποιήσουν τον έλεγχό τους στην περιοχή μετά την καταστολή της πρωσικής εξέγερσης των φυλών της Βαλτικής το 1274. Δε σώζεται κάποιο έγγραφο της εποχής σχετικά με την κατασκευή του κάστρου, και έτσι οι φάσεις κατασκευής του κάστρου έχουν εξεταστεί μέσα από τη μελέτη της αρχιτεκτονικής και των διοικητικών αρχείων του Τάγματος και άλλων ιστοριών. Η κατασκευή διήρκησε μέχρι το 1300, υπό την επίβλεψη του διοικητή Χάινριχ φον Βίλνοβε.<ref name="Emery143"/> Το κάστρο βρίσκεται στη νοτιοανατολική όχθη του ποταμού Νόγκατ, στο δέλτα του [[Βιστούλας|Βιστούλα]]. Ονομάστηκε Μάριενμπουργκ από την [[Παναγία]], πολιούχο του Τάγματος.
Το κάστρο κατασκευάστηκε από το [[Τευτονικό Τάγμα]] μετά την κατάκτηση της [[Παλαιά Πρωσία|Παλαιάς Πρωσίας]]. Στόχος του ήταν να ισχυροποιήσουν τον έλεγχό τους στην περιοχή μετά την καταστολή της πρωσικής εξέγερσης των φυλών της Βαλτικής το 1274. Δε σώζεται κάποιο έγγραφο της εποχής σχετικά με την κατασκευή του κάστρου, και έτσι οι φάσεις κατασκευής του κάστρου έχουν εξεταστεί μέσα από τη μελέτη της αρχιτεκτονικής και των διοικητικών αρχείων του Τάγματος και άλλων ιστοριών. Η κατασκευή διήρκησε μέχρι το 1300, υπό την επίβλεψη του διοικητή Χάινριχ φον Βίλνοβε.<ref name="Emery143"/> Το κάστρο βρίσκεται στη νοτιοανατολική όχθη του ποταμού Νόγκατ, στο δέλτα του [[Βιστούλας|Βιστούλα]]. Ονομάστηκε Μάριενμπουργκ από την [[Παναγία]], πολιούχο του Τάγματος.


To Μάριενμπουργκ έγινε σημαντικότερο μετά την κατάκτηση του [[Γκντανσκ]] (Ντάντσιγκ) και της [[Πομερανία]]ς το 1308, όταν το διοικητικό κέντρο του τάγματος μεταφέρθηκε από το Έλμπινγκ (σήμερα [[Έλμπλαγκ]]) στο Μάριενμπουργκ. Ο Μέγας Μαγίστρος του Τάγματος, Ζίγκφριντ φον Φόιχτβάγκεν, οποίος έφτασε στο Μάριενμπουργκ από τη [[Βενετία]], ανέλαβε την επόμενη φάση κατασκευής του φρουρίου.<ref name="Emery143"/>
To Μάριενμπουργκ έγινε σημαντικότερο μετά την κατάκτηση του [[Γκντανσκ]] (Ντάντσιχ) και της [[Πομερανία]]ς το 1308, όταν το διοικητικό κέντρο του τάγματος μεταφέρθηκε από το Έλμπινγκ (σήμερα [[Έλμπλονγκ]]) στο Μάριενμπουργκ. Ο Μέγας Μαγίστρος του Τάγματος, Ζίγκφριντ φον Φόιχτβάγκεν, οποίος έφτασε στο Μάριενμπουργκ από τη [[Βενετία]], ανέλαβε την επόμενη φάση κατασκευής του φρουρίου.<ref name="Emery143"/>
[[Αρχείο:Castillo de Malbork, Polonia, 2013-05-19, DD 13.jpg|thumb|left|250px|Εσωτερική αυλή του κάστρου, με σιδερένιους στρατιώτες.]]
[[Αρχείο:Castillo de Malbork, Polonia, 2013-05-19, DD 13.jpg|thumb|left|250px|Εσωτερική αυλή του κάστρου, με σιδερένιους στρατιώτες.]]
Το κάστρο επεκτάθηκε πολλές φορές για να στεγάσει τους αυξανόμενους αριθμούς των Ιπποτών. Σύντομα έγινε το μεγαλύτερο οχυρωμένο γοτθικό κτίριο στην Ευρώπη, με έκταση 21 [[εκτάρια]], τέσσερις φορές μεγαλύτερο από το [[κάστρο Γουίντσορ]]. Η έκταση που έχει χαρακτηριστεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς 18,038 εκτάρια.<ref name="unesco1"/> Το κάστρο διαθέτει πολυάριθμες υποδιαιρέσεις και επίπεδα αμυντικών τειχών. Αποτελείται από τρία ξεχωριστά κάστρα, το Άνω, Μέσο και Κάτω κάστρο, τα οποία χωρίζονται από ξηρές τάφρους και πύργους. Το κάστρο κάποτε στέγαζε περίπου 3.000 «αδελφούς». Η θέση του κάστρο στον ποταμό Νόγκατ επέτρεπε την εύκολη πρόσβαση των εμπορικών πλοίων που έρχονταν από τον Βιστούλα και τη [[Βαλτική θάλασσα]], ενώ παράλληλα συνέλεγαν κόμιστρα από τα διερχόμενα πλοία, όπως έπρατταν και τα άλλα κάστρα κατά μήκος του ποταμού, και έλεγχαν το εμπόριο [[κεχριμπάρι|κεχριμπαριού]]. Η πόλη έγινε μέλος της [[Χανσεατική Ένωση|Χανσεατικής Ένωσης]].
Το κάστρο επεκτάθηκε πολλές φορές για να στεγάσει τους αυξανόμενους αριθμούς των Ιπποτών. Σύντομα έγινε το μεγαλύτερο οχυρωμένο γοτθικό κτίριο στην [[Ευρώπη]], με έκταση 21 [[εκτάρια]], τέσσερις φορές μεγαλύτερο από το [[Κάστρο του Ουίντσορ]]. Η έκταση που έχει χαρακτηριστεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς 18,038 εκτάρια.<ref name="unesco1"/> Το κάστρο διαθέτει πολυάριθμες υποδιαιρέσεις και επίπεδα αμυντικών τειχών. Αποτελείται από τρία ξεχωριστά κάστρα, το Άνω, Μέσο και Κάτω κάστρο, τα οποία χωρίζονται από ξηρές τάφρους και πύργους. Το κάστρο κάποτε στέγαζε περίπου 3.000 «αδελφούς». Η θέση του κάστρο στον ποταμό Νόγκατ επέτρεπε την εύκολη πρόσβαση των εμπορικών πλοίων που έρχονταν από τον Βιστούλα και τη [[Βαλτική Θάλασσα]], ενώ παράλληλα συνέλεγαν κόμιστρα από τα διερχόμενα πλοία, όπως έπρατταν και τα άλλα κάστρα κατά μήκος του ποταμού, και έλεγχαν το εμπόριο [[κεχριμπάρι|κεχριμπαριού]]. Η πόλη έγινε μέλος της [[Χανσεατική Ένωση|Χανσεατικής Ένωσης]].


Το 1410, μετά τη νίκη τους στη [[μάχη του Γκρούνβαλντ]], ο στρατός του [[Βλαντισλάβ Β΄ Γιαγκέλο]] και του [[Βιτάουτας]] πολιόρκησε ανεπιτυχώς το κάστρο. Παρά τη συντριπτική ήττα των Τευτόνων στη μάχη του Γκρούνβαλντ, η αργή μετακίνηση του στρατού έδωσε χρόνο στον Χάινριχ φον Πλάουεν να προετοιμαστεί για την πολιορκία και έτσι ο αντίπαλος στρατός, ο οποίος δεν ήταν προετοιμασμένος για μακροχρόνια πολιορκία αναγκάστηκε να λύσει τη πολιορκία μετά από μερικούς μήνες.
Το 1410, μετά τη νίκη τους στη [[Μάχη του Γκρούνβαλντ]], ο στρατός του [[Βλαδίσλαος Β΄ Γιαγκέλο|Βλαδίσλαου Β΄ Γιαγκέλο]] και του [[Βιτάουτας]] πολιόρκησε ανεπιτυχώς το κάστρο. Παρά τη συντριπτική ήττα των Τευτόνων στη μάχη του Γκρούνβαλντ, η αργή μετακίνηση του στρατού έδωσε χρόνο στον Χάινριχ φον Πλάουεν να προετοιμαστεί για την πολιορκία και έτσι ο αντίπαλος στρατός, ο οποίος δεν ήταν προετοιμασμένος για μακροχρόνια πολιορκία αναγκάστηκε να λύσει τη πολιορκία μετά από μερικούς μήνες.


Το 1456, κατά τη διάρκεια του δεκατριαετή πολέμου, το Τάγμα, το οποίο αντιμετώπιζε την αντίθεση των πόλεών του να πληρώσουν αυξημένους φόρους ώστε να καλυφθούν οι πολεμικές αποζημιώσεις με τον πόλεμο ενάντια στη Πολωνία, είχε βρεθεί σε οικονομικό τέλμα. Έτσι, ο Πολωνός στρατηγός Στρίμπορ ντε Πόνιεκ οργάνωσε μια νέα εκστρατεία ενάντια στους Τεύτονες. Μαθαίνοντας ότι οι μισθοφόροι του Τάγματος δεν είχαν πληρωθεί, ο Στρίμπορ τους έπεισε να φύγουν και μετά τους προσέλαβε με χρήματα που μάζεψε το Ντάντσιγκ.<ref name="Eckstein"/> Μετά την αποχώρηση των μισθοφόρων, ο βασιλιάς [[Καζίμηρος Δ΄ Γιαγκέλο]] εισήλθε στο θριαμβευτικά στο κάστρο το 1457. Ο δήμαρχος της πόλης γύρω από το κάστρο, Βαρθολομαίος Μπλουμ, αντιστάθηκε στις πολωνικές δυνάμεις για τρία ακόμη χρόνια, μέχρι που οι Πολωνοί των συνέλαβαν και τον κρέμασαν το 1460.<ref name="Preußen in Ostmitteleuropa: Geschehensgeschichte und Verstehensgeschichte"/> Ένα μνημείο για τον Μπλουμ ανεγέρθηκε το 1864.<ref>{{cite book|url={{Google books |plainurl=yes |id=D-EVAAAAYAAJ |page=380 }} |title=Altpreussische Monatsschrift |publisher= |date= |accessdate=2013-03-12}}</ref>
Το 1456, κατά τη διάρκεια του [[Δεκατριετής Πόλεμος (1454-1466)|Δεκατριαετούς Πολέμου]], το Τάγμα, το οποίο αντιμετώπιζε την αντίθεση των πόλεών του να πληρώσουν αυξημένους φόρους ώστε να καλυφθούν οι πολεμικές αποζημιώσεις με τον πόλεμο ενάντια στη Πολωνία, είχε βρεθεί σε οικονομικό τέλμα. Έτσι, ο Πολωνός στρατηγός Στρίμπορ ντε Πόνιεκ οργάνωσε μια νέα εκστρατεία ενάντια στους Τεύτονες. Μαθαίνοντας ότι οι μισθοφόροι του Τάγματος δεν είχαν πληρωθεί, ο Στρίμπορ τους έπεισε να φύγουν και μετά τους προσέλαβε με χρήματα που μάζεψε το Ντάντσιγκ.<ref name="Eckstein"/> Μετά την αποχώρηση των μισθοφόρων, ο Βασιλιάς [[Καζίμιρ Δ΄ της Πολωνίας]] εισήλθε θριαμβευτικά στο κάστρο το 1457. Ο δήμαρχος της πόλης γύρω από το κάστρο, Βαρθολομαίος Μπλουμ, αντιστάθηκε στις πολωνικές δυνάμεις για τρία ακόμη χρόνια, μέχρι που οι [[Πολωνοί]] των συνέλαβαν και τον κρέμασαν το 1460.<ref name="Preußen in Ostmitteleuropa: Geschehensgeschichte und Verstehensgeschichte"/> Ένα μνημείο για τον Μπλουμ ανεγέρθηκε το 1864.<ref>{{cite book|url={{Google books |plainurl=yes |id=D-EVAAAAYAAJ |page=380 }} |title=Altpreussische Monatsschrift |publisher= |date= |accessdate=2013-03-12}}</ref>


Το 1466, το κάστρο και η πόλη γύρω του έγιναν τμήμα της βασιλικής Πρωσίας, επαρχία της Πολωνίας. Ήταν μία από τις πολλές βασιλικές κατοικίες, μέχρι το [[διαμελισμός της Πολωνίας|διαμελισμό της Πολωνίας]] το 1772. Κατά τη διάρκεια αυτής της περίοδο, το Άνω κάστρο ήταν η αποθήκη του κάστρου και η μεγάλη τραπεζαρία ως αίθουσα χορού και άλλων βασιλικών διοργανώσεων. Κατά τη διάρκεια του [[Τριακονταετής Πόλεμος|τριακονταετή πολέμου]], οι Σουηδικές δυνάμεις κατέλαβαν το κάστρο το 1626 και το 1629.
Το 1466, το κάστρο και η πόλη γύρω του έγιναν τμήμα της βασιλικής Πρωσίας, επαρχία της Πολωνίας. Ήταν μία από τις πολλές βασιλικές κατοικίες, μέχρι το [[Διαμελισμοί της Πολωνίας|διαμελισμό της Πολωνίας]] το 1772. Κατά τη διάρκεια αυτής της περίοδο, το Άνω κάστρο ήταν η αποθήκη του κάστρου και η μεγάλη τραπεζαρία ως αίθουσα χορού και άλλων βασιλικών διοργανώσεων. Κατά τη διάρκεια του [[Τριακονταετής Πόλεμος|Τριακονταετούς Πολέμου]], οι [[Σουηδική Αυτοκρατορία|σουηδικές]] δυνάμεις κατέλαβαν το κάστρο το 1626 και το 1629.
[[Αρχείο:Marienburg (1890-1900).jpg|thumb|250px|Το κάστρο στα τέλη του 19ου αιώνα]]
[[Αρχείο:Marienburg (1890-1900).jpg|thumb|250px|Το κάστρο στα τέλη του 19ου αιώνα]]
Μετά τον πρώτο διαμελισμός της Πολωνίας το 1772 από τη Ρωσία και την Πρωσία, ο πόλη έγινε τμήμα του [[βασίλειο της Πρωσίας|βασιλείου της Πρωσίας]], στην επαρχία της Δυτικής Πρωσίας. Εκείνη τη περίοδο, το ελαφρώς παραμελημένο κάστρο χρησιμοποιήθηκε ως ορφανοτροφείο και στρατώνας του πρωσικού στρατού. Το 1794, ο Ντάβιντ Γκίλι, Πρώσος αρχιτέκτονας, πραγματοποίησε στατική μελέτη στο κάστρο, για να αποφασίσει για τη μελλοντική του χρήση ή αν έπρεπε να κατεδαφιστεί. Ο γιος του, Φρίντριχ Γκίλι, δημιούργησε πολλά χαρακτικά του κάστρου, τα οποία παρουσίασε σε έκθεση στο [[Βερολίνο]]. Μέσω αυτών των χαρακτικών, το Πρωσικό κοινό «ανακάλυψε» το κάστρο και την ιστορία των Τευτόνων Ιπποτών.<ref name="boockman"/>
Μετά τον [[Πρώτος διαμελισμός της Πολωνίας|πρώτο διαμελισμό της Πολωνίας]] το 1772 από τη Ρωσία και την Πρωσία, η πόλη έγινε τμήμα του [[βασίλειο της Πρωσίας|Βασιλείου της Πρωσίας]], στην επαρχία της Δυτικής Πρωσίας. Εκείνη τη περίοδο, το ελαφρώς παραμελημένο κάστρο χρησιμοποιήθηκε ως ορφανοτροφείο και στρατώνας του Πρωσικού Στρατού. Το 1794, ο Ντάβιντ Γκίλι, Πρώσος [[αρχιτέκτονας]], πραγματοποίησε στατική μελέτη στο κάστρο, για να αποφασίσει για τη μελλοντική του χρήση ή αν έπρεπε να κατεδαφιστεί. Ο γιος του, Φρίντριχ Γκίλι, δημιούργησε πολλά χαρακτικά του κάστρου, τα οποία παρουσίασε σε έκθεση στο [[Βερολίνο]]. Μέσω αυτών των χαρακτικών, το Πρωσικό κοινό «ανακάλυψε» το κάστρο και την ιστορία των Τευτόνων Ιπποτών.<ref name="boockman"/>


Κατά τη διάρκεια των Ναπολεόντειων πολέμων, ο στρατός χρησιμοποίησε το κάστρο ως νοσοκομείο και οπλαποθήκη. Μετά τον πόλεμος της έκτης συμμαχίας, το κάστρο έγινε σύμβολο της πρωσικής ιστορίας και εθνικής συνείδησης. Η ανακαίνιση του κάστρο άρχισε το 1816.<ref name="steinbrecht"/> Η ακαδημία πολεμικού ναυτικού στο [[Φλένσμπουργκ]] κτίστηκε με πρότυπο το κάστρο.<ref>''Flensburger Tageblatt'' [http://www.shz.de/nachrichten/themen/100-jahre-marineschule/das-rote-schloss-des-deutschen-kaisers-id531261.html 100 Jahre Marineschule : Das rote Schloss des deutschen Kaisers]</ref> Η ανακαίνιση συνεχίστηκε σε διάφορα στάδια, μέχρι την έναρξη του [[Β΄ΠΠ|Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου]].<ref name="boockman2"/> Με την άνοδο του [[Χίτλερ|Αδόλφου Χίτλερ]] στην εξουσία στις αρχές της δεκαετίας του 1930, οι Ναζί χρησιμοποίησαν το κάστρο ως προορισμό ετήσιου προσκυνήματος για τη [[Νεολαία Χίτλερ]] και την Ένωση Γερμανίδων Κοριτσιών. Το κάστρο ήταν πρότυπο για τα κάστρα του τρίτου Ράιχ.<ref name="shirer"/>
Κατά τη διάρκεια των [[Ναπολεόντειοι Πόλεμοι|Ναπολεόντειων Πολέμων]], ο στρατός χρησιμοποίησε το κάστρο ως νοσοκομείο και οπλαποθήκη. Μετά τον πόλεμος της έκτης συμμαχίας, το κάστρο έγινε σύμβολο της πρωσικής ιστορίας και εθνικής συνείδησης. Η ανακαίνιση του κάστρο άρχισε το 1816.<ref name="steinbrecht"/> Η ακαδημία πολεμικού ναυτικού στο [[Φλένσμπουργκ]] κτίστηκε με πρότυπο το κάστρο.<ref>''Flensburger Tageblatt'' [http://www.shz.de/nachrichten/themen/100-jahre-marineschule/das-rote-schloss-des-deutschen-kaisers-id531261.html 100 Jahre Marineschule : Das rote Schloss des deutschen Kaisers]</ref> Η ανακαίνιση συνεχίστηκε σε διάφορα στάδια, μέχρι την έναρξη του [[Β΄ΠΠ|Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου]].<ref name="boockman2"/> Με την άνοδο του [[Χίτλερ|Αδόλφου Χίτλερ]] στην εξουσία στις αρχές της δεκαετίας του 1930, οι Ναζί χρησιμοποίησαν το κάστρο ως προορισμό ετήσιου προσκυνήματος για τη [[Νεολαία Χίτλερ]] και την Ένωση Γερμανίδων Κοριτσιών. Το κάστρο ήταν πρότυπο για τα κάστρα του τρίτου Ράιχ.<ref name="shirer"/>


Στον Β΄ Παγκόσμιο, πάνω από το μισό κάστρο καταστράφηκε κατά τη διάρκεια των μαχών στην περιοχή. Μετά τον πόλεμο, το κάστρο έγινε τμήμα της Πολωνίας.
Στον Β΄ Παγκόσμιο, πάνω από το μισό κάστρο καταστράφηκε κατά τη διάρκεια των μαχών στην περιοχή. Μετά τον πόλεμο, το κάστρο έγινε τμήμα της Πολωνίας.
Γραμμή 78: Γραμμή 77:
}}
}}


;Βιβλιογραφία
== Βιβλιογραφία ==
{{refbegin}}
{{refbegin}}
*{{citation |last=Boockmann |first=Hartmut |contribution=Deutsche Geschichte im Osten Europas |title=Ostpreußen und Westpreußen |location=Berlin |year=1992 |language=German |isbn=3-88680-212-4}}
*{{citation |last=Boockmann |first=Hartmut |contribution=Deutsche Geschichte im Osten Europas |title=Ostpreußen und Westpreußen |location=Berlin |year=1992 |language=γερμανικά|isbn=3-88680-212-4}}
*{{citation |last=Emery |first=Anthony |title=Malbork Castle&nbsp;– Poland |year=2007 |journal=The Castle Studies Group Journal |volume=21 |pages=138–156 |format=PDF |url=http://www.castlestudiesgroup.org.uk/Malbork%20-%20Anthony%20Emery.pdf}}
*{{citation |last=Emery |first=Anthony |title=Malbork Castle&nbsp;– Poland |year=2007 |journal=The Castle Studies Group Journal |volume=21 |pages=138–156 |format=PDF |url=http://www.castlestudiesgroup.org.uk/Malbork%20-%20Anthony%20Emery.pdf}}
*{{citation |last=Shirer |first=William |title=The Rise and Fall of the Third Reich |publisher=Simon & Schuster |year=1960 |asin=B000EA3XL4}}
*{{citation |last=Shirer |first=William |title=The Rise and Fall of the Third Reich |publisher=Simon & Schuster |year=1960 |asin=B000EA3XL4}}
Γραμμή 86: Γραμμή 85:


== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
{{Commons category}}
{{commonscat}}
* [http://www.zamek.malbork.pl/index.php?lang=en Μουσείο του κάστρου του Μάλμπορκ]
* [http://www.zamek.malbork.pl/index.php?lang=en Μουσείο του κάστρου του Μάλμπορκ]
* [https://web.archive.org/web/20160423052931/http://www.panodesign.co.uk/Malbork2008/ Εικονική περιήγηση στο κάστρο]
* [https://web.archive.org/web/20160423052931/http://www.panodesign.co.uk/Malbork2008/ Εικονική περιήγηση στο κάστρο]



{{authority control}}
{{authority control}}


{{DEFAULTSORT:Μαλμπορκ Καστρο}}
[[κατηγορία:Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς στην Πολωνία]]
[[Κατηγορία:Κάστρα στην Πολωνία]]
[[Κατηγορία:Κάστρα στην Πολωνία]]
[[Κατηγορία:Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς στην Πολωνία]]
[[κατηγορία:Κάστρα του Τευτονικού Τάγματος|Μαλμπορκ]]
[[Κατηγορία:Κατοικίες Πολωνών μοναρχών]]
[[Κατηγορία:Κατοικίες Πολωνών μοναρχών]]
[[Κατηγορία:Κάστρα του Τευτονικού Τάγματος]]

Έκδοση από την 13:34, 11 Απριλίου 2022

Κάστρο του Μάλμπορκ
Zamek w Malborku (Πολωνικά)
Άποψη του Κάστρου του Μάλμπορκ από την απέναντι όχθη του ποταμού Νογκάτ.
Χάρτης
ΤοποθεσίαΜάλμπορκ, Πολωνία
Συντεταγμένες54°02′23″N 19°01′40″E / 54.03972°N 19.02778°E / 54.03972; 19.02778Συντεταγμένες: 54°02′23″N 19°01′40″E / 54.03972°N 19.02778°E / 54.03972; 19.02778
Ανέγερση13ος αιώνας
Επίσημη ονομασία: Κάστρο του Τευτονικού Τάγματος στο Μάλμπορκ
ΕίδοςΠολιτισμικό
Κριτήριαii, iii, iv
Ορισμός1997 (21η συνεδρίαση)
Διακριτικός κώδικας847
Χώρα Μέλος Πολωνία
ΠεριοχήΕυρώπη και Βόρεια Αμερική
Χάρτης

Το Κάστρο του Μάλμπορκ (πολωνικά: zamek w Malborku, γερμανικά: Ordensburg Marienburg) είναι κάστρο που κατασκευάστηκε στη Πρωσία, σήμερα Πολωνία, από τους Τεύτονες Ιππότες. Οι Τεύτονες του έδωσαν το όνομα Μάριενμπουργκ (κάστρο της Παναγίας), γύρω από το οποίο αναπτύχθηκε μια πόλη, γνωστή ως Μάριενμπουργκ, το σημερινό Μάλμπορκ.

Το κάστρο αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα μεσαιωνικού οχυρού και όταν ολοκληρώθηκε το 1406 ήταν το μεγαλύτερο πλίνθινο κάστρο στο κόσμο.[1] Σήμερα θεωρείται το μεγαλύτερο σε εμβαδόν κάστρο του κόσμου.[2] Η UNESCO το ανακήρυξε μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς το 1997 με τον τίτλο «Κάστρο του Τευτονικού Τάγματος στο Μάλμπορκ». Είναι ένα από τα δύο μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς στη περιοχή τα οποία σχετίζονται με τους Τεύτονες Ιππότες, με το άλλο να είναι η Μεσαιωνική Πόλη του Τόρουν, η οποία δημιουργήθηκε το 1231 ως το Κάστρο του Τόρουν.

Ιστορία

Το κάστρο κατασκευάστηκε από το Τευτονικό Τάγμα μετά την κατάκτηση της Παλαιάς Πρωσίας. Στόχος του ήταν να ισχυροποιήσουν τον έλεγχό τους στην περιοχή μετά την καταστολή της πρωσικής εξέγερσης των φυλών της Βαλτικής το 1274. Δε σώζεται κάποιο έγγραφο της εποχής σχετικά με την κατασκευή του κάστρου, και έτσι οι φάσεις κατασκευής του κάστρου έχουν εξεταστεί μέσα από τη μελέτη της αρχιτεκτονικής και των διοικητικών αρχείων του Τάγματος και άλλων ιστοριών. Η κατασκευή διήρκησε μέχρι το 1300, υπό την επίβλεψη του διοικητή Χάινριχ φον Βίλνοβε.[3] Το κάστρο βρίσκεται στη νοτιοανατολική όχθη του ποταμού Νόγκατ, στο δέλτα του Βιστούλα. Ονομάστηκε Μάριενμπουργκ από την Παναγία, πολιούχο του Τάγματος.

To Μάριενμπουργκ έγινε σημαντικότερο μετά την κατάκτηση του Γκντανσκ (Ντάντσιχ) και της Πομερανίας το 1308, όταν το διοικητικό κέντρο του τάγματος μεταφέρθηκε από το Έλμπινγκ (σήμερα Έλμπλονγκ) στο Μάριενμπουργκ. Ο Μέγας Μαγίστρος του Τάγματος, Ζίγκφριντ φον Φόιχτβάγκεν, οποίος έφτασε στο Μάριενμπουργκ από τη Βενετία, ανέλαβε την επόμενη φάση κατασκευής του φρουρίου.[3]

Εσωτερική αυλή του κάστρου, με σιδερένιους στρατιώτες.

Το κάστρο επεκτάθηκε πολλές φορές για να στεγάσει τους αυξανόμενους αριθμούς των Ιπποτών. Σύντομα έγινε το μεγαλύτερο οχυρωμένο γοτθικό κτίριο στην Ευρώπη, με έκταση 21 εκτάρια, τέσσερις φορές μεγαλύτερο από το Κάστρο του Ουίντσορ. Η έκταση που έχει χαρακτηριστεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς 18,038 εκτάρια.[4] Το κάστρο διαθέτει πολυάριθμες υποδιαιρέσεις και επίπεδα αμυντικών τειχών. Αποτελείται από τρία ξεχωριστά κάστρα, το Άνω, Μέσο και Κάτω κάστρο, τα οποία χωρίζονται από ξηρές τάφρους και πύργους. Το κάστρο κάποτε στέγαζε περίπου 3.000 «αδελφούς». Η θέση του κάστρο στον ποταμό Νόγκατ επέτρεπε την εύκολη πρόσβαση των εμπορικών πλοίων που έρχονταν από τον Βιστούλα και τη Βαλτική Θάλασσα, ενώ παράλληλα συνέλεγαν κόμιστρα από τα διερχόμενα πλοία, όπως έπρατταν και τα άλλα κάστρα κατά μήκος του ποταμού, και έλεγχαν το εμπόριο κεχριμπαριού. Η πόλη έγινε μέλος της Χανσεατικής Ένωσης.

Το 1410, μετά τη νίκη τους στη Μάχη του Γκρούνβαλντ, ο στρατός του Βλαδίσλαου Β΄ Γιαγκέλο και του Βιτάουτας πολιόρκησε ανεπιτυχώς το κάστρο. Παρά τη συντριπτική ήττα των Τευτόνων στη μάχη του Γκρούνβαλντ, η αργή μετακίνηση του στρατού έδωσε χρόνο στον Χάινριχ φον Πλάουεν να προετοιμαστεί για την πολιορκία και έτσι ο αντίπαλος στρατός, ο οποίος δεν ήταν προετοιμασμένος για μακροχρόνια πολιορκία αναγκάστηκε να λύσει τη πολιορκία μετά από μερικούς μήνες.

Το 1456, κατά τη διάρκεια του Δεκατριαετούς Πολέμου, το Τάγμα, το οποίο αντιμετώπιζε την αντίθεση των πόλεών του να πληρώσουν αυξημένους φόρους ώστε να καλυφθούν οι πολεμικές αποζημιώσεις με τον πόλεμο ενάντια στη Πολωνία, είχε βρεθεί σε οικονομικό τέλμα. Έτσι, ο Πολωνός στρατηγός Στρίμπορ ντε Πόνιεκ οργάνωσε μια νέα εκστρατεία ενάντια στους Τεύτονες. Μαθαίνοντας ότι οι μισθοφόροι του Τάγματος δεν είχαν πληρωθεί, ο Στρίμπορ τους έπεισε να φύγουν και μετά τους προσέλαβε με χρήματα που μάζεψε το Ντάντσιγκ.[5] Μετά την αποχώρηση των μισθοφόρων, ο Βασιλιάς Καζίμιρ Δ΄ της Πολωνίας εισήλθε θριαμβευτικά στο κάστρο το 1457. Ο δήμαρχος της πόλης γύρω από το κάστρο, Βαρθολομαίος Μπλουμ, αντιστάθηκε στις πολωνικές δυνάμεις για τρία ακόμη χρόνια, μέχρι που οι Πολωνοί των συνέλαβαν και τον κρέμασαν το 1460.[6] Ένα μνημείο για τον Μπλουμ ανεγέρθηκε το 1864.[7]

Το 1466, το κάστρο και η πόλη γύρω του έγιναν τμήμα της βασιλικής Πρωσίας, επαρχία της Πολωνίας. Ήταν μία από τις πολλές βασιλικές κατοικίες, μέχρι το διαμελισμό της Πολωνίας το 1772. Κατά τη διάρκεια αυτής της περίοδο, το Άνω κάστρο ήταν η αποθήκη του κάστρου και η μεγάλη τραπεζαρία ως αίθουσα χορού και άλλων βασιλικών διοργανώσεων. Κατά τη διάρκεια του Τριακονταετούς Πολέμου, οι σουηδικές δυνάμεις κατέλαβαν το κάστρο το 1626 και το 1629.

Το κάστρο στα τέλη του 19ου αιώνα

Μετά τον πρώτο διαμελισμό της Πολωνίας το 1772 από τη Ρωσία και την Πρωσία, η πόλη έγινε τμήμα του Βασιλείου της Πρωσίας, στην επαρχία της Δυτικής Πρωσίας. Εκείνη τη περίοδο, το ελαφρώς παραμελημένο κάστρο χρησιμοποιήθηκε ως ορφανοτροφείο και στρατώνας του Πρωσικού Στρατού. Το 1794, ο Ντάβιντ Γκίλι, Πρώσος αρχιτέκτονας, πραγματοποίησε στατική μελέτη στο κάστρο, για να αποφασίσει για τη μελλοντική του χρήση ή αν έπρεπε να κατεδαφιστεί. Ο γιος του, Φρίντριχ Γκίλι, δημιούργησε πολλά χαρακτικά του κάστρου, τα οποία παρουσίασε σε έκθεση στο Βερολίνο. Μέσω αυτών των χαρακτικών, το Πρωσικό κοινό «ανακάλυψε» το κάστρο και την ιστορία των Τευτόνων Ιπποτών.[8]

Κατά τη διάρκεια των Ναπολεόντειων Πολέμων, ο στρατός χρησιμοποίησε το κάστρο ως νοσοκομείο και οπλαποθήκη. Μετά τον πόλεμος της έκτης συμμαχίας, το κάστρο έγινε σύμβολο της πρωσικής ιστορίας και εθνικής συνείδησης. Η ανακαίνιση του κάστρο άρχισε το 1816.[9] Η ακαδημία πολεμικού ναυτικού στο Φλένσμπουργκ κτίστηκε με πρότυπο το κάστρο.[10] Η ανακαίνιση συνεχίστηκε σε διάφορα στάδια, μέχρι την έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.[11] Με την άνοδο του Αδόλφου Χίτλερ στην εξουσία στις αρχές της δεκαετίας του 1930, οι Ναζί χρησιμοποίησαν το κάστρο ως προορισμό ετήσιου προσκυνήματος για τη Νεολαία Χίτλερ και την Ένωση Γερμανίδων Κοριτσιών. Το κάστρο ήταν πρότυπο για τα κάστρα του τρίτου Ράιχ.[12]

Στον Β΄ Παγκόσμιο, πάνω από το μισό κάστρο καταστράφηκε κατά τη διάρκεια των μαχών στην περιοχή. Μετά τον πόλεμο, το κάστρο έγινε τμήμα της Πολωνίας.

Παραπομπές

  1. Emery 2007, σελ. 139
  2. Malbork Castle (with an area of 143,591 square meters), the largest castle in the world by KML Area Calculator. Touropia, the Travel List Website: "10 Largest Castles in the World." Accessed 6 April 2011.
  3. 3,0 3,1 Emery 2007, σελ. 143
  4. "Castle of the Teutonic Order in Malbork", WHC-08/32.COM/8D, UNESCO, Paris, 22 May 2008.
  5. http://www.poniec.net/index.php?option=com_content&task=view&id=26&Itemid=45, As per Antoni Eckstein, History of Poniec, published in "Roczniki Historyczne", v.II, p.92 of IH PAN (Institute of History, Polish Academy of Science), 1926
  6. Matthias Weber (2003). Preußen in Ostmitteleuropa: Geschehensgeschichte und Verstehensgeschichte. Oldenbourg Verlag. σελ. 193. ISBN 978-3-486-56718-2. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2012. 
  7. Altpreussische Monatsschrift. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2013. 
  8. Boockman 1992, σελ. 344
  9. C. Steinbrecht, Schloss Marienburg in Preussen, Berlin, 1894
  10. Flensburger Tageblatt 100 Jahre Marineschule : Das rote Schloss des deutschen Kaisers
  11. Boockman 1992, σελίδες 36–40
  12. Shirer 1960, σελίδες 255–256

Βιβλιογραφία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι