Γαρδικιώτης Γρίβας

Γαρδικιώτης Γρίβας
Ο Γαρδικιώτης Γρίβας. Πίνακας στο Εθνολογικό Μουσείο
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Γαρδικιώτης Γρίβας (Ελληνικά)
Γέννηση	1803
Θάνατος	1855
Χώρα πολιτογράφησης	Οθωμανική Αυτοκρατορία Ελλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Ελληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	επαναστάτης
Οικογένεια
Αδέλφια	Θεόδωρος Γρίβας Φλώρος Γρίβας
Οικογένεια	Γριβαίοι
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχες	Ελληνική Επανάσταση του 1821

Ο οπλαρχηγός Γαρδικιώτης Γρίβας ήταν αγωνιστής του 1821. Ο Γαρδικιώτης Γρίβας, (που είναι γνωστός με το προσωνύμιο Αλέξης), γεννήθηκε το 1803 στην Κεφαλλονιά, στον τόπο που είχε μεταναστεύσει η γνωστή οικογένεια των Γριβαίων. Ο Γαρδικιώτης Γρίβας αμέσως μετά την κήρυξη της Επανάστασης, έλαβε μέρος στις επιχειρήσεις της Στερεάς Ελλάδας, αλλά οι πληροφορίες που υπάρχουν για την αρχή της δράσης του είναι ελάχιστες και φτωχές. Σε ηλικία 18 ετών πήρε μέρος για πρώτη φορά στην Επανάσταση του 1821 μαζί με τους αδερφούς του, τον Θεόδωρο, τον Χρήστο, τον Σταύρο, και τον Κώστα ή Φλώρο, υπό τον Γιωργάκη Βαρνακιώτη (οπλαρχηγό της Ρούμελης).

Βιογραφικά στοιχεία

Πατέρας του ήταν ο Δράκος Γρίβας και αδερφός του ο περίφημος στρατάρχης Θεόδωρος. Πήρε μέρος σε πολλές μάχες και διακρίθηκε σε όλες, ιδίως στην Μάχη της Αράχωβας. Όπως αναφέρει ο Μακρυγιάννης στα απομνημονεύματά του, υπηρέτησε και ως υπασπιστής του Όθωνα και ανέλαβε να καταστείλει στην περιοχή του Μεσολογγίου ανταρσίες από πρώην αγωνιστές της Επανάστασης.

Η ιστορική αυτή οικογένεια ξεκίνησε περίπου 300 χρόνια πριν την επανάσταση(περίπου το 1520) και αποτελούσε παρακλάδι της οικογένειας Μπούα. Το 1585 ο Θεόδωρος Γρίβας-Μπούας ήταν αρματολός της Αιτωλοακαρνανίας και ξεσηκώθηκε εναντίον του τουρκικού ζυγού μαζί με τον Μαλάμο και τον γνωστό οπλαρχηγό της Λάμαρης, Πούλιο Δράκο. Με την τεράστια βοήθειά τους, κατάφερε να καταλάβει τη Βόνιτσα, τον Αετό και την Άρτα. Δυστυχώς όμως ο πρόγονος του Αλεξίου Γρίβα, ο Θεόδωρος, τραυματίστηκε σοβαρά σε μάχη που έλαβε χώρα κοντά στον Αχελώο ποταμό. Αναγκάστηκε έτσι, να γυρίσει στην Ιθάκη, όπου και απεβίωσε λόγω των σοβαρών τραυματισμών που είχε δεχθεί.

Γενάρχης της οικογένειας των Γριβαίων, που έδρασε κατά την Επανάσταση του 1821, ήταν ο Χρήστος Γρίβας(πρόγονος του Αλεξίου), ο οποίος καταγόταν από την Λάκκα Σουλίου. Εκεί νυμφεύθηκε και με την υποστήριξη της μεγάλης οικογένειας των Κατσικογιανναίων ανέλαβε το αρματολίκι κατά την περίοδο Τουρκοκρατίας επί Κουρτ πασά. Πήρε μέρος στην επανάσταση του Ορλώφ το 1770 όπου δυστυχώς σκοτώθηκε μαζί με τους άντρες του και τον αδερφό του Τσέλιο. Συνεχιστής του έργου του και αντικαταστάτης στον αγώνα χρίσθηκε ο ανήλικος γιος του Δημήτρης - Δράκος Γρίβας, ο πατέρας των γνωστών και μεγάλων οπλαρχηγών του Αγώνα: Χρήστου, Σταύρου, Κώστα ή Φλώρου, Θεόδωρου και Αλέξη.

Συμμετοχή στην επανάσταση του 1821 και σε μετέπειτα μάχες

Ο Βαρνακιώτης (ο οπλαρχηγός υπό τον οποίο ο Γαρδικιώτης βοηθούσε στον ξεσηκωμό) είχε υπό την επίβλεψή του τον Γαρδικιώτη Γρίβα. Τον αγαπούσε και τον φρόντιζε σαν πατέρας. Επηρεασμένος από τον αρχηγό του (Βαρνακιώτη), ο Αλέξης εναντιώθηκε στον αδερφό του Θεόδωρο και δεν τον ακολούθησε στην Πελοπόννησο. Οι προσπάθειες που κατέβαλε καθημερινά για να τον τραβήξει κοντά του ήταν μάταιες. Εκείνος συνέχισε τον αγώνα στην Πελοπόννησο αγνοώντας τον αδερφό του. Μετά την κατάκτηση του Μεσολογγίου ο Αλέξιος βρέθηκε στο Ναύπλιο, από τον τόπο όπου αναχώρησε για να υπηρετήσει κοντά στον μέγα Καραϊσκάκη. Στο πλευρό του Καραϊσκάκη συμμετείχε σε όλες τις μάχες που έλαβαν χώρα στην Αττική, όμως διακρίθηκε σε μία, στη μάχη της αράχοβας (18-14 νοεμβρίου 1826). Στην Αττική συμμετείχε στην κατάκτηση του Κερατσινίου, του Μετοχίου και του Πειραιά  όπου και αναδείχθηκε.

Στη συνέχεια ο Τσώρτς του έδωσε το αξίωμα του χιλίαρχου. Μέχρι την άνοιξη του 1828 είχε στο πλάι του συγκεντρώσει 664 άνδρες, οι οποίοι κατάγονταν κυρίως από την Αιτωλοακαρνανία. Από αυτούς διόρισε πεντακοσάρχους τον Νίκο Δραμαμεστινό ή Τσέλιο και τον βλάχο Γιάννη Λαμπρόπουλο.  Συμμετείχε ακόμη στην κατάληψη για δεύτερη φορά της Βόνιτσας τον Δεκέμβριο του 1828.  Κατά την βασιλεία του Όθωνα αποστάλθηκε στην Ακαρνανία για να καταστείλει την στάση των οπλαρχηγών που είχαν ξεσηκωθεί. Το 1836 ανέλαβε τα καθήκοντα του διοικητού τάγματος πεζικού. Αργότερα διορίστηκε υπασπιστής του Όθωνα. Με αφορμή την συμμετοχή του στην εξέγερση της 3ης Σεπτεμβρίου 1843 από τον Καλλέργη , ο οποίος με 2.000 στρατιώτες απείλησε το παλάτι κυκλώνοντάς το, φυλακίστηκε . Με τον Αλέξιο φυλακίστηκε ακόμη και ο υπουργός Στρατιωτικών, Βλαχόπουλος. Ο Γαρδικιώτης ακόμα, ανέλαβε το αξίωμα του γενικού επιθεωρητή του στρατού το 1844, με αποτέλεσμα την ανάδειξή του σε υποστράτηγο πεζικού. Το 1854 του ανατέθηκε το αξίωμα της διοίκησης της Δυτικής Στερεάς Ελλάδας, ώστε να δημιουργηθούν εθελοντικά στρατιωτικά σώματα τα οποία θα βοηθούσαν στην απελευθέρωση της Θεσσαλίας και της Ηπείρου.

Το τέλος της ζωής του

Τελικά όμως ο Όθωνας, θέλοντας να αποφύγει τις συγκρούσεις, αναγκάστηκε να κηρύξει την ουδετερότητα της Ελλάδας στον αγώνα της απελευθέρωσης της Θεσσαλίας και της Ηπείρου και αναίρεσε τον Αλέξιο από διοικητή της Στερεάς Ελλάδας. Παρόλες όμως τις απογοητεύσεις του από την Ελληνική εξουσία, εκείνος παρέμεινε πιστός στον βασιλέα της Ελλάδας μέχρι το τέλος της ζωής του. Στάθηκε ακόμη ενάντια στον αδερφό του Θεόδωρο, ο οποίος είχε οργανώσει κίνημα κατά της βασιλικής εξουσίας, και τον πολεμούσε με κάθε μέσο. Ήταν πάντοτε ένας ήρεμος και νηφάλιος χαρακτήρας, άξιος και θαρραλέος, ικανός και δίκαιος μέχρι το θάνατό του. Για την φράση "ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Ή ΘΑΝΑΤΟΣ" έδωσε την ζωή του. Πέθανε το 1855 αφήνοντας διάδοχό του, τον γιο του Χρήστο, που αποδείχθηκε άξιος συνεχιστής του. Ο Αλέξης - Γαρδικιώτης Γρίβας θα μείνει στην ιστορία ως ένας εκ των χιλιάδων αγωνιστών, που πολέμησαν για την ελευθερία της πατρίδας μας.

Πηγές

• Κωστής Παλαμάς (1896). Κ. Μάισνερ και Ν. Καργαδούρης, επιμ. Η Ελλάς κατά τους Ολυμπιακούς Αγώνας του 1896. Αθήνα: Εκ του Τυπογραφείου της Εστίας. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2010. 
• Μακρυγιάννης, Απομνημονεύματα, επιμέλεια Γιάννη Βλαχογιάννη 1908
• Γεώργιος Σ. Μπαρμπαρούσης - Ευάγγελος Δ. Κουτιβής άρθρο