Παύλος Μελάς (ταινία): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ προστέθηκε η Κατηγορία:Ελληνικές ταινίες (με το HotCat)
Γραμμή 19: Γραμμή 19:
[[Κατηγορία:Ταινίες του 1974]]
[[Κατηγορία:Ταινίες του 1974]]
[[Κατηγορία:Ελληνικές ταινίες]]
[[Κατηγορία:Ελληνικές ταινίες]]
[[Κατηγορία:Ελληνόφωνες ταινίες]]

Έκδοση από την 15:49, 19 Νοεμβρίου 2021

Παύλος Μελάς είναι μία ταινία που σκηνοθέτησε ο Φίλιππος Φυλακτός και βγήκε στις κινηματογραφικές αίθουσες το 1974.

Πρόκειται για ένα ηρωικό [1] πολεμικό μελόδραμα.[2] Πρόκειται για μία από τις τρεις ελληνικές ταινίες που ασχολούνται με το Μακεδονικό Αγώνα και οι οποίες γυρίστηκαν την εποχή της στρατιωτικής δικτατορίας.[3]

Παραγωγή

Το αρχικό σενάριο της ταινίας του Αντώνη Δαυίδ είχε υποβληθεί στο 7ο Επιτελικό Γραφείο του Αρχηγείο Στρατού και εγκρίθηκε το Νοέμβριο του 1970. Σύμφωνα με την εισαγωγή του σεναρίου, η ταινία αποσκοπούσε στην προπαγάνδιση της θέσης ότι η Μακεδονία «ήταν προαιώνια, είναι και θα είναι μόνον Ελληνική». Το σενάριο τροποποιήθηκε από το Φυλακτό, ειδικό συνεργάτη του 7ου γραφείου, που περιόρισε τις αντιτουρκικές σκηνές και αύξησε τις αντιβουλγαρικές και ξαναυποβλήθηκε προς έγκριση τον Ιανουάριο του 1972 και τον ίδιο μήνα εγκρίθηκε από μία «επιτροπή ελέγχου» και τον γενικό γραμματέα Τύπου και Πληροφοριών.[4] Σε συνέντευξη τύπου τον επόμενο μήνα ο Φυλακτός έκανε για πρώτη φορά δημοσίως λόγο για την ταινία και δήλωσε ότι την ιδέα της ταινίας συνέλαβε το 7ο Γραφείο.[5] Την άνοιξη του 1972 το υπουργείο Εξωτερικών έκρινε ότι το πλήθος των σκηνών φρίκης θα προκαλούσε προβλήματα στις σχέσεις της Ελλάδας με την Τουρκία και τη Βουλγαρία. Τον Απρίλιο ο δικτατορικός πρωθυπουργός Γεώργιος Παπαδόπουλος σε σύσκεψη για το Μακεδονικό έδωσε οδηγίες η ταινία «να μην πηγάζη από κρατικήν υπηρεσία» και να γίνει «επισταμέν[η] επεξεργασί[α] του σεναρίου».[6] και το Μάιο στάλθηκαν οδηγίες στο Αρχηγείο Στρατού για να γυριστεί η ταινία. [7] Η στρατιωτική κυβέρνηση παρήγγειλε το γύρισμα της ταινίας.[8] Το Αρχηγείο Στρατού παρήγαγε την ταινία. Ο λοχαγός Επιτροπάκης που επόπτευσε την έκδοση της ΔΙΣ για το Μακεδονικό Αγώνα χρημάτισε και "ιστορικός πραγματογνώμων" για το σενάριο.[9][10]

Προβολή

Η ταινία γυρίστηκε επί Παπαδόπουλου, αλλά προβλήθηκε επί δικτατορίας του Ιωαννίδη.[11] Προβλήθηκε για 9 εβδομάδες στην Αθήνα και λίγο μικρότερο διάστημα στην υπόλοιπη Ελλάδα,[12] προωθήθηκε από το δικτατορικό καθεστώς,[13] την παρακολούθησαν υποχρεωτικά οι μαθητές των σχολείων της χώρας[14] και η ταινία έκοψε 432.989 εισιτήρια[15] στην Αθήνα.[16] Η προβολή της ταινίας προκάλεσε την αντίδραση της Βουλγαρίας.[17] Ο τότε πρέσβυς της Βουλγαρίας στην Αθήνα Λιούμπομιρ Ποπόφ τη χαρακτηρίζει αντιβουλγαρική, λόγω του ότι παρουσιάζει τους Βούλγαρους ως θηριώδεις εγκληματίες.[18] Μετά την πτώση της δικτατορίας τον Ιούλιο η ταινία έπαψε να προβάλλεται.[19] Τη δεκαετία του 1980 κυκλοφόρησε σε βιντεοκασέτα, ενώ το 2007 η νεολαία του ΛαΟΣ την ανήρτησε στο διαδίκτυο. Το 2010 διανεμήθηκε σε DVD από το ακροδεξιό περιοδικό Patria, που τότε υποστήριζε το ΛαΟΣ και παρουσίασε ανακριβώς την ταινία ως απαγορευμένη. Λόγο περί απαγορευμένης ταινίας έκανε επίσης η Εφημερίδα «Δημοκρατία» όταν μοίρασε την ταινία ως DVD τον Οκτώβριο του 2012 και του 2013. Μετά τη συνομολόγηση της συμφωνίας των Πρεσπών προβλήθηκε δωρεάν σε κινηματογράφους πόλεων της Μακεδονίας.[20]

Κριτική

Οι περισσότεροι κινηματογραφικοί κριτικοί των ημερών στις ελληνικές εφημερίδες εξύμνησαν την ιδεολογία και το σκοπό της ταινίας, αλλά την επέκριναν τις καλλιτεχνικές της όψεις με εξαίρεση τη φωτογραφία.[21] Η ταινία έχει επικριθεί από το δημοσιογράφο και ιστορικό Τάσο Κωστόπουλο για το ότι παρουσιάζει το Μελά και τους συνεργάτες του όμοιους με τους πραξικοπηματίες του 1967.[22] και ότι «ξεχειλίζει από αναρίθμητα πραγματολογικά λάθη, ακόμη και σε σχέση με την κυρίαρχη εθνικιστική αφήγηση».[23]

Υποσημειώεις

  1. Karakasidou, 207.
  2. Karalis, 175
  3. Κωστόπουλος 2006, 424.
  4. Κωστόπουλος
  5. Κωστόπουλος 2006, 425.
  6. Βαλντέν, 505.
  7. Βαλντέν, 505.
  8. Karakasidou, 207.
  9. Κωστόπουλος 2006, 425.
  10. Κωστόπουλος
  11. Βαλντέν, 505.
  12. Κωστόπουλος.
  13. Karalis, 175
  14. Karakasidou, 207.
  15. Karalis, 175.
  16. Κωστόπουλος.
  17. Βαλντέν, 505.
  18. Βαλντέν, 505, 788.
  19. Karalis, 175.
  20. Κωστόπουλος
  21. Κωστόπουλος.
  22. Κωστόπουλος 2006, 425.
  23. Κωστόπουλος

Βιβλιογραφία