Αυτότροφος οργανισμός

Στην Βιολογία, αυτότροφος οργανισμός χαρακτηρίζεται ο οργανισμός εκείνος που μπορεί ο ίδιος να κατασκευάσει τις οργανικές ουσίες εκείνες τις οποίες χρειάζεται για να τραφεί, χρησιμοποιώντας ανόργανα υλικά και ανεξάρτητα από τυχόν άλλες πηγές οργανικών υποστρωμάτων. Από την διάσπαση των οργανικών ενώσεων εξασφαλίζεται η απαραίτητη ενέργεια. Όταν παράγει (δίνει) τροφή σε έναν ετερότροφο οργανισμό, αποκαλείται παραγωγός. Είναι ο παραγωγός στην τροφική αλυσίδα, τα φυτά στο χώμα και τα φύκια στο νερό. Μπορεί να δεσμεύσει διοξείδιο του άνθρακα (προσθέτοντας υδρογόνο σε αυτό) για να φτιάξει οργανικές ενώσεις. Αυτότροφος μπορεί να είναι είτε φωτότροφος είτε λιθότροφος (χημειοαυτότροφος). Ο φωτότροφος χρησιμοποιεί φως ως πηγή ενέργειας, ενώ ο λιθότροφος οξειδώνει ανόργανες ενώσεις, όπως το υδρόθειο, στοιχειακό θείο, αμμωνία και μέταλλα σιδήρου.

Οργανισμοί που φωτοσυνθέτουν

Οργανισμοί όπως τα χερσαία και υδρόβια φυτά, καθώς και οργανισμοί του φυτοπλαγκτού – στα υδάτινα οικοσυστήματα – έχουν την δυνατότητα να φωτοσυνθέτουν, συνθέτουν δηλαδή οργανικές ενώσεις αξιοποιώντας την ηλιακή ενέργεια. Αυτοί οι οργανισμοί ονομάζονται παραγωγοί. Στη συνέχεια οι ίδιοι οι οργανισμοί καταναλώνουν με κυτταρική αναπνοή τις οργανικές ουσίες που παρήγαγαν για να εξασφαλίσουν ενέργεια για την κάλυψη των αναγκών του. Όσες ενώσεις δεν διασπαστούν, αποθηκεύονται για μελλοντική χρήση. Αυτά τα αποθέματα θα αξιοποιηθούν, άμεσα ή έμμεσα, από άλλους οργανισμούς του οικοσυστήματος, που χαρακτηρίζονται ως ετερότροφοι.

Χαρακτηρισμός αυτότροφου οργανισμού

Οι αυτότροφοι οργανισμοί, όπως γενικά χαρακτηρίζονται τα φυτά, μπορεί να είναι είτε φωτότροφοι ή φωτοτροφικοί, είτε χημειοτροφικοί ή "χημειοσυνθετικοί" οργανισμοί. Την ενέργεια που χρειάζονται την λαμβάνουν είτε από το φως, όπως συμβαίνει στη φωτοσύνθεση, αν υπάρχει χλωροφύλλη ή άλλη φωτοχρωστική, είτε από ανόργανη οξείδωση, όταν δεν υπάρχει αυτή, για παράδειγμα το υδρόθειο οξειδώνεται από βακτήρια του θείου.

Πηγές

Μαυρικάκη Ε., Γκούβρα Μ., Καμπούρη Α. Βιολογία Γ' Γυμνασίου, ΟΕΔΒ, 2009

Δείτε επίσης

• Ετερότροφος (προς σύγκριση)