Λέλα Καραγιάννη: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
→‎Εκτέλεση: Τυπογραφικό λάθος.
Ετικέτες: Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό
Γραμμή 15: Γραμμή 15:


==Εκτέλεση==
==Εκτέλεση==
Μεταφέρθηκε στο [[στρατόπεδο συγκέντρωσης Χαϊδαρίου]] καιλ ύστερα από λίγο διάστημα, εκτελέστηκε από τους Γερμανούς κατακτητές στο παρακείμενο [[άλσος Χαϊδαρίου]], μαζί με άλλους 59<ref>Οφειλόμενη τιμή στους τελευταίους εκτελεσμένους από τους Ναζί στο αλσύλλιο Χαϊδαρίου στις 8-9-1944 https://patratora.gr/archives/187300{{Dead link|date=Οκτώβριος 2019 }} ιστοσελίδα patratora.gr, ανακτήθηκε στις 27/9/2016</ref> αγωνιστές της Αντίστασης, στην πλειοψηφία τους συνεργάτες της [[Επιχειρήσεις Ειδικών Αποστολών|S.O.E]], στις 8 Σεπτεμβρίου 1944, περίπου ένα μήνα πριν από την Απελευθέρωση.<ref>[http://www.tovima.gr/society/article/?aid=493165 Η ιστορία της Λέλας Καραγιάννη Ποια ήταν η αγωνίστρια της Αντίστασης που εκτελέστηκε από τους Γερμανούς, Εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ 15/01/2013, ανακτήθηκε στις 27/9/2016]</ref> Η εκτέλεσή της πιθανόν να ήταν αποτέλεσμα της πολιτικής των [[Σούτσσταφφελ|Ες Ες]], των [[Βάλτερ Σιμάνα]] και [[Βάλτερ Μπλούμε]], η οποία παρέκαμψε την πιο μετριοπαθή πολιτική των Γερμανών στην Ελλάδα εκείνη την περίοδο.<ref>Σαμπατακάκης,Θεόδωρος (2003, Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών), Οι Βρετανικές υπηρεσίες κατά την περίοδο του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου στην Ελλάδα σελ 319-320</ref>
Μεταφέρθηκε στο [[στρατόπεδο συγκέντρωσης Χαϊδαρίου]] και ύστερα από λίγο διάστημα, εκτελέστηκε από τους Γερμανούς κατακτητές στο παρακείμενο [[άλσος Χαϊδαρίου]], μαζί με άλλους 59<ref>Οφειλόμενη τιμή στους τελευταίους εκτελεσμένους από τους Ναζί στο αλσύλλιο Χαϊδαρίου στις 8-9-1944 https://patratora.gr/archives/187300{{Dead link|date=Οκτώβριος 2019 }} ιστοσελίδα patratora.gr, ανακτήθηκε στις 27/9/2016</ref> αγωνιστές της Αντίστασης, στην πλειοψηφία τους συνεργάτες της [[Επιχειρήσεις Ειδικών Αποστολών|S.O.E]], στις 8 Σεπτεμβρίου 1944, περίπου ένα μήνα πριν από την Απελευθέρωση.<ref>[http://www.tovima.gr/society/article/?aid=493165 Η ιστορία της Λέλας Καραγιάννη Ποια ήταν η αγωνίστρια της Αντίστασης που εκτελέστηκε από τους Γερμανούς, Εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ 15/01/2013, ανακτήθηκε στις 27/9/2016]</ref> Η εκτέλεσή της πιθανόν να ήταν αποτέλεσμα της πολιτικής των [[Σούτσσταφφελ|Ες Ες]], των [[Βάλτερ Σιμάνα]] και [[Βάλτερ Μπλούμε]], η οποία παρέκαμψε την πιο μετριοπαθή πολιτική των Γερμανών στην Ελλάδα εκείνη την περίοδο.<ref>Σαμπατακάκης,Θεόδωρος (2003, Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών), Οι Βρετανικές υπηρεσίες κατά την περίοδο του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου στην Ελλάδα σελ 319-320</ref>


==Υστεροφημία==
==Υστεροφημία==

Έκδοση από την 21:02, 3 Σεπτεμβρίου 2021

Λέλα Καραγιάννη
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Λέλα Καραγιάννη (Ελληνικά)
Γέννηση24  Ιουνίου 1898
Λίμνη Εύβοιας
Θάνατος8  Σεπτεμβρίου 1944[1][2]
Στρατόπεδο συγκέντρωσης Χαϊδαρίου
Αιτία θανάτουτραύμα από πυροβολισμό και Μέθοδοι εκτέλεσης[3]
Συνθήκες θανάτουθανατική ποινή[3]
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΕλληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταεπαναστάτρια
ΣυγγενείςΛασκαρίνα Μπουμπουλίνα (προγιαγιά)
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΔίκαιοι των Εθνών (13  Σεπτεμβρίου 2011)[3]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Λέλα (Ελένη) Καραγιάννη (24 Ιουνίου 1898 - 8 Σεπτεμβρίου 1944) ήταν Ελληνίδα αντιστασιακός, αρχηγός της οργάνωσης Μπουμπουλίνα. Συνελήφθη από την Ειδική Ασφάλεια και εκτελέστηκε από τους Γερμανούς, λίγο πριν την Απελευθέρωση της Ελλάδας.[4]

Νεανικά χρόνια και προσωπική ζωή

Γεννήθηκε το 1898 στο χωριό Λίμνη της Εύβοιας και ήταν κόρη του Αθανασίου Μηνόπουλου και της Σοφίας Μπούμπουλη. Ο πατέρας της γεννήθηκε στο Πήλι της βόρειας Εύβοιας. Η μητέρα της καταγόταν από τις Σπέτσες και ήταν συγγενής της αγωνίστριας του 1821 Λασκαρίνας Μπουμπουλίνας. Η Λέλα έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της στην Αθήνα, όπου γνώρισε και παντρεύτηκε τον Σμυρνιό φαρμακοποιό Γεώργιο Καραγιάννη, με τον οποίο απέκτησε επτά παιδιά (Γιώργος , Βύρων, Ιωάννα, Νεφέλη, Ηλέκτρα, Νέλσων, η μικρή Ελένη).[5].

Οργάνωση «Μπουμπουλίνα»

Κατά την κατοχή, έγινε μέλος της Αντίστασης, μετατρέποντας το σπίτι της σε αρχηγείο της οργάνωσης «Μπουμπουλίνα». Την οργάνωση δημιούργησε και χρηματοδότησε η ίδια, το 1941. Τον Οκτώβρη του 1941 συνελήφθη και μετά από 7 μήνες απελευθερώθηκε. Στόχος της οργάνωσης ήταν η φυγάδευση Βρετανών στρατιωτών (είχε οργανώσει δίκτυο 150 στρατιωτών) στο Κάιρο αλλά και δολιοφθορές κατά του εχθρού. Η οργάνωση διώχθηκε ανηλεώς από τη Διεύθυνση Ειδικής Ασφαλείας του Κράτους, κάτι που οδήγησε, μεταπολεμικά, στην καταδίκη των μελών της Ειδικής Ασφάλειας[6].

Η Καραγιάννη δημιούργησε και δίκτυο κατασκοπείας το οποίο, μεταξύ άλλων, συγκέντρωσε πληροφορίες για τις κινήσεις των γερμανικών πλοίων, υπέκλεψε σχεδιαγράμματα αεροδρομίων και διοχέτευσε πληροφορίες για Έλληνες συνεργάτες των αρχών κατοχής.[7]

Σύλληψη

Το καλοκαίρι του 1944, η Λέλα Καραγιάννη είχε γίνει και συνεργάτης του κατασκοπευτικού δικτύου Απόλλων, οπότε και συνελήφθη μαζί με πέντε από τα παιδιά της και βασανίστηκε στα κρατητήρια της οδού Μέρλιν. Η σύλληψη έγινε καθώς ο συνεργάτης των Γερμανών, Γιώργος Ριζόπουλος, ζήτησε από την Καραγιάννη να μεσολαβήσει για να τον συνδέσει, μαζί με τον αρχηγό των Ταγμάτων Ασφαλείας, Ντερτιλή, με το δίκτυο του Απόλλωνα. Ο Ριζόπουλος όμως συνελήφθη και κατέδωσε την Καραγιάννη με αποτέλεσμα τη σύλληψή της, μαζί με δύο συνεργάτες της. Η Καραγιάννη είχε αναφέρει ότι, σε μελλοντική απόβαση των Βρετανών, τα Τάγματα Ασφαλείας θα μπορούσαν να "προσφέρουν μεγάλες υπηρεσίες".[8]

Εκτέλεση

Μεταφέρθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Χαϊδαρίου και ύστερα από λίγο διάστημα, εκτελέστηκε από τους Γερμανούς κατακτητές στο παρακείμενο άλσος Χαϊδαρίου, μαζί με άλλους 59[9] αγωνιστές της Αντίστασης, στην πλειοψηφία τους συνεργάτες της S.O.E, στις 8 Σεπτεμβρίου 1944, περίπου ένα μήνα πριν από την Απελευθέρωση.[10] Η εκτέλεσή της πιθανόν να ήταν αποτέλεσμα της πολιτικής των Ες Ες, των Βάλτερ Σιμάνα και Βάλτερ Μπλούμε, η οποία παρέκαμψε την πιο μετριοπαθή πολιτική των Γερμανών στην Ελλάδα εκείνη την περίοδο.[11]

Υστεροφημία

Μετά θάνατον της απενεμήθη το Βραβείο Αρετής και Αυτοθυσίας από την Ακαδημία Αθηνών και, το 2011, ο τιμητικός τίτλος του Δικαίου των Εθνών από το Γιαντ Βασσέμ, το Ίδρυμα για την Μνήμη των Μαρτύρων και των Ηρώων (βλ. Έλληνες Δίκαιοι των Εθνών), ενώ το 2020 της απενεμήθη ο βαθμός του Ταξιάρχου επί τιμή[12]. Στη συμβολή των οδών Λέλας Καραγιάννη αριθ. 1 και Σταυροπούλου, στην Αθήνα, κοντά στην Πλατεία Αμερικής, υπάρχει η Οικία Λέλας Καραγιάννη. Μαρμάρινη προτομή της Λέλας Καραγιάννη τοποθετήθηκε στην οδό Τοσίτσα στα Εξάρχεια το 1963, έργο της γλύπτριας Λουκίας Γεωργαντή. Στις 26 Σεπτεμβρίου 2016 βανδάλισαν το γλυπτό αποκεφαλίζοντάς το και τελικά το 2017 η προτομή αποκαταστάθηκε πλήρως από το τμήμα αποκατάστασης υπαίθριων γλυπτών του Δήμου Αθηναίων.[13][14]

Πολλές οδοί σε πόλεις της Ελλάδας φέρουν το όνομά της, όπως στη Θεσσαλονίκη, την Ερμούπολη, τον Χολαργό, τη Χαλκίδα, το Χαϊδάρι, το Ρέθυμνο, τον Πολύγυρο κ.ά.[15]

Απόγονοι

Ένα από τα παιδιά της, ο επίσης αντιστασιακός Νέλσων Καραγιάννης, πέθανε στο Ντένβερ των ΗΠΑ στις 12 Νοεμβρίου 1984, έπειτα από καρδιακή προσβολή.[16]

Παραπομπές

  1. www.lifo.gr/san-simera/lela-karagianni-san-simera-ekteleitai-apo-toys-germanoys-i-mpoympoylina-tis-antistasis. Ανακτήθηκε στις 30  Νοεμβρίου 2021.
  2. www.ert.gr/ert-arxeio/lela-karagianni-8-septemvriou-1944-2/. Ανακτήθηκε στις 30  Νοεμβρίου 2021.
  3. 3,0 3,1 3,2 «The Righteous Among the Nations Database» (Αγγλικά)
  4. Η συγκλονιστική ιστορία της Λέλας Καραγιάννη - Η ηρωϊδα της Εθνικής Αντίστασης, Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ 23/06/2020, ανακτήθηκε στις 3/7/2020
  5. Αλέξανδρος Λ. Ζαούσης, Λέλα Καραγιάννη. Η Μπουμπουλίνα της Κατοχής 1941 - 1944, Ωκεανίδα, Αθήνα 2004, σελ. 26 - 27.
  6. Ιάσονας Χανδρινός, Το τιμωρό χέρι του λαού-Η δράση του ΕΛΑΣ και της ΟΠΛΑ στην κατεχόμενη πρωτεύουσα 1942-1944, εκδόσεις Θεμέλιο σελ 148
  7. Ιστορία της Ελλάδας του 20ού αιώνα, Τόμος Γ', Μέρος Β' Κατοχή - Αντίσταση, 2007, Οι οργανώσεις της Αντίστασης, Μιχάλης Λυμπεράτος εκδόσεις Βιβλιόραμα σελ 63
  8. Σαμπατακάκης,Θεόδωρος (2003, Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών), Οι Βρετανικές υπηρεσίες κατά την περίοδο του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου στην Ελλάδα σελ 311-312
  9. Οφειλόμενη τιμή στους τελευταίους εκτελεσμένους από τους Ναζί στο αλσύλλιο Χαϊδαρίου στις 8-9-1944 https://patratora.gr/archives/187300[νεκρός σύνδεσμος] ιστοσελίδα patratora.gr, ανακτήθηκε στις 27/9/2016
  10. Η ιστορία της Λέλας Καραγιάννη Ποια ήταν η αγωνίστρια της Αντίστασης που εκτελέστηκε από τους Γερμανούς, Εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ 15/01/2013, ανακτήθηκε στις 27/9/2016
  11. Σαμπατακάκης,Θεόδωρος (2003, Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών), Οι Βρετανικές υπηρεσίες κατά την περίοδο του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου στην Ελλάδα σελ 319-320
  12. Team, ΤοΒΗΜΑ (18 Ιουνίου 2020). «Λέλα Καραγιάννη: Της απονεμήθηκε ο βαθμός του ταξίαρχου επί τιμή για την προσφορά της στο ελληνικό έθνος». Ειδήσεις - νέα - Το Βήμα Online. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουνίου 2020. 
  13. Βανδαλισμός της προτομής της Λέλας Καραγιάννη στα Εξάρχεια. Εφημερίδα Ναυτεμπορική. 26 Σεπτεμβρίου 2016. 
  14. Λέλα Καραγιάννη: Ξανά με το κεφάλι ψηλά, news247.gr, Κωστής Χριστοδούλου, 23 Οκτωβρίου 2017 12:40
  15. Οδός Καραγιάννη Λέλας
  16. Απογευματινή, Πέθανε από καρδιά ο Ν. Καραγιάννης, φύλλο 23-11-1984.