Κολοκασία η εδώδιμος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Κολοκασία η εδώδιμος, Κολοκάσι,; (Colocasia esculenta)
	; Κολοκασία η εδώδιμος,; (Colocasia esculenta).
Συστηματική ταξινόμηση
Σύστημα: κατά APG III (2009)
Βασίλειο:	Φυτά (Plantae);
Κλάδος:	Αγγειόσπερμα (Angiosperms);
Κλάδος:	Μονοκότυλα (Monocots);
Τάξη:	Αλισματώδη (Alismatales);
Οικογένεια:	Αροειδή (Araceae);
Υποοικογένεια:	Αροειδή (Aroideae);
Ομοιογένεια:	Κολοκασιέαι (Colocasieae);
Γένος:	Κολοκασία (Colocasia);
Είδος:	Κ. η εδώδιμος (C. esculenta);
Διώνυμο
	Κολοκασία η εδώδιμος; (Colocasia esculenta); Carolus Linnaeus (L.) Heinrich Wilhelm Schott (Schott)
Συνώνυμα
	Alocasia dussii Dammer; Alocasia illustris W.Bull; Aron colocasium (L.) St.-Lag.; Arum chinense L.; Arum colocasia L.; Arum colocasioides Desf.; Arum esculentum L.; Arum lividum Salisb.; Arum nymphaeifolium (Vent.) Roxb.; Arum peltatum Lam.; Caladium acre R.Br.; Caladium colocasia (L.) W.Wight nom. illeg.; Caladium colocasioides (Desf.) Brongn.; Caladium esculentum (L.) Vent.; Caladium glycyrrhizum Fraser; Caladium nymphaeifolium Vent.; Caladium violaceum Desf.; Caladium violaceum Engl.; Calla gaby Blanco; Calla virosa Roxb.; Colocasia acris (R.Br.) Schott; Colocasia aegyptiaca Samp.; Colocasia colocasia (L.) Huth nom. inval.; Colocasia euchlora K.Koch & Linden; Colocasia formosana Hayata; Colocasia gracilis Engl.; Colocasia himalensis Royle; Colocasia konishii Hayata; Colocasia neocaledonica Van Houtte; Colocasia nymphaeifolia (Vent.) Kunth; Colocasia peltata (Lam.) Samp.; Colocasia vera Hassk.; Colocasia violacea (Desf.) auct.; Colocasia virosa (Roxb.) Kunth; Colocasia vulgaris Raf.; Leucocasia esculenta (L.) Nakai; Steudnera virosa (Roxb.) Prain; Zantedeschia virosa (Roxb.) K.Koch;

Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά

← Προηγούμενη διαφορά Επόμενη διαφορά →

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε

ΟπτικήΚώδικας wiki

Ενδογραμμικά

Έκδοση από την 23:50, 12 Ιουνίου 2021

Η Κολοκασία η εδώδιμος (Colocasia esculenta) είναι τροπικό φυτό που καλλιεργείται κυρίως για τους βρώσιμους κόρμους ή βολβοκόνδυλούς της, τις βρώσιμες ρίζες. Είναι κοινώς γνωστή και ως κολοκάσι και πιστεύεται ότι αποτελεί ένα από τα πρώτα φυτά που καλλιεργήθηκαν.^[2]

Ονομασίες

Το φυτό αυτό, και ο κόρμος (corm) του, γενικά ονομάζεται κολοκάσι, αλλά έχει διαφορετικά ονόματα σε διαφορετικές χώρες, όπως για παράδειγμα eddoe ή eddo ή taro όπως είναι γνωστό στα Αγγλικά. Στις Φιλιππίνες, συνήθως ονομάζεται gabi, abi ή avi και στις Ισπανόφωνες περιοχές malangas.

Περιγραφή

Ριζώματα διάφορων σχημάτων και μεγεθών. Φύλλα μέχρι 40 × 24,8 εκατοστά, οι βλαστοί από το ρίζωμα, σκούρο πράσινο από την επάνω και ανοιχτό πράσινο από την κάτω πλευρά, τριγωνικοί-ωοειδείς, υπο-στρογγυλεμένοι και ακιδωτοί στην κορυφή, άκρη των βασικών λοβών στρογγυλεμένη ή υπο-στρογγυλεμένη. Μίσχος ύψους 0,8-1,2 μ. Σπάθη μήκους μέχρι 25 εκατοστά. Σπάδιξ περίπου τα 3/5 της σπάθης, ανθοφόρα τμήματα έως 8 χιλιοστά. Το θηλυκό τμήμα στις γόνιμες ωοθήκες αναμειγμένο με στείρες λευκές. Ουδέτερα πάνω από τα θηλυκά, ρομβοειδή ή ακανόνιστα στενόμακρα. Το αρσενικό τμήμα πάνω από το ουδέτερο. Συνάνδριο λοβών, τα κύτταρα 6 ή 8. Το προσάρτημα είναι βραχύτερο από το αρσενικό τμήμα.

Ταξινομία

Το συγκεκριμένο επίθετο, esculentus, στα Λατινικά σημαίνει «εδώδιμος».

Το κολοκάσι σχετίζεται με το Ξανθόσωμον (Xanthosoma) και το Καλάδιον (Caladium), φυτά που καλλιεργούνται συνήθως ως καλλωπιστικά και όπως αυτά μερικές φορές ονομάζεται αόριστα "αυτί του ελέφαντα" (elephant ear).

Κατανομή και φυσικό περιβάλλον

Το κολοκάσι πιθανώς ήταν αρχικά γηγενές στους πεδινούς υγροτόπους της Μαλαισίας (taloes). Υπάρχουν εκτιμήσεις ότι το κολοκάσι ήταν σε καλλιέργεια στην υγρή τροπική Ινδία πριν από το 5000 π.Χ., πιθανώς προερχόμενο από τη Μαλαισία και από την Ινδία, μεταφέρθηκε δυτικότερα στην αρχαία Αίγυπτο, όπου περιγράφεται από Έλληνες και Ρωμαίους ιστορικούς ως μια σημαντική καλλιέργεια. Στην Ινδία, είναι γνωστό ως "gaderi", με τα μικρότερα να ονομάζονται "arbi" ή "arvi" και να είναι πιο κοινά και πιο δημοφιλή. Στην Ινδονησία, ονομάζεται "talas" ή "keladi".

Στην Αυστραλία, η Κολοκασία η εδώδιμος ποικ. η υδρόβιος (Colocasia esculenta var. aquatilis) είναι ιθαγενής στην περιοχή Κίμπερλι της Δυτικής Αυστραλίας, η ποικιλία esculenta έχει εγκλιματισθεί στη Δυτική Αυστραλία, τη Βόρεια Επικράτεια, το Κουίνσλαντ και τη Νέα Νότια Ουαλία.

Στην Τουρκία, η Κολοκασία η εδώδιμος είναι τοπικά γνωστή ως "gölevez" και καλλιεργείται κυρίως στις Μεσογειακές ακτές, όπως στην Αλάγια, η οποία είναι μια περιοχή της Αττάλειας.

Χρήσεις

Η κύρια χρήση του κολοκασιού, είναι η κατανάλωση των βρώσιμων κόρμων (βολβοκονδύλων) και φύλλων του. Σε ακατέργαστη μορφή, το φυτό είναι τοξικό λόγω της παρουσίας οξαλικού ασβεστίου (calcium oxalate),^[3]^[4] και ραφίδων (κρυστάλλων οξαλικού ή πυριτικού ασβεστίου που βρίσκονται μέσα στους φυτικούς ιστούς) στα φυτικά κύτταρα. Ωστόσο, η τοξίνη μπορεί να ελαχιστοποιηθεί και ο κόνδυλος καθίσταται εύγευστος με το μαγείρεμα,^[5] ή με το ολονύκτιο μούσκεμα σε κρύο νερό.

Οι κόρμοι της μικρής στρογγυλής ποικιλίας, ξεφλουδίζονται και βράζονται, πωλούνται δε είτε κατεψυγμένοι, είτε συσκευασμένοι στα δικά τους υγρά ή κονσερβοποιημένοι. Τα φύλλα είναι πλούσια σε βιταμίνες και ανόργανα άλατα.

Στην Κύπρο, οι κόρμοι (κυπρ. «κολοκάσιν») και τα κορμίδια (κυπρ. «πούλλες», ενικός η «πούλλα») του φυτού χρησιμοποιούνται ευρέως στην παραδοσιακή κυπριακή κουζίνα. Το «κολοκάσιν» σερβίρεται συχνά σοταρισμένο, με σέλινο και κρεμμύδι μαζί με χοιρινό, κοτόπουλο ή αρνί μέσα σε σάλτσα ντομάτας, ενώ οι «πούλλες» αρχικά σοτάρονται, στη συνέχεια 'σβήνονται' με ξηρό κόκκινο κρασί, και στο τέλος σερβιρονται με κοπανισμένους σπόρους κόλιανδρου και λεμόνι. Το φυτό καλλιεργείται εντατικά στο χωρίο Σωτήρα Αμμοχώστου. Στις αρχές Σεπτεμβρίου κάθε χρόνου, πραγματοποιείται στο χωριό το φεστιβάλ κολοκασιού.

Πωλείται επίσης ως καλλωπιστικό υδρόβιο φυτό.

Παραπομπές

↑ «The Plant List: A Working List of All Plant Species». Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2015.
↑ Country profile: Samoa, New Agriculturist Online new-agri.co Αρχειοθετήθηκε 2008-08-28 στο Wayback Machine., accessed June 12, 2006
↑ «Weird Foods from around the World». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Απριλίου 2008. Ανακτήθηκε στις 10 Μαρτίου 2015.
↑ ASPCA: Animal Poison Control Center: Toxic Plant List
↑ The Morton Arboretum Quarterly, Morton Arboretum/University of California, 1965, p. 36.

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
Κολοκασία η εδώδιμος

Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Colocasia esculenta της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).

[1] «The Plant List: A Working List of All Plant Species». Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2015.

[2] Country profile: Samoa, New Agriculturist Online new-agri.co Αρχειοθετήθηκε 2008-08-28 στο Wayback Machine., accessed June 12, 2006

[3] «Weird Foods from around the World». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Απριλίου 2008. Ανακτήθηκε στις 10 Μαρτίου 2015.

[4] ASPCA: Animal Poison Control Center: Toxic Plant List

[5] The Morton Arboretum Quarterly, Morton Arboretum/University of California, 1965, p. 36.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

@@ Γραμμή 63: / Γραμμή 63: @@
 |accessdate=15 February 2015}}</ref>
 |}}
-Η '''''Κολοκασία η εδώδιμος''''' ''('''Colocasia esculenta''')'' είναι [[τροπικό φυτό|τροπικό]] [[φυτό]] που καλλιεργείται κυρίως για τους βρώσιμους [[κόνδυλος|κονδύλους]] της, τις βρώσιμες [[Ρίζα (βοτανική)|ρίζες]]. Είναι κοινώς γνωστή και ως '''κολοκάσι''' και πιστεύεται ότι αποτελεί ένα από τα πρώτα φυτά που καλλιεργήθηκαν.<ref>Country profile: Samoa, New Agriculturist Online [http://www.new-agri.co.uk/06-1/countryp.html new-agri.co] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080828122750/http://www.new-agri.co.uk/06-1/countryp.html |date=2008-08-28 }}, accessed June 12, 2006</ref>
+Η '''''Κολοκασία η εδώδιμος''''' ''('''Colocasia esculenta''')'' είναι [[τροπικό φυτό|τροπικό]] [[φυτό]] που καλλιεργείται κυρίως για τους βρώσιμους [[κόρμος|κόρμους]] ή βολβοκόνδυλούς της, τις βρώσιμες [[Ρίζα (βοτανική)|ρίζες]]. Είναι κοινώς γνωστή και ως '''κολοκάσι''' και πιστεύεται ότι αποτελεί ένα από τα πρώτα φυτά που καλλιεργήθηκαν.<ref>Country profile: Samoa, New Agriculturist Online [http://www.new-agri.co.uk/06-1/countryp.html new-agri.co] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080828122750/http://www.new-agri.co.uk/06-1/countryp.html |date=2008-08-28 }}, accessed June 12, 2006</ref>
 ==Ονομασίες==
-Το φυτό αυτό, και η ρίζα του, γενικά ονομάζεται κολοκάσι, αλλά έχει διαφορετικά ονόματα σε διαφορετικές χώρες, όπως για παράδειγμα ''eddoe'' ή ''eddo'' ή ''taro'' όπως είναι γνωστό στα [[αγγλική γλώσσα|Αγγλικά]]. Στις [[Φιλιππίνες]], συνήθως ονομάζεται ''gabi'', ''abi'' ή ''avi'' και στις Ισπανόφωνες περιοχές ''malangas''.
+Το φυτό αυτό, και ο κόρμος (''corm'') του, γενικά ονομάζεται κολοκάσι, αλλά έχει διαφορετικά ονόματα σε διαφορετικές χώρες, όπως για παράδειγμα ''eddoe'' ή ''eddo'' ή ''taro'' όπως είναι γνωστό στα [[αγγλική γλώσσα|Αγγλικά]]. Στις [[Φιλιππίνες]], συνήθως ονομάζεται ''gabi'', ''abi'' ή ''avi'' και στις Ισπανόφωνες περιοχές ''malangas''.
 ==Περιγραφή==
@@ Γραμμή 85: / Γραμμή 85: @@
 ==Χρήσεις==
-[[Αρχείο:Taro corms.JPG|thumb|left|Βολβοί.]]
+[[Αρχείο:Taro corms.JPG|thumb|left|Κόρμοι (βολβοκόνδυλοι) κολοκασιού.]]
-Η κύρια χρήση του κολοκασιού, είναι η κατανάλωση των βρώσιμων κονδύλων και φύλλων του. Σε ακατέργαστη μορφή, το φυτό είναι τοξικό λόγω της παρουσίας  [[οξαλικό ασβέστιο|οξαλικού ασβεστίου]] ''(calcium oxalate)'',<ref>{{Cite web |url=http://www.weird-food.com/weird-food-vegetable.html |title=Weird Foods from around the World<!-- Bot generated title --> |accessdate=2015-03-10 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080411160105/http://www.weird-food.com/weird-food-vegetable.html |archivedate=2008-04-11 |url-status=dead }}</ref><ref>[http://www.aspca.org/site/PageServer?pagename=pro_apcc_toxic_tarovine ASPCA: Animal Poison Control Center: Toxic Plant List<!-- Bot generated title -->]</ref> και  ραφίδων (κρυστάλλων οξαλικού ή πυριτικού ασβεστίου που βρίσκονται μέσα στους φυτικούς ιστούς) στα φυτικά κύτταρα. Ωστόσο, η τοξίνη μπορεί να ελαχιστοποιηθεί και ο κόνδυλος καθίσταται εύγευστος με το μαγείρεμα,<ref>''The Morton Arboretum Quarterly'', Morton Arboretum/University of California, 1965, p. 36.</ref> ή με το ολονύκτιο μούσκεμα σε κρύο νερό.
+Η κύρια χρήση του κολοκασιού, είναι η κατανάλωση των βρώσιμων κόρμων (βολβοκονδύλων) και φύλλων του. Σε ακατέργαστη μορφή, το φυτό είναι τοξικό λόγω της παρουσίας  [[οξαλικό ασβέστιο|οξαλικού ασβεστίου]] ''(calcium oxalate)'',<ref>{{Cite web |url=http://www.weird-food.com/weird-food-vegetable.html |title=Weird Foods from around the World<!-- Bot generated title --> |accessdate=2015-03-10 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080411160105/http://www.weird-food.com/weird-food-vegetable.html |archivedate=2008-04-11 |url-status=dead }}</ref><ref>[http://www.aspca.org/site/PageServer?pagename=pro_apcc_toxic_tarovine ASPCA: Animal Poison Control Center: Toxic Plant List<!-- Bot generated title -->]</ref> και ραφίδων (κρυστάλλων οξαλικού ή πυριτικού ασβεστίου που βρίσκονται μέσα στους φυτικούς ιστούς) στα φυτικά κύτταρα. Ωστόσο, η τοξίνη μπορεί να ελαχιστοποιηθεί και ο κόνδυλος καθίσταται εύγευστος με το μαγείρεμα,<ref>''The Morton Arboretum Quarterly'', Morton Arboretum/University of California, 1965, p. 36.</ref> ή με το ολονύκτιο μούσκεμα σε κρύο νερό.
-Οι κόνδυλοι της μικρής στρογγυλής ποικιλίας (πούλλες), ξεφλουδίζονται και βράζονται, πωλούνται δε είτε κατεψυγμένοι, είτε συσκευασμένοι στα δικά τους υγρά ή κονσερβοποιημένοι. Τα φύλλα είναι πλούσια σε βιταμίνες και ανόργανα άλατα.
+Οι κόρμοι της μικρής στρογγυλής ποικιλίας, ξεφλουδίζονται και βράζονται, πωλούνται δε είτε κατεψυγμένοι, είτε συσκευασμένοι στα δικά τους υγρά ή κονσερβοποιημένοι. Τα φύλλα είναι πλούσια σε βιταμίνες και ανόργανα άλατα.
-Το κολοκάσι και οι πούλλες είναι αρκετά διαδεδομένο φαγητό στην [[Κύπρος|Κύπρο]]. Το φυτό καλλιεργείται εντατικά στο χωρίο Σωτήρα [[Αμμόχωστος|Αμμοχώστου]]. Σερβίρεται συχνά σωταρισμένο, με σέλινο και κρεμμύδι μαζί με χοιρινό, κοτόπουλο ή αρνί μέσα σε σάλτσα ντομάτας. Αρχικά οι πούλλες σωτάρονται και στη συνέχεια 'σβήνονται' με ξηρό κόκκινο κρασί. Στο τέλος προστίθενται ο κόλιανδρος και το λεμόνι. Στις αρχές Σεπτεμβρίου κάθε χρόνου, πραγματοποιείται στο χωριό το φεστιβάλ κολοκασίου.
+Στην [[Κύπρος|Κύπρο]], οι κόρμοι (κυπρ. «κολοκάσιν») και τα κορμίδια (κυπρ. «πούλλες», ενικός η «πούλλα») του φυτού χρησιμοποιούνται ευρέως στην παραδοσιακή κυπριακή κουζίνα. Το «κολοκάσιν» σερβίρεται συχνά σοταρισμένο, με σέλινο και κρεμμύδι μαζί με χοιρινό, κοτόπουλο ή αρνί μέσα σε σάλτσα ντομάτας, ενώ οι «πούλλες» αρχικά σοτάρονται, στη συνέχεια 'σβήνονται' με ξηρό κόκκινο κρασί, και στο τέλος σερβιρονται με κοπανισμένους σπόρους κόλιανδρου και λεμόνι. Το φυτό καλλιεργείται εντατικά στο χωρίο Σωτήρα [[Αμμόχωστος|Αμμοχώστου]]. Στις αρχές Σεπτεμβρίου κάθε χρόνου, πραγματοποιείται στο χωριό το φεστιβάλ κολοκασιού.
 Πωλείται επίσης ως καλλωπιστικό [[υδρόβιο φυτό]].