Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Ετικέτες: Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό Προχωρημένη επεξεργασία από κινητό
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Ετικέτες: Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό Προχωρημένη επεξεργασία από κινητό
Γραμμή 108: Γραμμή 108:
[[Αρχείο:Kareem Abdul-Jabbar at Pre-White House Correspondents' Dinner Reception Pre-Party - 14090760686.jpg|thumb |Σε φωτογραφία του 2014]]
[[Αρχείο:Kareem Abdul-Jabbar at Pre-White House Correspondents' Dinner Reception Pre-Party - 14090760686.jpg|thumb |Σε φωτογραφία του 2014]]


Το Δεκέμβριο του [[1991]] μετά την απόσυρση του [[Μάτζικ Τζόνσον]] σε ηλικία 32 ετών, καθώς είχε προσβληθεί από [[AIDS]], ο Τζαμπάρ προσφέρθηκε να επιστρέψει στην ενεργό δράση για να αγωνιστεί στους Λος Άντζελες Λέικερς για να τους βοηθήσει τώρα που έχαναν τον μεγάλο ηγέτη τους, όμως η απάντηση ήταν αρνητική.<ref>{{cite web |url =https://www-latimes-com.cdn.ampproject.org/v/s/www.latimes.com/archives/la-xpm-1991-12-15-sp-1060-story.html?amp_js_v=a6&amp_gsa=1&_amp=true&usqp=mq331AQHKAFQArABIA%3D%3D#aoh=16121044801007&referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com&amp_tf=%CE%91%CF%80%CF%8C%20%251%24s&ampshare=https%3A%2F%2Fwww.latimes.com%2Farchives%2Fla-xpm-1991-12-15-sp-1060-story.html|title =Kareem Says He Is Considering Ending Retirement to Help Magic|language =Αγγλικά |accessdate =31 Ιανουαρίου 2021}}</ref> Άλλωστε την τελευταία του σεζόν με την ομάδα, στην ηλικία των 42, φάνηκε επηρεασμένος από τα χρόνια του μη μπορώντας να ανταγωνιστεί τους νεότερους παίκτες και κάνοντας τη χειρότερη σεζόν στην καριέρα του με μόλις 10,4 πόντους και 4,6 ριμπάουντ.<ref>{{cite web |url =https://www.basketball-reference.com/players/a/abdulka01/gamelog/1989/|title =Kareem Abdul-Jabbar 1988-89 Game Log |language =Αγγλικά |accessdate=15 Δεκεμβρίου 2020}}</ref> Εκλέχτηκε στο ''Naismith Memorial Basketball Hall of Fame'' το 1995 και αναδείχθηκε ένας από τους 50 μεγαλύτερους παίκτες στην ιστορία του NBA το 1996.<ref name=br></ref> Καθιερώθηκε επίσης βραβείο στο όνομά του για τον καλύτερο σέντερ της χρονιάς.<ref>{{cite web |url =http://www.hoophallawards.com/kareem.php|title =THE KAREEM ABDUL-JABBAR AWARD |language =Αγγλικά |accessdate =3 Ιανουαρίου 2021}}</ref> Έχει ασχοληθεί επίσης με τον κινηματογράφο συμμετέχοντας σε ταινία τους [[Μπρους Λι]], καθώς επίσης και σε άλλες δουλειές σε τηλεόραση και κινηματογράφο παίζοντας σε ταινίες συχνά υποδυόμενος τον εαυτό του.<ref>{{cite web |url =https://m.imdb.com/name/nm0000717/|title =Kareem Abdul-Jabbal|language =Αγγλικά |accessdate =10 Ιανουαρίου 2021}}</ref> Έχει έντονη κοινωνική και πολιτική δράση, παίρνοντας κατά καιρούς θέση σε καίρια ζητήματα της επικαιρότητας.<ref>{{cite web |url =https://www.sportime.gr/basket/nba/tzampar-anti-na-imaste-enomeni-polemame-o-enas-ton-allon/|title =Τζαμπάρ: «Αντί να είμαστε ενωμένοι, πολεμάμε ο ένας τον άλλον»|accessdate = 23 Ιανουαρίου 2021}}</ref><ref>{{cite web |url =https://time-com.cdn.ampproject.org/v/s/time.com/4114002/kareem-abdul-jabbar-athlete-activists/?amp_js_v=a6&amp_gsa=1&amp=true&usqp=mq331AQHKAFQArABIA%3D%3D#aoh=16117020407835&referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com&amp_tf=%CE%91%CF%80%CF%8C%20%251%24s&ampshare=https%3A%2F%2Ftime.com%2F4114002%2Fkareem-abdul-jabbar-athlete-activists%2F|title =TIME magazine : Kareem Abdul-Jabbar: The Importance of Athlete Activists |language=Αγγλικά |accessdate =26 Ιανουαρίου 2021}}</ref> Αρθρογραφεί επίσης σε σημαντικά έντυπα όπως τα Time, Sports Illustrated, Washington Post κ.α.<ref name=time></ref><ref>{{cite web |url =https://www.si.com/sportsperson/2017/12/06/kareem-abdul-jabbar-colin-kaepernick-si-muhammad-ali-legacy-award |title=Kareem Abdul-Jabbar: Colin Kaepernick Is A Hero Muhammad Ali Would Be Proud Of|language =Αγγλικά |accessdate=3 Ιανουαρίου 2020}}</ref>
Το Δεκέμβριο του [[1991]] μετά την απόσυρση του [[Μάτζικ Τζόνσον]] σε ηλικία 32 ετών, καθώς είχε προσβληθεί από [[AIDS]], ο Τζαμπάρ προσφέρθηκε να επιστρέψει στην ενεργό δράση για να αγωνιστεί στους Λος Άντζελες Λέικερς για να τους βοηθήσει τώρα που έχαναν τον μεγάλο ηγέτη τους, όμως η απάντηση ήταν αρνητική.<ref>{{cite web |url =https://www-latimes-com.cdn.ampproject.org/v/s/www.latimes.com/archives/la-xpm-1991-12-15-sp-1060-story.html?amp_js_v=a6&amp_gsa=1&_amp=true&usqp=mq331AQHKAFQArABIA%3D%3D#aoh=16121044801007&referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com&amp_tf=%CE%91%CF%80%CF%8C%20%251%24s&ampshare=https%3A%2F%2Fwww.latimes.com%2Farchives%2Fla-xpm-1991-12-15-sp-1060-story.html|title =Kareem Says He Is Considering Ending Retirement to Help Magic|language =Αγγλικά |accessdate =31 Ιανουαρίου 2021}}</ref> Άλλωστε την τελευταία του σεζόν με την ομάδα, στην ηλικία των 42, φάνηκε επηρεασμένος από τα χρόνια του μη μπορώντας να ανταγωνιστεί τους νεότερους παίκτες και κάνοντας τη χειρότερη σεζόν στην καριέρα του με μόλις 10,4 πόντους και 4,6 ριμπάουντ.<ref>{{cite web |url =https://www.basketball-reference.com/players/a/abdulka01/gamelog/1989/|title =Kareem Abdul-Jabbar 1988-89 Game Log |language =Αγγλικά |accessdate=15 Δεκεμβρίου 2020}}</ref> Εκλέχτηκε στο ''Naismith Memorial Basketball Hall of Fame'' το 1995 και αναδείχθηκε ένας από τους 50 μεγαλύτερους παίκτες στην ιστορία του NBA το 1996.<ref name=br></ref> Καθιερώθηκε επίσης βραβείο στο όνομά του για τον καλύτερο σέντερ της χρονιάς.<ref>{{cite web |url =http://www.hoophallawards.com/kareem.php|title =THE KAREEM ABDUL-JABBAR AWARD |language =Αγγλικά |accessdate =3 Ιανουαρίου 2021}}</ref> Έχει ασχοληθεί επίσης με τον κινηματογράφο συμμετέχοντας σε ταινία τους [[Μπρους Λι]], καθώς επίσης και σε άλλες δουλειές σε τηλεόραση και κινηματογράφο παίζοντας σε ταινίες συχνά υποδυόμενος τον εαυτό του.<ref>{{cite web |url =https://m.imdb.com/name/nm0000717/|title =Kareem Abdul-Jabbal|language =Αγγλικά |accessdate =10 Ιανουαρίου 2021}}</ref> Έχει έντονη κοινωνική και πολιτική δράση, παίρνοντας κατά καιρούς θέση σε καίρια ζητήματα της επικαιρότητας.<ref>{{cite web |url =https://www.sportime.gr/basket/nba/tzampar-anti-na-imaste-enomeni-polemame-o-enas-ton-allon/|title =Τζαμπάρ: «Αντί να είμαστε ενωμένοι, πολεμάμε ο ένας τον άλλον»|accessdate = 23 Ιανουαρίου 2021}}</ref><ref>{{cite web |url =https://time-com.cdn.ampproject.org/v/s/time.com/4114002/kareem-abdul-jabbar-athlete-activists/?amp_js_v=a6&amp_gsa=1&amp=true&usqp=mq331AQHKAFQArABIA%3D%3D#aoh=16117020407835&referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com&amp_tf=%CE%91%CF%80%CF%8C%20%251%24s&ampshare=https%3A%2F%2Ftime.com%2F4114002%2Fkareem-abdul-jabbar-athlete-activists%2F|title =TIME magazine : Kareem Abdul-Jabbar: The Importance of Athlete Activists |language=Αγγλικά |accessdate =26 Ιανουαρίου 2021}}</ref> Αρθρογραφεί επίσης σε σημαντικά έντυπα όπως τα Time, Sports Illustrated, Washington Post κ.α.<ref name=time></ref><ref>{{cite web |url =https://www.si.com/sportsperson/2017/12/06/kareem-abdul-jabbar-colin-kaepernick-si-muhammad-ali-legacy-award |title=Kareem Abdul-Jabbar: Colin Kaepernick Is A Hero Muhammad Ali Would Be Proud Of|language =Αγγλικά |accessdate=3 Ιανουαρίου 2020}}</ref><ref>{{cite web |url =https://www.theguardian.com/sport/2021/apr/23/republicans-want-black-people-to-disappear-sports-leagues-can-help-stop-them |title = Republicans want Black people to disappear. Sports leagues can help stop them|language =Αγγλικά |accessdate =30 Απριλίου 2021}}</ref>


Είναι ταλαντούχος και καλλιεργημένος σε πολλές πτυχές των ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Με βαθιές γνώσεις στην τέχνη, την ιστορία, τον πόλεμο, την πολιτική, τη φιλοσοφία και τη μουσική που τα έχει αποδώσει στην καλλιέργεια από τον πατέρα του. Ήταν καλός μαθητής στο σχολείο και φιλομαθής, γεγονός που μαζί με το ύψος του δεν λειτουργούσαν θετικά επάνω του με την πάροδο του χρόνου. Από την εφηβική του ηλικία είχε καλές επιδόσεις στην ιστορία και στα μαθήματα γλώσσας.<ref name =beast></ref><ref>{{cite web |url =https://theundefeated-com.cdn.ampproject.org/v/s/theundefeated.com/features/what-is-kareem-abdul-jabbar-doing-now/amp/?amp_js_v=a6&amp_gsa=1&usqp=mq331AQHKAFQArABIA%3D%3D#aoh=16109122391373&referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com&amp_tf=%CE%91%CF%80%CF%8C%20%251%24s&ampshare=https%3A%2F%2Ftheundefeated.com%2Ffeatures%2Fwhat-is-kareem-abdul-jabbar-doing-now%2F|title =What is Kareem Abdul-Jabbar doing now?|language =Αγγλικά |accessdate =17 Ιανουαρίου 2021}}</ref> Του άρεσε να γράφει και έτσι από την ημέρα που αποσύρθηκε από τα γήπεδα ως παίκτης, εργάζεται ως συγγραφέας και έχει εκδώσει αρκετά μεγάλο αριθμό βιβλίων, τα περισσότερα με θέμα το μπάσκετ και τον αθλητισμό, αλλά και για τον [[Β' Παγκόσμιος Πόλεμος |Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο]] και το Ολοκαύτωμα.<ref name=espn></ref><ref>{{cite web |url =https://amp-onsports-gr.cdn.ampproject.org/v/s/amp.onsports.gr/afieromata/story/178877/ta-apisteyta-noymera-toy-karim-ampntoyl-tzampar?amp_js_v=a6&amp_gsa=1&usqp=mq331AQHKAFQArABIA%3D%3D#aoh=16118828399913&referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com&amp_tf=%CE%91%CF%80%CF%8C%20%251%24s&ampshare=https%3A%2F%2Fwww.onsports.gr%2Fafieromata%2Fstory%2F178877%2Fta-apisteyta-noymera-toy-karim-ampntoyl-tzampar|title =Τα απίστευτα νούμερα του Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ |accessdate=29 Ιανουαρίου 2021}}</ref> Η αυτοβιογραφία του, ''Giant Steps'' δημοσιεύθηκε το 1983.<ref>{{cite web |url =https://vault-si-com.cdn.ampproject.org/v/s/vault.si.com/.amp/vault/1983/12/26/kareem-abdul-jabbars-giant-steps-is-a-big-step-into-the-open-for-him?amp_js_v=a6&amp_gsa=1&usqp=mq331AQHKAFQArABIA%3D%3D#aoh=16121065234081&csi=1&referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com&amp_tf=%CE%91%CF%80%CF%8C%20%251%24s&ampshare=https%3A%2F%2Fvault.si.com%2Fvault%2F1983%2F12%2F26%2Fkareem-abdul-jabbars-giant-steps-is-a-big-step-into-the-open-for-him|title =KAREEM ABDUL-JABBAR'S GIANT STEPS' IS A BIG STEP INTO THE OPEN FOR HIM|language =Αγγλικά |accessdate =31 Ιανουαρίου 2021}}</ref> Τα γραπτά του σχετικά με την αφροαμερικανική εμπειρία περιελάμβαναν επίσης: '' Black Profiles in Courage: A Legacy of African-American Achievement'' (1996-έγινε μπεστ-σέλερ των ''New York Times''), ''Brothers in Arms: The Epic Story of the 761st Tank Battalion, Forgotten Heroes of the WWII’s World War'' (2004), ''On the Shoulders of Giants: My Personal Journey Through the Harlem Renaissance'' (2007, το οποίο γυρίστηκε και ταινία), ''What Color Is My World?: The Lost History of African-American Inventors'' (2012). Επιπλέον, έγραψε το '' Coach Wooden and Me: Our 50-Year Friendship on and off the Court'' (2017) καθώς και μια σειρά μυστηρίου για τον μεγαλύτερο αδερφό του Sherlock Holmes , '' Mycroft: Mycroft Holmes'' (2015), ''Mycroft and Sherlock'' (2018) και ''Mycroft and Sherlock: The Empty Birdcage'' (2019).<ref name=br></ref>
Είναι ταλαντούχος και καλλιεργημένος σε πολλές πτυχές των ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Με βαθιές γνώσεις στην τέχνη, την ιστορία, τον πόλεμο, την πολιτική, τη φιλοσοφία και τη μουσική που τα έχει αποδώσει στην καλλιέργεια από τον πατέρα του. Ήταν καλός μαθητής στο σχολείο και φιλομαθής, γεγονός που μαζί με το ύψος του δεν λειτουργούσαν θετικά επάνω του με την πάροδο του χρόνου. Από την εφηβική του ηλικία είχε καλές επιδόσεις στην ιστορία και στα μαθήματα γλώσσας.<ref name =beast></ref><ref>{{cite web |url =https://theundefeated-com.cdn.ampproject.org/v/s/theundefeated.com/features/what-is-kareem-abdul-jabbar-doing-now/amp/?amp_js_v=a6&amp_gsa=1&usqp=mq331AQHKAFQArABIA%3D%3D#aoh=16109122391373&referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com&amp_tf=%CE%91%CF%80%CF%8C%20%251%24s&ampshare=https%3A%2F%2Ftheundefeated.com%2Ffeatures%2Fwhat-is-kareem-abdul-jabbar-doing-now%2F|title =What is Kareem Abdul-Jabbar doing now?|language =Αγγλικά |accessdate =17 Ιανουαρίου 2021}}</ref> Του άρεσε να γράφει και έτσι από την ημέρα που αποσύρθηκε από τα γήπεδα ως παίκτης, εργάζεται ως συγγραφέας και έχει εκδώσει αρκετά μεγάλο αριθμό βιβλίων, τα περισσότερα με θέμα το μπάσκετ και τον αθλητισμό, αλλά και για τον [[Β' Παγκόσμιος Πόλεμος |Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο]] και το Ολοκαύτωμα.<ref name=espn></ref><ref>{{cite web |url =https://amp-onsports-gr.cdn.ampproject.org/v/s/amp.onsports.gr/afieromata/story/178877/ta-apisteyta-noymera-toy-karim-ampntoyl-tzampar?amp_js_v=a6&amp_gsa=1&usqp=mq331AQHKAFQArABIA%3D%3D#aoh=16118828399913&referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com&amp_tf=%CE%91%CF%80%CF%8C%20%251%24s&ampshare=https%3A%2F%2Fwww.onsports.gr%2Fafieromata%2Fstory%2F178877%2Fta-apisteyta-noymera-toy-karim-ampntoyl-tzampar|title =Τα απίστευτα νούμερα του Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ |accessdate=29 Ιανουαρίου 2021}}</ref> Η αυτοβιογραφία του, ''Giant Steps'' δημοσιεύθηκε το 1983.<ref>{{cite web |url =https://vault-si-com.cdn.ampproject.org/v/s/vault.si.com/.amp/vault/1983/12/26/kareem-abdul-jabbars-giant-steps-is-a-big-step-into-the-open-for-him?amp_js_v=a6&amp_gsa=1&usqp=mq331AQHKAFQArABIA%3D%3D#aoh=16121065234081&csi=1&referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com&amp_tf=%CE%91%CF%80%CF%8C%20%251%24s&ampshare=https%3A%2F%2Fvault.si.com%2Fvault%2F1983%2F12%2F26%2Fkareem-abdul-jabbars-giant-steps-is-a-big-step-into-the-open-for-him|title =KAREEM ABDUL-JABBAR'S GIANT STEPS' IS A BIG STEP INTO THE OPEN FOR HIM|language =Αγγλικά |accessdate =31 Ιανουαρίου 2021}}</ref> Τα γραπτά του σχετικά με την αφροαμερικανική εμπειρία περιελάμβαναν επίσης: '' Black Profiles in Courage: A Legacy of African-American Achievement'' (1996-έγινε μπεστ-σέλερ των ''New York Times''), ''Brothers in Arms: The Epic Story of the 761st Tank Battalion, Forgotten Heroes of the WWII’s World War'' (2004), ''On the Shoulders of Giants: My Personal Journey Through the Harlem Renaissance'' (2007, το οποίο γυρίστηκε και ταινία), ''What Color Is My World?: The Lost History of African-American Inventors'' (2012). Επιπλέον, έγραψε το '' Coach Wooden and Me: Our 50-Year Friendship on and off the Court'' (2017) καθώς και μια σειρά μυστηρίου για τον μεγαλύτερο αδερφό του Sherlock Holmes , '' Mycroft: Mycroft Holmes'' (2015), ''Mycroft and Sherlock'' (2018) και ''Mycroft and Sherlock: The Empty Birdcage'' (2019).<ref name=br></ref>

Έκδοση από την 21:51, 30 Απριλίου 2021

Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ
Προσωπικά στοιχεία
Πλ. ΌνομαΦέρντιναντ Λιούις Άλσιντορ Τζούνιορ
ΕθνικότηταΑμερικανική
Γέννηση16 Απριλίου 1947 (1947-04-16) (77 ετών)
Νέα Υόρκη, ΗΠΑ
Ύψος2,18 μ.
Στοιχεία καριέρας
Ντραφτ1969 / Γύρος: 1ος / Επιλογή: 1η
Ομάδα ντραφτΜιλγουόκι Μπακς
Αθλ. καριέρα1969 - 1989
Καριέρα σε συλλόγους
1969-197500Μιλγουόκι Μπακς
1975-198900Λος Άντζελες Λέικερς

Ο Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ (Kareem Abdul-Jabbar, γεννήθηκε 16 Απριλίου 1947) είναι Αμερικανός πρώην καλαθοσφαιριστής. Θεωρούμενος από πολλούς ως ο καλύτερος σέντερ όλων των εποχών[1] και από τους καλύτερους στην ιστορία του αθλήματος,[2][3][4][5][6] είναι ο μπασκετμπολίστας με τους περισσότερους τίτλους πολυτιμότερου παίκτη του πρωταθλήματος και πρώτος σκόρερ στην ιστορία του ΝΒΑ.

Η καριέρα του ξεκίνησε εντυπωσιακά με το Κολέγιο του UCLA με την κατάκτηση τριών ατομικών και ομαδικών τίτλων σε ισάριθμα χρόνια παρουσίας. Ακολούθησε μία εικοσαετής επαγγελματική σταδιοδρομία (1969–1989) με τους Μιλγουόκι Μπακς και τους Λος Άντζελες Λέικερς αποτελώντας βασικό στέλεχος της πιο επιτυχημένης ομάδας της δεκαετίας του 1980, όπου o Τζαμπάρ έκλεισε τη σταδιοδρομία του με 38.387 πόντους επιτυγχάνοντας να φτάσει στην κορυφή του πίνακα των σκόρερς το 1984, ενώ είναι τρίτος ριμπάουντερ στην ιστορία με 17.440, κατέκτησε 6 πρωταθλήματα, 6 βραβεία MVP και συμμετείχε 19 φορές στο All-Star Game του ΝΒΑ, περισσότερες από οποιοδήποτε άλλο παίκτη.[7] Ο Τζαμπάρ βαφτίστηκε με το όνομα Φέρντιναντ Λιούις Άλσιντορ Τζούνιορ, αλλά αργότερα ασπάστηκε το Ισλάμ και επέλεξε το όνομα με το οποίο είναι σήμερα γνωστός. Πολύπλευρη προσωπικότητα, υπήρξε επίσης ηθοποιός, προπονητής μπάσκετ, συγγραφέας βιβλίων υψηλών πωλήσεων αναπτύσσοντας παράλληλα και αξιοσημείωτη κοινωνική δραστηριότητα.[8]

Πρώτα χρόνια

Ο Τζαμπάρ γεννήθηκε στις 16 Απριλίου 1947 στο Μανχάταν στη Νέα Υόρκη. Τα σωματικά του στοιχεία της γέννησης εντυπωσιακά: ζύγιζε 5,73 κιλά και είχε ύψος 57,2 εκατοστά. Μεγάλωσε στο Χάρλεμ («το μόνο μέρος στην Αμερική όπου μπορούν να πάνε οι μαύροι και να δείξουν τι αξίζουν»). Η μητέρα του δούλευε ως ελεγκτής τιμών σε μεγάλο κατάστημα και ο πατέρας του αρχικά σε εργοστάσιο επίπλων και στη συνέχεια ως τροχονόμος.[9][10] Πρωτόπαιξε μπάσκετ σε ομάδα στο γυμνάσιο όπου φοιτούσε το με υποτροφία για τέσσερα χρόνια (1962- 66, Power Memorial Academy) και ήταν ο μεγάλος αστέρας της ομάδας του και με το οποίο έκανε μια εντυπωσιακή σεζόν με 79 νίκες και 2 ήττες κάνοντας και ένα σερί 71 νικών. Με την ομάδα της Ακαδημίας κατέκτησε τρία πρωταθλήματα Νέας Υόρκης, ενώ σημείωσε ρεκόρ πόντων και ριμπάουντ για τα γυμνάσια της πόλης. Την τρίτη χρονιά στον τελικό απέναντι στο Rice High School (αποτέλεσμα 73–41) πέτυχε 33 πόντους. Στο γυμνάσιο σημείωσε συνολικά 2.067 πόντους.[11][12][13] Το 2000 οι Εθνικοί Αθλητικοί Συντάκτες ονόμασαν την ομάδα του «Η Νο 1 Ομάδα Γυμνασίου του Αιώνα».[14] Στο χρονικό αυτό διάστημα ήρθε σε επαφή με τα διεκδικητικά κινήματα των μαύρων που άκμαζαν εκείνη την περίοδο.[15][16] Ως 17χρονος πέρασε το καλοκαίρι του 1964 με το Harlem Youth Action Project (HARYOU-ACT), ένα πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από την πόλη και στόχος του ήταν να εντοπίσει πολλά υποσχόμενους νέους Αφροαμερικανούς και να τους αναπτύξει ως ηγέτες.[17]

Κολέγιο

Στο κολέγιο αγωνίστηκε στην ομάδα μπάσκετ του UCLA του Λος Άντζελες από το 1966 έως το 1969 και συνέβαλε σε ένα ασύλληπτο ρεκόρ της ομάδας που σε αυτά τα τρία χρόνια μέτρησε 88 νίκες σε 90 αγώνες. Την πρώτη χρονιά η ομάδα τελείωσε αήττητη σε 30 αγώνες, ενώ τις επόμενες δύο έκανε από μία ήττα. Έχοντας ύψος τότε 2,16 μέτρα, έκανε το ντεμπούτο του ως φοιτητής το 1966 και στο πρώτο του παιχνίδι, απέναντι στους USC Trojans, σημείωσε 56 πόντους στη νίκη 105–90, θέτοντας το νέο ρεκόρ του σχολείου. Αυτή δεν είναι η καλύτερη επίδοσή του για τη χρονιά καθώς σημείωσε 61 πόντους εναντίον των Ουάσιγκτον Κούγκαρς και γρήγορα έγινε γνωστός σε εθνικό επίπεδο: Το περιοδικό Sports Illustrated τον περιέγραψε ως «το νέο σούπερ σταρ» καθώς το ρεκόρ των 56 πόντων παραμένει ακατάρριπτο. Με τα πιο υψηλά ποσοστά ευστοχίας (75 %) πέτυχε 78 νταμπλ-νταμπλ, εκ των οποίων τα 28 συνεχόμενα. [18][19] Την πρώτη χρονιά είχε μέσο όρο πόντων 33 ανά αγώνα.[20] Ως δευτεροετής φοιτητής του προσφέρθηκε συμβόλαιο από τους Χάρλεμ Γκλομπτρότερς (Harlem Globetrotters) που ήταν επαγγελματική ομάδα αλλά το απέρριψε.[13] Στην καριέρα του στο NCAA ο Τζαμπάρ βραβεύτηκε τρεις φορές ως παίκτης της χρονιάς από το 1967 ως το 1969 και τιμήθηκε με τη συμμετοχή στην καλύτερη ομάδα του πρωταθλήματος και τις τρεις χρονιές. Το 1967 ήταν πρώτος σκόρερ του πρωταθλήματος με μέσο όρο 26,5 πόντους, ενώ το 1969 ήταν ο κορυφαίος ριμπάουντερ. Το 1969 ήταν ο πρώτος που τιμήθηκε με το Naismith College Player of the Year Award.[21] Σε μια προσπάθεια να περιορίσουν τον ασταμάτητο Τζαμπάρ αποφασίστηκε η απαγόρευση του καρφώματος στο κολεγιακό πρωτάθλημα μετά το 1968 με την αιτιολόγηση του μη επιδέξιου τρόπου επίτευξης πόντων, το οποίο επετράπη ξανά το 1976. Το 1967 και 1968 κέρδισε επίσης το USBWA College Player of the Year το οποίο στη συνέχεια μετονομάστηκε σε Oscar Robertson Trophy.[18][22]

Έκλεισε την καριέρα του στο UCLA ως δεύτερος ριμπάουντερ στην ιστορία του NCAA με 201 ριμπάουντ. Τα επιτεύγματα αυτά τον καθιστούν τον κορυφαίο ίσως παίκτη στην ιστορία του κολεγιακού μπάσκετ.[18][23][24] Ως παράφραση του ονόματος το Πανεπιστήμιο το αποκαλούσαν Lew CLA.[25] Την πρώτη του χρονιά υπέστη τραυματισμό στον κερατοειδή για πρώτη φορά σε μία μονομαχία του. Υπήρξε φίλος και μαθητής του δασκάλου πολεμικών τεχνών Μπρους Λι και συμπρωταγωνίστησαν στην ταινία Game of death το 1978 όπου ενσάρκωσε τον ρόλο του Χακίμ.[26] Σε συνέντευξη του τόνισε ότι η προπόνηση που έκανε μαζί με τον Μπρους Λι, ήταν και η αιτία που τον βοήθησε να έχει μια καριέρα 20 ετών χωρίς σοβαρό τραυματισμό.[27]

Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 1968, ο Φέρντιναντ Λιούις Άλσιντορ ασπάστηκε το σουνιτικό Ισλάμ από τον Καθολικισμό και άλλαξε όνομα σε Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ που σημαίνει «ευγενικός, γενναιόδωρος, ισχυρός υπηρέτης του Αλλάχ». Το νέο όνομα άρχισε να το χρησιμοποιεί δημόσια από το 1971.[18] Μποϊκόταρε τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1968 αποφασίζοντας να μην αγωνιστεί στην ομάδα των Ολυμπιακών Αγώνων των Ηνωμένων Πολιτειών. Η απόφασή του ήταν σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την άνιση μεταχείριση Αφροαμερικανών στη χώρα.[28][29][30] Όπως ο ίδιος έγραψε σε άρθρο του μεταγενέστερα οι Αμερικανοί πολίτες άρχισαν να τον αποκαλούν «μη-Αμερικανό».[31]

Ο Τζαμπάρ (τότε ακόμη Άλσιντορ) καρφώνει ανάποδα με το κολέγιο του UCLA

Έχοντας ολοκληρώσει την κολεγιακή του σταδιοδρομία είχε υιοθετήσει την κίνηση με την οποία έγινε διάσημος: skyhook. Το skyhook (ραβέρσα) του Τζαμπάρ ήταν ασταμάτητο, ακόμη και όταν ήξερε ο αντίπαλος ότι θα ερχόταν. Το αριστερό πόδι σάρωνε σε μήκος έτοιμο να σταθεροποιηθεί στο έδαφος. Το δεξί πόδι έκαμπτε 90 μοίρες στο γόνατο και αιωρούνταν στον αέρα. Ο δεξιός βραχίονας κινούνταν πίσω από το κεφάλι προτού να απλωθεί αργά ευθεία στον αέρα. Ο αριστερός βραχίονας προστατεύει την εσωτερική πλευρά της μπάλας και στη συνέχεια γινόταν το σουτ. Η αλληλουχία αφορά τη δεξιά προσπάθεια (ως δεξιόχειρας) αλλά θα επιχειρηθεί πάμπολλες φορές και με το αριστερό με μεγάλη επιτυχία. Παρέμεινε το σημαντικότερο επιθετικό του όπλο σε όλη την μελλοντική πορεία του.[32][33] Η κίνηση αυτή δημιουργήθηκε επειδή απαγόρευτηκαν τα καρφώματα, και έτσι στο κολέγιο εξακολούθησε να είναι όσο κυρίαρχος ήταν και πριν την αλλαγή του κανονισμού, ενώ στα γήπεδα του NBA σήμερα θεωρείται ως η πιο «ασταμάτητη» στην ιστορία του πρωταθλήματος. Και έκτοτε δεν έχει ξεπεραστεί από οποιοδήποτε στοιχείο του παιχνιδιού του μπάσκετ που ακολούθως παρουσιάστηκε, εξασφαλιζοντας στον ίδιο κορυφαίες επιτυχίες στο σύνολο της καριέρας του.[34][35][36] Ολοκλήρωσε το κολέγιο και απέκτησε πτυχίο τέχνης με σπουδές στην ιστορία το 1969.[37]

ΝΒΑ

Μιλγουόκι Μπακς

Οι Χάρλεμ Γκλομπτρότερς επανήλθαν με το τέλος των σπουδών του και του προσέφεραν ένα εκατομμύριο δολάρια για να παίξει σ' αυτούς, όμως εκείνος αρνήθηκε και πήγε στους Μιλγουόκι Μπακς, οι οποίοι ήταν στη δεύτερη χρονιά της ύπαρξή τους και τον επέλεξαν και πρώτο στο ντραφτ. Οι Μιλγουόκι Μπακς και οι Φοίνιξ Σανς έστριψαν ένα κέρμα, αναφορικά με το ποια από τις δύο θα έκανε την πρώτη επιλογή στα ντραφτ. Τα «ελάφια» του Μιλγουόκι βγήκαν νικητές στο στρίψιμο, επέλεξαν τον Τζαμπάρ και τα υπόλοιπα γράφτηκαν στην ιστορία καθώς η πολύ υψηλότερη προσφορά που έκαναν οι Νιου Τζέρσεϊ Νετς απορρίφθηκαν από τον ίδιο.[38]

Έκανε το ντεμπούτο του στις 18 Οκτωβρίου 1969 με αντίπαλο τους Ντιτρόιτ Πίστονς με νίκη 119–110 πετυχαίνοντας 29 πόντους και μαζεύοντας 12 ριμπάουντ και οδήγησε τους Μπακς στα τελικά της περιφέρειας με ρεκόρ νικών 56–26 (έναντι μόλις 27–55 το προηγούμενο έτος, η μεγαλύτερη βελτίωση μιας ομάδας στην ιστορία του πρωταθλήματος).[39][40][41] Στις 21 Φεβρουαρίου 1970, σημείωσε 51 πόντους στη νίκη 140–127 επί των Σιάτλ Σούπερσονικς, ενώ βγήκε δεύτερος σκόρερ στο πρωτάθλημα με 28,2 πόντους κατά μέσο όρο ανά αγώνα, τρίτος ριμπάουντερ με 14,5 μ.ό. και πήρε το βραβείο του ρούκι (καλύτερου νέου παίκτη) της χρονιάς. Επίσης ψηφίστηκε στη δεύτερη καλύτερη ομάδα και στη δεύτερη αμυντική πεντάδα του πρωταθλήματος.[42][43] Στο παιχνίδι των πλέι-οφ με τους Φιλαδέλφεια 76ers, σημείωσε 46 πόντους και μάζεψε 25 ριμπάουντ, σε μια σειρά όπου οι Μπακς επιβλήθηκαν με 4–1 νίκες. Με αυτά, μαζί με τον Ουίλτ Τσάμπερλεϊν είναι οι μοναδικοί που σημείωσαν τουλάχιστον 40 πόντους και 25 ριμπάουντ σε ένα παιχνίδι των πλέι-οφ. Εκείνη τη χρονιά το Μιλγουόκι αποκλείστηκε στον τελικό της περιφέρειας από τους Νικς παρά την εξαιρετική παρουσία του Τζαμπάρ που είχε 35,2 πόντους και 16,8 ριμπάουντ μέσους όρους ανά παιχνίδι.[44]

Με την προσθήκη του Όσκαρ Ρόμπερτσον το 1970, οι Μπακς έκαναν την τρίτη καλύτερη επίδοση (πρώτη εκείνη την εποχή) με 66 νίκες και σερί 20 νικηφόρων αγώνων.[45] Το Μιλγουόκι κατέκτησε το πρωτάθλημα (το μοναδικό στην ιστορία του μέχρι σήμερα[46]) και ο Τζαμπάρ με 31,7 πόντους ανά παιχνίδι (2.596 πόντους) ήταν πρώτος σκόρερ και πήρε το βραβείο του πολυτιμότερου παίκτη την κανονικής περιόδου (MVP) αλλά και των τελικών. Ήταν επίσης τέταρτος στα ρημπάουντ, δίνοντας το αποτέλεσμα 12–2 στα πλέι-οφ για τους Μπακς.[47][48] Την 1η Μαΐου 1971, μία ημέρα μετά την κατάκτηση του πρωταθλήματος του NBA, υιοθέτησε επίσημα το μουσουλμανικό του όνομα. Για αυτή την αλλαγή δήλωσε αργότερα: «Ήταν μέρος της κληρονομιάς μου. Πολλοί από τους σκλάβους που ήλθαν στις ΗΠΑ ήταν μουσουλμάνοι. Την οικογένεια μου την έφερε ένας Γάλλος κηπουρός, που λεγόταν Άλσιντορ, ο οποίος είχε έλθει από το Τρινιδάδ. Η φυλή μου ήταν η Γιορούμπα και είχαν επιβιώσει της σκλαβιάς. Όλα αυτά μου τα είπε ο πατέρας μου, όταν ήμουν παιδί. Κατάλαβα πως ήμουν κάποιος, ακόμα και αν δεν το ήξερε κάποιος άλλος. Όταν ήμουν παιδί κανείς δεν θα πίστευε ό,τι θετικό μπορούσες να πεις για τους μαύρους ανθρώπους. Και αυτό ήταν βαρύ φορτίο για όλους τους μαύρους, γιατί δεν έχουν ακριβή ιδέα της ιστορίας τους που αφορά καταπίεση ή διαστρέβλωση».[9] Έγινε το πιο εξέχον πρόσωπο του κλασικού Ισλάμ στις Ηνωμένες Πολιτείες στις αρχές της δεκαετίας του 1970.

Ο Τζαμπάρ το 1974, με τους Μιλγουόκι

Συνέχισε να είναι ο θεμέλιος λίθος στο Μιλγουόκι και την επόμενη χρονιά (1971–72) με μέσο όρο 34,8 πόντους (σύνολο 2.822) ήταν και πάλι πρώτος σκόρερ του πρωταθλήματος παίρνοντας ξανά το βραβείο του MVP της κανονικής περιόδου. Ήταν επίσης δεύτερος ριμπάουντερ, πίσω από τον Τσάμπερλεϊν.[10][49][50] Οι Μπακς ήταν αυτοί που σταμάτησαν το ρεκόρ των 33 συνεχόμενων νικών των Λέικερς του Λος Άντζελες στις 9 Ιανουαρίου 1972, σε ένα αγώνα όπου ο Τζαμπάρ κυριάρχησε στη ρακέτα σημειώνοντας 39 πόντους και μαζεύοντας 20 ριμπάουντ. Ο Τσάμπερλεϊν σημείωσε μόνο 15 πόντους, μάζεψε 12 ριμπάουντ και έκοψε έξι σουτ.[51] Στις 12 Δεκεμβρίου 1971, ο Τζαμπάρ πέτυχε ρεκόρ καριέρας σημειώνοντας 55 πόντους με 23 στις 36 προσπάθειες στη νίκη του Μιλγουόκι απέναντι στους Μπόστον Σέλτικς με 120–104.[52] Το 1972–73 είναι δεύτερος στην ψηφοφορία για τον καλύτερο παίκτη του πρωταθλήματος, τέταρτος ριμπάουντερ και συμπεριλαμβάνεται στην καλύτερη πεντάδα, ενώ πολύ καλή ήταν και η κανονική περίοδος για την ομάδα με 60–22 νίκες. Όμως αποκλείεται στον πρώτο γύρο των πλέι-οφ από τους Γκόλντεν Στέιτ Ουόριορς με μέτριες εμφανίσεις του Τζαμπάρ.[53] Το 1974 κέρδισε το τρίτο βραβείο MVP σε πέντε χρόνια[47] και ήταν μεταξύ των πέντε κορυφαίων παικτών του NBA στο σκοράρισμα (27,0 μ.ο., τρίτος), ριμπάουντ (14,5 μ.ο., τέταρτος), κοψίματα (2,83 μ.ο. δεύτερος) και ποσοστό ευστοχίας (53,9 % δεύτερος).[54] Η ομάδα έφτασε στους τελικούς του πρωταθλήματος αλλά έχασε από τους Μπόστον Σέλτικς.[55] Αν και οι Σέλτικς θριάμβευσαν και σήκωσαν στον ουρανό το τρόπαιο του πρωταθλητή, επικρατώντας στη σειρά των τελικών με σκορ 4–3, το νικητήριο σουτ του Τζαμπάρ στο έκτο παιχνίδι, τρία δέκατα του δευτερολέπτου πριν από τη λήξη της δεύτερης παράτασης μέσα στο Μπόστον Γκάρντεν, παραμένει αλησμόνητο.[38]

Τα χρόνια στους Μπακς ήταν από τους ψηλότερους παίκτες του NBA και το μίγμα μεγέθους, η κινητικότητα, η ταχύτητα, ο χειρισμός της μπάλας και η ικανότητα των προσπαθειών τον έκαναν ένα πολύπλευρο όπλο που παρέμεινε απαράμιλλο σε όλη την ιστορία του πρωταθλήματος με την κυριαρχία του μέσα στα καλάθια να είναι εντυπωσιακή.[12][56] Κατά τη διάρκεια ενός παιχνιδιού πριν από τη σεζόν 1974–75, γρατζούνισε το πάνω μέρος του ματιού του, γεγονός που τον εκνεύρισε δίνοντας μια μπουνιά στο στύλο της μπασκέτας σπάζοντας το χέρι του. Αυτό του στοίχισε την απουσία από 16 αγώνες του πρωταθλήματος. Στα μάτια του ανέπτυξε σύνδρομο διάβρωσης του κερατοειδούς, όπου τα μάτια αρχίζουν να στεγνώνουν εύκολα και παύουν να παράγουν υγρασία. Έκτοτε φορούσε προστατευτικά γυαλιά.[40][57]

Μετά από έξι σεζόν στο Μιλγουόκι, ο Τζαμπάρ ήταν (και εξακολουθεί να είναι) ο κορυφαίος σκόρερ (14.211) και ο ριμπάουντερ (7.161) στην ιστορία της ομάδας, και επίσης βρίσκεται στην κορυφή της λίστας όλων των εποχών με μέσο όρο πόντων (30,4 πόντοι μέσο όρο), επιτυχημένα σουτ που έγιναν (5.902), συνολικές προσπάθειες (10.787) και ποσοστό ευστοχίας (54,7 %). Τα 495 κοψίματά του κατατάσσονται τέταρτα στη λίστα όλων των εποχών, παρόλο που το στατιστικό στοιχείο διατηρήθηκε μόνο στις δύο τελευταίες του αγωνιστικές περιόδους με την ομάδα.[39] Το 1975 πήρε μεταγραφή στους Λος Άντζελες Λέικερς, με την ομάδα του Μιλγουόκι να παίρνει ως αντάλλαγμα τέσσερις παίκτες που δεν πρόσφεραν τα αναμενόμενα στα πλαίσια μιας μεταγραφής από τις πιο επετυχημένες στην ιστορία του NBA.[58] Το συμβόλαιό του έληγε ένα χρόνο μετά αλλά το Μιλγουόκι δεν ήταν η πόλη στην οποία μπορούσε να επιδιώξει τα ενδιαφέροντά του στη μαύρη κουλτούρα, την ορθόδοξη μουσουλμανική πίστη, την τζαζ και τη σοβαρή ανάγνωση. Οι Νικς της Νέας Υόρκης έδειξαν έντονο ενδιαφέρον λαμβάνοντας υπόψη και την επιθυμία του ίδιου να μετακομίσει εκεί αλλά τελικά η ομάδα της Δυτικής μεγαλούπολης επικράτησε.[59][60]

Λος Άντζελες Λέικερς

Οι Λέικερς μετά την αποχώρηση του Τσάμπερλεϊν είχαν κατρακυλήσει στην τελευταία θέση στο πρωτάθλημα 1974–75. Ο Τζαμπάρ βοήθησε να πραγματοποιηθεί ανατροπή 10 παιχνιδιών στην πρώτη του χρονιά στο Λος Άντζελες. Κέρδισε δίκαια τον τέταρτο τίτλο MVP της καριέρας του με την πρώτη χρονιά (1976) [48] σκοράροντας 27,7 πόντους ανά παιχνίδι (δεύτερος σκόρερ του πρωταθλήματος), ενώ ταυτόχρονα ήταν πρώτος σε ριμπάουντ και κοψίματα και στην καλύτερη ομάδα και την καλύτερη αμυντική πεντάδα της χρονιάς. Το σύνολο των 1.111 αμυντικών ριμπάουντ που μάζεψε εκείνη την περίοδο αποτελεί ακόμα και σήμερα ρεκόρ για τα περισσότερα αμυντικά ριμπάουντ που μάζεψε ποτέ ένας παίκτης σε μια μόνο σεζόν κανονικής περιόδου.[61] Στις 12 Δεκεμβρίου 1975, έκανε ατομικό ρεκόρ στα ριμπάουντ με 34 στη νίκη 111–100 των Λέικερς στο Ντιτρόιτ επί των Πίστονς. Στον ίδιο αγώνα είχε ακόμα 27 πόντους και 8 κοψίματα.[52] Η ομάδα όμως σταματά στη δεύτερη φάση των πλέι-οφ καθώς αποκλείστηκε μετά από σκληρή μάχη από τους Πόρτλαντ Τρέιλ Μπλέιζερς με 4–3.[62]

Την επόμενη χρονιά ο Τζαμπάρ και πάλι ήταν εξαιρετικός και έφτασε στον πέμπτο τίτλο MVP της κανονικής περιόδου σε μόλις 8 χρόνια.[50] Αναδείχθηκε τρίτος σε πόντους ανά παιχνίδι, δεύτερος σε ριμπάουντ και κοψίματα, ενώ ήταν επίσης δεύτερος σε ποσοστό ευστοχίας στις προσπάθειες δύο πόντων.[63] Εκείνη τη σεζόν οδήγησε την ομάδα στην καλύτερη επίδοση της κανονικής περιόδου με 53 νίκες. Οι Λέικερς έφτασαν μέχρι τον τελικό της Δύσης αλλά το Πόρτλαντ πήρε την πρόκριση.[20][64] Ακολούθησαν άλλες δύο καλές για τον ίδιο χρονιές, το 1978 και το 1979, όπου οι Λέικερς έφτασαν ξανά στα πλέι-οφ, όπου αποκλείστηκαν και τις δύο φορές από τους Σιάτλ Σούπερσονικς.[65][66] Από το 1978 ήταν και αρχηγός της ομάδας.[20] Στις 11 Νοεμβρίου 1979, έκανε ατομικό ρεκόρ κοψιμάτων με 11 απέναντι στους Σακραμέντο Κινγκς (111–110). Είχε επίσης 25 πόντους και 15 ριμπάουντ σε εκείνο το παιχνίδι. Ένα μήνα αργότερα πέτυχε το ρεκόρ αποτελεσματικότητας με 58 απέναντι στους Σικάγο Μπουλς.[52] Ο ίδιος ήταν μία φορά στην καλύτερη αμυντική ομάδα και μία στη δεύτερη, ενώ ήταν και στη δεύτερη καλύτερη ομάδα της χρονιάς και τις δύο περιόδους.[67] Το 1978 ήταν η μόνη χρονιά που έχασε το All Star Game λόγω τραυματισμού στο χέρι.

Το 1980 οι Λέικερς μετά από μεταγραφικές διαπραγματεύσεις με τους Γιούτα Τζαζ απέκτησαν τα δικαιώματα της πρώτης επιλογής των Τζαζ στα ντραφτ του 1980. Οι Τζαζ στην κλήρωση για την πρώτη επιλογή του ντραφτ με τους Σικάγο Μπουλς, ευτύχησαν να κληρωθούν πρώτοι και έτσι οι Λέικερς που είχαν τα δικαιώματα επέλεξαν τον Μάτζικ Τζόνσον. Ο ύψους 2,06 μέτρων πόιντ γκαρντ θα εξελισσόταν σε έναν από τους καλύτερους παίκτες στην ιστορία του αθλήματος και μαζί με τον Τζαμπάρ θα έκαναν τους Λέικερς την ομάδα που θα κυριαρχούσε στο NBA τη δεκαετία του 1980 εμφανιζόμενη στον τελικό οκτώ φορές και κερδίζοντας πέντε πρωταθλήματα NBA. Ο Τζαμπάρ ήταν αρκετά γρήγορος για να τρέξει στο παιχνίδι των Λέικερς που ονομάστηκε Show-time Lakers [34][68][69] με επικεφαλής τον Τζόνσον και με καλή φυσική κατάσταση, αγωνίστηκε κατά μέσο όρο 36,8 λεπτά ανά αγώνα. Η περαιτέρω ενίσχυση της ομάδας διευκόλυνε το έργο του με τον πλουραρισμό που σταδιακά αναπτύχθηκε και συνέχισε να υπογράφει βραχυπρόθεσμα συμβόλαια (συνήθως διετή) για να παρατείνει τη ζωή του στο μπάσκετ.[70] Ατομικά, ενώ ο Τζαμπάρ δεν ήταν πια ο κυρίαρχος παίκτης όπως ήταν στη δεκαετία του 1970, βίωσε μεγάλες στιγμές και σε ατομικό επίπεδο που σχετίζονταν και με τη θεαματικότητα και δημοφιλία της ομάδας, ενώ είχε την τύχη να είναι ο αποδέκτης πολυάριθμων τελικών πασών χωρίς αυτό να μειώνει την ατομική αξιολόγησή του.[36][71][72]

Ο Τζαμπάρ με τη φανέλα των Λέικερς στη δεκαετία του 1980 σε μία από τις ραβέρσες του

Ανάμεσα στις ατομικές διακρίσεις του ήταν το έκτο βραβείο του MVP το 1980 (επίδοση ρεκόρ που παραμένει ακατάρριπτη).[50] Εκείνη τη χρονιά βοήθησε την ομάδα του Λος Άντζελες σε επίδοση 60–22 νίκες τη δεύτερη καλύτερη του πρωταθλήματος, ήταν πρώτος στα κοψίματα του πρωταθλήματος (3,41 ανά παιχνίδι), δεύτερος στο ποσοστό ευστοχίας (60,4 %), έκτος σκόρερ (24,8 πόντοι μ.ο.) και όγδοος στην ριμπάουντ (10,8 μ.ο.).[73] Σε αντίθεση με τις δύο προηγούμενες συναντήσεις τους, η σειρά με το Σιάτλ βρήκε νικητές την ομάδα του Λος Άντζελες με 4–1. Ο Τζαμπάρ σημείωσε το αποφασιστικό καλάθι στο τελευταίο δευτερόλεπτο του πρώτου γύρου των τελικών με μία ραβέρσα. Απέναντι στους Φιλαδέλφεια 76ers στον τελικό του NBA είχε τρία παιχνίδια με περισσότερους από τριάντα πόντους ανά αγώνα, 33, 38 και 33, και 14 ριμπάουντ σε κάθε ένα από αυτά. Τα στατιστικά στη σειρά ήταν τότε 33,4 πόντοι, 13,6 ριμπάουντ και 4,6 κοψίματα. Οι Λέικερς τελικά κέρδισαν 108–103 στο έκτο παιχνίδι με πρωταγωνιστή τον Μάτζικ Τζόνσον, γεγονός που έδωσε τον πρώτο τίτλο της νέας εποχής στην ομάδα του Λος Άντζελες.[74][75]

Συνέχισε να έχει κατά μέσο όρο τουλάχιστον 20 πόντους για τις επόμενες έξι σεζόν. Το 1981 ήταν τρίτος στην ψηφοφορία για τον τίτλο του MVP της χρονιάς.[76] Στις 25 Νοεμβρίου 1981 ξεπέρασε τον πρώην συμπαίκτη του Όσκαρ Ρόμπερτσον στη δεύτερη θέση των σκόρερς όλων των εποχών φτάνοντας τους 26.711 πόντους σε συνάντηση με τους Σαν Αντόνιο Σπερς.[77] Ήταν ακόμα στη συνέχεια τέσσερις φορές στην καλύτερη πεντάδα της χρονιάς, δύο ακόμη στην καλύτερη αμυντική πεντάδα και τον τίτλο του MVP των τελικών για δεύτερη φορά στην καριέρα του το 1985. Στις τέσσερις νίκες του Λος Άντζελες απέναντι στους Σέλτικς εκείνη τη χρονιά είχε κατά μέσο όρο 30,2 πόντους, 11,3 ριμπάουντ, 6,5 ασίστ και 2,0 κοψίματα. Ίσως την καλύτερη εμφάνισή του την έκανε στο έκτο παιχνίδι σημειώνοντας 32 πόντους με 13/18 δίποντα σε μόνο 29 λεπτά συμμετοχής.[14][78] Εκτός αυτών, στις 5 Απριλίου του 1984 σε ηλικία 37 ετών πλέον ο Τζαμπάρ θα αναδειχθεί πρώτος σκόρερ όλων των εποχών στο NBA καταρρίπτοντας το ρεκόρ των 31.419 πόντων του Ουίλτ Τσάμπερλεϊν με μία από τις συνηθισμένες ραβέρσες του σε εκτός έδρας αγώνα με τους Γιούτα Τζαζ.[79][80] Είχε σημειώσει 16 πόντους στο πρώτο ημίχρονο, αλλά μόλις δύο στην τρίτη περίοδο. Αυτό σήμαινε πως ήθελε τρεις ακόμη πόντους για να ισοφαρίσει το ρεκόρ του αλλά το κατάφερε στην τέταρτη περίοδο.[81] Σε εκείνο το παιχνίδι είχε 10 στις 14 προσπάθειες, 2 στις 2 βολές, μάζεψε 5 ριμπάουντ και είχε 3 ασίστ. Οι Λέικερς κέρδισαν 129–115 μπροστά σε 18.389 θεατές. Το πλήθος ήταν το μεγαλύτερο για την Τζαζ αφότου η ομάδα μετακόμισε δυτικά από τη Νέα Ορλεάνη για τη σεζόν 1979–80. Ο Τζαμπάρ πέτυχε το ρεκόρ σε 15 σεζόν αντί για τις 14 στις οποίες ο Τσάμπερλεϊν το έκανε και χρειαζόταν 1.166 παιχνίδια, 121 περισσότερα από όσα έπαιξε ο θρυλικός προκάτοχός του.[82] «Ο καρπός της ιδιοφυΐας και της εμπειρίας» του που ουδείς μετά από αυτόν μπόρεσε έστω να προσεγγίσει λειτουργικά του έδωσε την μακροχρόνια πρωτιά.[83] Μεγάλη ήταν η συμβολή του και στην κατάκτηση του τίτλου το 1985 όταν στον 6ο αγώνα με αντίπαλο τους Σέλτικς (111–100) σημείωσε 29 πόντους ήδη σε ηλικία 38 ετών.[84] Είχαν προηγηθεί εξαιρετικές εμφανίσεις στο δεύτερο και τρίτο παιχνίδι με 30 πόντους, 17 ριμπάουντ, 8 ασίστ και 3 κοψίματα στη νίκη 109–102 και στην επόμενη νίκη (136–111) 26 πόντους, 14 ριμπάουντ, 7 ασίστ και 2 κοψίματα.[85] Εκείνη τη χρονιά ψηφίστηκε τέταρτος καλύτερος παίκτης της κανονικής περιόδου.[86] Στις 23 Φεβρουαρίου του 1986 με τη φανέλα των Λέικερς γίνεται ο πρώτος παίκτης σε συμμετοχές στην ιστορία του πρωταθλήματος, όταν εμφανίζεται στον αγώνα νούμερο 1.304 της συνάντησης Λος Άντζελες – Φιλαδέλφεια (117–111) ξεπερνώντας τον Έλβιν Χέις.[87] Την ίδια χρονιά σε ηλικία 39 ετών ψηφίστηκε στην καλύτερη ομάδα της χρονιάς για 10η και τελευταία φορά στην σταδιοδρομία του.[88]

Με την πάροδο του χρόνου το βάρος του αυξήθηκε μέχρι περίπου τα 120 κιλά (από 102–107 ως τις αρχές της δεκαετίας του 1980), για να αντέξει την πίεση και το δυναμικό παιχνίδι της εποχής. Τη σεζόν 1986–87 έπεσε σε μέσο όρο ανά αγώνα για πρώτη φορά κάτω από τους 20 πόντους αλλά παρά τα 40 του χρόνια η πολύ καλή φυσική του κατάσταση του επέτρεψε να συνεχίσει στη βασική πεντάδα της ομάδας, η οποία εκείνη τη χρονιά έκανε 65 νίκες στην κανονική περίοδο, δεύτερη καλύτερη επίδοση στην ιστορία της.[89] Στους τελικούς του 1987 με αντιπάλους τους Σέλτικς τρίτη φορά σε τέσσερα χρόνια μετά από δύο νίκες στην Πόλη των Αγγέλων, οι Σέλτικς νικούν με 109–103 παρά τους 27 πόντους του Τζαμπάρ, που σημείωσε 16 και 18 πόντους στα δύο επόμενα παιχνίδια.[90][91] Θα κατακτήσει το τελευταίο του τελευταίο πρωτάθλημα το 1988 με αντιπάλους τους Ντιτρόιτ Πίστονς. Οι Λέικερς έγιναν η πρώτη ομάδα του ΝΒΑ που κατέκτησε δύο συνεχόμενα πρωταθλήματα από τον επαναλαμβανόμενο τίτλο των Σέλτικς στη δεκαετία του 1960, ενώ το 1989 η ομάδα του Λος Άντζελες θα φτάσει ξανά στον τελικό του NBA, όπου θα αντιμετωπίσουν και πάλι τους Πίστονς από τους οποίους όμως αυτή τη φορά θα χάσουν τη σειρά με 4–0 νίκες.[92] Κατά τη διάρκεια της τελευταίας του χρονιάς δέχθηκε τιμές σε αναγνώριση της προσφοράς του σε όλα τα γήπεδα που επισκέφτηκε για τελευταία φορά.[93]

Μετά τους τελικούς του 1989 στις 28 Ιουνίου ο Τζαμπάρ, σε ηλικία 42 ετών, ανακοινώνει πως αποσύρεται από την ενεργό δράση ύστερα από 20 χρόνια επαγγελματικής καριέρας στο NBA.[40] Τη στιγμή της αποχώρησής του, κατείχε το ρεκόρ για τα περισσότερα παιχνίδια από έναν παίκτη στο NBA με 1.560 (θα καταρριφθεί αργότερα από τον Ρόμπερτ Πάρις).[94] Ήταν επίσης ο κάτοχος του ρεκόρ όλων των εποχών για τους περισσότερους πόντους (38.387), τα περισσότερα εύστοχα σουτ που έγιναν (15.837), τα περισσότερα λεπτά συμμετοχής (57.446), τις συνολικές προσπάθειες (28.307), τα κοψίματα (3.189), τα αμυντικά ριμπάουντ (9.394), τις νίκες σταδιοδρομίας (1.074) και τα προσωπικά φάουλ (4.657).[19][38][95] Έχοντας συλλέξει 15 ομαδικούς και ατομικούς τίτλους ήταν δεύτερος πίσω από το Μπιλ Ράσελ.[96] Παραμένει ο πρώτος όλων των εποχών σε πόντους που έχουν σημειωθεί, επιτυχημένα σουτ και νίκες σταδιοδρομίας. Ακατάρριπτο παραμένει το ρεκόρ του με 19 συμμετοχές σε All-Star Game, όπως και το γεγονός ότι είναι ο μεγαλύτερος σε ηλικία παίκτης που αγωνίστηκε σε αυτό το 1989.[97] Κατατάσσεται τρίτος όλων των εποχών τόσο στα ριμπάουντ όσο και στα κοψίματα.[98][99] Κατά τη διάρκεια της καριέρας του οι ομάδες του κατάφεραν να φτάσουν στα πλέι-οφ 18 φορές και πέρασαν τον πρώτο γύρο 14 φορές, ενώ έφτασαν στους τελικούς του ΝΒΑ σε 10 περιπτώσεις.[35]

Το χαμηλό προφίλ του Τζαμπάρ, η έλλειψη ανταπόκρισης σε κοινωνικές καταστάσεις με ευχάριστο τρόπο (και ίσως όχι μόνο) τον διατηρεί συχνά υποτιμημένο στις αξιολόγησεις που γίνονται για τους κορυφαίους στην ιστορία του αθλήματος, παρά τους πολλαπλούς τίτλους και τις ατομικές διακρίσεις στην σταδιοδρομία του.[100][101][102] Είναι χαρακτηριστικό ότι το εξειδικευμένο περιοδικό Slam τον κατέταξε μόλις στην έβδομη θέση των καλύτερων όλων των εποχών το 2011,[103] ενώ οι απόψεις που τον χαρακτηρίζουν ως τον κορυφαίο όλων δεν είναι λίγες.[104][105][106][107]

Η ζωή μετά το μπάσκετ

Μετά την αποχώρησή του από την ενεργό δράση υπήρξε επιφυλακτικός απέναντι στην προπονητική. Εργάστηκε ως βοηθός για τους Λος Άντζελες Κλίπερς και τους Σιάτλ Σούπερσονικς. Ήταν ο επικεφαλής προπονητής της Οκλαχόμα Στορμ του US Basketball League το 2002, οδηγώντας την ομάδα στο πρωτάθλημα εκείνη τη σεζόν, αλλά απέτυχε να κατακτήσει τη θέση προπονητή στο Πανεπιστήμιο της Κολούμπια ένα χρόνο αργότερα.[108] Στη συνέχεια εργάστηκε ως ανιχνευτής για τους Νιου Γιορκ Νικς. Επέστρεψε στους Λέικερς ως ειδικός βοηθός προπονητή για έξι χρονιές (2005–2011).[109]

Σε φωτογραφία του 2014

Το Δεκέμβριο του 1991 μετά την απόσυρση του Μάτζικ Τζόνσον σε ηλικία 32 ετών, καθώς είχε προσβληθεί από AIDS, ο Τζαμπάρ προσφέρθηκε να επιστρέψει στην ενεργό δράση για να αγωνιστεί στους Λος Άντζελες Λέικερς για να τους βοηθήσει τώρα που έχαναν τον μεγάλο ηγέτη τους, όμως η απάντηση ήταν αρνητική.[110] Άλλωστε την τελευταία του σεζόν με την ομάδα, στην ηλικία των 42, φάνηκε επηρεασμένος από τα χρόνια του μη μπορώντας να ανταγωνιστεί τους νεότερους παίκτες και κάνοντας τη χειρότερη σεζόν στην καριέρα του με μόλις 10,4 πόντους και 4,6 ριμπάουντ.[111] Εκλέχτηκε στο Naismith Memorial Basketball Hall of Fame το 1995 και αναδείχθηκε ένας από τους 50 μεγαλύτερους παίκτες στην ιστορία του NBA το 1996.[11] Καθιερώθηκε επίσης βραβείο στο όνομά του για τον καλύτερο σέντερ της χρονιάς.[112] Έχει ασχοληθεί επίσης με τον κινηματογράφο συμμετέχοντας σε ταινία τους Μπρους Λι, καθώς επίσης και σε άλλες δουλειές σε τηλεόραση και κινηματογράφο παίζοντας σε ταινίες συχνά υποδυόμενος τον εαυτό του.[113] Έχει έντονη κοινωνική και πολιτική δράση, παίρνοντας κατά καιρούς θέση σε καίρια ζητήματα της επικαιρότητας.[114][115] Αρθρογραφεί επίσης σε σημαντικά έντυπα όπως τα Time, Sports Illustrated, Washington Post κ.α.[31][116][117]

Είναι ταλαντούχος και καλλιεργημένος σε πολλές πτυχές των ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Με βαθιές γνώσεις στην τέχνη, την ιστορία, τον πόλεμο, την πολιτική, τη φιλοσοφία και τη μουσική που τα έχει αποδώσει στην καλλιέργεια από τον πατέρα του. Ήταν καλός μαθητής στο σχολείο και φιλομαθής, γεγονός που μαζί με το ύψος του δεν λειτουργούσαν θετικά επάνω του με την πάροδο του χρόνου. Από την εφηβική του ηλικία είχε καλές επιδόσεις στην ιστορία και στα μαθήματα γλώσσας.[12][118] Του άρεσε να γράφει και έτσι από την ημέρα που αποσύρθηκε από τα γήπεδα ως παίκτης, εργάζεται ως συγγραφέας και έχει εκδώσει αρκετά μεγάλο αριθμό βιβλίων, τα περισσότερα με θέμα το μπάσκετ και τον αθλητισμό, αλλά και για τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και το Ολοκαύτωμα.[21][119] Η αυτοβιογραφία του, Giant Steps δημοσιεύθηκε το 1983.[120] Τα γραπτά του σχετικά με την αφροαμερικανική εμπειρία περιελάμβαναν επίσης: Black Profiles in Courage: A Legacy of African-American Achievement (1996-έγινε μπεστ-σέλερ των New York Times), Brothers in Arms: The Epic Story of the 761st Tank Battalion, Forgotten Heroes of the WWII’s World War (2004), On the Shoulders of Giants: My Personal Journey Through the Harlem Renaissance (2007, το οποίο γυρίστηκε και ταινία), What Color Is My World?: The Lost History of African-American Inventors (2012). Επιπλέον, έγραψε το Coach Wooden and Me: Our 50-Year Friendship on and off the Court (2017) καθώς και μια σειρά μυστηρίου για τον μεγαλύτερο αδερφό του Sherlock Holmes , Mycroft: Mycroft Holmes (2015), Mycroft and Sherlock (2018) και Mycroft and Sherlock: The Empty Birdcage (2019).[11]

Το Νοέμβριο του 2008 παρουσιάστηκε μπρούτζινο άγαλμά του ύψους συνολικά περίπου 5 μέτρων στο γήπεδο των Λέικερς.[121] Το 2012, διορίστηκε ως ο μοναδικός Πολιτιστικός Πρέσβης των ΗΠΑ από την τότε υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ και στις 22 Νοεμβρίου 2016 του απονεμήθηκε το Προεδρικό Μετάλλιο Ελευθερίας, την υψηλότερη πολιτική διάκριση που έχει δοθεί συνολικά σε 21 Αμερικανούς πολίτες πρωτοπόρους στον τομέα δραστηριότητάς τους.[122][123] Ίδρυσε και λειτουργεί ως πρόεδρος του Ιδρύματος Skyhook, του οποίου η αποστολή είναι να «δώσει στα παιδιά ένα πλάνο που να μην μπορεί να τα αποκλείσει» φέρνοντας εκπαιδευτικές ευκαιρίες σε υποεξυπηρετούμενες κοινότητες μέσω καινοτόμων εξωτερικών περιβαλλοντικών μαθημάτων.[124]

Ζει στη Νέα Υόρκη με τη δεύτερη σύζυγό του, με την οποία έχει και ένα παιδί, ενώ από τον προηγούμενο γάμο του έχει αποκτήσει άλλα τέσσερα. Το 2009, ο Τζαμπάρ διαγνώστηκε με λευχαιμία, η οποία όμως είχε καλή πρόγνωση.[14] Το 2019 δημοπράτησε πολλά από τα έπαθλα και βραβεία του τονίζοντας: «Όταν πρέπει να αποφασίσετε αν ένα δαχτυλίδι ή ένα τρόπαιο θα πρέπει να στοιβάζεται σε ένα δωμάτιο ή να δίνετε στα παιδιά την ευκαιρία να αλλάξουν τη ζωή τους, είναι πολύ απλό: πωλήστε τα πάντα». Το τελικό ποσό από την πώλησή τους σε συλλέκτες έφτασε στα 2.947.872 δολάρια.[125][126] Στα τέλη του 2020 αποκάλυψε ότι έχει διαγνωσθεί με καρκίνο του προστάτη και σε δηλώσεις του ανέφερε τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι Αφροαμερικανοί, όπου τα ποσοστά είναι υψηλά όσον αφορά τα καρδιακά προβλήματα και τον καρκίνο.[127]

Στατιστικά καριέρας

Στατιστικά καριέρας NCAA

NCAA
Περίοδος Αγώνες Πόντοι μ.ο. Ρημπάουντ μ.ο. Κοψίματα μ.ο. % ευστοχία
1966–1967 30 29,0 15,5 66,7
1967–1968 28 26,2 16,5 61,3
1968–1969 30 24,0 14,7 63,5
Σύνολα 88 26,4 15,5 63,9

Πηγή: Basketball-Reference


Στατιστικά καριέρας κανονικής περιόδου στο NBA

NBA
Περίοδος Αγώνες Πόντοι μ.ο. Ρημπάουντ μ.ο. Κοψίματα μ.ο. % ευστοχία
1969–1970 82 28,8 14,5 51,8
1970–1971 82 31,7 16,0 57,7
1971–1972 81 34,8 16,6 57,4
1972–1973 76 30,2 16,1 55,4
1973–1974 81 27,0 14,5 3,5 53,9
1974–1975 65 30,0 14,0 3,3 51,3
1975–1976 82 27,7 16,9 4,1 52,9
1976–1977 82 26,2 13,3 3,2 57,9
1977–1978 62 25,8 12,9 3,0 55,0
1978–1979 80 23,8 12,8 4,2 57,9
1979–1980 82 24,8 10,8 3,4 60,4
1980–1981 80 26,2 10,3 2,9 57,4
1981–1982 76 23,9 8,7 2,7 57,9
1982–1983 79 21,8 7,5 2,2 58,8
1983–1984 80 21,5 7,3 1,8 57,8
1984–1985 79 22,0 7,9 2,1 59,9
1985–1986 79 23,4 6,1 1,6 56,4
1986–1987 78 17,5 6,7 1,2 56,4
1987–1988 80 14,6 6,0 1,1 53,2
1988–1989 74 10,1 4,5 1,1 47,5
Σύνολα 1.560 24,6 11,2 2,6 55,9

Πηγή: Basketball-Reference


Στατιστικά καριέρας πλέι-οφ στο NBA

NBA
Περίοδος Αγώνες Πόντοι μ.ο. Ρημπάουντ μ.ο. Κοψίματα μ.ο. % ευστοχία
1969–1970 10 35,2 16,8 56,7
1970–1971 14 26,6 17,0 53,5
1971–1972 11 28,7 18,2 43,7
1972–1973 6 22,8 16,2 42,8
1973–1974 16 32,2 15,8 2,5 55,7
1976–1977 11 34,6 17,7 3,4 60,7
1977–1978 3 27,0 13,7 4,0 52,1
1978–1979 8 28,5 12,6 4,1 57,9
1979–1980 15 31,9 12,1 3,9 57,2
1980–1981 3 26,7 16,7 2,7 46,2
1981–1982 14 20,4 8,5 3,2 52,0
1982–1983 15 27,1 7,7 3,7 56,8
1983–1984 21 23,9 8,2 2,1 55,5
1984–1985 19 21,9 8,1 1,9 56,0
1985–1986 14 25,9 5,9 1,7 55,7
1986–1987 8 19,2 6,8 1,9 53,0
1987–1988 24 14,1 5,5 1,5 46,4
1988–1989 15 11,1 3,9 0,7 46,3
Σύνολα 237 24,3 10,5 2,4 53,3

Πηγή: Basketball-Reference


Αριθμητικά σύνολα

ΣΥΝΟΛΑ ΚΑΡΙΕΡΑΣ
Αγώνες Πόντοι Ρημπάουντ Κοψίματα
NCAA 88 2.325 1.367
NBA κανονική περίοδος 1.560 38.387 17.440 3.189
NBA πλέι-οφ 237 5.762 2.481 476
NBA All-Star Game 18 251 149 31

Πηγή: Basketball-Reference

Τίτλοι

Κολέγιο

  • 3 φορές Πρωταθλητής NCAA: (1967, 1968, 1969)

NBA

Μιλγουόκι Μπακς

Λος Άντζελες Λέικερς

Ατομικές διακρίσεις

  • 6 φορές MVP του ΝΒΑ : 1971, 1972, 1974, 1976, 1977, 1980
  • 2 φορές MVP των τελικών του ΝΒΑ : 1971, 1985
  • 19 φορές NBA συμμετοχή σε All-Star Game : 1970-1977, 1979-1989
  • 15 φορές στην καλύτερη ομάδα NBA :
    • Πρώτη Ομάδα: 1971, 1972, 1973, 1974, 1976, 1977, 1980, 1981, 1984, 1986
    • Δεύτερη Ομάδα : 1970, 1978, 1979, 1983, 1985
  • 11 φορές στην καλύτερη αμυντική ομάδα NBA:
    • Πρώτη ομάδα : 1974, 1975, 1979, 1980, 1981
    • Δεύτερη Ομάδα : 1970, 1971, 1976, 1977, 1978, 1984
  • Ρούκι της χρονιάς στο ΝΒΑ : 1970
  • 2 φορές πρώτος σκόρερ ΝΒΑ : 1971, 1972
  • Πρώτος στα ριμπάουντ στο ΝΒΑ : 1976
  • 4 φορές πρώτος στα κοψίματα στο ΝΒΑ : 1975, 1976, 1979, 1980
  • Στην ομάδα των 50 χρόνων του NBA
  • 3 φορές πρωταθλητής NCAA  : 1967–1969
  • 3 φορές καλύτερος παίκτης του φάιναλ φορ του NCAA : 1967–1969
  • 3 φορές καλύτερος παίκτης του κολλεγιακού πρωταθλήματος (1967–1969)
  • 3 φορές στην πρώτη ομάδα All-American : 1967–1969
  • 2 φορές Mr. Basketball USA : 1964, 1965

Τιμές

  • Στις 15 Μαΐου 1995, εισήλθε στο Naismith Memorial Basketball Hall of Fame
  • Το 1996, ανακοινώθηκε ότι βρίσκεται στους 50 κορυφαίους παίκτες του ΝΒΑ.
  • Το 2012 επιλέχθηκε παγκόσμιος πρεσβευτής των ΗΠΑ.
  • Στις 16 Νοεμβρίου 2012, αποκαλύφθηκε το άγαλμα με τη μορφή του Τζαμπάρ, έξω από το γήπεδο των Λος Άντζελες Λέικερς.[130]
  • Τον Νοέμβριο του 2016, τιμήθηκε με το Μετάλλιο Ελευθερίας, από τον τότε πρόεδρο των Η.Π.Α, Μπαράκ Ομπάμα.

Παραπομπές

  1. «Ποιος είναι ο κορυφαίος σέντερ όλων των εποχών; (poll & vids)». Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2020. 
  2. «SI's 50 greatest players in NBA history» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2020. 
  3. «All-Time #NBArank: Kareem No. 2» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2020. 
  4. «The Best NBA Players Of All Time» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2021. 
  5. «B/R NBA Legends 100: Ranking the Greatest Players of All Time» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2021. 
  6. «¿Y si Kareem Abdul-Jabbar fue mejor que Michael Jordan?» (στα Ισπανικά). Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2021. 
  7. «All-Star Game Selections by Player» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2020. 
  8. «KAREEM ABDUL-JABBAR» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2021. 
  9. 9,0 9,1 «Ο Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ δεν συγκρίνεται με ΛεΜπρον ή Τζόρνταν». Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2021. 
  10. 10,0 10,1 «Έσπασε το φράγμα των 34.000 πόντων. Ο μύθος Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ». Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2021. 
  11. 11,0 11,1 11,2 «BRITANNICA : Kareem Abdul Jabbar». Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2020. 
  12. 12,0 12,1 12,2 «Ο μπασκετμπολίστας που έσπασε τα κοντέρ στο ΝΒΑ, αλλά έκανε 18 χρόνια να σημειώσει τρίποντο». Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2021. 
  13. 13,0 13,1 «Kareem Abdul-Jabbar : Childhood Of A Big Man» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2021. 
  14. 14,0 14,1 14,2 «Kareem Abdul-Jabbar» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2020. 
  15. «LAROUSSE : Kareem Abdul-Jabbar». Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2021. 
  16. «Kareem Abdul-Jabbar, a social conscience since the '60s, remains an important voice today» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2021. 
  17. «KAREEM ABDUL-JABBAR» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2021. 
  18. 18,0 18,1 18,2 18,3 «Kareem Abdul-Jabbar: College stats, best moments, quotes» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2020. 
  19. 19,0 19,1 «ΤΖΑΜΠΑΡ ΚΑΡΙΜ ΑΜΠΝΤΟΥΛ ( JABBAR KAREEM ABDUL)». Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2021. 
  20. 20,0 20,1 20,2 «Kareem Abdul-Jabbar : Spiritual Journeys» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2021. 
  21. 21,0 21,1 «Kareem's calling: Building a better world» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2021. 
  22. «List of Oscar Robertson Trophy winners» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2020. 
  23. «Ranking the 20 Most Dominant College Basketball Players in History» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2021. 
  24. «ESPN analyst Jay Bilas says Michael Jordan isn't the GOAT — in college, that is. It's Kareem Abdul-Jabbar» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2021. 
  25. «NBA: Centers of Attention» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2021. 
  26. «Game of Death (1978)» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2020. 
  27. «Τζαμπάρ: «Ο Μπρους Λι με βοήθησε στην καριέρα μου στο ΝΒΑ»». Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2021. 
  28. «The reign of Lew Alcindor in the age of revolt» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2020. 
  29. «Kareem Abdul-Jabbar details passing on 1968 Olympics in new book» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2020. 
  30. «En 1968, Kareem Abdul-Jabbar dénonçait déjà le racisme...» (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2021. 
  31. 31,0 31,1 «TIME magazine : Kareem Abdul-Jabbar: The Importance of Athlete Activists» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2021. 
  32. «The Skyhook» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2020. 
  33. «Los 10 mejores movimientos de la historia de la NBA» (στα Ισπανικά). Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2021. 
  34. 34,0 34,1 «Καρίμ Αμπτούλ Τζαμπάρ: Ο δρόμος προς τη δόξα!». Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2021. 
  35. 35,0 35,1 «Kareem Abdul-Jabbar: The case for GOAT status» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2021. 
  36. 36,0 36,1 «Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ: Ο τέλειος σέντερ». Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2021. 
  37. «How Kareem Abdul-Jabbar Used What He Learned Under Bruce Lee On and Off the Basketball Court» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2020. 
  38. 38,0 38,1 38,2 «Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ: Ο βασιλιάς της ραβέρσας». Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2020. 
  39. 39,0 39,1 «Bucks Best: Kareem Abdul-Jabbar» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2020. 
  40. 40,0 40,1 40,2 «Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ. Έγινε μουσουλμάνος απορρίπτοντας τον καθολικισμό. Αρνήθηκε να αγωνιστεί στους Ολυμπιακούς Αγώνες του΄68. Έγραψε οχτώ βιβλία και πολεμά γενναία τον καρκίνο...». Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2020. 
  41. «H… πρώτη τους φορά στο ΝΒΑ! (vid)». Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2021. 
  42. «1970-71 NBA Leaders» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2020. 
  43. «NBA History - Rookie of the Year» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2020. 
  44. «Kareem Abdul-Jabbar 1969-70 Game Log» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2021. 
  45. «1970-71 Milwaukee Bucks Roster and Stats» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2020. 
  46. «Ο Giannis, ο Καρίμ και ένα (εξαφανισμένο) Δισκοπότηρο». Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2021. 
  47. 47,0 47,1 «NBA MVP Award Winners» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2020. 
  48. 48,0 48,1 «Legends profile: Kareem Abdul-Jabbar» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2020. 
  49. «1971-72 NBA Regular Season: Total Rebounds Leaders» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2021. 
  50. 50,0 50,1 50,2 «NBA History - MVP» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2021. 
  51. «The day Kareem Abdul-Jabbar and the Bucks ended the longest streak in American professional sports history» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2020. 
  52. 52,0 52,1 52,2 «Kareem Abdul-Jabbar / C» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Μαρτίου 2021. 
  53. «Milwaukee Bucks: 49 years in 49 days – 1972-73 season» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2021. 
  54. «1973-74 NBA Leaders» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2020. 
  55. «1974 NBA Finals : Celtics vs. Bucks» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2020. 
  56. «Milwaukee Bucks: Breaking down the Kareem Abdul-Jabbar rules» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2021. 
  57. «Why did Kareem Abdul Jabbar wear goggles?» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2020. 
  58. «Top-20 Worst NBA Trades Of All-Time» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2021. 
  59. «The '75 Knicks passed up on Kareem: "I wanted to go to New York"» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2021. 
  60. «THE NEW YORK TIMES : Abdul-Jabbar Traded by Bucks for Four Lakers» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 9 Ιανουαρίου 2021. 
  61. «NBA & ABA Single Season Leaders and Records for Defensive Rebounds» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2021. 
  62. «1975-76 Los Angeles Lakers Roster and Stats» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2020. 
  63. «1976-77 NBA Leaders» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2020. 
  64. «1976-77 Los Angeles Lakers Roster, Stats, Schedule And Results» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2021. 
  65. «1977-78 Los Angeles Lakers Schedule and Results» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2020. 
  66. «1978-79 Los Angeles Lakers Schedule and Results» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2020. 
  67. «Career highlights of Kareem Abdul-Jabbar» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2020. 
  68. «Magic made Showtime a show» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2020. 
  69. «SLAM'S TOP 100 PLAYERS OF ALL-TIME: KAREEM ABDUL-JABBAR, NO. 4» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2021. 
  70. «NOW, MORE THAN EVER, A WINNER» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2021. 
  71. «HISTORY OF BASKETBALL : Showtime Lakers» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2020. 
  72. «Anchorman director Adam McKay is working on a new series about the 'Showtime' Lakers» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2020. 
  73. «Kareem wins a record 6th NBA MVP award» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2021. 
  74. «1980 NBA Finals 76ers vs. Lakers» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 20 Ιανουαρίου 2021. 
  75. «1980 Playoffs» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 20 Ιανουαρίου 2021. 
  76. «1980-81 NBA Awards Voting» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2021. 
  77. «Legendary Moments In NBA History: Abdul-Jabbar passes Robertson on all-time scoring list» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2021. 
  78. «The NBA's 50 Greatest Single-Game Performances Ever» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2020. 
  79. «Kareem Abdul-Jabbar breaks NBA all-time scoring record» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2020. 
  80. «Utah Jazz legends relive night of Kareem Abdul-Jabbar becoming the NBA's all-time leading scorer 35 years later» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2020. 
  81. «Σαν σήμερα: Ο Τζαμπάρ έγινε ο πρώτος σκόρερ στην ιστορία του NBA». Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2021. 
  82. «THE NEW YORK TIMES : ABDUL-JABBAR SETS N.B.A. RECORD OF 31,421 POINTS» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2021. 
  83. «Die Frucht von Genie und Erfahrung» (στα Γερμανικά). Ανακτήθηκε στις 20 Ιανουαρίου 2021. 
  84. «THE NEW YORK TIMES : LAKERS WIN TITLE, ENDING CELTIC DOMINANCE; ABDUL-JABBAR LEADS WAY» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2021. 
  85. «1985 NBA Finals Lakers vs. Celtics» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2021. 
  86. «1984-85 NBA Awards Voting» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2021. 
  87. «Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ: Όταν ο θρύλος ανέβηκε στην κορυφή». Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2021. 
  88. «100 Most Decorated NBA Players of All Time». Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2021. 
  89. «1986-87 Season The Lakers won an NBA title this season» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2021. 
  90. «Hardwood Classics: 1987 NBA Finals» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2021. 
  91. «1987 NBA Finals Celtics vs. Lakers» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2021. 
  92. «1989 NBA Finals Lakers vs. Pistons» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2020. 
  93. «El adiós de Jabbar» (στα Ισπανικά). Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2021. 
  94. «NBA: The 15 Most Unbreakable Records in League History» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2021. 
  95. «Kareem Abdul-Jabbar Stats: NBA Career Totals by Year» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2020. 
  96. «Top 5 players with most NBA trophies» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2021. 
  97. «NBA All Star Game: Οι κορυφαίοι της μεγάλης γιορτής του μπάσκετ». Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2021. 
  98. «NBA History - Blocks Leaders» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 2021. 
  99. «NBA History - Rebounds Leaders» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 2021. 
  100. «THE NEW YORK TIMES : What the World Got Wrong About Kareem Abdul-Jabbar» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2020. 
  101. «Day 52 without sports 🏀: Don't forget Kareem Abdul-Jabbar in greatest NBA player of all-time debates» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2020. 
  102. «Is Kareem Abdul-Jabbar The Greatest Basketball Player Ever?» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2020. 
  103. «SLAM 500 Greatest NBA Players of All Time» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2020. 
  104. «The Greatest Player in NBA History: Why Kareem Abdul-Jabbar Deserves the Title» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2021. 
  105. «5 Videos to help convince you that Kareem Abdul-Jabbar was the GOAT» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2021. 
  106. «Locker Room Talk: Abdul-Jabbar is the best basketball player ever — period» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2020. 
  107. «Julius Erving Reveals 'Dr. J's All-Time Starting Five,' Without Michael Jordan» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2020. 
  108. «Kareem Abdul-Jabbar is interested in UCLA coaching job» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2021. 
  109. «Kareem Abdul-Jabbar unhappy» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2021. 
  110. «Kareem Says He Is Considering Ending Retirement to Help Magic» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2021. 
  111. «Kareem Abdul-Jabbar 1988-89 Game Log» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2020. 
  112. «THE KAREEM ABDUL-JABBAR AWARD» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 2021. 
  113. «Kareem Abdul-Jabbal» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2021. 
  114. «Τζαμπάρ: «Αντί να είμαστε ενωμένοι, πολεμάμε ο ένας τον άλλον»». Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2021. 
  115. «TIME magazine : Kareem Abdul-Jabbar: The Importance of Athlete Activists» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2021. 
  116. «Kareem Abdul-Jabbar: Colin Kaepernick Is A Hero Muhammad Ali Would Be Proud Of» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 2020. 
  117. «Republicans want Black people to disappear. Sports leagues can help stop them» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2021. 
  118. «What is Kareem Abdul-Jabbar doing now?» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2021. 
  119. «Τα απίστευτα νούμερα του Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ». Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2021. 
  120. «KAREEM ABDUL-JABBAR'S GIANT STEPS' IS A BIG STEP INTO THE OPEN FOR HIM» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2021. 
  121. «Recognizing a truly statuesque figure» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2021. 
  122. «Jordan, Kareem and true American excellence» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 27 Ιανουαρίου 2021. 
  123. «Παρέλαβαν τα μετάλλια με... Mannequin Challenge οι Τζόρνταν, Τζαμπάρ». Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2020. 
  124. «KAREEM ABDUL-JABBAR» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2021. 
  125. «Teure Trophäen» (στα Γερμανικά). Ανακτήθηκε στις 20 Ιανουαρίου 2021. 
  126. «Ο Καρίμ Αμπντούλ – Τζαμπάρ πούλησε την κληρονομιά του για καλό σκοπό». Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2021. 
  127. «Ο Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ αποκάλυψε πως διαγνώστηκε με καρκίνο του προστάτη». Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2020. 
  128. «Η μέρα που ο Τζαμπάρ πέρασε στην αιωνιότητα των Λέικερς». Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2020. 
  129. «Μπακς: Όταν απέσυραν την φανέλα του θρυλικού Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ!». Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2020. 
  130. «Έκαναν άγαλμα τον Τζαμπάρ!». Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2020. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι