Αμαλιάδα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Ετικέτες: Αναιρέθηκε Οπτική επεξεργασία Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό Προχωρημένη επεξεργασία από κινητό
Αποικία
Ετικέτες: Αναιρέθηκε Οπτική επεξεργασία Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό
Γραμμή 33: Γραμμή 33:
Επίσης από πλευράς διοικητικών υπηρεσιών στην πόλη υπάρχουν γραφεία των περισσότερων υπηρεσιών της Περιφεριακής αυτοδιοίκησης καθώς και [[Πρωτοδικείο]], [[Ειρηνοδικείο]] και [[Εισαγγελία]].
Επίσης από πλευράς διοικητικών υπηρεσιών στην πόλη υπάρχουν γραφεία των περισσότερων υπηρεσιών της Περιφεριακής αυτοδιοίκησης καθώς και [[Πρωτοδικείο]], [[Ειρηνοδικείο]] και [[Εισαγγελία]].


Μια σειρά αναπλάσεων τα τελευταία χρόνια έχουν αλλάξει το ιστορικό και εμπορικό κέντρο της πόλης, ενώ προγραμματίζεται η ανάπλαση του χειμάρρου της «Σοχιάς» σε χώρο πρασίνου διαμέσου της πόλης.
Μια σειρά αναπλάσεων τα τελευταία χρόνια έχουν αλλάξει το ιστορικό και εμπορικό κέντρο της πόλης, ενώ προγραμματίζεται η ανάπλαση του χειμάρρου της «Σοχιάς» σε χώρο πρασίνου διαμέσου της πόλης.Ο αβουλου είναι ο χειρότερος μαλακάς


Γεωλογικά η Αμαλιάδα με την επιπεδότητά της και το καλό ρυμοτομικό της σχέδιο επιτρέπει την μετακίνηση τόσο με τα πόδια όσο και με δίκυκλα ή [[αυτοκίνητο]], χωρίς ιδιαίτερα κυκλοφοριακά προβλήματα. Η πόλη διαθέτει στην παραλία και στα κεντρικά της ποδηλατόδρομους μήκους 6 [[Χιλιόμετρο|χιλιομέτρων]].
Γεωλογικά η Αμαλιάδα με την επιπεδότητά της και το καλό ρυμοτομικό της σχέδιο επιτρέπει την μετακίνηση τόσο με τα πόδια όσο και με δίκυκλα ή [[αυτοκίνητο]], χωρίς ιδιαίτερα κυκλοφοριακά προβλήματα. Η πόλη διαθέτει στην παραλία και στα κεντρικά της ποδηλατόδρομους μήκους 6 [[Χιλιόμετρο|χιλιομέτρων]].

Έκδοση από την 22:12, 30 Ιανουαρίου 2021

Συντεταγμένες: 37°48′N 21°21′E / 37.8°N 21.35°E / 37.8; 21.35

Αμαλιάδα
Πόλη
Εικόνα
Συντριβάνι της πόλης
Αμαλιάδα is located in Greece
Αμαλιάδα
Αμαλιάδα
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΔυτικής Ελλάδας
ΔήμοςΉλιδας
Έκταση252 km2
Υψόμετρο50 m
Πληθυσμός16.763
Ταχυδρομικός κώδικας272 00, 270 69, 273 00
Τηλεφωνικός κωδικός26220
Ιστοσελίδαdimosilidas.gr

Η πόλη

Στην πόλη της Αμαλιάδας αλλά και στην ευρύτερη περιοχή υπήρξε σημαντική ανοικοδόμηση την τελευταία δεκαετία και σε συνδυασμό με την αντικατάσταση των παλιών κατοικιών που είχαν υποστεί ζημιές από τους σεισμούς τους Βαρθολομιού (1988) και του Πύργου (1993), η πόλη διαθέτει στο μεγαλύτερο ποσοστό της νεόδμητες κατοικίες. Οι περισσότερες από αυτές διαθέτουν κήπους και αυλές, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στην βελτίωση του τρόπου και ποιότητας ζωής. Επίσης στο δυτικό τμήμα της πόλης έχουν αναπτυχθεί παραθαλάσσιοι οικισμοί πλήρως οργανωμένοι και με αυξημένες δυνατότητες τουριστικής υποδομής. Κατά την χρονική διάρκεια ολόκληρου του έτους λειτουργούν (στην Πόλη αλλά και τον ευρύτερο Δήμο) ξενοδοχεία, επιχειρήσεις ενοικίασης δωματίων, καθώς και επιχειρήσεις εστίασης και διασκέδασης.

Η πόλη της Αμαλιάδας διαθέτει πλήρες δίκτυο βιολογικού καθαρισμού. Λειτουργεί Περιφεριακό Νοσοκομείο δυναμικότητας 100 κλινών και το οποίο παρέχει υπηρεσίες στο σύνολο σχεδόν των κλινικών.

Επίσης από πλευράς διοικητικών υπηρεσιών στην πόλη υπάρχουν γραφεία των περισσότερων υπηρεσιών της Περιφεριακής αυτοδιοίκησης καθώς και Πρωτοδικείο, Ειρηνοδικείο και Εισαγγελία.

Μια σειρά αναπλάσεων τα τελευταία χρόνια έχουν αλλάξει το ιστορικό και εμπορικό κέντρο της πόλης, ενώ προγραμματίζεται η ανάπλαση του χειμάρρου της «Σοχιάς» σε χώρο πρασίνου διαμέσου της πόλης.Ο αβουλου είναι ο χειρότερος μαλακάς

Γεωλογικά η Αμαλιάδα με την επιπεδότητά της και το καλό ρυμοτομικό της σχέδιο επιτρέπει την μετακίνηση τόσο με τα πόδια όσο και με δίκυκλα ή αυτοκίνητο, χωρίς ιδιαίτερα κυκλοφοριακά προβλήματα. Η πόλη διαθέτει στην παραλία και στα κεντρικά της ποδηλατόδρομους μήκους 6 χιλιομέτρων.

Ιστορία

Παναγία η Πλατυτέρα, η επονομαζόμενη Φραγκαβίλλα

Στους Βυζαντινούς χρόνους υπήρχε στην περιοχή ο οικισμός του ναού της Παναγίας της Πλατυτέρας, που επονομάζεται Φραγκαβίλλα μετά την κατάληψη της περιοχής από τους Φράγκους. Ο ναός είναι σταυροειδής μετά τρούλου, του 11ου αιώνα, κτισμένος στα ερείπια αρχαίου ναού, όπως εικάζεται, με ενδιαφέρουσες τοιχογραφίες.

Στην βυζαντινή, επίσης, περίοδο δημιουργείται ο οικισμός του Καλίτσα και επί Τουρκοκρατίας το Δερβίς Τσελεπή, μετά την εκεί εγκατάσταση των υπολειμμάτων της στρατιάς του Δαμάτ Αλή Πασά που ανακατέλαβε την Πελοπόννησο το 1715 αποτελώντας στη συνέχεια έδρα τούρκου διοικητή. Πρώτοι δε κάτοικοι τότε ήταν Αιγύπτιοι και άλλοι Άραβες που παρέμειναν μετά από γάμους με Μωραΐτισσες που είχαν αρχικά σκλαβώσει. Αυτοί συγχωνεύτηκαν στη συνέχεια με τους Τουρκαλβανούς Λαλαίους καθώς και με τους Λάκωνες Βουρδουνιώτες. Τελικά δεν άργησαν ν΄ απολέσουν τον αραβικό τους χαρακτήρα και να αναδειχθούν ικανοί γεωργοί και έμποροι. Αυτοί ήταν οι αναφερόμενοι ως Τούρκοι που με την έκρηξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 έσπευσαν και κλείστηκαν στο ημιερειπωμένο κάστρο του Χλεμουτσίου ζητώντας τη βοήθεια των Λαλαίων.

Με την απελευθέρωση από τους Τούρκους δημιουργείται ο Δήμος Ελίσσης με έδρα το Δερβή - Τσελεπή και τους γύρω οικισμούς. Το όνομα ο νέος Δήμος το δανείζεται από την μυθική Έλισσα, κέντρο επεξεργασίας πορφύρας που βρισκόταν στις εκβολές του Ελισσαίου (Κουρλέσα) ποταμού.

Την εποχή αυτή η περιοχή γίνεται πόλος έλξης, χάρη στον εύφορο κάμπο που την περιστοιχίζει, εγκατάστασης πληθυσμών (εσωτερική μετανάστευση) από ορεινές περιοχές των Καλαβρύτων, της Γορτυνίας (Μαγούλιανα, Βυτίνα, Ζακύνθου, Κεφαλληνίας).... Αυτοί φέρνουν τον άγιό τους μαζί τους για να του κτίσουν εκκλησιά. ΄Έτσι στην πόλη της Αμαλιάδας συναντάμε τις εκκλησίες όλων αυτών των «προσφύγων». Η κοινή επιθυμία όμως των απλών πολιτών για Ελληνικό όνομα και παροχή βασιλικής εύνοιας και υποστήριξης είχαν σαν αποτέλεσμα την μετονομασία της πόλης σε «Αμαλιάς» προς τιμήν της Βασίλισσας Αμαλίας, συζύγου του Οθωνα. ‘Ετσι η Αμαλιάδα αναγνωρίστηκε επίσημα από το Ελληνικό κράτος το 1865.Οι δύο οικισμοί Καλίτσα και Δερβή Τσελεπή ενώθηκαν με τον εποικισμό των παραπάνω και η πόλη με ενιαίο πρόσωπο ξεκίνησε τον νέο δρόμο της ανάπτυξής της (1885). Σ' αυτό δίνει την ώθησή του και ο σιδηρόδρομος Πύργου - Πατρών, που λειτουργούσε το 1885.

Εδώ θα καταφτάσουν και πολλοί πρόσφυγες της Μικρασιατικής καταστροφής του 1922. Ο αριθμός τους γίνεται αιτία να αναβαθμισθεί η υποβαθμισθείσα κοινότητα Αμαλιάδας σε Δήμο Αμαλιάδας το 1924. Το τέλος του 19ου αιώνα σφραγίζεται και με την εξωτερική μετανάστευση (προ πάντων ΗΠΑ). Με την επιστροφή τους, αλλά και πριν με τα εμβάσματά τους, οι μετανάστες συντελούν στην ανάπτυξη του νεοϊδρυθέντος Δήμου. (Καρακάνδειο, κληροδότημα του Β.Καρακανδά, ξενοδοχεία, καταστήματα, κατοικίες).

Αυτό το «σύρε κι έλα» των ανθρώπων δημιούργησε κινητικότητα και πρόοδο στην πόλη της Αμαλιάδας, που κάθεται στους πρόποδες του αρχαίου Αλισσαίου λόφου, ενώ μπροστά της απλώνεται ο πλουσιότατος σε βλάστηση κάμπος της «Κοίλης (εύφορης) Ήλιδας», όπως ο Όμηρος την ονομάζει.

Παλαιότερα με τη σταφίδα ως πηγή πλούτου, τώρα εξ αιτίας του μεγάλου αρδευτικού έργου του Πηνειού, με τις δυναμικές καλλιέργειες (γνωστά τα καρπούζια και οι πατάτες Αμαλιάδας, στην Ελλάδα και τον κόσμο) και τις ελιές, τα εσπεριδοειδή, τα κηπευτικά κ.τ.λ. Αυτά προσδιορίζουν και την μορφή ενασχόλησης των κατοίκων της. Παράλληλα με την γεωργική ανάπτυξη υπάρχουν και μονάδες επεξεργασίας (τυποποίησης και μεταποίησης «ΚΥΚΝΟΣ» κ.α.) προϊόντων και ανάπτυξη αστικών επαγγελμάτων.

Πολιτισμός

Η πολιτιστική πρωτεύουσα του Νομού Ηλείας (όπως αποκαλείται από τον τύπο του Νομού η Αμαλιάδα) περιλαμβάνει στα όριά της πολλές αρχαιολογικές τοποθεσίες και μνημεία αρχαίων ή και νεώτερων χρόνων ενώ ταυτόχρονα διοργανώνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις κατά τη διάρκεια όλου του χρόνου. Αναλυτικότερα:

Αρχαία Ήλιδα

Ένα από τα σημαντικότερα κέντρα της Πελοποννήσου στην αρχαιότητα, έφθασε σε ακμή τα ρωμαϊκά χρόνια, οπότε και κτίστηκε ένας μεγάλος αριθμός κτιρίων και κυρίως αθλητικών εγκαταστάσεων αφού στην Ήλιδα συνέρεε πάντα το πλήθος των αθλητών για προπόνηση, ένα μήνα πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Ήταν η διοργανώτρια πόλη των Ολυμπιακών Αγώνων και πρωτεύουσα των Ηλείων.

Μονή Φραγκαβίλλας

Κτίσμα μεσοβυζαντινής περιόδου, είναι ένας από τους σημαντικότερους ναούς της Ηλείας. Ανήκει στον τύπο του τετράστηλου σταυροειδούς εγγεγραμμένου ναού με τρούλλο. Μεταγενέστερες προσθήκες και μετασκευές έχουν αλλοιώσει τη μορφή του εξωτερικά.

Μουσείο Νίκος Μπελογιάννης

Το ιστορικό κτίριο όπου πέρασε τα παιδικά του χρόνια ο αγωνιστής Νίκος Μπελογιάννης στεγάζει πλέον το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης με την επωνυμία «Μουσείο Νίκος Μπελογιάννης».[1]

Λαογραφικό Μουσείο Αμαλιάδας

Στεγάζοταν σε ένα νεοκλασικό κτίριο του 1932, ιδιοκτησίας αδελφών Μαρούτα (μετανάστες στις ΗΠΑ στα τέλη του 19ου αι.), πλησίον του σιδηροδρομικού σταθμού. Ξεκίνησε να λειτουργεί το 1993 από μια επιτροπή που ορίστηκε από το Δήμο, με σκοπό την προβολή και διαφύλαξη της μνήμης, των παραδόσεων και της πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής.Όμως λόγω τον σεισμών μεταμέρθηκε στο υπόγειο της βιβλιοθήκης της Αμαλιάδας.

Βιβλιοθήκη

Το κτίριο της βιβλιοθήκης είναι κληροδότημα του Ομογενούς (ΗΠΑ) Χρήστου Παπαχριστόπουλου. Το Σωματείο μετονομάζεται σε «Παπαχριστοπούλειος Βιβλιοθήκη Αμαλιάδας» (αρ. απ. 252/21-12-1972). Διαθέτει περί τους 16.000 τίτλους βιβλίων. Λειτουργεί ως αναγνωστήριο και δανειστική βιβλιοθήκη.Στο υπόγειο στεγάζεται εδω και χρόνια το Λαογραφικό Μουσείο της Αμαλιάδας.

Σημαντική είναι και η πολιτιστική του δραστηριότητα που απευθύνεται στο κοινό της Αμαλιάδας και στους μαθητές. Πολιτιστικές εκδηλώσεις όπως:

Φεστιβάλ Αρχαίας Ήλιδας

Περιλαμβάνει παραστάσεις στο Αρχαίο Θέατρο της Ήλιδας, μουσικές εκδηλώσεις στο Κάστρο Χλεμούτσι και στο στάδιο της πόλης καθώς και παράλληλες δραστηριότητες στο χώρο της Αρχαίας Ήλιδας και στην Πόλη της Αμαλιάδας.

Καρναβάλι Αμαλιάδας

Εκδηλώσεις καθ' όλη τη διάρκεια των Αποκριών με αναβίωση τοπικών εθίμων στα Δημοτικά Διαμερίσματα του Δήμου, μουσικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις με τη συμμετοχή των σχολείων και όλων των Δημοτών και κορύφωση των εκδηλώσεων με παρέλαση αρμάτων στους κεντρικούς δρόμους της πόλης.

Μουσικές εκδηλώσεις

Καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου διοργανώνονται συναυλίες από τους σπουδαστές του Ωδείου της πόλης, από τη χορωδία και από τους πολιτιστικούς συλλόγους.

Φεστιβάλ Κινηματογράφου

Με έδρα τον Πύργο διοργανώνεται κάθε χρόνο στο θέατρο Απόλλων της πρωτεύουσας του νομού Ηλείας το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου για παιδιά και νέους, οι προβολές των οποίων γίνονται εκτός από το θέατρο Απόλλων στο Πύργο και στην Ολυμπία, στην Αμαλιάδα, και άλλες πόλεις της Ελλάδας.

Συνέδρια

Ανά διετία διοργανώνεται το Επιστημονικό Συνέδριο με θέμα «Φιλοσοφία - Ιστορία - Περιβάλλον», στο οποίο συμμετέχουν καθηγητές Πανεπιστημίων από όλη την χώρα. Στη τελευταία διοργάνωση συμμετείχαν περισσότεροι από 30 Πανεπιστημιακοί καθηγητές, ενώ υπολογίζεται ότι στο τριήμερο που διήρκεσε το συνέδριο παρακολουθήσαν τις συνεδρίες του περισσότερα από 1.500 άτομα.

Έκθεση βιβλίου

Με πρωτοβουλία του Εμπορικού Συλλόγου και του Δήμου Αμαλιάδας διοργανώνεται κάθε χρόνο Έκθεση βιβλίου, με παράλληλες πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Η τέχνη των Ηλείων

Διοργανώθηκε στην πλατεία της Κουρούτας από τον Εμπορικό Σύλλογο Αμαλιάδας, με τη βοήθεια του Σωματείου «Παπαχριστοπούλειος Βιβλιοθήκη», με σκοπό να γίνει θεσμός όπως συνέβηκε και με την έκθεση βιβλίου.

Πολιτιστικές εκδηλώσεις

Σε εβδομαδιαία σχεδόν βάση διοργανώνονται από τοπικούς φορείς πολιτιστικές εκδηλώσεις - ενημερώσεις σε θέματα που αφορούν την ιστορία, την Λογοτεχνία, τον Πολιτισμό, την Οικονομία, την Παιδεία, την Υγεία, αλλά και θέματα προβληματισμού σχετικά με την καθημερινότητα. Οι εκδηλώσεις αυτές πραγματοποιούνται συνήθως στο Λαζαράκειο Δημοτικό Μέγαρο και στην Παπαχριστοπούλειο Βιβλιοθήκη.

Κόροιβος Αμαλιάδας

Στην πόλη της Αμαλιάδας δραστηριοποιείται από το 1982 ο αθλητικός σύλλογος Κόροιβος (από τον πρώτο καταγεγραμμένο ολυμπιονίκη Κόροιβο). Μάλιστα, το τμήμα καλαθοσφαίρισης την περίοδο 2014-18 βρισκόταν στην Α1 κατηγορία.(http://www.koroivosbc.gr)

Επιφανείς από την Αμαλιάδα


Τριτοβάθμια Εκπαίδευση

Από το 2013 εδρεύει στην Αμαλιάδα, το τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων του πρώην ΤΕΙ Δυτικής Ελλάδας. Από το 2019 το τμήμα εντάχθηκε στο Πανεπιστήμιο Πατρών με την ονομασία τμήμα Γεωπονίας, σύμφωνα με τον νόμο 4610/2019 (ΦΕΚ 70 Α/19).

Παραπομπές

Πηγές

Η αρχική έκδοση αυτού του άρθρου προήλθε από την ιστοσελίδα www.amaliada.gr και δημοσιεύεται στη Βικιπαίδεια μετά από άδεια.
  1. Στην πόλη της Αμαλιάδας δραστηριοποιείται από το 1982 ο αθλητικός σύλλογος Κόροιβος(από τον πρώτο καταγεγραμμένο ολυμπιονίκη Κόροιβο).Μάλιστα,το τμήμα καλαθοσφαίρισης από το 2014 βρίσκεται στην Α1 κατηγορία.(http://www.koroivosbc.gr)