Όλγα των Ελλήνων: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
αφαίρεση συνδέσμων σε χρονολογίες/ημερομηνίες, μικρή επιμέλεια
διαστάσεις εικόνων
Γραμμή 3: Γραμμή 3:
|χρώμα = 034694
|χρώμα = 034694
|εικόνα = Olga of Greece VI.jpg
|εικόνα = Olga of Greece VI.jpg
|μέγεθος_εικόνας = 200px
|μέγεθος_εικόνας =
|λεζάντα =
|λεζάντα =
|τίτλος = [[Κατάλογος Αντιβασιλέων της Ελλάδας|Αντιβασίλισσα της Ελλάδας]]
|τίτλος = [[Κατάλογος Αντιβασιλέων της Ελλάδας|Αντιβασίλισσα της Ελλάδας]]
Γραμμή 76: Γραμμή 76:


==Εκ νέου έλευση στην Ελλάδα και αποχώρηση==
==Εκ νέου έλευση στην Ελλάδα και αποχώρηση==
[[Αρχείο:Queen Olga of Greece.jpg|thumb|Επίσημο πορτραίτο της βασίλισσας Όλγας της Ελλάδας, από τον [[Γεώργιος Ιακωβίδης|Γεώργιο Ιακωβίδη]] (1915)]]
[[Αρχείο:Queen Olga of Greece.jpg|thumb|upright|Επίσημο πορτραίτο της βασίλισσας Όλγας της Ελλάδας, από τον [[Γεώργιος Ιακωβίδης|Γεώργιο Ιακωβίδη]] (1915)]]
Τον Οκτώβριο του 1920, η Όλγα ήταν το μοναδικό μέλος της βασιλικής οικογένειας, στην οποία έδωσε άδεια η κυβέρνηση του [[Ελευθέριος Βενιζέλος|Ελευθέριου Βενιζέλου]] για να δει τον άρρωστο εγγονό της, Βασιλιά [[Αλέξανδρος Α΄ της Ελλάδας|Αλέξανδρο Α']]. Η Όλγα από την [[Ιταλία]] επιβιβάσθηκε σε ένα μικρό ιδιωτικό κότερο, το οποίο συνάντησε στην [[Αδριατική θάλασσα]] σφοδρή τρικυμία και καθυστέρησε πολύ. Έφθασε στο [[Τατόι]] είκοσι τέσσερις ώρες μετά από τον θάνατο ([[σηψαιμία]] από δάγκωμα [[πίθηκος|πιθήκου]]), του Βασιλιά [[Αλέξανδρος Α΄ της Ελλάδας|Αλέξανδρου Α']] στις 12/25 Οκτωβρίου 1920.
Τον Οκτώβριο του 1920, η Όλγα ήταν το μοναδικό μέλος της βασιλικής οικογένειας, στην οποία έδωσε άδεια η κυβέρνηση του [[Ελευθέριος Βενιζέλος|Ελευθέριου Βενιζέλου]] για να δει τον άρρωστο εγγονό της, Βασιλιά [[Αλέξανδρος Α΄ της Ελλάδας|Αλέξανδρο Α']]. Η Όλγα από την [[Ιταλία]] επιβιβάσθηκε σε ένα μικρό ιδιωτικό κότερο, το οποίο συνάντησε στην [[Αδριατική θάλασσα]] σφοδρή τρικυμία και καθυστέρησε πολύ. Έφθασε στο [[Τατόι]] είκοσι τέσσερις ώρες μετά από τον θάνατο ([[σηψαιμία]] από δάγκωμα [[πίθηκος|πιθήκου]]), του Βασιλιά [[Αλέξανδρος Α΄ της Ελλάδας|Αλέξανδρου Α']] στις 12/25 Οκτωβρίου 1920.


Γραμμή 85: Γραμμή 85:


Η Όλγα ακολούθησε την έκπτωτη βασιλική οικογένεια εκτός Ελλάδας. Έτσι, τα επόμενα έτη διέμενε φιλοξενούμενη άλλοτε από τον [[Γεώργιος Ε΄ του Ηνωμένου Βασιλείου|βασιλιά Γεώργιο Ε΄]] στα [[Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ]] και στο [[Κάστρο του Ουίντσορ]], άλλοτε στο [[Σάντριγχαμ]] με την κουνιάδα της [[Αλεξάνδρα της Δανίας|βασίλισσα Αλεξάνδρα]], άλλοτε στο Ξενοδοχείο ''Regent's Park'', όπου είχε νοικιάσει διαμέρισμα η κόρη της [[Πριγκίπισσα Μαρία της Ελλάδας|πριγκίπισσα Μαρία]] και άλλοτε στο ''Σπένσερ Χάουζ'' στο [[Λονδίνο]] ή στη Βίλα Αναστασία στη Ρώμη, που ανήκε στον πρίγκιπα Χριστόφορο και τη σύζυγό του, [[Πριγκίπισσα Αναστασία της Ελλάδας και της Δανίας|πριγκίπισσα Αναστασία]].<ref>http://www.royalchronicles.gr/olgagreece/</ref>
Η Όλγα ακολούθησε την έκπτωτη βασιλική οικογένεια εκτός Ελλάδας. Έτσι, τα επόμενα έτη διέμενε φιλοξενούμενη άλλοτε από τον [[Γεώργιος Ε΄ του Ηνωμένου Βασιλείου|βασιλιά Γεώργιο Ε΄]] στα [[Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ]] και στο [[Κάστρο του Ουίντσορ]], άλλοτε στο [[Σάντριγχαμ]] με την κουνιάδα της [[Αλεξάνδρα της Δανίας|βασίλισσα Αλεξάνδρα]], άλλοτε στο Ξενοδοχείο ''Regent's Park'', όπου είχε νοικιάσει διαμέρισμα η κόρη της [[Πριγκίπισσα Μαρία της Ελλάδας|πριγκίπισσα Μαρία]] και άλλοτε στο ''Σπένσερ Χάουζ'' στο [[Λονδίνο]] ή στη Βίλα Αναστασία στη Ρώμη, που ανήκε στον πρίγκιπα Χριστόφορο και τη σύζυγό του, [[Πριγκίπισσα Αναστασία της Ελλάδας και της Δανίας|πριγκίπισσα Αναστασία]].<ref>http://www.royalchronicles.gr/olgagreece/</ref>
[[Εικόνα:Tomb of Queen Olga of Greece.jpg|thumb|150px|Ο τάφος της Βασίλισσας Όλγας στο Τατόι]]
[[Εικόνα:Tomb of Queen Olga of Greece.jpg|thumb|upright|Ο τάφος της Βασίλισσας Όλγας στο Τατόι]]
Η βασίλισσα Όλγα, απεβίωσε μετά από μία εβδομάδα ασθένειας, στις 18 Ιουνίου 1926, στη Βίλα Αναστασία της Ρώμης. Παρότι η ελληνική κυβέρνηση ενημέρωσε την έκπτωτη βασιλική οικογένεια, ότι η βασίλισσα μπορούσε να ενταφιαστεί στο νεκροταφείο του Τατοΐου, οι συγγενείς της αρνήθηκαν την πρόταση. Η σορός της μεταφέρθηκε και τοποθετήθηκε στην κρύπτη της ρωσικής εκκλησίας της [[Φλωρεντία|Φλωρεντίας]], όπου βρισκόταν και το φέρετρο του γιου της βασιλιά Κωνσταντίνου Α΄. Μετά την παλινόρθωση της βασιλείας, τα οστά της μεταφέρθηκαν και ενταφιάστηκαν στις 17 Νοεμβρίου 1936 στο βασιλικό κοιμητήριο στο [[Τατόι]], δίπλα στον τάφο του συζύγου της βασιλιά Γεωργίου Α΄.<ref>http://www.oplognosia.com/opla/opla154.php</ref>
Η βασίλισσα Όλγα, απεβίωσε μετά από μία εβδομάδα ασθένειας, στις 18 Ιουνίου 1926, στη Βίλα Αναστασία της Ρώμης. Παρότι η ελληνική κυβέρνηση ενημέρωσε την έκπτωτη βασιλική οικογένεια, ότι η βασίλισσα μπορούσε να ενταφιαστεί στο νεκροταφείο του Τατοΐου, οι συγγενείς της αρνήθηκαν την πρόταση. Η σορός της μεταφέρθηκε και τοποθετήθηκε στην κρύπτη της ρωσικής εκκλησίας της [[Φλωρεντία|Φλωρεντίας]], όπου βρισκόταν και το φέρετρο του γιου της βασιλιά Κωνσταντίνου Α΄. Μετά την παλινόρθωση της βασιλείας, τα οστά της μεταφέρθηκαν και ενταφιάστηκαν στις 17 Νοεμβρίου 1936 στο βασιλικό κοιμητήριο στο [[Τατόι]], δίπλα στον τάφο του συζύγου της βασιλιά Γεωργίου Α΄.<ref>http://www.oplognosia.com/opla/opla154.php</ref>



Έκδοση από την 20:30, 26 Ιανουαρίου 2021

Όλγα Κωνσταντίνοβνα της Ρωσίας
Περίοδος4 /18 Νοεμβρίου 1920 - 6 /19 Δεκεμβρίου 1920
ΠροκάτοχοςΠαύλος Κουντουριώτης
ΔιάδοχοςΚωνσταντίνος Α΄ της Ελλάδας
Βασιλιάς των Ελλήνων
Περίοδος27 Οκτωβρίου 1867 – 18 Μαρτίου 1913
ΠροκάτοχοςΑμαλία του Όλντενμπουργκ
ΔιάδοχοςΣοφία της Πρωσίας
Γέννηση3 Σεπτεμβρίου 1851
Αγία Πετρούπολη (Ρωσία)
Θάνατος18 Ιουνίου 1926 (74 ετών)
Ρώμη (Ιταλία)
Τόπος ταφήςΒασιλικό Κοιμητήριο Τατοΐου, Ελλάδα
ΣύζυγοςΓεώργιος Α' της Ελλάδας
ΕπίγονοιΚωνσταντίνος Α΄ της Ελλάδας
Γεώργιος
Αλεξάνδρα
Νικόλαος
Μαρία
Ανδρέας
Χριστόφορος
ΟίκοςΟίκος του Σ.Χ.Γκόττορπ
ΠατέραςΚωνσταντίνος Νικολάγιεβιτς της Ρωσίας
ΜητέραΑλεξάνδρα της Σαξονίας-Άλτενμπουργκ
ΘρησκείαΧριστιανή Ορθόδοξη
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )

Η Όλγα Κωνσταντίνοβνα της Ρωσίας (ρώσικα:Ольга Константиновна Романова) (3 Σεπτεμβρίου 1851, Αγία Πετρούπολη, Ρωσική Αυτοκρατορία - 18 Ιουνίου 1926, Ρώμη, Ιταλία) ήταν μεγάλη δούκισσα της Ρωσίας και μέσω του γάμου της με τον βασιλιά Γεώργιο Α΄ της Ελλάδας, έγινε βασίλισσα των Ελλήνων (μεταξύ του 1867 και του 1913) και πριγκίπισσα της Δανίας. Διετέλεσε Αντιβασίλισσα της Ελλάδας (από τις 18 Νοεμβρίου έως τις 11 Δεκεμβρίου 1920).

Xαρακτηρίστηκε ως φυσιογνωμία απολυταρχικής νοοτροπίας και αντισυνταγματικών πεποιθήσεων.[1][2] Το όνομά της συνδέθηκε επίσης με τη σοβαρή και τελικώς πολύνεκρη πολιτική κρίση των Ευαγγελικών και τη δίωξη του ποιητή Γεωργίου Σουρή.[3][4][5]

Πρώτα χρόνια

Γεννήθηκε στις 22 Αυγούστου 1851 στο Παλάτι του Παβλόφσκ στην Αγία Πετρούπολη της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, ένα από τα πολλά παλάτια ιδιοκτησίας του πατέρα της. Η Όλγα Κωνσταντίνοβνα ήταν κόρη του Κωνσταντίνου Νικολάγιεβιτς Μεγάλου Δούκα της Ρωσίας και της Μεγάλης Δούκισσας Αλεξάνδρας των Βέττιν, κόρης του Ιωσήφ δούκα της Σαξονίας-Άλτενμπουργκ και ανήκαν στον Οίκο των Ρομάνοφ[6]. Πέρασε μια πολυτελή παιδική ηλικία μεγαλώνοντας μεταξύ της Αγίας Πετρούπολης και της Κριμαίας.[7]. Ο πατέρας της ήταν από τους σημαντικότερους συμβούλους του Τσάρου Αλεξάνδρου Β΄ της Ρωσίας.[8]

Παιδί, η Όλγα περιγραφόταν ως κορίτσι απλό στους τρόπους του, με παχουλό πλατύ πρόσωπο και μεγάλα γαλάζια μάτια[9]. Σε αντίθεση με τη μικρότερη αδελφή της, τη Μεγάλη Δούκισσα Βέρα Κωνσταντίνοβνα[10], διέθετε ήρεμο χαρακτήρα, ωστόσο, ταυτόχρονα ήταν πολύ επιφυλακτική και με απουσία κοινωνικοποίησης. Έτσι υπάρχουν αναφορές για περιστατικά, όπου όταν οι δάσκαλοί της τής έκαναν ερωτήσεις κατά τη διάρκεια των μαθημάτων, εκείνη, συχνά ξέσπαγε σε κλάματα και έφευγε τρέχοντας από την αίθουσα μαθημάτων της[9]. Η Όλγα είχε ιδιαιτέρως στενή σχέση με τον πατέρα της[N 1] και τον μεγαλύτερο αδελφό της[11]. Μετά την εξορία του Μεγάλου Δούκα Νικολάου Κωνσταντίνοβιτς στην Τασκένδη, η Όλγα ήταν ένα από τα λιγοστά μέλη της αυτοκρατορικής οικογένειας, που διατήρησε επαφή μαζί του[12].

Το 1862, ο Μέγας Δούκας Κωνσταντίνος Νικολάγιεβιτς ορίστηκε από τον αδελφό του ως αντιβασιλέας της Πολωνίας. Μετά το Συνέδριο της Βιέννης, η χώρα βρισκόταν χωρισμένη μεταξύ της Πρωσίας, της Αυστρίας και της Ρωσίας. Η τελευταία, που κατείχε και το μεγαλύτερό της τμήμα, είδε την εξουσία της να τίθεται υπό αμφισβήτηση από τους Πολωνούς εθνικιστές. Καθώς ο Κωνσταντίνος Νικολάγιεβιτς είχε φιλελεύθερη προσωπικότητα, ο Αλέξανδρος Β΄ τον θεώρησε ικανό να καταφέρει να γίνει αγαπητός από τους Πολωνούς. Ως εκ τούτου, ο Μέγας Δούκας εγκαταστάθηκε στη Βαρσοβία με τη σύζυγο και τα παιδιά του. Ωστόσο, η διαμονή των Κωνσταντίνοβιτς στην Πολωνία ήταν δύσκολη και ο Μέγας Δούκας υπήρξε θύμα απόπειρας δολοφονίας την επομένη, μόλις, της άφιξής του στην πρωτεύουσα. Τελικώς, η εξέγερση των Πολωνών τον Ιανουάριο του 1863 και η ριζοσπαστικοποίηση των αυτονομιστών οδήγησαν τον Τσάρο στο να ανακαλέσει τον αδελφό του στην Αγία Πετρούπολη τον Αύγουστο. Την περίοδο των γεγονότων αυτών, η Όλγα ήταν ηλικίας περίπου έντεκα ετών και η δύσκολη αυτή εμπειρία τη σημάδεψε βαθιά[13][14].

Γάμος με τον Γεώργιο Α΄

Γεώργιος και Όλγα

Η Μεγάλη Δούκισσα Όλγα συνάντησε για πρώτη φορά τον μέλλοντα σύζυγό της, βασιλιά Γεώργιο Α΄ της Ελλάδος, τον Σεπτέμβριο του 1863. Ο τελευταίος, είχε έρθει να επισκεφθεί τον τσάρο Αλέξανδρο Β΄ στην Αγία Πετρούπολη, προκειμένου να τον ευχαριστήσει για την υποστήριξη, που του είχε παράσχει με την ευκαιρία της εκλογής του ως Βασιλιά των Ελλήνων. Ο νεαρός μονάρχης εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία για να συναντήσει τον Μέγα Δούκα Κωνσταντίνο και την οικογένειά του, στο Παλάτι του Παβλόφσκ. Ωστόσο, η παραμονή του Γεωργίου Α΄ στη Ρωσία δεν διήρκεσε παρά μόνο έξι ημέρες και η Όλγα, η οποία ήταν τότε μόλις δώδεκα ετών, δεν φαινόταν να έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τον μονάρχη[14][15].

Το 1867, οι δύο νέοι συναντήθηκαν εκ νέου στην Αγία Πετρούπολη, όταν ο βασιλιάς των Ελλήνων, όντας καλεσμένος για διάστημα αρκετών μηνών από τον Αλέξανδρο Β΄, πραγματοποίησε επίσκεψη στην αδελφή του, την τσάρεβνα Μαρία Φιοντόροβνα, καθώς και τον σύζυγό της, τον τσάρεβιτς Αλέξανδρο (Γ΄)[7][16]. Εκείνη την περίοδο, ο Γεώργιος Α΄ ήταν αποφασισμένος να βρει σύζυγο και η ιδέα ενός γάμου με μια Ρωσίδα Μεγάλη Δούκισσα, γεννημένη Ορθόδοξη, δεν του ήταν αδιάφορη[17]. Στο Μαρμάρινο Παλάτι και το Παβλόφσκ, ο Γεώργιος γνωρίστηκε, λοιπόν, με την Όλγα.[N 2] Ωστόσο, η ιδέα του να εγκαταλείψει τη Ρωσία φαίνεται να την ανησυχούσε ιδιαιτέρως και φέρεται να πέρασε νύχτες ολόκληρες να κλαίει στο δωμάτιό της, στη διάρκεια των αρραβώνων της.

Ο γάμος Γεωργίου και Όλγας έγινε στην Αγία Πετρούπολη στις 27 Οκτωβρίου 1867.[18][19][20][21][22]

Ευαγγελικά

Το 1898 η Βασίλισσα Όλγα ανέθεσε στη γραμματέα της, Ιουλία Σωμάκη - Καρόλου, να μεταφράσει το Ευαγγέλιο στη δημοτική γλώσσα. Υποστηρικτή σε αυτό το εγχείρημα φαίνεται ότι είχε τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Προκόπιο.[23][24] Σκοπός της ήταν η κατανόηση του κειμένου από μη καλλιεργημένους πολίτες.[25] Μετά την ολοκλήρωση της μετάφρασης και κατόπιν διορθώσεων του Φίλιππου Παπαδόπουλου, η Βασίλισσα Όλγα ζήτησε, τον Δεκέμβριο το 1898 την έγκριση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, η οποία, όμως, αρνήθηκε να συναινέσει.[23] Ακολούθως η Βασίλισσα Όλγα προσέφυγε στο Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης ζητώντας την διαιτησία του δίχως, όμως, αποτέλεσμα. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο αποδοκίμασε τη μετάφραση του Ευαγγελίου, αποδίδοντας στη Βασίλισσα Όλγα κίνητρα ενίσχυσης του βουλγαρικού εθνικισμού.[26] Η Βασίλισσα επιχειρώντας να ανατρέψει την απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος πέτυχε να συγκληθεί αυτή εντός των Ανακτόρων δίχως πάλι να κατορθώσει να τους αλλάξει την άποψη.[23] Εν τέλει η έκδοση του 1898 κυκλοφόρησε σε περιορισμένο αριθμό μεταξύ των Ελλήνων της Διασποράς. Την ίδια εποχή το ζήτημα απασχόλησε τις εφημερίδες και την κοινή γνώμη ενώ μερίδα της κοινής γνώμης, η οποία δεν συμπαθούσε την Βασίλισσα λόγω της ρωσικής καταγωγής της, απέδωσε τις ενέργειές της σε σχέδιο του σλαβισμού με σκοπό την πρόκληση ταραχών στον Ελληνισμό μία κρίσιμη περίοδο για το Μακεδονικό.[24][27] Κατά την Ιστορία του Ελληνικού Έθνους της Εκδοτικής Αθηνών, «δεν αμφισβητείται ότι (η Βασίλισσα Όλγα) ξεκίνησε από αγαθή πρόθεση»" ενώ απορρίπτεται η άποψη περί επιβολής της ιδέας από πράκτορες του σλαβισμού, άσχετα αν στη «συνέχεια της υποθέσεως επιχειρήθηκε σχετική εκμετάλλευση».[24]

Ωστόσο η αντίθεση προς το πρόσωπό της εκδηλώθηκε και πάλι, ένα χρόνο αργότερα, το 1901, με τη δημοσίευση στην εφημερίδα "Ακρόπολις" αποσπασμάτων του Ευαγγελίου στη δημοτική, από τον Αλέξανδρο Πάλλη. Η μετάφραση του Ευαγγελίου προκάλεσε ταραχές, οι δε διαδηλωτές ζήτησαν από την εκκλησία να αφορίσει τους πρωτεργάτες της μετάφρασης, κίνηση που ερμηνεύθηκε ως προσπάθεια να πλήξουν την ίδια τη Βασίλισσα.[24] Μάλιστα μεταξύ των συνθημάτων που ακούστηκαν κατά τη διάρκεια των συλαλλητηρίων ήταν και «Κάτω η Σλαύα».[27][24] Τα γεγονότα που ακολούθησαν είχαν ως αποτέλεσμα την παραίτηση της κυβέρνησης Θεοτόκη και του Αρχιεπισκόπου Προκόπιου καθώς και τον θάνατο τουλάχιστον οκτώ πολιτών κατά τα επεισόδια που έμειναν γνωστά ως Ευαγγελικά.

Η δίωξη του ποιητή Σουρή

Στις 25 Ιανουαρίου 1897 ο σατιρικός ποιητής Γεώργιος Σουρής δημοσίευσε στο περιοδικό του «Ο Ρωμηός», το ποίημά του «Ο Φασουλής συνομιλεί με την κυρίαν Φασουλήν»[28], με το οποίο καυτηρίαζε, κατά τον ιστορικό Τάσο Βουρνά, τη συνήθεια της Βασίλισσας Όλγας να επισκέπτεται τον Πειραιά όταν έφταναν εκεί ρωσικά πλοία και να μεθάει μαζί με τους συμπατριώτες της πίνοντας βότκα.[29] Η εισαγγελία των Αθηνών προχώρησε σε κατάσχεση των φύλλων της εφημερίδας και σε ποινική δίωξη του ποιητή ως υβριστή της Βασιλείας, και ιδιαιτέρως της βασίλισσας Όλγας.

Ο Σουρής προκειμένου να αποφύγει την δίωξη ισχυρίστηκε ότι το έγραψε για τη σύζυγό του, η οποία, όμως, δεν έπινε αλκοόλ.[29] Το γεγονός της δίωξης του ποιητή αποδοκιμάστηκε από τον Τύπο της εποχής αλλά και από τον λαό, στον οποίο ο Σουρής ήταν εξαιρετικά δημοφιλής. Ύστερα από σαράντα ημέρες, και αφού ο ποιητής κρυβόταν συνεχώς για να αποφύγει τη σύλληψη, η δίωξη ακυρώθηκε.

Επιστροφή στη Ρωσική Αυτοκρατορία

Το 1913 ο Γεώργιος Α΄ της Ελλάδας, σύζυγος της Όλγας, δολοφονήθηκε από τον Αλέξανδρο Σχινά. Η χηρεύουσα βασίλισσα επέστρεψε αμέσως στη Ρωσική Αυτοκρατορία. Εκεί, όταν ξεκίνησε ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος ίδρυσε στρατιωτικό νοσοκομείο, εντός του Παλατιού του Παβλόφσκ, το οποίο ανήκε στην οικογένειά της. Όταν έλαβε χώρα η Ρωσική Επανάσταση το 1917, βρέθηκε κρατούμενη στο ανάκτορο αλλά της δόθηκε άδεια από τους Μπολσεβίκους, μετά από παρέμβαση της πρεσβείας της Δανίας.

Αν και ασφαλής πλέον, η Όλγα δεν επέλεξε να επιστρέψει στην Ελλάδα, αφού ο γιος της, βασιλιάς Κωνσταντίνος Α΄, είχε μόλις απομακρυνθεί από τον θρόνο. Εγκαταστάθηκε στην Ελβετία, όπου κατοικούσαν πλέον τα περισσότερα των παιδιών και εγγονών της μέχρι το 1920.

Εκ νέου έλευση στην Ελλάδα και αποχώρηση

Επίσημο πορτραίτο της βασίλισσας Όλγας της Ελλάδας, από τον Γεώργιο Ιακωβίδη (1915)

Τον Οκτώβριο του 1920, η Όλγα ήταν το μοναδικό μέλος της βασιλικής οικογένειας, στην οποία έδωσε άδεια η κυβέρνηση του Ελευθέριου Βενιζέλου για να δει τον άρρωστο εγγονό της, Βασιλιά Αλέξανδρο Α'. Η Όλγα από την Ιταλία επιβιβάσθηκε σε ένα μικρό ιδιωτικό κότερο, το οποίο συνάντησε στην Αδριατική θάλασσα σφοδρή τρικυμία και καθυστέρησε πολύ. Έφθασε στο Τατόι είκοσι τέσσερις ώρες μετά από τον θάνατο (σηψαιμία από δάγκωμα πιθήκου), του Βασιλιά Αλέξανδρου Α' στις 12/25 Οκτωβρίου 1920.

Μετά τον θάνατο του άτεκνου βασιλιά Αλεξάνδρου, η κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου ανέθεσε την Αντιβασιλεία στον Ναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη. Μετά την ήττα του Βενιζέλου στις εκλογές της 1ης/14ης Νοεμβρίου 1920, την Αντιβασιλεία ανέλαβε η Όλγα έως τις 19 Δεκεμβρίου 1920, ημέρα που επέστρεψε ο γιος της Κωνσταντίνος Α' στην Ελλάδα, κατόπιν δημοψηφίσματος.

Τελευταία χρόνια σε Ην.Βασίλειο και Ιταλία

Η ήττα της Ελλάδας απέναντι στις δυνάμεις του Μουσταφά Κεμάλ και η επακόλουθη Μικρασιατική Καταστροφή με ευθύνη του Βασιλιά το 1922, κατέστησε τη βασιλική οικογένεια έκπτωτη το 1924. Έτσι αποκαταστάθηκε η Δημοκρατία στην Ελλάδα και ακολούθησε η δήμευση της βασιλικής περιουσίας. Ωστόσο, το νέο καθεστώς χορήγησε σύνταξη αποκλειστικά στη βασίλισσα Όλγα. Επίσης, τον Νοέμβριο του ίδιου έτους, επετράπη στην Ιουλία Καρόλου να επιστρέψει στην Όλγα τα κοσμήματά της, που βρίσκονταν σε ξύλινο κιβώτιο στη θυρίδα 117 του θησαυροφυλακίου της Εθνικής Τράπεζας.[30] H περιουσία της περιλάμβανε κοσμήματα που, όπως αναφέρθηκε στους Times, ήταν αξίας 100.000 λιρών Αγγλίας (που ιοδυναμούν με 5.400.000 λίρες Αγλίας το 2016) τα οποία κληρονόμησαν οι βασιλικοί της απόγονοι.[31]

Η Όλγα ακολούθησε την έκπτωτη βασιλική οικογένεια εκτός Ελλάδας. Έτσι, τα επόμενα έτη διέμενε φιλοξενούμενη άλλοτε από τον βασιλιά Γεώργιο Ε΄ στα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ και στο Κάστρο του Ουίντσορ, άλλοτε στο Σάντριγχαμ με την κουνιάδα της βασίλισσα Αλεξάνδρα, άλλοτε στο Ξενοδοχείο Regent's Park, όπου είχε νοικιάσει διαμέρισμα η κόρη της πριγκίπισσα Μαρία και άλλοτε στο Σπένσερ Χάουζ στο Λονδίνο ή στη Βίλα Αναστασία στη Ρώμη, που ανήκε στον πρίγκιπα Χριστόφορο και τη σύζυγό του, πριγκίπισσα Αναστασία.[32]

Ο τάφος της Βασίλισσας Όλγας στο Τατόι

Η βασίλισσα Όλγα, απεβίωσε μετά από μία εβδομάδα ασθένειας, στις 18 Ιουνίου 1926, στη Βίλα Αναστασία της Ρώμης. Παρότι η ελληνική κυβέρνηση ενημέρωσε την έκπτωτη βασιλική οικογένεια, ότι η βασίλισσα μπορούσε να ενταφιαστεί στο νεκροταφείο του Τατοΐου, οι συγγενείς της αρνήθηκαν την πρόταση. Η σορός της μεταφέρθηκε και τοποθετήθηκε στην κρύπτη της ρωσικής εκκλησίας της Φλωρεντίας, όπου βρισκόταν και το φέρετρο του γιου της βασιλιά Κωνσταντίνου Α΄. Μετά την παλινόρθωση της βασιλείας, τα οστά της μεταφέρθηκαν και ενταφιάστηκαν στις 17 Νοεμβρίου 1936 στο βασιλικό κοιμητήριο στο Τατόι, δίπλα στον τάφο του συζύγου της βασιλιά Γεωργίου Α΄.[33]

Το 2016 η Πανρωσική Στρατιωτική Ιστορική Ένωση δώρησε στον Δήμο Θεσσαλονίκης ορειχάλκινο άγαλμα της βασίλισσας Όλγας το οποίο τελικά τοποθετήθηκε στο πάρκο μεταξύ των οδών Βασιλίσσης Όλγας και Βασιλέως Γεωργίου, και προκάλεσε πληθώρα αντιδράσεων για την αισθητική του και τον σκοπό ανέγερσης καθώς η Όλγα δεν είχε καμία σχέση με την πόλη της Θεσσαλονίκης.[34][35][36]

Σχέσεις με Ρωσία και επιρροές

Η Βασίλισσα Όλγα κατά τη διάρκεια της ζωής της στην Ελλάδα υποστήριξε τους Ρώσους που ζούσαν στην Ελλάδα δημιουργώντας ρωσικό περιβάλλον στην βασιλική αυλή.[37] Πολιτικά επέδειξε συμπάθεια προς την Ρωσία, από την οποία και καταγόταν.[24] Η καταγωγή της, μάλιστα, σε συνδυασμό με τον ρόλο της στη μετάφραση του Ευαγγελίου στη δημοτική είχε ως αποτέλεσμα να μην είναι ιδιαίτερα συμπαθής στην ελληνική κοινή γνώμη.[24] Ήδη από την άφιξή της στην Ελλάδα είχε καθιερώσει τη ρωσική λειτουργική παράδοση στο παρεκκλήσιο του Παλατιού, στοιχείο που αν και δεν ενέκρινε η Εκκλησία της Ελλάδος διακριτικά το παράβλεπε.[38][39] Ακολούθως η Όλγα επιχείρησε να μετατρέψει τη λατρεία με τη ρωσική Ορθόδοξη μουσική από υπόθεση εσωτερική του παλατιού σε δημόσια και εθνική.[38][39] Η Όλγα εξέφραζε δυσαρέσκεια για τη βυζαντινή μονοφωνική λειτουργική παράδοση στον Μητροπολιτικό Ναό Αθηνών και το 1875 κατάφερε να υποχρεώσει την Εκκλησία της Ελλάδας να επιτρέψει την πρακτική της ρωσικού τύπου πολυφωνίας στον ναό. Η αποτυχία της Ιεράς Συνόδου να περιορίσει τον προτιμώμενο ψαλμό της Όλγας στους ιδιωτικούς της χώρους οδήγησε σε ελεγχόμενη συνθηκολόγηση το 1875. Τότε η Ιερά Σύνοδος με ειδική διάταξη επέτρεψε την εκτέλεση πολυφωνικής μουσικής στον Μητροπολιτικό Ναό της Αθήνας μόνο όταν ήταν παρόντες οι μονάρχες.[38][39]

Κατά την ιστορικό του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών Ολυμπία Σελέκου, η Βασίλισσα Όλγα υπήρξε πληροφοριοδότρια της τσαρικής αυλής και εκπρόσωπος των συμφερόντων εκείνης στην Ελλάδα.[2]

Σε δική της πρωτοβουλία οφείλεται η κατασκευή του ρωσικού νοσοκομείου στον Πειραιά, το οποίο στελεχώθηκε αποκλειστικά από Ρώσους, καθιστώντας το κέντρο συνάντησης των Ρώσων στην Ελλάδα.[40]

Οικογένεια

Η Όλγα Κωνσταντίνοβνα ήταν δεύτερο τέκνο και μεγαλύτερη κόρη του Κωνσταντίνου Νικολάγιεβιτς μεγάλου δούκα της Ρωσίας (1827-1892) και της συζύγου του Αλεξάνδρας πριγκίπισσας της Σαξονίας-Άλτενμπουργκ (1830-1911), η οποία έγινε, μετά τη μεταστροφή της στην Ορθοδοξία, η Αλεξάνδρα Ιωσίφοβνα μεγάλη δούκισσα της Ρωσίας.

Μέσω του πατέρα της η Όλγα ήταν εγγονή του Τσάρου Νικολάου Α΄ της Ρωσίας (1796-1855) και της Καρλότας (Αλεξάνδρας Φεοντορόβνας) της Πρωσίας (1798-1860) ενώ, μέσω της μητέρας της, είχε ως πάππο της τον Ιωσήφ δούκα της Σαξονίας-Άλτενμπουργκ (1789-1834).

Η ελληνική βασιλική οικογένεια στη διάρκεια ταξιδιού του Μεγάλου Δούκα Παύλου Αλεξάντροβιτς της Ρωσίας στην Αθήνα (εξαδέλφου της Όλγας), στα τέλη της δεκαετίας του 1880. Στην φωτογραφία, είναι ορατοί, από αριστερά προς τα δεξιά, ο πρίγκιπας Νικόλαος, η πριγκίπισσα Μαρία (καθισμένη στο έδαφος), η βασίλισσα Όλγα, ο διάδοχος Κωνσταντίνος (όρθιος στο μέσον), ο Μέγας Δούκας Παύλος Αλεξάνδροβιτς της Ρωσίας (με έναν μικρό σκύλο στα γόνατά του), η πριγκίπισσα Αλεξάνδρα, ο βασιλιάς Γεώργιος Α΄ και ο πρίγκιπας Γεώργιος.

Η μεγάλη δούκισσα είχε, επίσης, την γενεαλογική ιδιαιτερότητα να είναι απόγονος, από την πλευρά της μητέρας της, της Βυζαντινής αυτοκράτειρας Ευφροσύνης Δούκαινας Καματηράς (περίπου 1155-1211) και του συζύγου της Αλέξιου Γ΄ Άγγελου (1195-1203).

Στις 27 Οκτωβρίου 1867 παντρεύτηκε, στην Αγία Πετρούπολη, τον βασιλιά Γεώργιο Α΄ της Ελλάδας (1845-1913), με τον τελευταίο να είναι γιος του βασιλιά Χριστιανού Θ΄ της Δανίας (1818-1906) και της συζύγου του, πριγκίπισσας Λουίζας της Έσσης-Κάσσελ (1817-1898).

Από τον γάμο αυτό γεννήθηκαν οκτώ τέκνα:

Πρόγονοι

Παραπομπές

  1. Greek Perceptions of the Russian Revolution of 1905 “Russia overcoming Russia”, Ada Dialla, p. 463-476
  2. 2,0 2,1 03.09.2016, Εφημερίδα των Συντακτών, «Γκάζωσε» ο Μπουτάρης για το άγαλμα της βασίλισσας Ολγας
  3. «Τα πενήντα χρόνια της ζωής μου» - Απομνημονεύματα, Πρίγκιπας Νικόλαος της Ελλάδος, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΛΑΒΥΡΙΝΘΟΣ, σελ. 58, ISBN 139786188390188
  4. Μ. Γκιόλια: Το νεοελληνικό θέατρο στο Αγρίνιο, ΕΠΟΧΗ
  5. Iu.Ia. Solov´ev, Vospominaniia diplomata, 1893-1922, Moscow : Izdatel´stvo sotsial´no-ekonomicheskoi literatury, 1959, pp. 137-138.
  6. Ricardo Mateos Sainz de Medrano, op. cit., p. 69-70.
  7. 7,0 7,1 Ricardo Mateos Sainz de Medrano, La Familia de la Reina Sofίa, La Dinastίa griega, la Casa de Hannover y los reales primos de Europa, La Esfera de los Libros, Madrid, 2004, p. 69.
  8. John Van der Kiste, The Romanovs 1818-1958, Sutton publishing, 1998, p. 26.
  9. 9,0 9,1 Greg King et Penny Wilson, Gilded Prism, The Konstantinovichi Grand Dukes and the Last Years of the Romanov Dynasty, Eurohistory, 2006, p. 36
  10. Greg King et Penny Wilson, op. cit., p. 37-38.
  11. Greg King et Penny Wilson, op. cit., p. 55.
  12. Greg King et Penny Wilson, op. cit., p. 109-110.
  13. Greg King et Penny Wilson, op. cit., p. 34-36.
  14. 14,0 14,1 Walter Christmas, King George of Greece, MacBride, Naste & Company, New York, 1914, p. 81.
  15. John Van der Kiste, Kings of the Hellenes. The Greek Kings 1863-1974, Sutton publishing, 1999, p. 14 et 25.
  16. John Van der Kiste, op. cit., p. 24-25.
  17. John Van der Kiste, op. cit., p. 24.
  18. Αρχικά έχοντας την υποστήριξη της αδελφής του, ο Γεώργιος Α΄ ζήτησε το χέρι της Όλγας από τους γονείς της. Ωστόσο, εμπρός στο ενδεχόμενο αυτού του γάμου, ο Κωνσταντίνος Νικολάγιεβιτς παρουσιάστηκε αρχικά επιφυλακτικός. Έχοντας ιδιαίτερα στενή σχέση με την κόρη του, ο Μέγας Δούκας θεωρούσε ότι, σε ηλικία δεκαπέντε ετών, ήταν ακόμη ιδιαιτέρως νέα για να νυμφευθεί. Ταυτόχρονα, ανησυχούσε για την μεγάλη απόσταση που χώριζε την Ελλάδα από τη Ρωσία. Από την πλευρά της, η Μεγάλη Δούκισσα Αλεξάνδρα αποδείχθηκε πολύ πιο ενθουσιώδης σε αυτό το ενδεχόμενο από τον σύζυγό της και, όταν ορισμένα μέλη της αυτοκρατορικής οικογένειας της υπενθύμισαν την εξαιρετικά νεαρή ηλικία της κόρης της, εκείνη τους απαντούσε ότι δεν θα παρέμενε για πάντα τόσο νεαρή
  19. John Van der Kiste, op. cit., p. 25.
  20. Greg King et Penny Wilson, op. cit., p. 37.
  21. Τελικά αποφασίστηκε ότι ο γάμος της Όλγας και του Γεωργίου θα λάμβανε χώρα όταν η Μεγάλη Δούκισσα θα έφτανε τα δέκατα έκτα γενέθλιά της. Έως τότε, η νεαρή κοπέλα θα συνέχιζε τις προσπάθειές της με στόχο τη βελτίωση της εκπαίδευσής της, ενώ αποφασίστηκε ότι θα συνέχιζε τις σπουδές της έως την ημέρα του γάμου της.
  22. Greg King et Penny Wilson, op. cit., p. 37.
  23. 23,0 23,1 23,2 Καρδάση Βασίλη, Από τη Βασίλισσα Όλγα στον Αλ. Πάλλη, άρθρο στο περιοδικό Ε΄ Ιστορικά, τεύχος, 253, σελ. 18.
  24. 24,0 24,1 24,2 24,3 24,4 24,5 24,6 Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, σελ. τόμος ΙΔ, σελ. 174 - 176
  25. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, σελ. τόμος ΙΔ, σελ. 408
  26. Σταματόπουλος, Δ.(2007). Τα όρια της 'μέσης οδού': Οικουμενικό Πατριαρχείο και Γλωσσικό Ζήτημα στις αρχές του 20ου αιώνα, Ο ελληνικός κόσμος ανάμεσα στην εποχή του Διαφωτισμού και στον εικοστό αιώνα, Γ ́ συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών, Βουκουρέστι, 2-4 Ιουνίου 2006, Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα, σ.10
  27. 27,0 27,1 Καρδάση Βασίλη, Από τη Βασίλισσα Όλγα στον Αλ. Πάλλη, άρθρο στο περιοδικό Ε΄ Ιστορικά, τεύχος, 253, σελ. 20.
  28. οι στίχοι ήταν οι εξής: Κυρά Γιώργαινα γυρίστρα, κυρά Γιώργαινα μπεκρού θα γενείς πομπή του κόσμου του μεγάλου και μικρού, κυρά Γιώργαινα να λείψουν τα μεθύσια τα πολλά, κυρά Γιώργαινα σου λέω δεν στεκόμαστε καλά), Πηγή: Ανάρτηση από το ιστολόγιο του Σαραντάκου
  29. 29,0 29,1 Βουρνάς Τάσος, Η δημοσιογραφική σάτιρα, στο συλλογικό έργο: Σάτιρα και Πολιτική στη Νεώτερη Ελλάδα, από τον Σολωμό ως τον Σεφέρη, Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού πολιτισμού & Γενικής Παιδείας, Αθήνα 1979, σελ. 175 - 176
  30. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Νοεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2017. 
  31. [The Times (London), Tuesday 22 June 1926, p. 15.]
  32. http://www.royalchronicles.gr/olgagreece/
  33. http://www.oplognosia.com/opla/opla154.php
  34. http://www.voria.gr/article/topothetithike-to-agalma-tis-vasilissas-olgas-tis-rosias-sti-thessaloniki
  35. http://www.newsbeast.gr/greece/arthro/2362799/topothetithike-to-agalma-tis-vasilissas-olgas-sti-thessaloniki
  36. http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=26510&subid=2&pubid=114119911
  37. Δερτιλής Γ., Ιστορία του ελληνικού κράτους, εκδόσεις Εστία, τόμος Α΄, σελ. 448
  38. 38,0 38,1 38,2 Romanou, K. 1996. A Journey through National Music 1901–1912: Greek Music Journals as a Source of Research on Modern Greek Music, Vol. 2. Αthens: Koultoura, p.245].
  39. 39,0 39,1 39,2 The Queen's preferred chant and Greece's nineteenth century Orthodox‐Christian national problem, Artemis Ignatidou, 04 December 2018
  40. Το Ρώσικο Νοσοκομείο Πειραιά, royalchronicles.gr
  1. Μία απόδειξη για την στενή μεταξύ τους σχέση, που είχαν η Όλγα και ο Μέγας Δούκας Κωνσταντίνου Νικολάγιεβιτς, ήταν το γεγονός ότι, αφότου έγινε βασίλισσα, υποδέχθηκε στην Αθήνα μία εκ των νόθων κορών του πατέρα της, την Μαρία Κοντορούσσο, την οποία και έκανε μία εκ των κυριών της συνοδείας της. Greg King et Penny Wilson, Gilded Prism, The Konstantinovichi Grand Dukes and the Last Years of the Romanov Dynasty, Eurohistory, 2006, p. 39.
  2. Μετέπειτα η Όλγα διηγούνταν συχνά την γνωριμία της με τον Γεώργιο στα παιδιά της. Τότε, διευκρίνιζε πάντοτε: «Ερωτεύτηκα τον άνθρωπο, όχι τον βασιλιά.» Grand Duchess George of Russia, A Romanov Diary, Atlantic International Publications, 1988, p. 1.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Εικόνες


Όλγα των Ελλήνων
Γέννηση: 21 Δεκεμβρίου 1818 Θάνατος: 20 Μαΐου 1875
Ελληνική βασιλική οικογένεια
Προκάτοχος
Αμαλία του Όλντενμπουργκ
Βασιλική σύζυγος της Ελλάδας
27 Οκτωβρίου 1867 – 18 Μαρτίου 1913
Διάδοχος
Σοφία της Πρωσίας