Φιγαλεία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
Thanoskapa7 (συζήτηση | συνεισφορές)
32 επεξεργασίες
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Ετικέτες: Οπτική επεξεργασία Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
{{Infobox ancient site
{{πηγές|23|12|2016}}
| name = Φιγαλεία
Η '''Φιγαλεία''' ήταν αρχαία [[Αρκαδία|Αρκαδική]] πόλη, σήμερα διοικητικά ανήκει στον νομό [[Ηλεία|Ηλείας]].
| image = | coordinates = {{WikidataCoord|display=inline, title}}
| region = [[Αρχαία Αρκαδία]]
| map_type = Ελλάδα}}
Η '''Φιγαλεία''' ήταν αρχαία [[Αρκαδία|Αρκαδική]] πόλη στα σύνορα της [[Νομός Ηλείας|Ηλείας]] με τη [[Νομός Μεσσηνίας|Μεσσηνία]] και σήμερα διοικητικά ανήκει στον νομό [[Ηλεία|Ηλείας]]'''<ref name=":0">{{Cite book|title=Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή|first=|last=|publisher=Τεγόπουλος - Μανιατέας|isbn=|year=1996|location=|page=217, τομ. 34|quote=}}</ref>'''<ref name=":1">{{Cite web|url=http://odysseus.culture.gr/h/3/gh351.jsp?obj_id=19880|title=Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού {{!}} Αρχαία Φιγαλεία|website=odysseus.culture.gr|accessdate=2020-10-22}}</ref> και από το [[1982]] έχει κηρυχθεί αρχαιολογικός χώρος και τοπίου ιδιαίτερου φυσικού κάλλους<ref>{{Cite web|url=http://listedmonuments.culture.gr/fek.php?ID_FEKYA=8007&v17=|title=ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ|website=listedmonuments.culture.gr|accessdate=2020-10-22}}</ref>. Η θέση της αρχαίας πόλης έχει βρεθεί ανάμεσα στα σημερινά χωριά [[Φιγαλεία Ηλείας|Φιγαλεία]]'','' [[Περιβόλια Ηλείας|Περιβόλια]] και [[Στόμιο Ηλείας|Στόμιο]] στην περιφερειακή ενότητα Ηλείας.


== Ιστορικά στοιχεία ==
Ανήκε στην [[Παρρασία]] χώρα, και βρισκόταν κτισμένη δίπλα στον ποταμό [[Νέδα (ποταμός)|Νέδα]] και κοντά στις πόλεις [[Αλίφειρα]] και [[Λυκόσουρα]]. Οικιστής της πόλης ήταν ο [[Φιγαλέας]] ένας από τους 50 γιους του [[Λυκάων της Αρκαδίας|Λυκάονα]] εγγονός του [[Πελασγός|Πελασγού]]. Ο βασιλιάς των Αρκάδων [[Φιάλος]] της άλλαξε το όνομα δίνοντας το δικό του ''Φίαλος'' αλλά γρήγορα ξαναπήρε το αρχικό της. Το όνομα της προέρχεται από τον Φίγαλο τον οικιστή της ή από τη νύμφη Φιγάλεια.
Η πόλη της Φιγαλείας ανήκε στην [[Παρρασία]] χώρα και βρισκόταν κτισμένη σε απόκρημνο βουνό σε υψόμετρο 520 - 720 μέτρα<ref name=":0" />, δίπλα στον ποταμό [[Νέδα (ποταμός)|Νέδα]] και κοντά στις πόλεις [[Αλίφειρα]] και [[Λυκόσουρα]]. Οικιστής της πόλης σύμφωνα με τους περισσοτέρους ήταν ο [[Φιγαλέας]] ή Φίγαλος, ένας από τους 50 γιους του [[Λυκάων της Αρκαδίας|Λυκάονα]] εγγονός του [[Πελασγός|Πελασγού]], ενώ σύμφωνα με άλλους από τη νύμφη Φιγάλεια και σε αυτόν οφείλεται η ονομασία της. Ο βασιλιάς των Αρκάδων [[Φιάλος]] της άλλαξε το όνομα δίνοντας το δικό του ''Φίαλος'' αλλά γρήγορα ξαναπήρε το αρχικό της. Η πόλη διέθετε ισχυρή οχύρωση (συνολικού μήκους περίπου 4,5 χλμ., με ορθογώνιους και κυκλικούς πύργους) και μέχρι σήμερα σώζονται τμήματα του οχυρωματικού περιβόλου της σε μεγάλο ύψος.<ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.in.gr/2017/09/04/plus/diakopes/the-experts-way/%cf%86%ce%b9%ce%b3%ce%b1%ce%bb%ce%b5%ce%af%ce%b1-%ce%b7%ce%bb%ce%b5%ce%af%ce%b1%cf%82-%ce%bf-%ce%b1%cf%81%cf%87%ce%b1%ce%af%ce%bf%cf%82-%ce%bd%ce%b1%cf%8c%cf%82-%ce%b7-%ce%ba%cf%81%ce%ae%ce%bd%ce%b7/|title=Φιγαλεία Ηλείας: ο αρχαίος ναός, η κρήνη και η Ζούρτσα|ημερομηνία=2017-09-04|website=in.gr|language=el|accessdate=2020-10-22}}</ref><ref>{{Cite journal|url=|title=Δίκτυα και ροές στη Νέα Φιγαλεία|last=|first=Ε.Μ.Π Σχολή Αρχιτεκτόνων|date=|journal=|accessdate=http://www.arch.ntua.gr/sites/default/files/project/5562_/kremmida-matalla.pdf|doi=|quote=|page=7 του pdf}}</ref>


Οι Λακεδαιμόνιοι κατέλαβαν την πόλη μετά από πολιορκία και σφάζοντας πολλούς κατοίκους, οι Φιγαλείς τότε την εγκατέλειψαν και πήγαν στην [[Αρχαία Αθήνα|Αθήνα]] του [[Μιλτιάδης|Μιλτιάδη]]. Όλα αυτά έγιναν, σύμφωνα με τον [[Παυσανίας|Παυσανία]] στο δεύτερο έτος της τριακοστής ολυμπιάδας ([[7ος αιώνας π.Χ.|659 π.Χ.]]). Αργότερα οι Φιγαλείς απευθύνθηκαν στο μαντείο των Δελφών για πάρουν χρησμό και να ανακαταλάβουν την πόλη τους. Η [[Πυθία]] τους είπε ότι θα ανακαταλάβουν την πόλη τους μόνο αν τους βοηθήσουν εκατό ''Ορεσθάσιοι'' οι οποίοι όμως θα πεθάνουν όλοι στην μάχη. Οι Ορεσθάσιοι μαθαίνοντας τον χρησμό έστειλαν εκατό στρατιώτες οι οποίοι και χάθηκαν στην μάχη, σύμφωνα με τον χρησμό, οι Φιγαλείς έδιωξαν τους Λακεδαιμόνιους και επέστρεψαν στην πατρίδα τους.
Οι Λακεδαιμόνιοι κατέλαβαν την πόλη μετά από πολιορκία και σφάζοντας πολλούς κατοίκους, οι Φιγαλείς τότε την εγκατέλειψαν και πήγαν στην [[Αρχαία Αθήνα|Αθήνα]] του [[Μιλτιάδης|Μιλτιάδη]]. Όλα αυτά έγιναν, σύμφωνα με τον [[Παυσανίας|Παυσανία]] στο δεύτερο έτος της τριακοστής ολυμπιάδας ([[7ος αιώνας π.Χ.|659 π.Χ.]]). Αργότερα οι Φιγαλείς απευθύνθηκαν στο μαντείο των Δελφών για πάρουν χρησμό και να ανακαταλάβουν την πόλη τους. Η [[Πυθία]] τους είπε ότι θα ανακαταλάβουν την πόλη τους μόνο αν τους βοηθήσουν εκατό ''Ορεσθάσιοι'' οι οποίοι όμως θα πεθάνουν όλοι στην μάχη. Οι Ορεσθάσιοι μαθαίνοντας τον χρησμό έστειλαν εκατό στρατιώτες οι οποίοι και χάθηκαν στην μάχη, σύμφωνα με τον χρησμό, οι Φιγαλείς έδιωξαν τους Λακεδαιμόνιους και επέστρεψαν στην πατρίδα τους.


Στην Φιγάλεια υπήρχε ο ναός της [[Άρτεμις|Αρτέμιδας]], το μεγαλοπρεπές άγαλμα του [[Ερμής (μυθολογία)|Ερμή]], ο ναός του [[Διόνυσος|Διονύσου]]. Επίσης στην αγορά της πόλης υπήρχε στήλη με αφιέρωμα στην θυσία των Ορεσθάσιων και άγαλμα του [[Αραχίωνας|Αραχίωνα]], ολυμπιονίκη στο [[παγκράτιο]] σε δύο ολυμπιάδες. Ο Αραχίωνας είχε πεθάνει κατά την διάρκεια του τελικού με τον [[Κρεύγεας|Κρεύγεα]], αλλά οι Ελλανοδίκες τον ανακήρυξαν νικητή γιατί ο αντίπαλος του χρησιμοποίησε αντικανονικές λαβές οι οποίες επέφεραν και τον θάνατο του.
Στην Φιγάλεια υπήρχε ο ναός της [[Άρτεμις|Αρτέμιδας]] Σωτήρος, το μεγαλοπρεπές άγαλμα του [[Ερμής (μυθολογία)|Ερμή]], ο ναός του [[Διόνυσος|Διονύσου]] Ακρατοφόρου και ο ναός της [[Ευρυνόμη|Ευρυνόμης]].<ref name=":2" /> Επίσης στην αγορά της πόλης υπήρχε στήλη με αφιέρωμα στην θυσία των Ορεσθάσιων και άγαλμα του [[Αραχίωνας|Αραχίωνα]], ολυμπιονίκη στο [[παγκράτιο]] σε δύο ολυμπιάδες. Ο Αραχίωνας είχε πεθάνει κατά την διάρκεια του τελικού με τον [[Κρεύγεας|Κρεύγεα]], αλλά οι [[ελλανοδίκες]] τον ανακήρυξαν νικητή γιατί ο αντίπαλος του χρησιμοποίησε αντικανονικές λαβές οι οποίες επέφεραν και τον θάνατο του.


Σε απόσταση 12 σταδίων από την πόλη υπήρχαν οι πηγές της Νέδας. Σύμφωνα με την μυθολογία όταν η [[Ρέα (μυθολογία)|Ρέα]] γέννησε το [[Δίας (μυθολογία)|Δία]] στο [[Λύκαιο όρος|Λύκαιο]], οι νύμφες [[Νέδα (νύμφη)|Νέδα]], [[Θεισόα (νύμφη)|Θεισόα]] και [[Αγνώ]] έκρυψαν το βρέφος για να γλιτώσει από τον πατέρα του τον [[Κρόνος (μυθολογία)|Κρόνο]] ο οποίος έτρωγε τα παιδιά του. Επειδή η Αρκαδία τότε ήταν ξερή, χωρίς νερά, η [[Ρέα (μυθολογία)|Ρέα]] κτύπησε με το ραβδί της το χώμα και βγήκε νερό. Αυτή η πηγή και το ποτάμι που δημιουργήθηκε ονομάστηκαν [[Νέδα (ποταμός)|Νέδα]], το μοναδικό ποτάμι στην [[Αρχαία Ελλάδα|Ελλάδα]] με θηλυκό όνομα. 40 στάδια από την πόλη ανάμεσα στα όρη [[Κωτίλιο όρος|Κωτίλιο]] και [[Ελάιον όρος|Ελάιον]] υπήρχε ο ναός του [[Απόλλωνας|Επικούρειου Απόλλωνα]].
Σε απόσταση 12 [[Στάδιο (μονάδα μήκους)|σταδίων]] από την πόλη υπήρχαν οι πηγές της Νέδας. Σύμφωνα με την μυθολογία όταν η [[Ρέα (μυθολογία)|Ρέα]] γέννησε το [[Δίας (μυθολογία)|Δία]] στο [[Λύκαιο όρος|Λύκαιο]], οι νύμφες [[Νέδα (νύμφη)|Νέδα]], [[Θεισόα (νύμφη)|Θεισόα]] και [[Αγνώ]] έκρυψαν το βρέφος για να γλιτώσει από τον πατέρα του τον [[Κρόνος (μυθολογία)|Κρόνο]] ο οποίος έτρωγε τα παιδιά του. Επειδή η Αρκαδία τότε ήταν ξερή, χωρίς νερά, η [[Ρέα (μυθολογία)|Ρέα]] κτύπησε με το ραβδί της το χώμα και βγήκε νερό. Αυτή η πηγή και το ποτάμι που δημιουργήθηκε ονομάστηκαν [[Νέδα (ποταμός)|Νέδα]], το μοναδικό ποτάμι στην [[Αρχαία Ελλάδα|Ελλάδα]] με θηλυκό όνομα.


Σε απόσταση 40 στάδια (7 χλμ.) ΒΑ. από την αρχαία πόλη στο [[Κωτίλιο όρος|Κωτίλιο]] όρος, υπήρχε ο ναός του [[Απόλλωνας|Επικούρειου Απόλλωνα]] ο οποίος κτίστηκε από τους Φιγαλείς την περίοδο των Κλασικών Χρόνων (τελευταίο τέταρτο του [[5ος αιώνας π.Χ.|5ου αιώνα π.Χ.]]) στην τοποθεσία "Βάσσες" επειδή ο θεός τους απάλλαξε από επιδημία πανώλης κατά τη διάρκεια του [[Πελοποννησιακός Πόλεμος|Πελοποννησιακού Πολέμου]].<ref name=":2" /><ref name=":1" />
Η θέση της αρχαίας πόλης έχει βρεθεί ανάμεσα στα σημερινά χωριά ''Φιγάλεια'' και ''Περιβόλια'' στον νομό Ηλείας. Οι ανασκαφές σήμερα βρίσκονται σε εξέλιξη και μέχρι στιγμής έχουν ανασκαφεί τα αρχαία τείχη και ο ναός της Αρτέμιδας.<ref>[[s:Αρκαδικά|Παυσανία Αρκαδικά κεφάλαια XXXIX, XL, XLI]]</ref>

== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=si9UfcCzu1w Αρχαία Φιγάλεια (Άνω & Κάτω Ρούγα)] στο https://www.youtube.com/

== Φωτογραφίες ==
{{Γκαλερί
|title=
|width=250
|height=130
|File:Temple-shaped facade tomb carved into the natural rock, built during the 3rd century BC, Necropolis of Phigaleia, Arkadia, Phigaleia (13949345207).jpg|Πρόσοψη τάφου 3ου αιω. π.Χ. σε φυσικό βράχο στη Νεκρόπολη Φιγάλειας
}}

==Πηγές==
[[s:Ελλάδος_περιήγησις/Αρκαδικά#-_VIII.39|"Ἑλλάδος περιήγησις - Ἀρκαδικά" VIII 39,40,41]] - Παυσανίας από τη [https://el.wikisource.org/ Βικιθήκη]


== Παραπομπές ==
== Παραπομπές ==

Έκδοση από την 20:37, 22 Οκτωβρίου 2020

Φιγαλεία
Θέση στην ευρύτερη περιοχή
Θέση στην ευρύτερη περιοχή
ΠεριοχήΑρχαία Αρκαδία
Συντεταγμένες37°23′46.68″N 21°50′20.76″E / 37.3963000°N 21.8391000°E / 37.3963000; 21.8391000Συντεταγμένες: 37°23′46.68″N 21°50′20.76″E / 37.3963000°N 21.8391000°E / 37.3963000; 21.8391000

Η Φιγαλεία ήταν αρχαία Αρκαδική πόλη στα σύνορα της Ηλείας με τη Μεσσηνία και σήμερα διοικητικά ανήκει στον νομό Ηλείας[1][2] και από το 1982 έχει κηρυχθεί αρχαιολογικός χώρος και τοπίου ιδιαίτερου φυσικού κάλλους[3]. Η θέση της αρχαίας πόλης έχει βρεθεί ανάμεσα στα σημερινά χωριά Φιγαλεία, Περιβόλια και Στόμιο στην περιφερειακή ενότητα Ηλείας.

Ιστορικά στοιχεία

Η πόλη της Φιγαλείας ανήκε στην Παρρασία χώρα και βρισκόταν κτισμένη σε απόκρημνο βουνό σε υψόμετρο 520 - 720 μέτρα[1], δίπλα στον ποταμό Νέδα και κοντά στις πόλεις Αλίφειρα και Λυκόσουρα. Οικιστής της πόλης σύμφωνα με τους περισσοτέρους ήταν ο Φιγαλέας ή Φίγαλος, ένας από τους 50 γιους του Λυκάονα εγγονός του Πελασγού, ενώ σύμφωνα με άλλους από τη νύμφη Φιγάλεια και σε αυτόν οφείλεται η ονομασία της. Ο βασιλιάς των Αρκάδων Φιάλος της άλλαξε το όνομα δίνοντας το δικό του Φίαλος αλλά γρήγορα ξαναπήρε το αρχικό της. Η πόλη διέθετε ισχυρή οχύρωση (συνολικού μήκους περίπου 4,5 χλμ., με ορθογώνιους και κυκλικούς πύργους) και μέχρι σήμερα σώζονται τμήματα του οχυρωματικού περιβόλου της σε μεγάλο ύψος.[4][5]

Οι Λακεδαιμόνιοι κατέλαβαν την πόλη μετά από πολιορκία και σφάζοντας πολλούς κατοίκους, οι Φιγαλείς τότε την εγκατέλειψαν και πήγαν στην Αθήνα του Μιλτιάδη. Όλα αυτά έγιναν, σύμφωνα με τον Παυσανία στο δεύτερο έτος της τριακοστής ολυμπιάδας (659 π.Χ.). Αργότερα οι Φιγαλείς απευθύνθηκαν στο μαντείο των Δελφών για πάρουν χρησμό και να ανακαταλάβουν την πόλη τους. Η Πυθία τους είπε ότι θα ανακαταλάβουν την πόλη τους μόνο αν τους βοηθήσουν εκατό Ορεσθάσιοι οι οποίοι όμως θα πεθάνουν όλοι στην μάχη. Οι Ορεσθάσιοι μαθαίνοντας τον χρησμό έστειλαν εκατό στρατιώτες οι οποίοι και χάθηκαν στην μάχη, σύμφωνα με τον χρησμό, οι Φιγαλείς έδιωξαν τους Λακεδαιμόνιους και επέστρεψαν στην πατρίδα τους.

Στην Φιγάλεια υπήρχε ο ναός της Αρτέμιδας Σωτήρος, το μεγαλοπρεπές άγαλμα του Ερμή, ο ναός του Διονύσου Ακρατοφόρου και ο ναός της Ευρυνόμης.[4] Επίσης στην αγορά της πόλης υπήρχε στήλη με αφιέρωμα στην θυσία των Ορεσθάσιων και άγαλμα του Αραχίωνα, ολυμπιονίκη στο παγκράτιο σε δύο ολυμπιάδες. Ο Αραχίωνας είχε πεθάνει κατά την διάρκεια του τελικού με τον Κρεύγεα, αλλά οι ελλανοδίκες τον ανακήρυξαν νικητή γιατί ο αντίπαλος του χρησιμοποίησε αντικανονικές λαβές οι οποίες επέφεραν και τον θάνατο του.

Σε απόσταση 12 σταδίων από την πόλη υπήρχαν οι πηγές της Νέδας. Σύμφωνα με την μυθολογία όταν η Ρέα γέννησε το Δία στο Λύκαιο, οι νύμφες Νέδα, Θεισόα και Αγνώ έκρυψαν το βρέφος για να γλιτώσει από τον πατέρα του τον Κρόνο ο οποίος έτρωγε τα παιδιά του. Επειδή η Αρκαδία τότε ήταν ξερή, χωρίς νερά, η Ρέα κτύπησε με το ραβδί της το χώμα και βγήκε νερό. Αυτή η πηγή και το ποτάμι που δημιουργήθηκε ονομάστηκαν Νέδα, το μοναδικό ποτάμι στην Ελλάδα με θηλυκό όνομα.

Σε απόσταση 40 στάδια (7 χλμ.) ΒΑ. από την αρχαία πόλη στο Κωτίλιο όρος, υπήρχε ο ναός του Επικούρειου Απόλλωνα ο οποίος κτίστηκε από τους Φιγαλείς την περίοδο των Κλασικών Χρόνων (τελευταίο τέταρτο του 5ου αιώνα π.Χ.) στην τοποθεσία "Βάσσες" επειδή ο θεός τους απάλλαξε από επιδημία πανώλης κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου.[4][2]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Φωτογραφίες

Πρόσοψη τάφου 3ου αιω. π.Χ. σε φυσικό βράχο στη Νεκρόπολη Φιγάλειας
Πρόσοψη τάφου 3ου αιω. π.Χ. σε φυσικό βράχο στη Νεκρόπολη Φιγάλειας  

Πηγές

"Ἑλλάδος περιήγησις - Ἀρκαδικά" VIII 39,40,41 - Παυσανίας από τη Βικιθήκη

Παραπομπές

  1. ↑ 1,0 1,1 Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 217, τομ. 34. 
  2. ↑ 2,0 2,1 «Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού | Αρχαία Φιγαλεία». odysseus.culture.gr. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2020. 
  3. ↑ «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2020. 
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 «Φιγαλεία Ηλείας: ο αρχαίος ναός, η κρήνη και η Ζούρτσα». in.gr. 4 Σεπτεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2020. 
  5. ↑ Δίκτυα και ροές στη Νέα Φιγαλεία, σελ. 7 του pdf. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Φιγαλεία&oldid=8492290"