Όσκαρ Α΄ της Σουηδίας

Όσκαρ Α΄
Βασιλιάς της Σουηδίας
Περίοδος	1844 - 1859
Προκάτοχος	Κάρολος ΙΔ´
Διάδοχος	Κάρολος ΙΕ΄
Βασιλιάς της Νορβηγίας
Περίοδος	1844 - 1859
Προκάτοχος	Κάρολος ΙΔ΄ Ιωάννης της Σουηδίας
Διάδοχος	Κάρολος Δ΄
Γέννηση	4 Ιουλίου 1799 Παρίσι, Γαλλία
Θάνατος	8 Ιουλίου 1859 (60 ετών) Στοκχόλμη, Σουηδία
Τόπος ταφής	Εκκλησία του Ρίνταρχολμ
Σύζυγος	Ιωσηφίνα του Λόιχτενμπεργκ
Επίγονοι	Κάρολος ΙΕ´ της Σουηδίας Γουσταύος του Ούππλαντ Όσκαρ Β΄ της Σουηδίας Ευγενία Αύγουστος της Νταλάρνα
Οίκος	Οίκος των Μπερναντότ
Πατέρας	Κάρολος ΙΔ΄ Ιωάννης της Σουηδίας
Μητέρα	Ντεζιρέ Κλαρύ
Θρησκεία	Εκκλησία της Σουηδίας
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα ()

Ο Όσκαρ Α΄ (Oscar I, 4 Ιουλίου 1799 – 8 Ιουλίου 1859) ήταν βασιλιάς της Σουηδίας και της Νορβηγίας (1844-1859) από τον Οίκο των Μπερναντότ. Ήταν γιος του Ιωάννη-Βαπτιστή Μπερναντότ, που έγινε βασιλιάς της Σουηδίας και της Νορβηγίας με το όνομα Κάρολος ΙΔ΄ Ιωάννης, και της Ντεζιρέ Κλαρύ, κόρης του Φρανσουά Κλαρύ πλούσιου Γάλλου εμπόρου. Είχε βαπτιστεί Ιωσήφ-Όσκαρ.

Τα νεανικά του έτη

Γεννήθηκε το 1799 στην οδό Σιζαλπίν 291 (νυν Μονσώ 32) στο Παρίσι, όπου έμεναν οι γονείς του, ο Υπουργός Πολέμου Ιωάννης-Βαπτιστής Μπερναντότ, στρατάρχης του Ναπολέοντα Α'. Η αδελφή της μητέρας του, η Ζουλί Κλαρί είχε παντρευτεί τον Ιωσήφ Βοναπάρτη, ο οποίος τον βάπτισε δίνοντας το όνομά του Ιωσήφ και ο Ναπολέων Α' του πρόσθεσε το όνομα Όσκαρ, του ήρωα των ποιημάτων Όσιαν, που απηχούν κελτικούς θρύλους.

Όταν ο πατέρας του υιοθετήθηκε από τον Κάρολο ΙΓ΄ των Χόλσταϊν-Γκόττορπ βασιλιά της Σουηδίας, του δόθηκε ο τίτλος του δούκα του Σούντερμανλαντ. Σε αντίθεση με τον πατέρα του, που υποχρέωσε την αυλή να μιλάει γαλλικά, ο Όσκαρ έμαθε γρήγορα σουηδικά και ώσπου να ενηλικιωθεί απέκτησε τη γενική συμπάθεια. Είχε άριστη εκπαίδευση και σύντομα τον θεωρούσαν αυθεντία στο κοινωνικο-πολιτικά θέματα. Το 1816 έγινε επίτιμο μέλος της Βασιλικής Σουηδικής Ακαδημίας των Επιστημών και δύο έτη μετά καγκελάριος του Πανεπιστημίου της Ουψάλα, όπου έμεινε για ένα εξάμηνο. Στα 1832-34 ολοκλήρωσε την όπερα "Ρήνιο, ο περιπλανώμενος ιππότης" που άφησε ημιτελή ο θάνατος του συνθέτη Εδουάρδου Μπρέντλερ. Το 1839 έγραψε μια σειρά άρθρων για τη δημόσια εκπαίδευση και δύο χρόνια μετά ένα ανώνυμο έργο που υποστήριζε τις μεταρρυθμίσεις στις φυλακές.

Η βασιλεία του

Διετέλεσε αντιβασιλιάς της Νορβηγίας το 1824 και το 1833. Ο πατέρας του τον υποπτευόταν ότι σχεδιάζει με τους φιλελεύθερους πολιτικούς αλλαγή των υπουργών, ίσως και την παραίτησή του. Μάλλον βοηθούσε ενεργά την αντιπολίτευση, όμως ήταν πασίγνωστο ότι αποδοκίμαζε τη δεσποτική συμπεριφορά του πατέρα του με τον οποίο απέφευγε να έρθει σε ρήξη. Ο φιλελευθερισμός του ήταν συγκρατημένος, όπως ανακάλυψε η αντιπολίτευση όταν έγινε ο ίδιος το 1844 βασιλιάς: δεν ήθελε να ακούσει για αλλαγή στο απαρχαιωμένο Σύνταγμα του 1809. Πάντως ένα από τα πρώτα μέτρα του ήταν η ελευθερία του Τύπου και εξέδωσε νόμο, που τα θήλεα τέκνα ήταν ίσα με τα άρρενα ως προς την κληρονομία, αν δεν υπάρχει διαθήκη. Θέσπισε επίσημα την ισότητα των δύο βασιλείων του και εισήγαγε τη νέα σημαία και το θυρεό της Ένωσης της Σουηδίας με τη Νορβηγία. Ίδρυσε το Νορβηγικό Τάγμα του Αγίου Όλαφ, δίνοντας έτσι στη Νορβηγία το δικό της Τάγμα. Στην ομιλία του προς το Κοινοβούλιο το 1857 δήλωσε ότι προώθησε την υλική ευημερία του βασιλείου περισσότερο από τους προκατόχους του.

Στις εξωτερικές υποθέσεις ήταν φίλος της Αρχής της Εθνικότητας, έτσι υποστήριξε τη Δανία εναντίον της Πρωσίας στον 1ο Πόλεμο του Σλεσβιχ μεταφέροντας Σουηδο-Νορβηγικά στρατεύματα στο Βόρειο Σλέσβιχ το 1848 και μεσολάβησε για την εκεχειρία του Μάλμε. Ήταν ένας από τους εγγυητές της ακεραιότητας της Δανίας (πρωτόκολο του Λονδίνου, 1852). Το 1850 καταπιάστηκε με τη δυναστική ένωση των τριών βασιλείων, αλλά ανέκυψαν τόσες δυσκολίες που η ιδέα εγκαταλείφθηκε. Αντέστρεψε την δουλοπρεπή προς τη Ρωσία πολιτική του πατέρα του: φοβούμενος μην απολέσει ένα τμήμα του Φιόρδ Βάραγκερ στη Ρωσία, έμεινε ουδέτερος στον Κριμαϊκό Πόλεμο και μετά σύναψε συμμαχία με τη Βρετανία και τη Γαλλία για τη διατήρηση της ακεραιότητας της χώρας του.

Του απονεμήθηκε το παράσημο του Χρυσόμαλλου Δέρατος από την Ισπανία. Το 1847 ο Ρόμπερτ Σούμαν του αφιέρωσε τη 2η Συμφωνία του. Ο Όσκαρ Α΄ έκανε δημοφιλές το όνομα Όσκαρ, που του το είχε δώσει ο Ναπολέων Α΄ της Γαλλίας, ο οποίος ήταν θαυμαστής των ποιημάτων Όσιαν του Τζέιμς Μακφέρσον.

Οικογένεια

Νυμφεύτηκε το 1823 στη Στοκχόλμη τη Ιωσηφίνα ντε Μπωαρναί, κόρη του Ευγένιου δούκα του Λόιχενμπεργκ (γιου της Ιωσηφίνας Τασέρ ντε Λα Παζρί, που μετά τον Αλέξανδρο ντε Μπωαρναί παντρεύτηκε τον Ναπολέοντα Α΄) και είχε τέκνα:

• Κάρολος ΙΕ΄ 1826 - 1872, βασιλιάς της Σουηδίας και Δ΄ της Νορβηγίας
• Γουσταύος 1827 - 1852, δούκας του Ούππλαντ.
• Όσκαρ Β΄ 1829 - 1907, βασιλιάς της Σουηδίας και της Νορβηγίας
• Ευγενία 1830 - 1889.
• Αύγουστος 1831 - 1873, δούκας της Νταλάρνα.

Από τη σχέση του με την ηθοποιό Αιμιλία Χόγκκβιστ είχε φυσικά τέκνα:

• (νόθος) Χιάλμαρ Χόγκκβιστ 1839-1874, πρίγκιπας της Λαπωνίας.
• (νόθος) Μαξ Χόγκκβιστ 1840-1872, πρίγκιπας της Λαπωνίας.

Από τη σχέση του με την κυρία των τιμών Ζακέττ Γκύλντενστοπλε, σύζυγο του Καρλ-Γκούσταβ Λέβενχηλμ, είχε φυσικό τέκνο:

• (νόθη) Οσκάρα Χίλντερ Μάιγιεργκεερ 1819-1880.

Πηγές

• Hjalmar Lagerqvist, Sveriges drottningar
• Cronholm, Neander N. (1902). A History of Sweden from the Earliest Times to the Present Day. ch 40 pp 273–88
• Lars O. Lagerqvist in Sverige och dess regenter under 1000 år (Sweden and Her Rulers for 1000 years) ISBN 91-0-075007-7 pp. 273–274
• Söderhjelm & Palmstierna in Oscar I, Bonniers, Stockholm 1944, p. 279
• Chisholm, Hugh, ed. (1911). "Oscar I.". Encyclopædia Britannica 20 (11th ed.). Cambridge University Press